Brief regering : Voortgang samenwerking in netwerken door spreiding en concentratie

Nr. 911 BRIEF VAN DE MINISTER VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 2 april 2025

In mijn brief van 16 januari 2025 heb ik u geïnformeerd over de stappen die worden
genomen om de samenwerking in het medisch specialistische zorgveld te versterken door
het spreiden van laagcomplexe zorg en het concentreren van hoogcomplexe zorg (Kamerstuk
31 765, nr. 898). Via deze brief informeer ik u over de besluiten die hier recent over zijn genomen
en licht ik het vervolgtraject toe.

Samenwerken in zorgnetwerken

In het Integraal Zorgakkoord (IZA)(bijlage bij Kamerstuk 31 765, nr. 655) hebben partijen afgesproken om via regionale samenwerking te komen tot een toekomstbestendig
zorglandschap. Met deze afspraken wordt ingezet op een beweging naar meer samenwerking
in netwerken via spreiding en concentratie. Uitgangspunt daarbij is dat we de zorg
zo dichtbij mogelijk om de patiënt heen organiseren en dat als het moet, we de complexe
zorg afhankelijk van waar je woont, verder weg moeten organiseren. Concentratie van
complexe zorg heeft als doel de kwaliteit van de zorg te verhogen en de toegang voor
patiënten tot de zorg te garanderen door optimale inzet van schaars personeel en dure
infrastructuur. Door zorg die vaak voorkomt te spreiden, blijft passende zorg voor
iedereen dichtbij beschikbaar. Om deze beweging te stimuleren, hebben partijen afgesproken
om volumenormen voor geselecteerde oncologische en vaatchirurgische interventies vast
te stellen.

Besluitvorming volumenormen

Het Zorginstituut heeft voor de uitwerking van deze beweging Ronde Tafels1 ingericht. Om tot het vaststellen van (volume)normen te komen voor de geselecteerde
oncologische en vaatchirurgische interventies is door de Ronde Tafels een uitgebreid
en zorgvuldig proces doorlopen. Onderdeel van dit proces waren regionale en landelijke
impactanalyses waarin aandachtpunten uit de regio naar boven zijn gekomen. De Ronde
tafels hebben op basis van de impactanalyses afgewogen of er knelpunten zijn die mogelijk
niet acceptabel en niet mitigeerbaar zijn. Naar aanleiding van de impactanalyses zijn
door de Ronde Tafels een aantal van de aandachtspunten met specifieke vragen teruggelegd
bij de gemandateerde medisch specialisten van de verschillende wetenschappelijke verenigingen.
De reactie van deze medisch specialisten is betrokken bij de besluitvorming en heeft
in een aantal gevallen geleid tot aanpassing van de voorgestelde normen.

Op 25 maart heeft besluitvorming plaatsgevonden en zijn de (volume)normen vastgesteld door de partijen aan de Ronde tafels. Op de website van het Zorginstituut
is een document2 geplaatst waarin de partijen aan de Ronde Tafels een beschrijving geven van het proces
dat doorlopen is vanaf de opgave in het IZA tot aan het vaststellen van de (volume)normen
voor specifieke oncologische en vaatchirurgische interventies, inclusief onderbouwing
en de gemaakte afwegingen.

Vervolg

De komende maanden zullen de regio’s op basis van de impactanalyses en de vastgestelde
normen afspraken maken over samenwerking in netwerken en de herverdeling van zorg.
Afgesproken is dat elke regio vóór de zomer een definitief herverdelingsscenario vaststelt.
Daarbij hebben de leidende zorgverzekeraar en de twee grootste zorginstellingen in
de regio als penvoerder de verantwoordelijkheid om te zorgen dat een voorstel voor
een definitief herverdelingsscenario wordt opgesteld. Dit traject moet zorgvuldig
plaatsvinden waarbij de gesignaleerde knelpunten in de impactanalyses zoveel mogelijk
worden gemitigeerd. Daarbij verwacht ik van de regio’s dat zij concrete afspraken
maken over de spreiding van laagcomplexe zorg en dat deze ook landen in de herverdelingsscenario’s.
Hierbij is het belangrijk dat patiënten, zorgaanbieders, medisch specialisten, verpleegkundigen
en de zorgverzekeraars betrokken zijn bij de besluitvorming en de afspraken steunen.
Op deze wijze kunnen de zorgen die bij sommige instellingen leven over de mogelijke
consequenties van deze beweging uitgebreid worden geadresseerd. Om te waarborgen dat
dit zorgvuldig gebeurt zal de NZa, zodra de regio’s herverdelingskeuzes hebben gemaakt,
de publieke belangen monitoren.

De regionale zorgpartijen streven er naar om interventies vanaf 1 januari 2026 uit
te voeren op de locatie zoals afgesproken in het definitieve herverdelingsscenario.
Daar waar dit van toepassing is, wordt dit ook al in de contractering voor 2026 verwerkt.
Mocht omwille van een zorgvuldige implementatie van de in de regio gemaakte afspraken
over herverdeling van bepaalde interventies meer tijd nodig zijn, dan krijgen de desbetreffende
regionale zorgpartijen daarvoor de tijd tot uiterlijk 1 januari 2027.

Tot slot

Met bovengenoemde ontwikkelingen worden essentiële stappen gezet naar toekomstbestendige
zorg. Ik wil de betrokken partijen complimenteren met deze belangrijke mijlpaal die
door goede samenwerking tot stand is gekomen. Nu de normen zijn vastgesteld zullen
de komende maanden belangrijke afspraken moeten worden gemaakt in de regio. Ik heb
er vertrouwen in dat regio’s tot goede oplossingen komen en zo de zorg voor mensen
zullen verbeteren. Ik zal uw Kamer op de hoogte houden van de verdere voortgang.

De Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, M. Agema