Lijst van vragen : Lijst van vragen over de beleidsreactie op het rapport ‘Kinderen en ouders met recht goed beschermd’ van de Adviescommissie Rechtsbescherming en Rechtsstatelijkheid in het Toekomstscenario kind- en gezinsbescherming (Kamerstuk 31839-1018)

De vaste commissie voor Justitie en Veiligheid heeft een aantal vragen voorgelegd
aan de Minister voor Rechtsbescherming inzake de beleidsreactie op het rapport «Kinderen
en ouders met recht goed beschermd» van de Adviescommissie Rechtsbescherming en Rechtsstatelijkheid
in het Toekomstscenario kind- en gezinsbescherming (Kamerstuk 31 839, nr. 1018).

De fungerend voorzitter van de commissie,

Van Nispen

Adjunct-griffier van de commissie,

Vroege

Nr

Vraag

1

Bent u bekend met het onderzoek van de Staatscommissie Herijking ouderschap «Kind
en ouders in de 21e eeuw» van 7 december 2016, welk een aanleiding heeft gegeven tot een brede bezinning
op de procespositie van minderjarigen in het Nederlands procesrecht?

2

Bent u bekend met het rapport «Kind in proces: van communicatie naar effectieve participatie»
van 2 maart 2020, waar onderzoekers van het Wetenschappelijk Onderzoeks- en Datacentrum
(WODC) een groot aantal aanbevelingen hebben gedaan ten aanzien van de procespositie
van kinderen?

3

Kunt u een reflectie geven op dat op basis van bovenstaande rapporten kinderen jonger
dan acht jaar moeten worden gehoord door de rechter en op de aanbevelingen dat minderjarigen
vanaf acht jaar standaard moeten worden uitgenodigd voor een kindgesprek met de rechter?

4

Kunt u een reflectie geven op dat het hanteren van een leeftijdsgrens, zoals de Rechtspraak
die nu hanteert, op gespannen voet staat met artikel 12 van het Kinderrechtenverdrag
dat geen leeftijdsgrens kent?

5

Kunt u een reflectie geven op de aanname dat de aanbevelingen uit bovengenoemde rapporten
aanbevelen dat het hoorrecht van kinderen had moeten leiden tot het creëren van kindvriendelijke
wachtruimten en gespreksruimten?

6

Bent u bekend met de in februari 2011 verschenen Nota van aanbevelingen Wachtruimte
Civiele Jeugd in het Gerechtsgebouw, waaruit blijkt dat sommige rechtbanken een aparte,
kindvriendelijke wachtruimte voor minderjarigen hebben, maar velen ook niet en dat
de praktijk doorgaans verre van ideaal is voor wat betreft de tijdelijke opvang van
minderjarigen?

7

Kunt u aangeven welke rechtbanken op dit moment voldoen aan de aanbevelingen en vereisten
uit het op 8 juli 2013 uitgebrachte rapport van de toenmalige kinderombudsman, over
deze kindvriendelijke wachtruimte, welke tot de conclusie kwam dat een dergelijke
kindvriendelijke ruimte in elke rechtbank aanwezig moet zijn?

8

Worden er op dit moment in Nederland nog kinderen door rechters gehoord in reguliere
zittingszalen?

9

Kan worden aangegeven in welke gerechten kinderen worden gehoord in reguliere zittingszalen
en kan worden verklaard namens deze gerechten waarom dit het geval is?

10

Bent u bereid om maatregelen te nemen als blijkt dat kinderen vanaf acht jaar nog
steeds in zittingszalen worden gehoord die niet voldoen aan de vereisten, aanbevelingen
en conclusies van diverse rapporten en wat voor vorm zouden deze maatregelen moeten
krijgen?

11

Kunt u aangeven of de Raad voor de Kinderbescherming doet aan onaangekondigde werk-
en controle bezoeken? Zo nee, waarom worden deze onaangekondigde werk- en controle
bezoeken niet uitgevoerd?

12

Hoe verkrijgt een kinderrechter op dit moment informatie voor een proces en hoe transparant
en volledig is deze informatie?

13

Kunt u een reflectie geven op of de informatiepositie van kinderrechters door de Raad
voor de Kinderbescherming en het ministerie wordt beschouwd als voldoende?

14

Wat is uw reactie op het advies van de Adviescommissie Rechtsbescherming en Rechtsstatelijkheid
om de wettelijke termijn om ouders en kinderen te horen bij een spoeduithuisplaatsing
te verkorten tot 5 werkdagen? Gaat u dit advies opvolgen?

15

Wat is uw reactie op het advies van de Adviescommissie Rechtsbescherming en Rechtsstatelijkheid
om bij voogdij door een gecertificeerde instelling een geschillenregeling in te voeren?
Gaat u dit advies opvolgen?

16

Waarom heeft u niet op alle individuele adviezen van de Adviescommissie Rechtsbescherming
en Rechtsstatelijkheid gereageerd? Bent u bereid om dit alsnog te doen en daarbij
ook per advies en aanbeveling aan te geven of u deze gaat opvolgen? Zo ja, op welke
manier?

17

Kunt u reflecteren op de ogenschijnlijke inconsistenties in de mate van ingrijpen
bij misstanden in de gezinssituatie enerzijds en bij misstanden in de residentiële
jeugdzorg en pleegzorg anderzijds? Hoe kan het dat kinderen regelmatig in onveilige
situaties blijven na uithuisplaatsing, terwijl diezelfde omstandigheden in de gezinssituatie
waarschijnlijk wel een reden zouden zijn om een kind uit die situatie te verwijderen?

18

Is het mogelijk om een schematisch overzicht te leveren van welke maatregelen, wet-
en regelgeving en interventies er wanneer worden ingezet vanuit het Toekomstscenario
de komende jaren? Kan hier ook bij gezet worden waar al wel budget voor is geregeld
en voor wat niet?

19

Welke voorkeursvarianten voor de inrichting van het Regionaal Veiligheidsteam (RVT)
zijn er?

20

Welke functionaliteiten en expertise zullen ondergebracht worden in het RVT? Wat voor
soort professionals zullen daar werken?

21

Kan nader worden uitgelegd waarom de functionaliteit van de onafhankelijke toets en
het onafhankelijk advies aan de kinderrechter bij kinderbeschermingsmaatregelen onder
Rijksverantwoordelijkheid blijft en buiten het Regionale Veiligheidsteam?

22

Is het zo dat de Raad voor de Kinderbescherming niet onder het RVT gaat vallen, gezien
de functionaliteiten onafhankelijke toets en onafhankelijk advies ter voorbereiding
op de uitspraak van de kinderrechter over kinderbeschermingsmaatregelen niet in het
RVT komen en onder rijksverantwoordelijkheid blijven? Blijft de positie en het takenpakket
van de Raad voor de Kinderbescherming geheel hetzelfde als nu?

23

Welke samenhang zal er zijn tussen de RVT's en de Bovenregionale Expertisecentra Jeugd
voor complexe jeugdhulp? En de RVT's en de Hervormingsagenda Jeugd?

24

Welke samenhang zal er zijn tussen de RVT's en het Ondersteuningsteam voor toeslagenouders?

25

26

Zal de onafhankelijke toets en advies geen deel uitmaken van het vrijwillig kader?

Bent u bereid om bij de halfjaarlijkse rapportage over de invulling van het Toekomstscenario
ook expliciet ingaan op de stand van zaken met betrekking tot de opvolging van de
aanbevelingen van de Adviescommissie Rechtsbescherming en Rechtsstatelijkheid?

27

Kan het een eenduidige voorlichtingsmateriaal over de rechten en verantwoordelijkheden
van ouders op het snijvlak van vrijwillige en gedwongen hulp, en dan met name de rechtspositie
op het terrein van gedwongen hulp, nader worden toegelicht?

28

In hoeverre kunnen professionals hun vakmanschap op dit moment uitoefenen gezien de
werkdruk en caseload, gezien het feit dat een belangrijk deel van de aanbevelingen
in het vrijwillig kader zien op het vakmanschap van professionals?

29

Hoe staat het met de werkdrukverlaging voor jeugdbeschermers? Wat is op dit moment
de gemiddelde caseload?

30

Kunnen de concrete stappen beter worden toegelicht hoe de toegankelijkheid en informatievoorziening
rondom klachtenprocedures voor ouders wordt verbeterd?

31

In hoeverre is de uitvoering van het Toekomstscenario en de uitvoering van de aanbevelingen
van de adviescommissie op dit moment realistisch, gezien de problemen in de jeugdbescherming?
Zijn er genoeg medewerkers om alle plannen en aanbevelingen uit te voeren? Welke punten
zijn eigenlijk niet uitvoerbaar nu gezien de huidige status van de jeugdbescherming?

32

Op welke manier wordt verkend hoe op relatief korte termijn verbeteringen kunnen worden
doorgevoerd om het klachtrecht in de Jeugdwet te verbeteren? Wordt er een aanpassing
van de Jeugdwet naar de Kamer gestuurd?

33

In hoeverre hebben ouders en jongeren nu al toegang tot een vertrouwenspersoon via
Jeugdstem? Op welke manier wordt een klacht nu afgehandeld?

34

Waarom wordt er gewacht met het ratificeren van het Verdrag inzake de rechten van
het kind (IVRK) tot na de ratificatie van het Verenigde Naties-verdrag Handicap? Waarom
kan dit niet tegelijk?

35

36

Waarom moet er gewacht worden op het wetsontwerp voor aanpassing rechtsgronden en
de wettelijke verankering van het perspectiefbesluit om de mening van een minderjarige
te horen? Kan dit niet gewoon nu al gedaan worden, aangezien dit uit het IVRK volgt?

Welk budget zou nodig zijn om kosteloze rechtsbijstand en bijstand van het kind structureel
te borgen, bijvoorbeeld in de vorm van een bijzondere curator, zoals de Adviescommissie
Rechtbescherming en Rechtsstatelijkheid adviseert?

37

Wat wordt er op de korte termijn gedaan om het recht op contra-expertise te waarborgen?
Een voorstel voor een plan van aanpak begin 2025 zorgt niet voor een oplossing op
de korte termijn, wat wordt er nu gedaan om dit recht te borgen?