Brief regering : Rapportage en implementatieadvies Kennispunt Toegankelijke Cultuur

32 820
Nieuwe visie cultuurbeleid

Nr. 355
BRIEF VAN DE MINISTER VAN ONDERWIJS, CULTUUR EN WETENSCHAP

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 12 mei 2025

Bijgaand vindt u de rapportage over het Kennispunt Toegankelijke Cultuur. Deze rapportage
is opgesteld door de ontwerpbureaus Greenberry en Zeewaardig. In de Kamerbrief «Toegankelijkheid
in de culturele en creatieve sector voor mensen met een beperking»1 heeft mijn ambtsvoorganger staatsecretaris Uslu, aangekondigd kennis, kunde en handvatten
over toegankelijkheid in de culturele sector te bundelen in een kennispunt. De noodzaak
hiertoe werd extra benadrukt door moties Werner (Kamerstuk 36 200 XVI, nr. 702 en Kamerstuk 36 200 VIII, nr. 423).

De afgelopen jaren is samen met ervaringsdeskundigen, belangenorganisaties, culturele
organisaties, het Ministerie van OCW onder begeleiding van ontwerpbureau’s Greenberry
en Zeewaardig een ontwerpende aanpak een co-creatief proces doorlopen.

In de Kamerbrief «stand van zaken moties en toezeggingen Cultuur4» heeft mijn ambtsvoorganger Uslu uitleg gegeven over de eerste stappen richting dit
kennispunt. Inmiddels is het proces vergevorderd en heeft dit geleid tot een voorstel
voor een Kennispunt Toegankelijke Cultuur, dat uit verschillende onderdelen bestaat.

Bijgaande rapportage omschrijft de stappen die tot nu toe zijn gezet in de ontwikkeling
en bevat een implementatieadvies voor het vervolg van het daadwerkelijke Kennispunt
Toegankelijke Cultuur. In deze brief vertel ik u hoe ik het advies verder ga uitvoeren
waarbij ik € 500.000 heb gereserveerd voor de implementatie en uitvoering van de plannen.

Voorstel voor het kennispunt toegankelijke cultuur

Het Kennispunt Toegankelijke Cultuur is bedoeld om instellingen in de cultuursector
handvatten te bieden hoe zij toegankelijker en inclusiever kunnen worden voor onder
andere mensen met een beperking.

Hieronder vindt u een beknopte omschrijving van de voorgestelde onderdelen waaruit
het Kennispunt Toegankelijke Cultuur kan worden opgebouwd:

1. De Digitale Toolbox: een online gids in de vorm van een platform voor culturele organisaties die willen
werken aan toegankelijkheid. Het platform biedt praktische tips, trainingen en voorbeelden
om toegankelijkheid te realiseren.

2. Het Loket: een online marktplaats waar culturele organisaties en toegankelijkheidsexperts elkaar
kunnen vinden. Organisaties met specifieke vragen kunnen hier naartoe om experts te
vinden, terwijl experts hun kennis en diensten kunnen aanbieden. Door vraag en aanbod
te koppelen en kennis te centraliseren, maakt Het Loket toegankelijkheid eenvoudiger,
effectiever en het verbinden van vraag en aanbod schaalbaar.

3. Het Kennispunt op Locatie: een initiatief dat kennis over toegankelijkheid rechtstreeks naar culturele instellingen
brengt. Door middel van regionale evenementen, zoals lezingen, workshops en discussies,
geïnitieerd vanuit culturele instellingen wordt een platform geboden om kennis te
delen, ervaringen uit te wisselen en best practices te verspreiden.

4. Het Gesprekspunt: Door middel van dit fysieke object, dat geplaatst kan worden op congressen, evenementen
en bijeenkomsten als een soort stand, kunnen culturele organisaties, ervaringsdeskundigen
en bezoekers met elkaar in gesprek gaan over hoe de cultuursector inclusiever kan
worden. Het Gesprekpunt is een manier om informatie over toegankelijkheid op een laagdrempelige
manier over te brengen waardoor er ruimte ontstaat voor een open dialoog.

Naast de hierboven genoemde onderdelen is in een eerder stadium van het ontwerptraject
De Toegankelijkheidsradar uitgewerkt door de ontwerpbureaus. De Toegankelijkheidsradar moet voor mensen met een beperking inzichtelijk maken bij welke organisaties en instellingen
zij van cultuur kunnen genieten. Dit concept kwam voort uit de eerste ronde van gesprekken
met ervaringsdeskundigen. Omdat het Kennispunt primair bedoeld is voor instellingen
in de cultuursector en niet zozeer voor publiek met een beperking is voor dit ontwerponderdeel
geen implementatieadvies opgenomen. Dat zou gelet op de complexiteit ook nader onderzoek
vergen. Wel zijn in het advies scenario’s voor de toekomst opgenomen.

Implementatie en vervolg

Het is mijn voornemen om de vier hierboven genoemde onderdelen op basis van het implementatieadvies
van Greenberry en Zeewaardig nu te laten landen op een voor de cultuursector logische
en makkelijk vindbare plek. Voor wat betreft de ontwikkeling van De Toegankelijkheidsradar beraad ik mij nog op de in het rapport geschetste scenario’s, waarbij voor mij een
belangrijk uitgangspunt is dat de initiatieven rond toegankelijkheid en inclusie door
de sector zelf worden ontwikkeld. Zoals in het rapport ook wordt aangegeven, zijn
er al vanuit de sector initiatieven om voor bezoekers de toegankelijkheid inzichtelijk
te maken. Ik zal deze ontwikkelingen goed in de gaten houden en instellingen stimuleren
hoe zij gezamenlijk een dergelijk instrument verder kunnen ontwikkelen. Daarbij zie
ik toegankelijkheid als breed begrip. Iedereen moet toegang kunnen hebben tot cultuur.
Organisaties en instellingen moeten inclusief zijn voor iedereen in de samenleving.
Fysieke en cognitieve toegankelijkheid zijn daar een onderdeel van.

Voor het implementeren van de vier onderdelen uit het implementatieadvies ga ik in
gesprek met bestaande organisaties die in de culturele sector al bekendheid genieten
op het vlak van kennisdeling over het toegankelijker maken van organisaties en instellingen
om te zorgen dat de instrumenten snel kunnen worden uitgewerkt en breed beschikbaar
komen voor de sector. Het zou mooi zijn als de verschillende onderdelen van het ontwerp
zoveel mogelijk geïntegreerd kunnen worden in het al bestaande aanbod van de toekomstige
organisatie die het ontwerp verder gaat implementeren.

De Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap,
E.E.W. Bruins