Memorie van toelichting : Memorie van toelichting
35 095 X Wijziging van de begrotingsstaten van het Ministerie van Defensie (X) voor het jaar 2018 (wijziging samenhangende met de Najaarsnota)
Nr. 2
MEMORIE VAN TOELICHTING
A. ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL
Wetsartikel 1
De begrotingsstaten die onderdeel zijn van de Rijksbegroting, worden op grond van
artikel 1, derde lid, van de Comptabiliteitswet 2001 elk afzonderlijk bij de wet vastgesteld
en derhalve ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om voor het jaar
2018 wijzigingen aan te brengen in de departementale begrotingsstaat van het Ministerie
van Defensie (X).
De in de begrotingsstaten opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van
deze memorie van toelichting toegelicht (de zgn. begrotingstoelichting).
De Minister van Defensie,
A.Th.B. Bijleveld-Schouten
B. BEGROTINGSTOELICHTING
1. Leeswijzer
De voorliggende suppletoire begroting bevat de voorgestelde wijzigingen ten opzichte
van de eerste suppletoire begroting van hoofdstuk X van de begroting van het Rijk.
In hoofdstuk 2 wordt het voorstel van wet gepresenteerd met daarin de cijfermatige
aansluiting ten opzichte van de eerste suppletoire begroting. Vervolgens worden in
paragraaf 2.1 de belangrijkste begrotingswijzigingen op de begroting van het Ministerie
van Defensie gepresenteerd.
Aansluitend wordt in paragrafen 2.2 en 2.3 inzicht gegeven in de begrotingsmutaties
op artikelniveau voor de beleidsartikelen en de niet-beleidsartikelen. Per artikel
is in deze paragraaf een tabel opgenomen met daarin de budgettaire gevolgen van beleid.
De budgettaire gevolgen worden in de tabellen cijfermatig gepresenteerd en in aansluiting
op de tabel toegelicht. De mutaties groter of gelijk aan onderstaande staffel worden
op het niveau van de financiële instrumenten (en eventueel artikelonderdeel) toegelicht.
Omvang begrotingsartikel (stand ontwerpbegroting) in € miljoen
Beleidsmatige mutaties
(ondergrens in € miljoen)
Technische mutaties (ondergrens in € miljoen)
< 50
1
2
=> 50 en < 200
2
4
=> 200 < 1000
5
10
=> 1000
10
20
De opgenomen toelichtingen op de uitgaven gelden ook voor de verplichtingen. Alleen
indien er sprake is van een groot verschil van de verplichtingenmutaties ten opzichte
van de uitgavenmutaties wordt dit verschil apart toegelicht. Deze verschillen ontstaan
bijvoorbeeld doordat er verplichtingen zijn aangegaan die niet tot een uitgavenmutatie
leiden of door regelingen waarvoor de verplichtingen dit jaar worden aangegaan terwijl
de uitgaven pas volgend jaar (of in de jaren daarna) plaatsvinden.
2. Het beleid
2.1 Voorstel van wet
Met het onderhavige wetsvoorstel wordt voorgesteld de uitgavenbegroting 2018 van het
Ministerie van Defensie (X) ten opzichte van de 1e suppletoire begroting met een bedrag van € 1.200,7 miljoen te verlagen. Voor het
begrotingsbedrag van de ontvangsten 2018 wordt voorgesteld dit met € 88,7 miljoen
te verhogen. Dit leidt voor het Ministerie van Defensie tot een uitgavenbudget van
€ 9.500,3 miljoen en een ontvangstenbudget van € 610,5 miljoen. De begroting voor
de in 2018 aan te gane verplichtingen stijgt met € 955,5 miljoen tot € 11.882,2 miljoen.
De cijfermatige aansluiting op de 1e suppletoire begroting 2018 is als volgt:
Uitgaven (in duizend euro)
Stand 1e suppletoire begroting 2018
€ 10.701.015
Wijzigingen 2e suppletoire begroting 2018
– € 1.200.685
Stand begroting Defensie (X) in de Najaarsnota 2018
€ 9.500.330
Ontvangsten (in duizend euro)
Stand 1e suppletoire begroting2018
€ 521.742
Wijzigingen 2e suppletoire begroting 2018
€ 88.717
Stand begroting Defensie (X) in de Najaarsnota 2018
€ 610.459
2.2 Algemeen
Realiseren betaalnorm
De rijksbrede streefwaarde van 95% voor het binnen 30 dagen aan leveranciers betalen
van facturen wordt door Defensie in 2018 niet gehaald. Naar verwachting zal het percentage
berekend over het gehele jaar 2018 uitkomen rond de 85%. Hieraan ligt een aantal oorzaken
ten grondslag. Allereerst heeft de verhuizing van het Financieel Service Centrum (FSC)
van Eygelshoven naar Utrecht in februari 2018 geleid tot een tekort aan personeel
(11 vacatures op een personeelsbestand van 45). Daarnaast zijn problemen ontstaan
in het ketenproces rond de automatische factuurcontrole in het administratiesysteem.
Inmiddels zijn maatregelen genomen, waardoor in 2019 het betaalgedrag naar verwachting
weer op norm kan worden gebracht.
2.3 Belangrijkste begrotingswijzigingen
De belangrijkste mutaties (uitgaven en ontvangsten groter of gelijk aan € 20 miljoen
en de kader verhogende of verlagende mutaties) worden in onderstaande tabellen weergegeven
en daarna toegelicht. Voor een gedetailleerdere toelichting wordt verwezen naar de
toelichting bij de artikelen.
Overzicht uitgavenmutaties
Uitgavenoverzicht (bedragen x € 1.000)
Artikelnummer
Uitgaven
Vastgestelde begroting 2018
9.453.631
Mutaties 1e suppletoire begroting 2018
1.247.384
Stand 1e suppletoire begroting 2018
10.701.015
Belangrijkste suppletoire mutaties
1. Kasschuif investeringen
6
– 1.200.000
2. Personele uitgaven
3, 5, 10
– 94.720
3. Inlopen logistieke schuld marinebedrijf
2
28.300
4. IT uitgaven DMO
7
86.503
5. Aflossing deel financieringsarrangement ABP
10, 12
100.000
6. Interdepartementale budgetoverhevelingen
3, 5, 6, 7, 8, 10, 12
– 1.567
7. Gereedstelling DMO
7
– 34.600
8. Loon- en prijsbijstelling
12
– 77.670
Overige mutaties
– 6.931
Stand 2e suppletoire begroting 2018
9.500.330
Toelichting
1. Kasschuif investeringen
Het bedrag van € 1,2 miljard is in de ontwerpbegroting 2019 doorgeschoven naar 2020
en 2021 zodat de investeringsplanning aansluit bij het beschikbare budget. Dit bedrag
bestaat voor ongeveer de helft uit intensiveringen uit het regeerakkoord en voor de
helft uit reeds bij de begroting 2018 beschikbaar investeringsbudget. Zoals ook in
de Defensienota en de begroting is aangegeven is het – vanwege het karakter van de
investeringen (doorlooptijden kunnen oplopen tot tien jaar voor defensieproducten)
– niet mogelijk om de intensiveringen uit het Regeerakkoord op korte termijn te realiseren.
Bij het reeds beschikbare investeringsbudget is sprake van een groot aantal bijstellingen
op ruim 200 projecten die nu in uitvoering zijn. Deze bijstellingen komen onder andere
door de lange doorlooptijden van aanbestedingsprocedures en vertraging in aflevering/facturatie
van projecten. In alle gevallen gaat het om verschuivingen; de middelen blijven nodig.
2. Personele uitgaven
Bij artikel 3 Taakuitvoering Landstrijdkrachten (€ 48,7 miljoen) en artikel 5 Taakuitvoering
Koninklijke Marechaussee (€ 15,0 miljoen) wordt minder uitgegeven aan salarissen door
ondervulling in het personeelsbestand. Dit wordt gedeeltelijk gecompenseerd door externe
inhuur (€ 15,3 miljoen). Ook worden personele uitgaven (exclusief Aflossing deel financieringsarrangement
ABP) van artikel 10 Centraal apparaat per saldo met € 45,2 miljoen neerwaarts bijgesteld.
Dit bestaat grotendeels uit een verlaging van het budget voor uitkeringen met € 35,1
miljoen. De verlaging wordt voornamelijk veroorzaakt door een lagere instroom en hogere
uitstroom van het Sociaal Beleidskader dan geraamd (€ 18,3 miljoen), een beperkter
gebruik van de stimuleringsmaatregel voor vertrek bedoeld voor militairen in FPS fase
3 (€ 6,8 miljoen) en een lager dan geraamde instroom in de UKW (€ 5,2 miljoen).
3. Inlopen logistieke schuld Marinebedrijf
Er heeft een herschikking plaatsgevonden van € 28,3 miljoen vanuit artikel 12 Nominaal
en onvoorzien naar artikel 2 CZSK om de logistieke achterstanden bij het Marinebedrijf
in te lopen.
4. IT uitgaven DMO
De uitgaven voor IT stijgen met € 86,5 miljoen. Op 31 december 2018 zal het agentschap
OPS worden opgeheven en overgaan van het baten-lasten naar het kas-verplichtingenstelsel.
Hieruit komen voor 2018 incidentele meeruitgaven van € 30 miljoen voort. Het betreft
vooral contractverlengingen, waarvan de uitgaven door het agentschap maandelijks over
de jaren 2018 en 2019 zouden worden doorbelast, maar die nu rechtstreeks in 2018 vanuit
de Defensiebegroting worden betaald. Een voorbeeld hiervan is de verlenging van een
aantal softwarelicenties. Verder zijn de uitgaven met € 10 miljoen verhoogd ten behoeve
van de vervanging van verouderde end user devices (beeldschermen, laptops). Ten slotte € 14,5 miljoen ingezet om het, in de ontwerpbegroting
2018 voorziene tekort op het budget voor informatievoorziening, op te lossen.
5. Aflossing deel financieringsarrangement ABP
Het betreft de aflossing van € 100 miljoen van het financieringsarrangement van in
totaal ongeveer € 159 miljoen voor de overgang van het omslagstelsel naar het kapitaaldekkingsstelsel
van de pensioenen van militairen. Het financieringsarrangement stamt uit 1998 en was
een oplossing voor het financieringstekort dat het gevolg was van het toetreden van
beroepsmilitairen in de pensioenregeling van ABP. Voor het arrangement was een looptijd
tot 2024 voorzien. Echter, het eerder beëindigen van het arrangement is wenselijk
voor zowel Defensie als het ABP. De uitvoering van het arrangement is complex en wijkt
af van reguliere processen van het ABP. Met het in 2018 aflossen van een groot deel
van het arrangement komt het vervroegd beëindigen een stap dichterbij.
6. Interdepartementale budgetoverhevelingen
Overzicht interdepartementale budgetoverhevelingen (bedragen x € 1.000)
Toelichting
Omschrijving
Artikel
2018
6.a.
Bijdrage aan OCW voor cybersecurity onderzoek bij de NWO
10
– 250
6.b
Bijdrage aan BZK voor de dienst AIVD
6, 10
– 3.300
6.c
Bijdrage door JenV voor extra Cybergelden tbv incidentrespons
6
600
6.d
Bijdrage door JenV voor versterking digitale opsporing
5
200
6.e
Bijdrage door JenV voor bijstandsvergoeding HRB 2e halfjaar 2018
5
1.500
6.f
Bijdrage aan Financien voor loonkosten trainees
3, 5, 7, 8, 10
– 221
6.g
Bijdrage aan IenW voor detachering ANVS
10
– 52
6.h
Bijdrage aan EZ voor detachering toezichthouder veiligheid
10
– 34
6.i
Bijdrage aan BZK voor de dienst AIVD
6
– 250
6.j
Bijdrage door BZK inzake onderuitputting GDI
6
279
6.k
Bijdrage door JenV voor versneld opzetten Intel Sharding Platform
6
300
6.l
Bijdrage door JenV voor Intensivering technologieprojecten op gebied cyber bij TNO
6
1.000
6.m
Bijdrage aan BZK voor de dienst AIVD
7
– 711
6.n
Bijdrage aan BZK voor de dienst AIVD
10
– 269
6.o
Bijdrage aan JenV tbv internationaal bestendig maken asiel/beschermingsprocedure
12
– 50
6.p
Bijdrage aan BZK herstelpremie Pensioenfonds Caribisch Nederland
12
– 317
6.q
Bijdrage aan BZK tbv verrekening SSO-CN (RCN)
12
8
Stand 2e suppletoire begroting 2018
– 1.567
7. Gereedstelling DMO
Het budget voor gereedstelling wordt per saldo met € 34,6 miljoen neerwaarts bijgesteld.
Dit wordt voornamelijk verklaard door een meevaller in het brandstofverbruik en door
de gunstige ontwikkeling van de olieprijs.
8. Loon- en prijsbijstelling
Vanuit het artikel Nominaal en onvoorzien is het restant aan loon- en prijsbijstelling
uitgedeeld aan de verschillende onderdelen.
Overzicht ontvangstenmutaties
Ontvangstenoverzicht (bedragen x € 1.000)
Artikelnummer
Ontvangsten
Vastgestelde begroting 2018
426.415
Mutaties 1e suppletoire begroting 2018
95.327
Stand 1e suppletoire begroting 2018
521.742
Belangrijkste suppletoire mutatie
1. Aflossing deel financieringsarrangement ABP
10
110.527
Overige mutaties
– 21.810
Stand 2e suppletoire begroting 2018
610.459
Toelichting
1. Aflossing deel financieringsarrangement ABP
Door de extra storting ad. € 100 miljoen van Defensie aan het ABP is het ABP in staat
om vijf leningen vervroegd aan de Staat af te lossen voor een bedrag van € 110,5 miljoen.
Het ABP had dit geld, via Defensie, geleend ter dekking van (tijdelijke) dubbele lasten
die gemoeid gaan met de overgang van het omslagstelsel voor militaire pensioenen naar
het kapitaaldekkingsstelsel. De terugbetaling van het ABP is niet-relevant begrotingsgeld
en wordt, via Defensie, teruggegeven aan het Ministerie van Financiën.
2.4 De beleidsartikelen
Artikel 1 Inzet
Artikel 1 Inzet (bedragen x € 1.000)
Vastgestelde begroting 2018
Stand 1e suppletoire begroting 2018
Mutaties 2e suppletoire begroting 2018
Stand 2e suppletoire begroting 2018
Mutaties Miljoenennota
Overige mutaties 2e suppletoire begroting
Verplichtingen
308.090
251.184
50
4.049
255.283
Uitgaven
335.839
278.933
50
4.049
283.032
Waarvan juridisch verplicht
39%
67%
Programma uitgaven
335.839
278.933
50
4.049
283.032
Opdracht Inzet
335.839
278.933
283.032
– Crisisbeheersingsoperaties / Verdeelartikel BIV (HGIS)
332.682
267.933
7.692
275.625
– Financiering nationale inzet krijgsmacht
3.157
3.157
50
3.207
– Overige inzet
7.843
– 3.643
4.200
Programma ontvangsten
26.707
26.707
7.300
34.007
– Crisisbeheersingsoperaties (HGIS)
26.707
21.407
10.600
32.007
– Overige inzet
5.300
– 3.300
2.000
Voor dit artikel worden mutaties met een grootte van € 5,0 miljoen of meer toegelicht.
De uitgaven en ontvangsten worden per saldo respectievelijk met € 4,1 miljoen en € 7,3
miljoen naar boven bijgesteld. Dit komt voornamelijk door meerontvangsten van de VN
van € 10,6 miljoen en minder gebruik dan verwacht van de Vessel Protection Detachments (VPD’s) die kwetsbare scheepvaart voor de Afrikaanse noordoostkust helpt beschermen
tegen piraterij.
Verder is de verwachting dat de vrije ruimte binnen het budget voor Crisisbeheersingsoperaties
(het Budget Internationale Veiligheid: BIV) dit jaar uitkomt op ongeveer € 50 miljoen.
Dit zal bij de Slotwet worden verwerkt ten behoeve van de besluitvorming in het voorjaar
over de eindejaarsmarge binnen de Homogene Groep Internationale Samenwerking (HGIS).
Indien het kabinet daartoe besluit, zal dit bedrag weer beschikbaar zijn voor (de
verlenging of intensivering van) inzet van de Nederlandse krijgsmacht.
Artikel 2 Taakuitvoering Zeestrijdkrachten
Artikel 2 Taakuitvoering Zeestrijdkrachten (bedragen x € 1.000)
Vastgestelde begroting 2018
Stand 1e suppletoire begroting 2018
Mutaties 2e suppletoire begroting 2018
Stand 2e suppletoire begroting 2018
Mutaties Miljoenennota
Overige mutaties 2e suppletoire begroting
Verplichtingen
788.194
843.117
32.829
– 15.992
859.954
Uitgaven
788.194
843.117
32.829
– 15.992
859.954
Waarvan juridisch verplicht
91%
102%
Programma uitgaven
150.755
181.655
31.218
– 4.964
207.909
Opdracht Gereedstelling en instandhouding Commando ZSK
150.755
181.655
31.218
– 4.964
207.909
– Gereedstelling
26.624
37.408
595
– 5.251
32.752
– waarvan bijdrage aan SSO Paresto
– waarvan bijdrage aan Agentschap RWS
12.891
12.891
12.891
– Instandhouding
124.131
144.247
30.623
287
175.157
Apparaatsuitgaven
637.439
661.462
1.611
– 11.028
652.045
Personele uitgaven
565.937
590.885
167
– 3.635
587.417
– waarvan eigen personeel
565.179
588.127
167
– 8.548
579.746
– waarvan externe inhuur
758
2.758
4.913
7.671
Materiële uitgaven
71.502
70.577
1.444
– 7.392
64.629
– waarvan IT
3.418
3.418
– 2.127
1.291
– waarvan huisvesting en infra
5.288
5.288
1.380
6.668
– waarvan overige exploitatie
62.037
61.112
1.444
– 6.645
55.911
– waarvan bijdrage aan SSO Paresto
759
759
Apparaatsontvangsten
21.758
21.725
21.725
Voor dit artikel worden mutaties met een grootte van € 5,0 miljoen of meer toegelicht.
Programma-uitgaven
Het budget voor instandhouding stijgt per saldo met € 30,9 miljoen, voornamelijk als
gevolg van herschikkingen binnen Defensie om logistieke achterstanden bij het Marinebedrijf
in te lopen (€ 28,3 miljoen). Verder is er budget voor de Kustwacht Nederland (€ 4,5
miljoen) herschikt naar instandhouding vanuit gereedstelling.
Apparaatsuitgaven
Het budget voor salarissen eigen personeel is per saldo verlaagd met € 8,4 miljoen
door de lagere personele vulling (87,6%), wat deels wordt aangewend voor verhoging
van het budget personele inhuur (€ 4,9 miljoen). Het budget materiële uitgaven is
per saldo verlaagd met € 5,9 miljoen, voornamelijk als gevolg van capaciteitsgebrek
in de verwervingsketen waardoor de doorlooptijden langer zijn (€ 4,0 miljoen). Verder
zijn er middelen van CZSK naar DMO herschikt voor het aanschaffen van trainingsmiddelen
(€ 1,8 miljoen).
Artikel 3 Taakuitvoering Landstrijdkrachten
Artikel 3 Taakuitvoering Landstrijdkrachten (bedragen x € 1.000)
Vastgestelde begroting 2018
Stand 1e suppletoire begroting 2018
Mutaties 2e suppletoire begroting 2018
Stand 2e suppletoire begroting 2018
Mutaties Miljoenennota
Overige mutaties 2e suppletoire begroting
Verplichtingen
1.321.608
1.370.354
1.112
– 46.782
1.324.684
Uitgaven
1.321.608
1.370.354
1.112
– 46.782
1.324.684
Waarvan juridisch verplicht
95%
103%
Programma uitgaven
211.775
214.168
22.431
– 27.241
209.358
Opdracht Gereedstelling en instandhouding Commando LAS
211.775
214.168
22.431
– 27.241
209.358
– Gereedstelling
66.477
63.849
– 3.471
– 3.717
56.661
– waarvan bijdrage aan SSO Paresto
– Instandhouding
145.298
150.319
25.902
– 23.524
152.697
Apparaatsuitgaven
1.109.833
1.156.186
– 21.319
– 19.541
1.115.326
Personele uitgaven
991.851
1.024.709
– 31.106
– 17.588
976.015
– waarvan eigen personeel
990.242
1.017.315
– 31.106
– 18.644
967.565
– waarvan externe inhuur
1.609
7.394
1.056
8.450
Materiële uitgaven
117.982
131.477
9.787
– 1.953
139.311
– waarvan overige exploitatie
115.233
128.728
9.787
– 1.953
136.562
– waarvan bijdrage aan SSO Paresto
2.749
2.749
2.749
Apparaatsontvangsten
10.546
6.489
6.489
Voor dit artikel worden mutaties met een grootte van € 10,0 miljoen of meer toegelicht.
Programma-uitgaven
In het voorjaar zijn vrijvallende middelen uit salarissen ingezet ten behoeve van
instandhouding (dit is verwerkt bij Miljoenennota). Door vertragingen in de verwervingsketen
zijn deze middelen echter niet tot realisatie gekomen.
Apparaatsuitgaven
Het budget voor salarissen is per saldo neerwaarts bijgesteld met € 48,7 miljoen,
vooral als gevolg van de lage personele vulling (83,9%).
Artikel 4 Taakuitvoering Luchtstrijdkrachten
Artikel 4 Taakuitvoering Luchtstrijdkrachten (bedragen x € 1.000)
Vastgestelde begroting 2018
Stand 1e suppletoire begroting 2018
Mutaties 2e suppletoire begroting 2018
Stand 2e suppletoire begroting 2018
Mutaties Miljoenennota
Overige mutaties 2e suppletoire begroting
Verplichtingen
721.770
765.415
4.893
– 7.710
762.598
Uitgaven
721.770
765.415
4.893
– 7.710
762.598
Waarvan juridisch verplicht
94%
107%
Programma uitgaven
210.284
238.359
– 656
– 13.481
224.222
Opdracht Gereedstelling en instandhouding Commando LSK
210.284
238.359
– 656
– 13.481
224.222
– Gereedstelling
18.471
24.830
– 3.666
– 1.400
19.764
– waarvan bijdrage aan SSO Paresto
– Instandhouding
191.813
213.529
3.010
– 12.081
204.458
Apparaatsuitgaven
511.486
527.056
5.549
5.771
538.376
Personele uitgaven
411.403
432.389
– 49
4.859
437.199
– waarvan eigen personeel
411.403
430.724
– 49
365
431.040
– waarvan externe inhuur
0
1.665
4.494
6.159
Materiële uitgaven
100.083
94.667
5.598
912
101.177
– waarvan overige exploitatie
96.792
91.376
5.598
912
97.886
– waarvan bijdrage aan SSO Paresto
3.291
3.291
3.291
Apparaatsontvangsten
12.066
12.055
7.500
19.555
Voor dit artikel worden mutaties met een grootte van € 5,0 miljoen of meer toegelicht.
Programma-uitgaven
Het budget voor gereedstelling is per saldo met € 5,1 miljoen naar beneden bijgesteld,
met name als gevolg van de effecten van lagere personele vulling (89,1%) op het oefenprogramma.
Het budget voor instandhouding is per saldo met € 9,1 miljoen naar beneden bijgesteld,
voornamelijk als gevolg van vertragingen in de verwervingsketen.
Apparaatsuitgaven
Het budget voor overige exploitatie is per saldo met € 6,5 miljoen naar boven bijgesteld,
vooral als gevolg van de doorwerking van een incidentele ontvangst (zie ook ontvangsten).
Apparaatsontvangsten
Het budget voor ontvangsten is met € 7,5 miljoen naar boven bijgesteld, vooral als
gevolg van een incidentele en onverwachte meerontvangst vanuit de militaire samenwerking
met de VS. Het betreft een contract waarbij vliegeropleidingen goedkoper zijn uitgevallen.
Artikel 5 Taakuitvoering Koninklijke Marechaussee
Artikel 5 Taakuitvoering Koninklijke Marechaussee (bedragen x € 1.000)
Vastgestelde begroting 2018
Stand 1e suppletoire begroting 2018
Mutaties 2e suppletoire begroting 2018
Stand 2e suppletoire begroting 2018
Mutaties Miljoenennota
Overige mutaties 2e suppletoire begroting
Verplichtingen
361.774
399.091
583
5.548
405.222
Uitgaven
361.774
399.091
583
5.548
405.222
Waarvan juridisch verplicht
97%
101%
Programma uitgaven
6.490
5.821
103
– 800
5.124
Opdracht Inzet KMAR
6.490
5.821
5.124
– Gereedstelling
6.490
5.821
103
– 805
5.119
– Instandhouding
5
5
Apparaatsuitgaven
355.284
393.270
480
6.348
400.098
Personele uitgaven
328.815
362.127
8
– 798
361.337
– waarvan eigen personeel
324.315
357.921
8
– 15.017
342.912
– waarvan externe inhuur
4.500
4.206
14.219
18.425
Materiële uitgaven
26.469
31.143
472
7.140
38.755
– waarvan overige exploitatie
24.577
29.251
472
7.140
36.863
– waarvan bijdrage aan SSO Paresto
1.892
1.892
1.892
Apparaatsontvangsten
4.608
4.597
9.990
14.587
Voor dit artikel worden mutaties met een grootte van € 5,0 miljoen of meer toegelicht.
Apparaatsuitgaven
De vrijval van middelen voor salarissen eigen personeel als gevolg van lagere personele
vulling (85,7%) is ingezet voor incidentele externe inhuur. Het betreft bijvoorbeeld
incidentele inhuur via de Dienst Justitiële Inrichtingen. Het budget overige exploitatie
is per saldo naar boven bijgesteld met € 7,5 miljoen, vooral als gevolg van meeruitgaven
ten behoeve van de beveiligingstaak van De Nederlandsche Bank (€ 3,1 miljoen) en meeruitgaven
voor kleine ICT projecten ter ondersteuning van Informatiegestuurd Optreden van de
Marechaussee (€ 4,7 miljoen).
Apparaatsontvangsten
Het budget voor ontvangsten is naar boven bijgesteld met € 10,0 miljoen, vooral als
gevolg van compensatie vanuit De Nederlandsche Bank voor beveiligingstaken, extra
ontvangsten voor het tijdelijk tewerkstellen van KMar personeel bij de AIVD en een
vergoeding van J&V voor het geven van politietrainingen.
Artikel 6 Investeringen Krijgsmacht
Artikel 6 Investeringen Krijgsmacht (bedragen x € 1.000)
Vastgestelde begroting 2018
Stand 1e suppletoire begroting 2018
Mutaties 2e suppletoire begroting 2018
Stand 2e suppletoire begroting 2018
Mutaties Miljoenennota
Overige mutaties 2e suppletoire begroting
Verplichtingen
2.353.724
3.218.765
1.007.965
– 42.394
4.184.336
Opdracht Voorzien in nieuw materieel
1.832.569
2.397.538
995.690
– 44.511
3.348.717
Opdracht Voorzien in infrastructuur
212.408
317.511
4.064
– 700
320.875
Opdracht Voorzien in ICT
216.880
364.989
3.309
1.917
370.215
Bekostiging Wetenschappelijk onderzoek
63.190
71.148
964
900
73.012
Bijdrage aan de NAVO
28.677
27.579
438
28.017
Reserve valutaschommelingen
0
40.000
3.500
43.500
Uitgaven
2.100.286
2.965.327
– 1.148.230
– 42.394
1.774.703
Waarvan juridisch verplicht
53%
123%
Programma uitgaven
2.100.286
2.965.327
– 1.148.230
– 42.394
1.774.703
Opdracht Voorzien in nieuw materieel
1.539.712
2.104.681
– 1.160.505
198.989
1.143.165
Opdracht Voorzien in infrastructuur
251.827
356.930
4.064
– 100.700
260.294
Opdracht Voorzien in IT
216.880
364.989
3.309
– 98.083
270.215
Bekostiging Wetenschappelijk onderzoek
63.190
71.148
964
900
73.012
Bijdrage aan de NAVO
28.677
27.579
438
28.017
Reserve valutaschommelingen
40.000
3.500
– 43.500
Programma ontvangsten
188.526
234.241
– 35.900
198.341
Verkoopopbrengsten groot materieel (strategisch)
121.686
151.686
– 22.000
129.686
Overige ontvangsten materieel
40.200
55.200
– 39.200
16.000
Verkoopopbrengsten infrastructuur (strategisch)
15.050
15.050
21.200
36.250
Overige ontvangsten infrastructuur
9.720
9.720
9.720
Overige ontvangsten IT, WOO en NAVO
1.870
2.585
4.100
6.685
Voor dit artikel worden mutaties met een grootte van € 10,0 miljoen of meer toegelicht.
Programma-uitgaven
Het budget voor programma uitgaven wordt verlaagd met € 1.190,6 miljoen, vooruitlopend
op verwachte onderrealisatie in 2018. Dit bedrag bestaat voor ongeveer de helft uit
intensiveringen uit het regeerakkoord en voor de helft uit reeds beschikbaar investeringsbudget
2018. Zoals ook in de Defensienota en de begroting is aangegeven is het – vanwege
het karakter van de investeringen (doorlooptijden kunnen oplopen tot tien jaar voor
defensieproducten) – niet mogelijk om de intensiveringen uit het regeerakkoord op
korte termijn te realiseren. De volgende intensiveringen uit het regeerakkoord worden
doorgeschoven: € 475 miljoen van de middelen bestemd voor investeringen in de modernisering
van de krijgsmacht, € 82 miljoen van de middelen bestemd voor de versterking van de
ondersteuning van de krijgsmacht en € 11 miljoen van de middelen bestemd voor de uitbreiding
van slagkracht, cyber en werkgeverschap. In totaal betreft dit € 568 miljoen. Onderdeel
hiervan is een bedrag van € 96,6 miljoen aan investeringen bestemd voor de Opdracht
Voorzien in Infrastructuur.
De verwachte onderrealisatie van eerder geplande investeringen betreft € 415 miljoen
op nieuw materieel. Het betreft bijstellingen op een groot aantal projecten die nu
in uitvoering zijn. Deze bijstellingen komen onder andere door de lange doorlooptijden
van aanbestedingsprocedures en vertraging in aflevering/facturatie van projecten.
Voorbeelden van bijstellingen op grote projecten zijn een bijstelling van € 83 miljoen
op de vervanging en modernisering van de Chinook als gevolg van een gewijzigd betaalschema
en een bijstelling van € 30 miljoen binnen het project Munitie BKI (Beleidskader Inzetvoorraden)
als gevolg van de verschuiving van een aantal leveringen naar 2019. In alle gevallen
gaat het om verschuivingen; het doorgeschoven investeringsbudget zal in 2018 nog niet
besteed worden maar wel hard nodig zijn voor de (toekomstige) verplichtingen, want
al het investeringsbudget is belegd.
Programma-ontvangsten
De programma-ontvangsten dalen per saldo met € 35,9 miljoen. Dit wordt veroorzaakt
doordat in de recent goedgekeurde herijking van de businesscase over civiele dienstauto’s
het ontvangstenbudget voor inruil van dienstvoertuigen neerwaarts is bijgesteld met
€ 59,2 miljoen en de verkoopopbrengsten voor groot materieel dalen met € 2 miljoen.
Uit doelmatigheidsoverwegingen is besloten om de dienstpersonenauto’s van Defensie
elke twee jaar in plaats van elke vier jaar te vervangen. Hierdoor worden oplopende
exploitatie-uitgaven vanwege de ouderdom van de voertuigen vermeden. Daarnaast zijn
er meeropbrengsten van € 21,2 miljoen als gevolg van de aantrekkende vastgoedmarkt,
wat resulteert in hogere verkoopopbrengsten voor diverse locaties waaronder het complex
Binckhorsthof (Den Haag), en extra NAVO-ontvangsten € 4,1 miljoen.
Artikel 7 Ondersteuning Krijgsmacht door Defensie Materieel Organisatie
Artikel 7 Ondersteuning krijgsmacht door Defensie Materieel Organisatie (bedragen
x € 1.000)
Vastgestelde begroting 2018
Stand 1e suppletoire begroting 2018
Mutaties 2e suppletoire begroting 2018
Stand 2e suppletoire begroting 2018
Mutaties Miljoenennota
Overige mutaties 2e suppletoire begroting
Verplichtingen
860.247
856.641
20.476
29.996
907.113
Uitgaven
860.247
856.641
20.476
29.996
907.113
Waarvan juridisch verplicht
72%
106%
Programma uitgaven
379.730
363.775
6.214
– 44.112
325.877
Opdracht Logistieke ondersteuning
379.730
363.775
6.214
– 44.112
325.877
– Gereedstelling
280.417
265.319
4.536
– 39.177
230.678
– Instandhouding
99.313
98.456
1.678
– 4.935
95.199
Apparaatsuitgaven
480.517
492.866
14.262
74.108
581.236
Personele uitgaven
191.669
206.276
– 127
9.710
215.859
– waarvan eigen personeel
178.669
188.776
– 127
4.419
193.068
– waarvan externe inhuur
13.000
17.500
5.291
22.791
Materiële uitgaven
288.848
286.590
14.389
64.398
365.377
– waarvan IT; bijdrage aan SSO DMO/OPS
185.155
169.229
169.229
– waarvan IT; Overig
49.107
49.107
12.857
73.646
135.610
– waarvan overige exploitatie
53.636
67.304
1.532
– 9.247
59.589
– waarvan overige exploitatie; bijdrage aan SSO Paresto
950
950
950
Apparaatsontvangsten
43.409
51.640
– 10.700
40.940
Voor dit artikel worden mutaties met een grootte van € 5,0 miljoen of meer toegelicht.
Programma-uitgaven
Het budget voor gereedstelling wordt per saldo met € 34,6 miljoen neerwaarts bijgesteld.
Dit wordt voornamelijk verklaard door minder brandstofverbruik als gevolg van minder
oefeningen (door ondervulling) en door de gunstige ontwikkeling van de olieprijs.
Apparaatsuitgaven
Het budget voor personele uitgaven stijgt met € 9,6 miljoen. Door de ondervulling
van de bestaande organisatie is vervangende inhuur nodig. Hierdoor stijgen de uitgaven
met € 5,3 miljoen. Verder zijn als gevolg van de verhuizing van DMO naar Utrecht de
uitgaven voor woon-werkverkeer met € 1,0 miljoen gestegen. Ten slotte loopt de vulling
van de nieuwe functies als gevolg van de uitbreiding met de middelen uit hoofde van
het regeerakkoord iets voor op de verwachting, waardoor de uitgaven hiervoor in 2018
€ 2,0 miljoen hoger zijn dan begroot.
De uitgaven voor IT stijgen met € 86,5 miljoen. Op 31 december 2018 zal het agentschap
OPS worden opgeheven en overgaan van het baten-lasten naar het kas-verplichtingenstelsel.
Hieruit komen voor 2018 incidentele meeruitgaven van € 30 miljoen voort. Het betreft
vooral contractverlengingen, waarvan de uitgaven door het agentschap maandelijks over
de jaren 2018 en 2019 zouden worden doorbelast, maar die nu rechtstreeks in 2018 vanuit
de Defensiebegroting worden betaald. Een voorbeeld hiervan is de verlenging van een
aantal softwarelicenties. Verder zijn de uitgaven met € 10,0 miljoen verhoogd ten
behoeve van de vervanging van verouderde end user devices (beeldschermen, laptops). Tevens is € 14,5 miljoen ingezet om het, in de ontwerpbegroting
2018 voorziene tekort op het budget voor informatievoorziening, op te lossen. Ook
is het budget verhoogd met € 5,8 miljoen aan loonbijstelling, door de doorbelasting
van de personeelskosten van het agentschap. Dit vanwege het arbeidsvoorwaardenakkoord
uit 2017 die een stijging in de loonkosten veroorzaakt. Ten slotte is voor € 12,0
miljoen meer IT-apparatuur aangevraagd dan waarmee rekening was gehouden in de 1e suppletoire begroting 2018, om het defensiepersoneel van voldoende communicatiemiddelen
als telefoons en I-pads te voorzien.
De uitgaven voor de overige exploitatie dalen met € 7,7 miljoen. De voornaamste oorzaak
betreft een verlaging van € 7 miljoen van de uitgaven door het KPU-bedrijf. Dit wordt
veroorzaakt doordat schaarse capaciteit is ingezet op extra activiteiten (o.a. VOSS
en DOKS) waardoor het reguliere proces vertraging heeft opgelopen. Daarnaast is sprake
van hogere retourstromen, waardoor minder nieuwe kleding hoeft te worden aangekocht.
Apparaatsontvangsten
Per saldo daalt het ontvangstenbudget met € 10,7 miljoen, zodat deze beter aansluiten
bij het huidige beeld.
Artikel 8 Defensie Ondersteuningscommando
Artikel 8 Defensie Ondersteuningscommando (bedragen x € 1.000)
Vastgestelde begroting 2018
Stand 1e suppletoire begroting 2018
Mutaties 2e suppletoire begroting 2018
Stand 2e suppletoire begroting 2018
Mutaties Miljoenennota
Overige mutaties 2e suppletoire begroting
Verplichtingen
1.155.733
1.258.745
17.341
11.483
1.287.569
Uitgaven
1.155.733
1.258.745
17.341
11.483
1.287.569
Waarvan juridisch verplicht
85%
94%
Programma uitgaven
Opdracht Dienstverlenende eenheden
– Gereedstelling
– Instandhouding
Apparaatsuitgaven
1.155.733
1.258.745
17.341
11.483
1.287.569
Personele uitgaven
529.982
571.345
310
6.431
578.086
– waarvan eigen personeel
515.905
531.051
310
6.431
537.792
– waarvan externe inhuur
2.678
25.000
25.000
– waarvan overig; attachés
11.399
15.294
15.294
Materiële uitgaven
625.751
649.607
16.430
6.054
672.091
– waarvan bijdrage agentschap RVB (huisvesting en infrastructuur)
208.561
200.871
3.670
58.676
263.217
– waarvan huisvesting en infrastructuur overig
99.793
133.110
2.906
– 32.928
103.088
– waarvan overige exploitatie
281.192
279.661
9.854
– 19.694
269.821
– waarvan bijdrage aan SSO Paresto
28.459
28.459
28.459
– waarvan overig; attachés
7.746
7.506
7.506
Nationaal Fonds Ereschuld
0
37.793
601
– 1.000
37.394
Apparaatsontvangsten
81.364
81.361
2.000
83.361
Voor dit artikel worden mutaties met een grootte van € 10,0 miljoen of meer toegelicht.
Apparaatsuitgaven
Het budget voor de materiële uitgaven stijgt per saldo met € 22,5 miljoen. Dit wordt
grotendeels veroorzaakt door een toevoeging van € 10,0 miljoen voor het verminderen
van achterstallig onderhoud aan huisvesting en infrastructuur, het toevoegen van € 8,7
miljoen voor prijsbijstelling, het overhevelen van € 5,0 miljoen door het CLAS voor
het op norm brengen van de inrichting van de legeringsgebouwen en € 2,0 miljoen aan
hoger dan in eerste instantie begrote ontvangsten door de verrekening van kosten voor
de personele inzet voor luchttransport met de C-17 Globemaster, wat doorwerkt in de
uitgaven. Tevens is € 3,5 miljoen vanuit het project «Behoud & Werving» naar andere
Defensieonderdelen overgeheveld. Tot slot hebben enkele herschikkingen plaatsgevonden.
Budget dat in eerste instantie op de post «waarvan huisvesting en infrastructuur overig»
stond, maar dat nu via het Rijksvastgoedbedrijf uitgevoerd wordt, is overgeheveld
naar de post «waarvan bijdrage agentschap RVB (huisvesting en infrastructuur)». Hieronder
valt onder andere € 25,0 miljoen voor het aanpakken van achterstallig onderhoud vanuit
de middelen van het regeerakkoord vanuit de reeks «Uitbreiding slagkracht, cyber en
werkgeverschap» uit de Defensienota.
2.3 De Niet Beleidsartikelen
Artikel 9 Algemeen
Artikel 9 Algemeen (bedragen x € 1.000)
Vastgestelde begroting 2018
Stand 1e suppletoire begroting 2018
Mutaties 2e suppletoire begroting 2018
Stand 2e suppletoire begroting 2018
Mutaties Miljoenennota
Overige mutaties 2e suppletoire begroting
Verplichtingen
98.233
114.459
360
– 19.136
95.683
Uitgaven
98.233
114.459
360
– 19.136
95.683
Programma uitgaven
98.233
114.459
360
– 19.136
95.683
Subsidies en bijdragen
30.500
30.500
485
– 1.617
29.368
Bijdrage aan (inter)nationale organisaties
53.381
52.097
865
– 1.400
51.562
– waarvan voorziening Very High readiness Joint Taskforce
10.000
0
Overige exploitatie
12.789
552
– 553
1
Opdrachten
1.563
27.310
– 437
– 15.841
11.032
Bekostiging
4.000
– 279
3.721
Voor dit artikel worden mutaties met een grootte van € 2,0 miljoen of meer toegelicht.
Programma-uitgaven
Het budget voor opdrachten wordt per saldo met € 16,3 miljoen neerwaarts bijgesteld.
Dit wordt grotendeels veroorzaakt door het later betalen van de schadevergoedingen
Chroom VI (€ 17,0 miljoen). Achtergrond hiervan is dat de afdracht aan de Belastingdienst
over de uitkeringen nog niet is afgerond en de meeste dossiers met onderzoekskosten
niet meer in 2018 tot uitbetaling kunnen komen.
Artikel 10 Centraal apparaat
Artikel 10 Centraal apparaat (bedragen x € 1.000)
Vastgestelde begroting 2018
Stand 1e suppletoire begroting 2018
Mutaties 2e suppletoire begroting 2018
Stand 2e suppletoire begroting 2018
Mutaties Miljoenennota
Overige mutaties 2e suppletoire begroting
Verplichtingen
1.579.275
1.688.322
– 27.716
76.560
1.737.166
0
Uitgaven
1.579.275
1.688.322
– 27.716
76.560
1.737.166
0
Apparaatsuitgaven
1.579.275
1.688.322
– 27.716
76.560
1.737.166
Personele uitgaven
1.552.928
1.660.793
– 27.885
82.649
1.715.557
– waarvan eigen personeel
156.359
173.341
– 8.781
– 1.913
162.647
– waarvan externe inhuur
1.064
5.539
– 934
4.605
– waarvan uitkeringen
1.395.505
1.481.913
– 19.104
85.496
1.548.305
Materiele uitgaven
26.347
27.529
169
– 6.089
21.609
– waarvan overig
25.634
26.816
169
– 6.089
20.896
– waarvan bijdrage aan SSO Paresto
713
713
713
Totaal ontvangsten
37.431
82.927
108.527
191.454
Voor dit artikel worden mutaties met een grootte van € 10,0 miljoen of meer toegelicht.
Apparaatsuitgaven
Het budget voor personele uitgaven stijgt per saldo met € 54,8 miljoen. Dit wordt
voornamelijk veroorzaakt door de aflossing van € 100 miljoen van het financieringsarrangement
van in totaal ongeveer € 159 miljoen voor de overgang van het omslagstelsel naar het
kapitaaldekkingsstelsel van de pensioenen van militairen. Het financieringsarrangement
stamt uit 1998 en was een oplossing voor het financieringstekort dat het gevolg was
van het toetreden van beroepsmilitairen in de pensioenregeling van ABP. Voor het arrangement
was een looptijd tot 2024 voorzien. Echter, het eerder beëindigen van het arrangement
is wenselijk voor zowel Defensie als het ABP. De uitvoering van het arrangement is
complex en wijkt af van reguliere processen van het ABP. Met het in 2018 aflossen
van een groot deel van het arrangement komt het vervroegd beëindigen een stap dichterbij.
Daarnaast is het budget voor uitkeringen met € 35,1 miljoen verlaagd. De verlaging
wordt voornamelijk veroorzaakt door een lagere instroom en hogere uitstroom van het
Sociaal Beleidskader dan geraamd (€ 18,3 miljoen), een beperkter gebruik van de stimuleringsmaatregel
voor vertrek bedoeld voor militairen in FPS fase 3 (€ 6,8 miljoen) en een lager dan
geraamde instroom in de UKW (€ 5,2 miljoen).
Ontvangsten
De ontvangsten stijgen per saldo met € 108,5 miljoen. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt
door de verwerking van het financieringsarrangement ABP. Door de extra storting van
Defensie is het ABP in staat om de vijf leningen vervroegd aan de staat af te lossen
voor een bedrag van € 110,5 miljoen. Dit is niet-relevant begrotingsgeld en wordt
teruggegeven aan het Ministerie van Financiën Door de aflossing zullen de niet-relevante
ontvangsten in 2019 t/m 2022 dalen. Hierna resteren nog twee 10-jaars leningen.
Artikel 11 Geheime Uitgaven
Artikel 11 Geheime uitgaven (bedragen x € 1.000)
Vastgestelde begroting 2018
Stand 1e suppletoire begroting 2018
Mutaties 2e suppletoire begroting 2018
Stand 2e suppletoire begroting 2018
Mutaties Miljoenennota
Overige mutaties 2e suppletoire begroting
Verplichtingen
7470
7.107
119
244
7.470
Geheime uitgaven
7470
7.107
119
244
7.470
Totaal uitgaven
7470
7.107
119
244
7.470
Artikel 12 Nominaal en onvoorzien
Artikel 12 Nominaal en onvoorzien (bedragen x € 1.000)
Vastgestelde begroting 2018
Stand 1e suppletoire begroting 2018
Mutaties 2e suppletoire begroting 2018
Stand 2e suppletoire begroting 2018
Mutaties Miljoenennota
Overige mutaties 2e suppletoire begroting
Verplichtingen en uitgaven
123.202
153.504
– 77.670
– 20.698
55.136
Loonbijstelling
Prijsbijstelling
Nader te verdelen
123.202
153.504
– 77.670
– 20.698
55.136
Onvoorzien
Totaal uitgaven
123.202
153.504
– 77.670
– 20.698
55.136
Voor dit artikel worden mutaties met een grootte van € 2,0 miljoen of meer toegelicht.
Verplichtingen en uitgaven
Per saldo dalen de uitgaven met € 98,4 miljoen. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt
door de aflossing van € 100 miljoen van het financieringsarrangement ABP via artikel
10 (centraal apparaat).
Het resterende saldo op dit artikel wordt, mits het niet alsnog tot besteding komt,
met de eindejaarsmarge meegenomen naar volgend jaar.
Ondertekenaars
-
Eerste ondertekenaar
A.Th.B. Bijleveld-Schouten, minister van Defensie
Gerelateerde documenten
Hier vindt u documenten die gerelateerd zijn aan bovenstaand Kamerstuk.