Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Van Eijs over het bericht dat Nederland na de Duitse vuile dieselauto’s nu de vervuilende houtkachels importeert

Antwoord van Staatssecretaris Van Veldhoven-van der Meer (Infrastructuur en Waterstaat)
(ontvangen 16 januari 2019).

Vraag 1

Kent u het bericht «Kachelbranche wil strengere normen tegen fijnstof»?1

Antwoord 1

Ja, dat ken ik.

Vraag 2

Deelt u de mening dat juist Nederland met een zorgwekkende luchtkwaliteit voorop moet
lopen in het verbeteren van de luchtkwaliteit? Kunt u uw antwoord toelichten?

Antwoord 2

De luchtkwaliteit in ons land voldoet bijna overal aan de Europese normen, maar er
is gezondheidswinst te behalen als we de luchtkwaliteit verder verbeteren. Een goede
luchtkwaliteit is belangrijk en daarom is er in het regeerakkoord afgesproken dat
we werken aan een permanente verbetering van de luchtkwaliteit. Dat dat belangrijk
is, blijkt ook uit het advies van de Gezondheidsraad dat aangeeft dat ook beneden
de Europese normen nog gezondheidswinst te behalen is.2 Daarom werk ik aan het Schone Lucht Akkoord en dat doe ik samen met provincies, gemeenten
en maatschappelijke partijen.

Vraag 3

Is het waar dat vervuilende houtkachels die in Duitsland en België verboden zijn wel
verkocht mogen worden in Nederland? Kunt u in uw antwoord toelichten hoeveel van dit
soort kachels er zijn en wat het effect daarvan is op de Nederlandse luchtkwaliteit?

Antwoord 3

Producten die een CE-keurmerk bezitten mogen overal in de Europese Unie verkocht worden,
mits er geen aanvullende eisen gesteld zijn aan het product door de betreffende lidstaten.
België hanteert strengere productnormen voor emissies en rendement voor nieuwe installaties
die op hout gestookt worden en ook Duitsland kent scherpe eisen aan houtkachels.

Uit het kennisdocument Houtstook in Nederland3 blijkt dat de Nederlandse markt voor een groot deel de Duitse markt volgt. Het kennisdocument
stelt dat kan worden aangenomen dat in Nederland veel nieuwe kachels voldoen aan de
(strenge) Duitse normstelling. Er is geen zicht op de aantallen houtkachels die vanuit
België de Nederlandse markt op komen.

Met het dichterbij komen van de invoerdatum van de Ecodesign-richtlijn en de recente
ontwikkelingen in Vlaanderen, bestaat er wel een toenemende kans dat kachels die nog
niet aan de Ecodesign-eisen voldoen in Nederland op de markt komen. Ik vind dat geen
wenselijke ontwikkeling.

Ik wil daarom komen tot een regeling om zo snel mogelijk, maar uiterlijk per 1 januari
2020, de nieuwe eisen van de Ecodesign-richtlijn ook in Nederland net als in onze
buurlanden van kracht te laten zijn voor nieuw verkochte kachels.

Aangezien hiervoor een algemene maatregel van bestuur noodzakelijk is, kan invoering
naar verwachting niet eerder dan per januari 2020 plaatsvinden.

Vraag 4

Kunt u toelichten of de kachelbranche wordt betrokken in het Nationaal Samenwerkingsprogramma
Luchtkwaliteit (NSL)? Zo ja, kunt u toelichten of er wordt gesproken over de versnelde
invoering van strengere emissie-eisen voor houtkachels? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 4

De kachelbranche is niet betrokken bij het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit
omdat dit een programma is van het Rijk en decentrale overheden. De Nederlandse Haarden
en Kachelbranche is wel betrokken bij het Platform Houtrook en Gezondheid dat mij
van advies voorziet voor maatregelen die opgenomen kunnen worden in het Schone Lucht
Akkoord. De kachelbranche heeft mij ook geadviseerd over het versneld invoeren van
de Ecodesign-richtlijn en heeft aangegeven dat de Nederlandse markt hier klaar voor
is.

Vraag 5

Wat vindt u ervan dat onze buurlanden strengere eisen stellen aan de emissienormen
van houtkachels dan dat wij doen als Nederland, terwijl het bedrijfsleven al langer
pleit voor strengere normen en maatschappelijk organisaties vragen om maatregelen
te treffen tegen fijnstofuitstoot?

Antwoord 5

De ons omringende landen stellen op dit moment strengere eisen aan de emissies van
houtkachels die nieuw worden geïnstalleerd. Dit betekent niet direct dat in Nederland
verkochte kachels per definitie niet aan die strengere emissienormen voldoen. Zoals
ook in het antwoord op vraag 3 wordt aangegeven voldoet een groot deel van de verkochte
kachels ook in Nederland aan de strengere Duitse eisen. Ik geef daarom graag gehoor
aan de vraag vanuit het bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties om deze eisen
formeel vast te leggen en te werken aan het versneld invoeren van Ecodesign-richtlijn.

Vraag 6

Klopt het dat houtkachels in 2022 volgens de Europese Eco-design-methode aan strengere
emissienormen moeten voldoen dan nu het geval is in Nederland? Kunt u uw antwoord
toelichten?

Antwoord 6

Ja, dat klopt. Op dit moment gelden de minder stringente CE-normen. Vanaf 1 januari
2022 mogen er in Europa alleen toestellen die aan de typekeur-eisen van de Ecodesign-richtlijn
voldoen op de markt komen. Uit het kennisdocument van RVO blijkt dat kachels die in
Duitsland worden verkocht aan DIN+ typekeureisen moeten voldoen die overeenkomstig
zijn met de Ecodesign-richtlijn. Uit hetzelfde onderzoek blijkt dat de Nederlandse
markt voor een groot deel de Duitse markt volgt en kan worden aangenomen dat ook in
Nederland veel nieuwe kachels voldoen aan de Duitse normstelling. De Nederlandse markt
is dus al klaar voor de versnelde invoer van de Ecodesign-richtlijn in 2020.

Vraag 7

Deelt u de mening dat, in het kader van verbeteren van luchtkwaliteit, de overheid
versneld strengere emissienormen voor houtkachels moet invoeren wanneer het bedrijfsleven
aangeeft dat de markt hier klaar voor is? Zo nee, kunt u toelichting waarom niet?

Antwoord 7

In het regeerakkoord is aangegeven dat we streven naar een permanente verbetering
van de luchtkwaliteit. Zoals vermeld in mijn reactie op de brief van het Platform
Houtrook en Gezondheid, zou ik samen met onder meer het Platform onderzoek doen naar
onder andere het versneld invoeren van de Ecodesign-richtlijn.4 Inmiddels heb ik de conclusie getrokken dat versnelde invoering positief uitpakt
op de luchtkwaliteit.

Vraag 8

Bent u bereid om dit jaar nog strengere emissienormen in te stellen voor houtkachels?
Zo ja, kunt u aangeven op welke termijn we de invoer van deze normen kunnen verwachten?
Zo nee, waarom niet?

Antwoord 8

Zoals ik in het antwoord op vraag 3 heb aangegeven, wil komen tot een regeling om
zo snel mogelijk, maar uiterlijk per 1 januari 2020, de nieuwe eisen van de Ecodesign-richtlijn
van kracht te laten zijn voor nieuw verkochte kachels.