Brief regering : Geannoteerde Agenda voor de Energieraad van 16 juni 2025

Nr. 1132
BRIEF VAN DE MINISTER VAN KLIMAAT EN GROENE GROEI

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 27 mei 2025

Bijgevoegd vindt u de geannoteerde agenda voor de Energieraad van 16 juni 2025 in
Luxemburg.

De Minister van Klimaat en Groene Groei, S.Th.M. Hermans

Geannoteerde Agenda Energieraad 16 juni

Op 16 juni a.s. vindt in Luxemburg de Energieraad plaats onder het Poolse Voorzitterschap
(hierna: het voorzitterschap). De formele agenda en de stukken die duiding geven aan
de inhoud van de discussies ontbreken momenteel nog, maar naar verwachting worden
de Raadsconclusies over energieveiligheid tijdens de Raad aangenomen en wordt het
verloop of eventueel het resultaat van de trilogen over de Gasopslagverordening besproken.
Mogelijk wordt er ook gesproken over de REPowerEU Routekaart (hierna: Routekaart).

Energieveiligheid

Het Poolse voorzitterschap wil tijdens de Raad van 16 juni Raadsconclusies aannemen
over energieveiligheid. Deze Raadsconclusies brengen geen (nieuwe) wetgevende verplichtingen
met zich mee maar doen een belangrijke oproep naar de EU-instellingen met aandachtspunten
op het gebied van energieveiligheid. Veiligheid is een prioriteit van het voorzitterschap
en staat in de huidige geopolitieke situatie hoog op de agenda. Het kabinet deelt
de notie dat een veilige, betrouwbare en betaalbare energievoorziening cruciaal is
voor de economie en maatschappij en verwelkomt daarom deze Raadsconclusies.

De concept Raadsconclusies benoemen het belang van de versterking van de Energie-Unie
voor een veilig, betaalbaar en schoon energiesysteem. Ook wordt er aandacht besteed
aan het verminderen van risicovolle strategische afhankelijkheden, cyberveiligheid,
investeringen in infrastructuur en schone energietechnologieën, versnellen van vergunningverlening,
samenwerking bij de beveiliging van infrastructuur, paraatheid bij verstoringen of
aanvallen, en steun aan Oekraïne vanwege de voortdurende Russische aanvallen op kritieke
energie-infrastructuur.

Nederland kan zich vinden in de lijn van de concept conclusies. Het kabinet heeft
in de onderhandelingen de inzet aangehouden zoals vermeld in de Geannoteerde Agenda’s
van 17 maart en 13 mei en de kabinetsaanpak risicovolle strategische afhankelijkheden1. Nederland pleit in de nog lopende onderhandelingen over de Raadsconclusies voor
een oproep aan de Commissie om bij de geplande herziening van het leveringszekerheidskader
voor gas de lessen uit de energiecrisis zorgvuldig mee te nemen. Nederland verwelkomt
daarnaast dat in de laatste versie van de Raadsconclusies een referentie wordt gemaakt
naar de op 6 mei gepubliceerde REPowerEU Routekaart en de verwachte wetgevingsvoorstellen
ter implementatie van de Routekaart.

Verlenging van de Europese vuldoelen

Op 5 maart 2025 heeft de Europese Commissie een voorstel gepubliceerd om de Europese
gasopslagbepalingen met twee jaar te verlengen, zonder verdere wijzigingen. Over de
Nederlandse inzet ten aanzien van dit verlengingsvoorstel is de Kamer middels een
Kamerbrief geïnformeerd.2 Op 11 april heeft de Raad over dit voorstel een Algemene Oriëntatie bereikt en daarna
zijn de trilogen tussen de Raad, de Europese Commissie en het Europees Parlement gestart.
Het is aannemelijk dat het voorzitterschap tijdens de Energieraad de voortgang of
het resultaat van de trilogen bespreekt.

In de onderhandelingen in de Raad is het voorstel van de Commissie op een aantal punten
aangepast. Deze aanpassingen hebben vooral tot doel meer flexibiliteit aan te brengen
rond de tussentijdse vuldoelen en het per 1 november te behalen vuldoel. Dit om de
maatregelen die lidstaten nemen om de opslagen tijdig en adequaat gevuld te krijgen,
minder voorspelbaar te maken. Het voorstel is met deze aanpassingen meer in lijn gebracht
met de Nederlandse inzet. Het kabinet zet er op in dat het uiteindelijke voorstel,
na eventuele aanpassingen in de trilogen, in lijn blijft met het beoogde doel van
de aanpassingen uit de Algemene Oriëntatie.

Zoals het kabinet op 22 april naar aanleiding van vragen van de Kamer heeft toegelicht3, heeft Nederland – net als in voorgaande jaren – voor 2025 nationaal een hogere vulambitie
dan het Europese verplichte minimum. Deze nationale vulambitie sluit aan bij analyses
van Gasunie Transport Services B.V. (GTS). Extra flexibiliteit op Europees niveau
betekent daarom niet een verandering van het nationale gasoplagenbeleid. De extra
flexibiliteit op EU-niveau betekent wel dat er gunstigere Europese marktomstandigheden
worden gecreëerd om de opslagen daadwerkelijk gevuld te krijgen.

REPowerEU Routekaart

Op 6 mei 2025 heeft de Commissie de REPowerEU Routekaart voor het beëindigen van de
Russische energie-import in de Unie gepubliceerd. Mogelijk vindt hierover tijdens
de Raad een uitwisseling plaats. Deze Routekaart schetst de Europese strategie om
de resterende Russische energie-import geleidelijk af te bouwen en focust op gas,
olie, uranium en ander nucleair materiaal. Deze mededeling kondigt verschillende wetgevingsvoorstellen
aan, die de Commissie in juni 2025 wil uitbrengen. De in de Routekaart voorgestelde
maatregelen zullen ervoor moeten zorgen dat Russische energie niet op de markt in
de EU komt, maar de leveringszekerheid geborgd blijft. De Commissie streeft ernaar
dit op een zodanige manier te doen dat de gevolgen voor de prijzen en de markten tot
een minimum worden beperkt. Nederland steunt de intentie van de voorstellen van de
Commissie inzake het reduceren van de afhankelijkheid van Russische energie. Over
de Nederlandse inzet ten aanzien van dit voorstel wordt u spoedig middels een Kamerbrief
geïnformeerd.