Lijst van vragen : Lijst van vragen over de kabinetsreactie rapport “Hoe Tata Steel Nederland te verduurzamen?” en position paper ”Gezondheid Geborgd” (Kamerstuk 32813-1369)

De vaste commissie voor Economische Zaken en Klimaat heeft een aantal vragen voorgelegd
aan de Minister voor Klimaat en Energie over de brief van 28 maart 2023 inzake de
Kabinetsreactie rapport «Hoe Tata Steel Nederland te verduurzamen?» en position paper
«Gezondheid Geborgd» (32 813, nr. 1369).

De waarnemend voorzitter van de commissie,

Stoffer

Adjunct-griffier van de commissie,

Reinders

Nr

Vraag

 
 

1

Kunt u aangeven hoe bewoners worden betrokken bij de verduurzaming van Tata steel
Nederland (TSN)?

2

Kunt u aangeven wat het verwachte tijdspad is voor het sluiten van de maatwerkafspraken?

3

Kunt u aangeven wanneer wordt verwacht dat TSN voor het eerst waterstof gaat gebruiken?

4

Kunt u aangeven waarom er pas waterstof wordt gebruikt wanneer de beschikbaarheid
toeneemt?

5

Kunt u aangeven of de beschikbaarheid van waterstof met name bestaat uit nationale
productie of uit import?

6

Kunt u uiteenzetten welke extra stappen nodig zijn om CO2-emissies als de gezondheidsimpact van het bedrijf op de leefomgeving te blijven minimaliseren?

7

TSN spreekt over in de toekomst over te gaan op gas en/of waterstof als dit beschikbaar
is, wat betekent dit en wat als er onvoldoende beschikbaar blijft?

8

Bij welke kostprijs wordt de overschakeling van aardgas naar groene waterstof gemaakt?
Wanneer zal deze kostprijs naar verwachting bereikt worden?

9

Welk alternatief is er als groene waterstof niet tegen een kostprijs beschikbaar wordt
die TSN haalbaar acht? Wat doet dit met de uitzichten voor verduurzaming?

10

Welk effect heeft vertraging van ondertekening maatwerkafspraken (na zomer 2024) op
het plan van TSN voor verduurzaming?

11

Waarom is voor het tweede scenario gekozen voor de titel «Alleen elektrische hoogovens»,
gezien de kern van het scenario lijkt om halffabrikaten in te kopen i.p.v. zelf te
produceren?

12

Welke voorbeelden zijn er in de wereld waar nu met groene waterstof op schone wijze
ijzer uit ijzererts gehaald wordt of gaat worden? In hoeverre wordt dit met succes
gedaan?

13

Hoe verhoudt de mate van vervuiling aan de ene kant van HBI dat door importeren en
lokaal opslaan kan leiden tot extra uitstoot van fijnstof en ZZS door verwaaiing en
oxidatie zich tot aan de andere kant het transport van ijzererts en wat er vrijkomt
in de sinter- en pelletlijnen en de twee kookgasfabrieken, die je vervangt als je
HBI gaat importeren?

14

Met welke onafhankelijke derde partij is de stelling getoetst dat TSN bij productie
met 100% schroot de kwaliteit van het staal dusdanig verslechtert dat men het huidige
productportfolio niet volledig in stand kan houden? Is gekeken naar gebruik van ijzererts
met voldoende hoge percentages ijzer, zoals dat ook door andere marktpartijen wordt
gebruikt? Welk percentage van de huidige productie gaat het over?

15

Waarom is bij scenario 4 de optie voor overkappen om te voorkomen dat er schadelijke
stoffen verwaaien niet meegenomen (in tegenstelling tot scenario 2)?

16

In hoeverre is gekeken naar of er een noodzaak is om overheidsgeld te investeren in
verduurzaming die in heel Europa verplicht is? Is ook gekeken naar de optie om dit
met eigen geld te doen om te voldoen aan EU ETS vereisten?

17

Hoeveel over- of onderproductie is er op dit moment wereldwijd van staal?

18

Hoeveel van het geproduceerde staal van TSN wordt op dit moment gebruikt in resp.
Nederland, de rest van Europa en de rest van de wereld?

19

Welk percentage van het geproduceerde staal wordt op dit moment gebruikt voor verschillende
product categorieën (huizen, bruggen, auto's, windmolens, enz)?

20

Als Tata doorgaat met staal produceren, welke sanering zal dan gedaan worden om te
zorgen dat de vervuilde grond niet langer het water en de lucht in de omgeving vervuilt?

21

In hoeverre zijn de verschillende scenarios te realiseren met de financiering die
vanuit maatwerkafspraken gerealiseerd zouden worden (enkele tientallen miljoenen gegeven
totaal budget voor maatwerkafspraken van 3 miljard euro voor 10–20 bedrijven)?

22

Welke instrumenten heeft u om vrijgekomen Emission Trade System-rechten (ETS) in het
bezit van TSN «af te romen» in het geval van maatwerkafspraken?

23

Hoe lang zou het afdwingen van bovenwettelijke maatregelen voor overlast- en emissiereductie
middels de route van nieuwe wet- en regelgeving naar schatting duren?

24

Welke voorwaarden worden er in ander Europese landen gesteld aan staatssteun voor
(groene) staalproducenten? Hoe verhouden deze voorwaarden zich tot die in Nederland?

25

Welke stappen neemt u m.b.t. de aanbeveling uit het rapport van Blom en Wijers om
op korte termijn te komen met nationaal beleid om een gelijk speelveld te creëren
m.b.t. tot de netwerkkosten van elektriciteit? Welke opties worden daarbij betrokken?
Wordt er bijvoorbeeld al gekeken naar de zonal pricing zoals die in Zweden en Frankrijk
wordt gehanteerd? In hoeverre is een dergelijk systeem voor de kostenverdeling van
netwerkkosten ook in Nederland een geschikte optie?

26

Klopt het dat er uiterlijk in de zomer van 2024 een maatwerkafspraak met TSN moet
liggen? In hoeverre is dat een harde deadline? Wat zijn de gevolgen als het niet lukt
om in de zomer van dit jaar tot een maatwerkafspraak te komen?

27

Wat zijn naar schatting de mondiale gevolgen qua CO2-uitstoot als TSN wordt gesloten en de productie van staal verschuift naar locaties
met een hogere CO2-intensiteit voor de productie van staal?

28

Hoeveel winst heeft TSN in de laatste tien jaar gemaakt?

29

Is de winst die TSN maakt dekkend voor de beoogde verduurzamingsoperatie?

30

Wat is de stand van zaken van directe aanlandingen van windenergie bij TSN?

31

Hoe snel zou TSN op z'n vroegst alleen via EAF staal kunnen produceren?

32

Hoeveel kost het om TSN te nationaliseren?

33

Hoe voorkomt u dat subsidies terecht komen in de bedrijfswinsten van TSN?

34

Hoeveel aandelen van TSN zijn in handen van werknemers?

35

Is er, in het formuleren van de routes waar sprake is van staatssteun, overwogen winsten
te verbieden zolang er staatssteun wordt geleverd?

36

Kunt u voor ieder van de vijf routes een indicatie geven van de effecten op werkgelegenheid
in termen van kwaliteit en kwantiteit?

37

Hoe snel kan TSN het overkappen van de grondstofvelden realiseren?

38

Welke energiesysteemdiensten kan TSN aanbieden?

39

Welke technische mogelijkheden bestaan er om productie met 100% schroot qua kwaliteit
gelijk te trekken aan de huidige producten van TSN?

40

Heeft u een scenario uitgewerkt voor het nationaliseren van TSN? Zo nee, kunt u zo’n
scenario schetsen?

41

Hoeveel gratis ETS-rechten ontvangt TSN?

42

Hoeveel gratis rechten zal TSN ontvangen tot en met 2030?

43

Hoeveel CO2-heffing betaalt TSN op dit moment?

44

Kunt u een overzicht delen van alle subsidies die TSN ontvangt?

45

Hoeveel aandelen van TSN zijn in handen van Nederlandse aandeelhouders?

46

Welk percentage van de winst van TSN is in handen van aandeelhouders buiten Nederland?

47

Zijn er indicaties dat subsidies voor het verduurzamen van TSN terecht komen in de
winsten van het bedrijf?

48

Zijn er afspraken gemaakt bij het subsidiëren van TSN over het inzetten van bedrijfswinsten
voor de verduurzamingsopgave?

49

Hoeveel CO2 wordt er in 2030, 2040 en 2050 gereduceerd in elk van de vijf scenario's, zowel in
procenten als in megatonnen CO2?

50

Naar aanleiding van tet rapport waarin staat dat de opgave zich richt op het verduurzamen
van «ruim de helft van de productiecapaciteit van TSN», of wel 3 Mton, hoeveel uitstoot
wordt door andere processen dat productie veroorzaakt? Wat is de resterende emissieopgave
na 2030 (in de tweede fase)?

51

Kunt u een gekwantificeerd overzicht van de verschillende subsidies, (fiscale-) regelingen
en voordelen die TSN ontvangt?

52

Hoeveel geld heeft TSN de afgelopen vijf jaar zelf geïnvesteerd in verduurzaming,
niet zijnde de aanschaf van ETS-rechten?

53

Hoeveel heeft TSN de afgelopen tien jaar zelf geïnvesteerd in hinderbeperking zoals
vermindering van geur, geluid en zeer zorgwekkende stoffen?

54

Hoeveel dividend heeft TSN de afgelopen tien jaar uitgekeerd aan haar aandeelhouders?

55

Kunt u een overzicht geven van het beleid of de plannen en/of voornemens die andere
(belangrijkste) EU-landen hebben met staalfabrieken en bijbehorende staatssteun?

56

Concreet met welke maatregelen vinden de auteurs van het rapport dat Nederland in
het na- of voordeel is als zij schrijven dat een eerlijk speelveld tussen buurlanden
noodzakelijk is op het gebied van nettarieven, belastingen en subsidies?

57

Bent u voornemens en acht u het haalbaar om een langere termijn commitment te ontvangen
en vast te leggen in de maatwerkafspraak? In hoeverre kan zoiets juridisch bindend
worden gemaakt of welke sancties/consequenties kunnen worden verbonden aan «vroegtijdig»
vertrek?

58

Zijn er technieken of materialen die binnen vijf tot twintig jaar de belangrijkste
toepassingen van staal zouden kunnen vervangen? Wat is het Technology Readiness Level
(TRL) van deze technieken?

59

Acht u het haalbaar dat de ambities voor wind op zee van Nederland in 2030 (of zo
nodig eerder) te realiseren uitgaande van voorkeursroute voor verduurzaming? Kan uiteen
worden gezet welke «stappen» er moeten worden ingezet in de tijd tot 2030 om deze
aanlanding te realiseren?

60

Als de auteurs schrijven dat de verdere investering afhankelijk is van de gekozen
route voor de tweede fase, welke routes zijn denkbaar voor de resterende installaties?
Is dat vergelijkbaar met de eerste fase?

61

Om welke bedragen gaat het als de auteurs stellen dat bespaart kan worden op het elektriciteitsnet
op land door wind op zee direct bij TSN aan te laten landen?

62

Uitgaande van de ETS prijs van nu, hoeveel euro zou TSN besparen op de aankoop van
ETS-rechten met de beoogde verduurzamingsroute?

63

Kunt u de relatie van TSN met de elektriciteitscentrales in Velsen nader duiden, zowel
in uitstoot als verbondenheid in grondstoffen en/of processen? Welke impact heeft
verduurzaming op deze installaties en de elektriciteitsvoorziening in Nederland?

64

Kunt u nader toelichten waarom een verduurzamingsvariant waarbij halffabricaten worden
geïmporteerd en verder verwerkt door TSN niet is meegenomen? Uitgaande van grove berekeningen,
hoe duur is deze variant?

65

Wat is de verwachte nationale staalbehoefte in 2030 en 2040 en hoe verhoud zich dit
tot de productiecapaciteit van TSN?

66

Hoeveel winst heeft TSN de afgelopen vijf jaar gemaakt?

67

Hoeveel boetes en dwangsommen zijn Tata opgelegd in de afgelopen tien jaar?

68

Als de auteurs dat «strategische autonomie heeft zijn prijs», aan welke financieringsbronnen
kan worden gedacht voor deze «prijs»?

69

Hoe verhoudt het feit dat TSN stuurt op 70% CO2-reductie in 2037 zich tot 0 beschikbare ETS-rechten in 2040?Waar komt de laatste
30% vandaan? Wat is hiervoor het plan?

70

Van welke prijs per kilowattuur (KWh) is uitgegaan in 2030 en hoe verhoudt zich dit
tot gehanteerde prijzen in SDE-rondes?

71

Hoeveel van de 350 ha, die delen van de energiehoofdinfrastructuur van NZKG vraagt,
zou op TSN-terrein zou kunnen? Met de grondprijs van nu, wat zouden de kosten van
deze aanschaf zijn voor de Staat?

72

Hoe kan het dat in buurlanden Duitsland, België en Frankrijk al staal gemaakt wordt
met waterstof maar voor TSN sprake is een tussenstap met gas?

73

Volgens het rapport-Wijers/Blom is er een actief energie- en industriebeleid nodig,
wat voor maatregelen zijn er nodig en voorhanden gezien de huidige zorgen en problemen
inzake de netcongestie?

74

Volgens het rapport-Wijers/Blom voldoet TSN aan de vergunningen, maar is er ook nog
steeds sprake van gezondheidsschade, wanneer is TSN gezond genoeg om hierin verder
te gaan? Hoe staat TSN hier zelf tegenover? Welke kosten zijn hiermee gemoeid?

75

Ziet de u mogelijkheden om de procedure te versnellen naar de wensen van het rapport-Wijers/Blom?

76

Wat betekent dit voor de reorganisatie van het productieproces en de gemaakte afspraken?

77

In het rapport-Wijers/Blom staat dat ambities Wind op Zee een risico vormen, deelt
u de mening dat we beter kunnen inzetten op nieuwe kerncentrales, thoriumcentrales
en/of Small Modular Reactors (SMR)?

78

Aangezien de toekomst van TSN sterk afhankelijk is van de beschikbaarheid van relatief
goedkope groene energie en Nederland in het beste geval in 2030 zo’n 5% goedkoper
dan Duitsland, hoeveel goedkoper of duurder zijn we in andere scenario’s in het slechtste
geval?

79

Aangezien de toekomst van TSN sterk afhankelijk is van de beschikbaarheid van relatief
goedkope groene energie en Nederland in het beste geval in 2030 zo’n 5% goedkoper
dan Duitsland, hoeveel goedkoper of duurder zijn we in andere scenario’s in een tussenvariant?
Hoe verhoudt onze energieprijs zich tot andere landen met staal, zoals Zweden en Frankijk?
Hoe verhoudt onze energieprijs zich tot andere landen met staal, zoals Zweden en Frankijk,
in het slechtste geval?

80

Welke staalproducenten kennen we nog meer in Europa?

81

Hoeveel fabrieken zijn er in Europa die staal produceren?

82

Waar zitten deze staalfabrieken in Europa?

83

Wat is de omvang van productie van staalfabrieken in Europa?

84

Leveren de staalfabrieken in Europa «long» of «flat» steel?

85

Is er dan nog markt voor «long» en «flat» steel, aangezien onder de invloed van de
verschuiving de productiecapaciteit van staal 10 tot 30% kan afnemen en daarnaast
wordt gezegd dat er nog eens 10% aan nieuwe concurrentie bij 2030 kan voorkomen?

86

Aangezien onder de invloed van de verschuiving de productiecapaciteit van staal 10
tot 30% kan afnemen en daarnaast wordt gezegd dat er nog eens 10% aan nieuwe concurrentie
bij 2030 kan voorkomen, zijn die reducties in beide markten even groot? Hoeveel levert
TSN Europese markt en hoeveel naar andere markten?

87

Als Nederland maximaal inzet op duurzame energie waardoor de elektriciteitskosten
in 2050 5% tot 10% goedkoper zijn dan Duitsland, wat zijn de andere scenario’s indien
Nederland bijvoorbeeld 75% van de ambitie realiseert?

88

Is de windenergie al gegarandeerd? Overweegt de regering delen van de windparken op
zee speciaal te alloceren aan TSN? Wat zouden daar de voor- en nadelen van zijn?

89

Hoeveel groot is het risico dat de kosten van het elektriciteitsnetwerk in Nederland
ten opzichte van andere landen hoger uitpakken voor industriële spelers?

90

Hoe werkt de Carbon Border Adjustment Mechanism (CBAM)? Kan dat bijgesteld worden
door de Europese Unie als de interne markt te veel last heeft van goedkopere import?

91

Indien de rol van de CBAM bijgesteld worden door de EU als de interne markt te veel
last heeft van goedkopere import, via welke besluitvormingsprocedure werkt dat in
Brussel?

92

Aangezien TSN een goede concurrentiepositie heeft ten opzichte van huidige spelers,
wat gaan huidige spelers doen? Gaan zij allen verduurzamen of zijn er ook spelers
die sluiting in Europa verwachten?

93

Wat is ongeveer de verdeling in opleidingsniveau (mbo, hbo, wo) van de 9.000 directe
banen bij TSN op dit moment?

94

Ligt het in de verwachting dat de verdeling in opleidingsniveau (mbo, hbo, wo) van
de 9.000 directe banen bij TSN op dit moment gaat veranderen?

95

Op welke vakgebieden ligt de nadruk?

96

Hoeveel kenniswerkers uit het buitenland werken er bij TSN? Wat is de verwachting
voor dit aantal in de toekomst?

97

Waar in Nederland zijn de belangrijkste toeleveranciers en distributeurs gevestigd?
Wat zijn de grootste partijen?

98

Waar zijn de meeste en de grootste klanten gevestigd en wie zijn de grootste partijen?

99

Gegeven dat TSN een uitstekende balanspositie heeft met een equity ratio van bijna
60%, hoe zien de mogelijkheden voor TSN eruit om zelf kapitaal op te halen op de kapitaalmarkt
voor de benodigde investeringen?

100

Is er duidelijkheid over de businesscase van de investeringsplannen van het scenario
van TSN en van het versnelde scenario? Wat is de terugverdientijd? Wat is de ROIC
inclusief en exclusief subsidie?

101

Kunt u een overzicht geven van de subsidies die andere Europese landen verstrekken
aan de staalindustrie?

102

Wat de de optie 2.4 van «alleen elektrische hoogovens» betreft, in welke landen zouden
de upstream activiteiten dan plaats vinden?

103

Moeten de elektrische hoogovens aan bepaalde eisen voldoen om het predicaat van «groen
staal» te kunnen voeren?

104

Met betrekking tot de in totaal 5 miljard die Europese overheden aan staatssteun toegezegd,
klopt het dat dit gaat om zes sites gaat waarvan vier in onderhandeling zijn?

Om welke sites gaat het? Wat voor type staal produceren ze? Hoeveel volume hebben
deze sites?

105

Als TSN uit Nederland zou vetrekken, welke andere opties zou TSN hebben om zijn staalproductie
binnen Europa voort te zetten?

106

Wat is het alternatieve scenario voor TSN zonder maatwerkafspraken, gezien het feit
dat de huidige strategie door de ETS kosten zal leiden onrendabele productie?

107

Hoeveel belastinginkomsten ontvangt de Nederlandse staat van TSN?

108

Zijn er andere financieringsopties die u overweegt voor de investeringen die nodig
zijn, zoals equity participatie, lange termijn leningen of garanties?

109

Overweegt u de maatwerkafspraken te combineren met prijsafspraken voor EU-klanten
van TSN?

110

Hoe bent u van plan de mijlpalen die nodig zijn voor zowel overlastreductie als CO2-reductie afdwingbaar op te nemen in de afspraken?

111

Welke subsidies/belastingvoordelen zijn er nog meer nodig om de staalindustrie concurrerend
te houden of is de maatwerkafspraak voldoende?

112

Als er nog meer nodig is qua subsidies/belastingvoordelen, wat is dan de omvang van
de subsidie of korting?

113

Is het duidelijk welke wholesale electriciteirsprijs er in Zweden zal zijn in 2050
(uit de afbeelding op blz. 13 van het rapport wordt duidelijk dat binnen de senariostudie
er geen rekening is gehouden met Zweden)? Is er rekening gehouden in het rapport met
het aanbod vanuit Zweden bij de claim dat ondanks de wat hogere wholesale elektriciteitsprijs
TSN toch zal kunnen concurreren door de hoge vraag naar staal?

114

Hoe worden de uitspraken van Wijers/Blom over wat wel en niet levensvatbaar is geapprecieerd?
Wordt dit in de maatwerkafspraken verder onderbouwd?

115

De adviezen uit het rapport-Wijers/Blom geven aan dat scenario’s 2 en 3 competitief
is maar dat er ook margedruk en economische risico’s zijn: hoe groot zijn die risico’s
en wat is daarvoor de onderbouwing?

116

Hoe wordt het advies van Wijers/Blom over dat scenario 4 een beperkte levensvatbaarheid
heeft geapprecieerd?

117

Wat is de stand van zaken met betrekking tot de maatwerkafspraken?

118

Over scenario 1: waarom is het onwaarschijnlijk dat TSN Nederland zelf de benodigde
investeringen zal gaan doen? Stel het rapport niet tegelijkertijd dat IJmuiden een
goede plek is voor groen staalproductie, dat er genoeg vraag naar staal is in de Europese
Unie en dat de CBAM de import van fossiel staal erg duur maken?

119

Over scenario 2 & 3: hoe hebben de auteurs kunnen vaststellen dat deze scenario's
competitief zijn? Welke aannames zitten hierachter voor wat betreft staalprijs, CO2 prijs, CBAM-heffing, stroomprijs en prijs van groene waterstof?

120

Over scenario 3: welke additionele maatregelen ter verbetering van de luchtkwaliteit
nemen de auteurs nu aan ten opzichte van scenario 2? Wordt het advies van de Expertgroep
Gezondheid IJmond gevolgd?

121

Over scenario 4: Wat is de onderbouwing van de stelling dat in dit scenario het productportfolio
moet worden aangepast? Kan er niet ruwijzer worden geïmporteerd van voldoende kwaliteit
zodat het productieportfolio in stand kan blijven?

122

Waarom is niet ook gekeken naar het scenario waarbij de halve fabriek verduurzaamd
en de andere helft van de fabriek sluit? Wat is de logica dat de fabriek ongeveer
zo groot moet blijven als die nu is?

123

Waarom hebben de auteurs geen advies gegeven over fase 2 van de verduurzaming waarbij
de fabriek volledig duurzaam wordt? Is het niet verstandig om bij fase 1 ook direct
afspraken te maken over fase 2?

124

Hoeveel meldingen van overlast zijn er bij de omgevingsdienst gedaan over TSN de afgelopen
tien jaar?

125

Wanneer zal Tata IJmuiden moeten voldoen aan de strengere stikstof norm zoals verzocht
middels de motie-Bouchallikh over de Nederlandse regels aanpassen zodat de Europese
norm van 500 milligram stikstofdioxide per kubieke meter ook aan TSN kan worden opgelegd
(Kamerstuk 22 343 nr. 354)?

126

Wat gebeurt met de saneringskosten van de bodem in geval van faillissement? Zijn bedrijven
(per wet) verplicht hier een spaarpot voor aan te leggen?

127

Kunt u aangeven hoe lang nodig is voor verdere uitwerking voor opvolging van de adviezen?

128

Hoeveel tijd is er nodig voor het opstellen van een integrale Gezondheidseffectrapportage?

129

In hoeverre kan een Gezondheidseffectrapportage parallel aan een MER worden opgesteld?

130

Is een Gezondheidseffectrapportage als aanvulling nodig op de wijze waarop gezondheid
al wordt meegenomen in de MER en de maatwerkafspraken?

131

Komt er ruimte vrij voor herontwikkeling en zo ja, welke zijn dit?

En zijn er al ideeën hoe u hier invulling aan wilt geven?

132

Er wordt in het rapport-Gezondheid Geborgd gesproken over een Gezondheid Effect Rapportage
(GER), Hoe ziet zo'n rapportage eruit en kan deze rapportage doorgevoerd worden zonder
dat dit vertraging oplevert voor het maatwerktraject en wat betekent dit voor de vergunningverlening?

133

De Expertgroep Gezondheid IJmond betoogt dat stoffen op het TSN-terrein substantiële
verhoging van longkanker geven, op welk moment is dit voldoende of maatschappelijk
verantwoord genoeg gereduceerd?

134

Hoeveel gezondheidswinst leveren de twee specifieke gezondheidsmaatregelen op en hoe
is dit meetbaar?

135

De Expertgroep Gezondheid IJmond adviseert de Kooksfabriek 2 zo snel mogelijk te sluiten,
waar hangt die termijn voor wat betreft de expertgroep vanaf?

136

Waarom geeft de Expertgroep Gezondheid IJmond niet nu aan wat er moet gebeuren naast
het zo snel mogelijk sluiten van Kooksfabriek 2 om de gezondheidssituatie van omwonenden
te verbeteren?

137

Waarom adviseert de Expertgroep Gezondheid IJmond niet, in lijn met scenario 4 uit
het rapport-Wijers/Blom om de hele «voorkant» van TSN te sluiten?

138

Wordt het advies van de expertgroep gezondheid overgenomen om alles op alles te zetten
om de Kooksfabriek 2 zoveel mogelijk voor 2029 te sluiten?

139

Op welke wijze zullen aanvullende doelen op het gebied van effecten op de gezondheid
in een eventuele maatwerkafspraak met TSN worden gemeten, gecontroleerd en ook gehandhaafd?

140

Hoe verhoudt de situatie in de IJmond wat betreft de luchtkwaliteitsnormen en de tussendoelen
voor 2030 zich tot de situatie op nationaal niveau? Op nationaal niveau is Nederland
goed op weg om te voldoen aan deze tussendoelen volgens de Minister, in hoeverre en
in welke mate geldt dat ook voor specifiek de IJmond?

141

Hoe groot is de inspanning om na 2030 te kunnen voldoen aan de WHO2021-advieswaarden
voor stikstofdioxide en PM2.5 voor Nederland als geheel en voor het IJmond gebied
in het bijzonder?

142

Kunt u aangeven welke doelen u beoogt in de gezondheidsparagraaf voor de maatwerkafspraak?

143

Welke concrete maatregelen verwacht het kabinet te nemen in de IJmond in het kader
van de implementatie van de nieuwe Europese luchtkwaliteitsrichtlijn?

144

Wat is de voortgang met de gezondheidseffectrapportage (GER) die in samenwerking met
de Expertgroep Gezondheid IJmond wordt opgesteld zoals verzocht in de motie-Gabriëls
c.s. (Kamerstuk 28 089, nr. 286)? Op welke wijze wordt deze GER in dit stadium al betrokken bij het maatwerktraject?

145

Kunt u aangeven welke maatregelen op het gebied van mobiliteit, scheepvaart of houtstook
worden bekeken om de luchtkwaliteit in de IJmond te verbeteren?

146

Hoeveel extra tijd brengt het opstellen van een Gezondheidseffectrapportage met zich
mee ten opzichte van het huidige tijdspad voor de maatwerkafspraken?

147

Welk effect zou het uitvoeren van meer continue metingen hebben op de bedrijfsvoering
van TSN en welke alternatieven zijn er?

148

Hoe bent u van plan te kijken naar mobiliteit en scheepvaart qua maatregelen voor
verbetering van luchtkwaliteit in de IJmond?

149

Op welke wijze neemt het bevoegd gezag (provincie Noord-Holland) de gezondheidseffecten
mee in de milieueffectrapportage en het vergunningstraject?

150

Wat wordt er aan gezondheidseffecten wel en niet meegenomen in de milieueffectrapportage
door de provincie Noord-Holland?

151

Wat is het verschil tussen de aanpak van het bevoegd gezag (provincie Noord-Holland)
en de aanpak die voorheen is gehanteerd?

152

Op welke wijze wordt gezondheid in de gezondheidsparagraaf MER meegenomen?

153

Welke elementen zitten er in de MER met betrekking tot gezondheid en hoe ver zijn
die uitgewerkt?

154

Zijn de aangekondigde extra stappen alleen van toepassing op de IJmond of worden deze
stappen ook in andere gebieden van Nederland gezet? Hoe verhoudt zich dit dan met
het gelijke speelveld in Europa en welke kosten zijn hiermee gemoeid?

155

Hoe snel kan een gezondheidseffect rapportage (GER) gemaakt worden? Kan dit wellicht
versnellen als het gecombineerd wordt met de MER?

156

Welke doelen wat betreft effecten op de gezondheid zullen in de maatwerkafspraken
worden opgenomen?

157

Hoe wordt in de maatwerkafspraken geregeld dat de vermindering van schadelijke impact
goed gemeten en gecontroleerd wordt?

158

Waarom wordt de GER niet meegenomen in de maatwerkafspraken?

159

Aangezien de de kooksfabriek 2 onder verscherpt toezicht staat vanwege aanhoudende
milieu-overtredingen en het bevoegd gezag tevens de juridische mogelijkheden tot bestuursdwang
of intrekken van de vergunning, is de meest logische route niet bestuursdwang en/of
het intrekken van de omgevingsvergunning voor kooksfabriek 2 in plaats van het subsidiëren
van sluiting?

160

Aangezien ook kooksfabriek 1 onder verscherpt toezicht van de omgevingsdienst staat,
dwangsommen opgelegd krijgt vanwege milieuovertredingen, niet over een stikstofafvang
beschikt én een uitzondering van de Europese stikstofnorm geniet, hoe realistisch
is het plan van TSN om de kooksfabriek 1 tot minimaal 2037 open te houden?

161

Waarom pakt de regering de complete uitstoot van TSN niet integraal aan in één maatwerkafspraak,
aangezien er – na het uitvoeren van het Heracles plan van TSN, nog voor lange tijd
een aanzienlijke uitstoot van CO2, stikstof, fijnstof, zware metalen en andere schadelijke stoffen zal zijn?

162

Waarom wordt de wet Verbod op Kolen bij Elektriciteitsproductie niet ook toegepast
op het verbruik van steenkool bij TSN? TSN produceert tenslotte toch ook elektriciteit
uit steenkool door het verbranden van de afgassen van de kooksfabrieken in energiecentrales?

163

Wordt er in het rapport van Wijers/Blom niet te veel uitgegaan van een passieve houding
van TSN ten opzichte van de mondiale markt wanneer de opstellers negatief oordelen
over de mogelijkheid om vanaf 2030 groene HBI in te kopen (scenario 4)? Wat zijn de
mogelijkheden als TSN actief inzet op het veiligstellen van voldoende groene HBI uit
het buitenland, bijvoorbeeld door het opzetten van een consortium?

164

Waarom staat er in het Expression of Principles met TSN als voorwaarde dat er een
CO2-reductie moet plaatsvinden in 2030 van 5 Mton «against the baseline of 12,6 MT/a»,
aangezien de totale CO2-uitstoot van TSN in 2022 11,3 Mton bedroeg? Waar komt het getal van 12,6 Mton vandaan?
Waarom wordt er niet gerekend met het actuele emissieniveau van TSN?

165

Is de overkapping van kolen- en ertsvelden in scenario 3 als extra maatregel ten opzichte
van het plan van TSN niet sowieso al Best Beschikbare Techniek (BBT)? Moet deze maatregel
onder de omgevingswet niet sowieso door TSN genomen worden, in elk scenario?

166

Klopt het dat de kosten voor bodemsanering van het terrein van TSN kunnen oplopen
tot 12 miljard euro, zoals gelekt in de sheet van NU.nl? Hoe wordt ervoor gezorgd
dat TSN in elk scenario volledig financieel garant staat voor deze kosten? Waarom
gaat het rapport er vanuit dat de Staat deze kosten uiteindelijk moet gaan maken mocht
TSN verdwijnen?

167

Kan de ontwikkeling en toepassing van groene waterstof door TSN als voorwaarde stellen
voor eventuele staatssteun?

168

Wordt het advies van de Expertgroep Gezondheid IJmond om de WHO-advieswaarden voor
luchtkwaliteit uit 2021 als leidend te beschouwen bij het verlenen van vergunningen
in de maatwerkafspraak overgenomen?

169

Hoe wordt dit advies van de Expertgroep Gezondheid IJmond om «absolute cijfers te
gebruiken en meetmethoden en -gegevens (openbaar) te delen en verifieerbaar te laten
zijn» uitgevoerd? Moet er eerst een nulmeting worden gedaan om duidelijkheid te krijgen
over deze absolute cijfers? Hoe wordt er gekeken naar het andere advies: «Een alternatieve
optie is om het meten te laten uitvoeren door een instituut dat volledig onafhankelijk
is van TSN»? Kan de omgevingsdienst de metingen van TSN overnemen, zodat men niet
langer meer afhankelijk is van de data van TSN?

170

In hoeverre is er bereidheid bij TSN om te investeren in versnelde realisatie van
voorstellen voor overlastreductie zoals de realisatie van overkappingen? Op welke
termijn kan o.a. het versneld overkappen van grondstofvelden op zijn vroegst worden
gerealiseerd?

171

Hoe wordt geborgd dat er voldoende maatregelen worden getroffen bij TSN en Harsco
om het netto geluidsniveau substantieel te verlagen tot onder de norm, aangezien het
Heracles plan van TSN juist leidt tot extra geluid?

172

Hoe kan het dat omwonenden meer geavanceerde apparatuur hebben om toezicht te houden
op de uitstoot van TSN dan de omgevingsdienst, aanzien omwonenden en Greenpeace de
concentratie schadelijke stoffen in de lucht boven het Tata-terrein zelf meten met
een FTIR-sensor om zo lekkages op te sporen? Waar blijft het rapport over lekkage
van schadelijke stoffen bij kooksfabriek 2 dat de provincie Noord-Holland gezag al
twee jaar geleden heeft aangekondigd?

173

Staat de Europese Commissie in dit geval toe dat een fabriek, zoals de kooksfabriek
2, met overheidssteun gesloten wordt vanwege de impact op milieu en gezondheid?

174

Welke afspraken worden met TSN gemaakt voor het committeren aan afname van groene
waterstof?

175

Welke afspraken worden met TSN gemaakt voor het committeren aan afname van hernieuwbare
elektriciteit?

176

Welke route beoogt u het meest wenselijk en haalbaar?

177

Welke route beoogt u met de meeste gezondheidswinst?

178

Wat is de toegevoegde maatschappelijke en economische waarde van het Groene Staal-plan
voor Nederland?

179

Hoeveel extra werkgelegenheid levert het Groene Staal-plan op?

180

Hoeveel overheidssteun krijgen andere staalfabrieken binnen Europa van de overheid?

181

Welke langetermijngaranties worden er gevraagd van de Indiase eigenaar Tata Steel
Limited?

182

Wat is de tijdlijn van de maatwerkafspraken? Betekent de update in de voorjaarsnota
dat er al een definitief besluit is genomen over de maatwerkafspraken en de hoeveelheid
middelen? Of neemt het kabinet eerst een besluit, volgen dan onderhandelingen en dan
d definitieve maatwerkafspraak?

183

Wordt bij de gesprekken over een maatwerkafspraak met TSN ook de optie van overheidsdeelname
verkend? Zo nee, waarom niet?

184

In hoeverre staat TSN open voor gesprekken over het voorstel van TSN in combinatie
met versnelde overlastreductie? Is de haalbaarheid van het openen van gesprekken hierover
al onderzocht?

185

Waarom is er onderzoek nodig om te achterhalen of het haalbaar is om het gesprek met
TSN aan te gaan? Wat zegt dit over de bereidheid en houding van TSN tot nu toe?

186

Hoe waarborgt u dat er geen sprake is van uitstel van actie?

187

Bent u voornemens de Kamer periodiek op de hoogte te stellen van het proces?