Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Hermans over het artikel 'Of mevrouw Bastiaansen (93) uit Breda maar even 20 mille wil terugbetalen'

Antwoord van Minister De Jonge (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) mede namens de
Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (ontvangen 7 december 2018).

Vraag 1

Kent u het artikel «Of mevrouw Bastiaansen (93) uit Breda maar even 20 mille wil terugbetalen»?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Hoeveel gevallen van mensen die in de schulden zitten door een foute verwerking van
gegevens bij het Centraal Administratie Kantoor (CAK) zijn er bij u en het CAK bekend?
Hoe groot is het totale bedrag dat bij het CAK openstaat aan terug te vorderen, te
laag betaalde eigen bijdragen? Is dat bedrag toegenomen over de afgelopen jaren (sinds
2015)? Kunt u dit kwantificeren? In hoeveel gevallen viel de terugvordering van het
CAK binnen de herzieningstermijn van 24 maanden? Wat is de gemiddelde termijn waarbinnen
het CAK een terugvordering oplegt?

Antwoord 2

Uit een recente gegevensanalyse is gebleken, dat er vijf vergelijkbare gevallen bij
het CAK bekend zijn. Vier van de vijf kennen een herzieningstermijn van 24 maanden
en één kent een herzieningstermijn van twaalf maanden. Omdat deze eigen bijdragen
nog opnieuw moeten worden vastgesteld is het totaalbedrag dat open staat om terug
te vorderen nog onbekend. Bij de debiteurenregistratie wordt geen registratie bijgehouden
over de oorzaak van een schuld. Er is daarom geen rapportage beschikbaar.

Vraag 3

Komt het omgekeerde ook voor, dat wil zeggen dat het CAK mensen geld terugbetaalt
omdat zij te veel eigen bijdrage betaald hebben? Zo ja, hoe vaak is dat voorgekomen
in de afgelopen jaren (sinds 2015)? Wat is de totale omvang van dat bedrag?

Antwoord 3

Ja. Niet in alle gevallen is er voor een eerste vaststelling van de eigen bijdrage
een verzamelinkomen van de Belastingdienst beschikbaar. Om toch tot een eerste tijdige
vaststelling te komen wordt dan het belastbaar loon door het CAK gebruikt. Als later
in de tijd alsnog een (lager) verzamelinkomen door de Belastingdienst wordt vastgesteld,
volgt er een restitutie van het teveel betaalde. Het komt ook voor dat er door het
zorgkantoor een verkeerde leveringsvorm van de zorg aan het CAK wordt aangereikt.
Ook hier geldt dat na correctie het teveel betaalde wordt gerestitueerd. Naast een
veranderend inkomen of verkeerde leveringsvorm zijn er nog meer oorzaken die ten grondslag
aan een restitutie kunnen liggen. Het CAK registreert bij een restitutie geen reden
waarom. Dit heeft tot gevolg dat er geen rapportage beschikbaar is.

Vraag 4

Weet u dat op de website van het CAK staat «De klant moet verzekerd zijn van tijdige
en correcte informatie»? Als dan blijkt dat het CAK, ondanks het feit dat de juiste
informatie bij het CAK bekend was, een verkeerde eigen bijdrage rekent, deelt u de
mening dat het niet juist en niet correct is dat dan een terugvordering wordt opgelegd?

Antwoord 4

Ja. Daarom heb ik besloten de terugwerkende kracht van herzieningen, welke ontstaan
naar aanleiding van een ernstige tekortkoming of ernstige vertraging aan de kant van
het CAK zijnde, te verkorten naar twaalf maanden. Daarnaast ga ik meer ruimte voor
het CAK creëren om in zeer specifieke gevallen maatwerk te leveren.

Vraag 5

Hoe is de discretionaire bevoegdheid van het CAK geregeld en in welke gevallen kan
het CAK die bevoegdheid gebruiken? Hoe vaak is die bevoegdheid in de afgelopen jaren
gebruikt? Deelt u de mening dat in het kader van de beweging in de zorg «van systemen
naar mensen» de inzet van de discretionaire bevoegdheid hier op zijn plek zou zijn?

Antwoord 5

Ten aanzien van de formele handelingsruimte van het CAK verwijs ik naar antwoord 3
uit de beantwoording van de vragen van mevrouw Van Brenk (50PLUS). Verder gaat het
in dit soort zaken altijd om een individuele belangenafweging, waarbij eventueel de
discretionaire bevoegdheid, nadat het CAK en de (vertegenwoordiger van) de cliënt
met elkaar in gesprek zijn geweest, kan worden ingezet. Er is geen registratie m.b.t.
de discretionaire bevoegdheid. Er zijn dus geen getallen beschikbaar.

Ik deel de mening dat een proactieve inzet van discretionaire bevoegdheid hier op
zijn plek is. Momenteel heeft het CAK deze ruimte alleen wanneer blijkt dat sprake
is van bijzondere omstandigheden of beperkte financiële draagkracht. Hiervoor is een
gesprek nodig. Dat heeft ondertussen plaatsgevonden.

Om deze situatie te voorkomen heb ik met het CAK bekeken hoe in dit soort gevallen,
waarbij een cliënt zo erg nadeel ondervindt door een ernstige tekortkoming of ernstige
vertraging aan de kant van het CAK zijnde, gehandeld dient te worden. Daarom heb ik
besloten de terugwerkende kracht van herzieningen, die ontstaan naar aanleiding van
een ernstige tekortkoming of ernstige vertraging aan de kant van het CAK, te verkorten
naar twaalf maanden. Daarnaast geef ik het CAK meer ruimte om in zeer specifieke gevallen
maatwerk te leveren.