Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Van Nispen en Alkaya over het bericht dat Facebook weigert geld terug te betalen bij aankopen die op haar platform zijn gedaan door minderjarigen

Antwoord van Minister Dekker (Rechtsbescherming) (ontvangen 25 april 2019). Zie ook
Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2018–2019, nr. 1980.

Vraag 1

Kent u het bericht dat Facebook weigert geld terug te betalen wanneer jonge kinderen,
zonder medeweten van hun ouders, geld hebben uitgegeven aan online spelletjes op het
platform van Facebook?1

Antwoord 1

Ja. Ik teken daarbij aan dat deze berichtgeving gebaseerd is op stukken uit een Amerikaanse
rechtszaak van Facebook die betrekking heeft op een periode in 2012.

Vraag 2

Zijn er aanwijzingen dat ook in Nederland minderjarige kinderen automatisch betalingen
kunnen doen, dan wel hebben gedaan, op de (gaming-)platforms van Facebook met bijvoorbeeld
de betaalgegevens van hun ouders en Facebook deze betalingen weigert terug te betalen?
Zo ja, hoe geeft u hier gevolg aan?

Antwoord 2

Incidentele gevallen van kinderen die automatisch betalingen hebben gedaan met betaalgegevens
van hun ouders zijn mij uit de media bekend. Uitgaven gedaan door minderjarigen met
betalingsgegevens van de ouders zonder dat zij daarvoor toestemming hebben gegeven,
kunnen ingevolge artikel 1:234 Burgerlijk Wetboek (BW) in samenhang met artikel 3:32
BW teruggevorderd worden (zie hierover ook het antwoord op vraag2. Gevallen waarin Facebook gegronde terugbetalingsverzoeken heeft geweigerd, zijn
mij niet bekend.

Vraag 3

Als een minderjarig kind in Nederland een betaling heeft verricht op de (gaming-)platforms
van Facebook zonder dat de ouders daarvan op de hoogte waren, kunnen de ouders dit
geld terugvorderen bij Facebook? Zo ja, weet u of Facebook ook positief gehoor geeft
aan zulke verzoeken? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 3

Zoals vermeld in antwoord op vraag 2, kunnen ouders dit geld terugvorderen. Facebook
heeft hiervoor een speciale pagina met terugbetaal-tool op haar platform.3 Dat is in feite een stappenplan dat moet worden doorlopen om een betaling terug te
vorderen voor een aankoop die is gedaan door iemand die jonger is dan achttien. Daarnaast
stuurt Facebook een kwitantie naar het e-mailadres dat is gekoppeld aan het Facebookaccount
van waaruit een aankoop is gedaan. De mogelijkheid om bezwaar te maken tegen een betaling
kan door middel van een link in de kwitantie worden benut. Ik heb begrepen dat Facebook
gehoor geeft aan gegronde verzoeken waarbij jonge kinderen betalingen hebben verricht
zonder toestemming van hun ouders.

Vraag 4

Zijn er wetten of richtlijnen waaraan online bedrijven in Nederland moeten voldoen
om zekerheid te hebben dat een kind dat een betaling doet voor het spelen van een
online spel toestemming heeft van een ouder? Zo ja, weet u of alle aanbieders van
online spellen zich hier aan houden? Zo nee, bent u bereid met de sector in gesprek
te treden om tot goede regels te komen?

Antwoord 4

Artikel 1:234 BW bepaalt dat personen onder de achttien handelingsonbekwaam zijn en
daardoor zonder toestemming van hun wettelijke vertegenwoordigers geen rechtshandelingen
kunnen verrichten. Dit betekent onder meer dat minderjarigen geen contracten kunnen
afsluiten zonder toestemming van een ouder of voogd. In bepaalde gevallen wordt deze
toestemming verondersteld, namelijk indien het een rechtshandeling betreft ten aanzien
waarvan het in het maatschappelijk verkeer gebruikelijk is dat minderjarigen die op
een bepaalde leeftijd zelfstandig verrichten (artikel 1:234 lid 3 BW). Onder welke
omstandigheden de toestemming voor het spelen van een online game verondersteld mag
worden en welke leeftijdsgrens daarbij gehanteerd wordt, is afhankelijk van een aantal
factoren. Hierbij valt te denken aan het geldbedrag dat gemoeid is met de overeenkomst,
de wijze waarop wordt betaald, de duur waarvoor de minderjarige zich verbindt en de
aard van het product. Het maakt uit of een kind van bijvoorbeeld tien een bepaald
contract aangaat of een adolescent die twee maanden verwijderd is van zijn achttiende
verjaardag. In individuele gevallen zal uiteindelijk de rechter een oordeel moeten
vellen of artikel 1:234 lid 3 BW kan worden ingeroepen. Een internetplatform mag er
niet zomaar van uitgaan dat de ouders toestemming hebben gegeven voor het spelen van
een online game.

Voor een internetplatform is het echter niet na te gaan of iemand is wie hij voorgeeft
te zijn. Als via een ouderlijk account met gekoppelde creditcard wordt gehandeld,
ziet het er voor de wederpartij uit alsof sprake is van een meerderjarige. Daarom
is het ook van belang dat ouders zich realiseren dat ze het nodige zelf kunnen doen
om handelingen door minderjarigen via hun account te voorkomen, bijvoorbeeld via de
beveiligings-, betaal- en andere instellingen van hun account. Uitvoerige informatie
hierover is ook aanwezig bij Facebook.4 Daarnaast is algemene informatie beschikbaar via ConsuWijzer en op de website van
de Consumentenbond.5 Vertrekpunt daarbij is dat ouders hun account zo kunnen instellen dat automatische
betalingen door hun kinderen niet mogelijk zijn, bijvoorbeeld via beveiliging met
een pincode, een wachtwoord of een vingerscan. Dat laat onverlet dat internetplatforms
en aanbieders van online spellen een eigen rol hebben om dergelijke technische beveiligingsmiddelen
in te bouwen. Als er onverhoopt toch iets mis gaat en een kind zonder toestemming
betalingen verricht, is mij verzekerd dat Facebook coulant omgaat met terugbetalen.
In een gesprek met Facebook heb ik voor het belang daarvan ook nadrukkelijk aandacht
gevraagd. Facebook heeft in reactie daarop aangegeven zich hiervoor maximaal te zullen
inspannen.