Brief regering : Reactie op verzoek commissie vragen V-100 over de thema’s Coronabelastingschulden en Voorspelbaar fiscaal beleid
36 560 IX Jaarverslag en slotwet Ministerie van Financiën en Nationale Schuld 2023
Nr. 9
                   BRIEF VAN DE MINISTER EN STAATSSECRETARIS VAN FINANCIËN
            
Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 17 juni 2024
Hierbij zenden wij u de antwoorden op de vragen van ondernemers uit het midden- en
                  kleinbedrijf over voorspelbaar fiscaal beleid die zijn gesteld tijdens het V-100 evenement
                  van de commissie voor de Rijksuitgaven.
               
De Minister van Financiën,
                  S.P.R.A. van Weyenberg
De Staatssecretaris van Financiën,
                  M.L.A. van Rij
Inleiding
De vaste commissie voor de Rijksuitgaven heeft op 27 mei het «V-100 evenement» georganiseerd
                  waarbij ondernemers uit het klein- en middelbedrijf vragen konden stellen over de
                  jaarverslagen van de ministeries. Voor het jaarverslag van Financiën gebeurde dit
                  aan de hand van de thema’s coronabelastingschulden en voorspelbaar fiscaal beleid.
                  Het kabinet dankt de ondernemers hartelijk voor hun interesse en vragen. Hierbij vindt
                  u de antwoorden die zijn gesteld over voorspelbaar fiscaal beleid. De antwoorden over
                  de coronabelastingschulden volgen op een later moment.
               
Vraag 1
De regelgeving wordt steeds complexer en uitgebreider. Er zijn talloze voorbeelden
                     van dat regels in samenhang niet werken. Heeft u die in beeld? Waarom slagen we er
                     niet in om de regels aan te laten sluiten bij de praktijk? Heeft u inzicht in de problemen
                     die ondernemers in de praktijk ondervinden als gevolg van tegenstrijdige regelgeving?
                  
Antwoord op vraag 1
Bij het maken van wet- en regelgeving vindt een toets plaats op de effecten voor de
                     regeldruk. Het adviescollege Toetsing Regeldruk (ATR) adviseert kabinet en parlement
                     over de regeldrukeffecten van voorgenomen wet- en regelgeving. Deze toets wordt ook
                     uitgevoerd bij voorgenomen fiscale wet- en regelgeving. Daarnaast is er veel aandacht
                     voor de complexiteit van het belastingstelsel en mogelijke maatregelen om de toegankelijkheid
                     en eenvoud van het belastingstelsel te vergroten. Met de aanpak fiscale regelingen
                     heeft het kabinet een route geschetst om naar een eenvoudiger belastingstelsel te
                     komen.
                  
Het ambtelijk rapport Aanpak Fiscale Regelingen geeft bijvoorbeeld meer inzicht in
                  het effect van fiscale regelingen op de complexiteit van het belastingstelsel. Het
                  rapport bevat een integraal overzicht van alle fiscale regelingen die op basis van
                  verschillende criteria zijn beoordeeld. Bij deze aanpak is ook een internetconsultatie
                  gehouden om breed in de samenleving – bij ondernemers, burgers en diverse (belangen)organisaties
                  – input op te halen over de fiscale regelingen en mogelijkheden voor vereenvoudiging
                  van het belastingstelsel.
               
Het rapport bevat diverse aanbevelingen. Verder is o.a. met het Belastingplan 2024
                  een aantal eerste stappen gezet door enkele fiscale regelingen af te schaffen. Een
                  vervolgaanpak vergt een politieke weging en is dan ook aan het volgende kabinet.
               
Vraag 2
Na jarenlang beleid gericht op het bevorderen van marktwerking rijst nu de vraag of
                     dat nog de juiste koers is. De overheid moet zich herbezinnen op haar rol en taak
                     in de samenleving. Hoe ziet u de taak van de overheid en waar staat dat toegelicht?
                     Op welke manier kunt u hierin voor de langere termijn consistentie garanderen?
                  
Antwoord op vraag 2
Dit is een doorlopend gesprek bij de verschillende beleidsterreinen en departementen.
                     Er zijn de afgelopen jaren meerdere kamerbrieven en rapporten gepubliceerd over de
                     toekomst van sectoren en maatschappelijke problemen, en de rol van de overheid hierin.
                     Voor een overkoepelend beeld verwijs ik naar de serie publicaties gemaakt door de
                     WRR in 2012, waaronder de studie Publieke zaken in de Marktsamenleving.
                  
Op dit moment wordt als opvolging op de motie Bikker c.s. een nieuwe adviesaanvraag
                  voorbereid om een overkoepelende studie te doen. Deze zal kijken naar het publiek
                  belang binnen tenminste vier grootschalige transities (energie, AI, digitalisering,
                  grondstoffen). Hierbij zal worden gekeken naar de juiste verhouding in eigendom en
                  zeggenschap tussen overheid, markt en samenleving.
               
Vraag 3a
Heeft u een langetermijnvisie die zich in consistent fiscaal beleid vertaalt? In ieder
                     geval met betrekking tot de volgende onderwerpen: verhoging BTW, wat is de logica
                     hierachter?
                  
Antwoord op vraag 3a
Of en voor welke producten en diensten het btw-tarief wordt verhoogd, is aan het volgende
                     kabinet. In zijn algemeenheid kan worden opgemerkt dat het lage btw-tarief een voorbeeld
                     is van een fiscale regeling. Deze uitzonderingen of kortingen op te betalen belastingen
                     zorgen voor complexiteit in het belastingstelsel en omvangrijke uitvoerings- en handhavingskosten.
                     De begrotingsregels schrijven voor om negatief geëvalueerde regelingen aan te passen
                     of af te schaffen. De verlaagde btw-tarieven zijn niet positief uit de laatste evaluatie
                     gekomen.1
Daarin werd aanbevolen om kritisch te kijken naar de doelstellingen en te zoeken naar
                  alternatieve regelingen die de beoogde beleidsdoelen op een meer doeltreffende en
                  doelmatige manier bereiken. Voor de btw in het bijzonder staat in het laatste bouwstenenrapport
                  en de bijbehorende fichebundel2 dat een gewenst eindbeeld is om de btw-tarieven in zijn geheel te harmoniseren, omdat
                  dit geen geschikte belasting is om te herverdelen of andere beleidsdoelen te bereiken.
               
Vraag 3b
Heeft u een langetermijnvisie die zich in consistent fiscaal beleid vertaalt? In ieder
                     geval met betrekking tot de volgende onderwerpen: accijnsverhogingen (tabak)
                  
Antwoord op vraag 3b
Dit kabinet streeft naar een Rookvrije generatie in 2040, waarvoor het Nationaal Preventieakkoord
                     het uitgangspunt vormt. Daarbij passen substantiële en stelselmatige verhogingen van
                     de tabaksaccijns zoals die de afgelopen jaren zijn doorgevoerd. De effecten van de
                     verhoging van de tabaksaccijns worden jaarlijks gemeten.
                  
Vraag 3c
Heeft u een langetermijnvisie die zich in consistent fiscaal beleid vertaalt? In ieder
                     geval met betrekking tot de volgende onderwerpen: belasting op huurinkomsten voor
                     particulieren.
                  
Antwoord op vraag 3c
Particulieren (natuurlijke personen) die onroerend goed vanuit privé verhuren, worden
                     belast in box 3 van de inkomstenbelasting als sprake is van normaal vermogensbeheer.
                     Het huidige box 3-stelsel is een fiscaal gunstig regime voor met schuld gefinancierde
                     woningen die verhuurd worden. In de situatie waarin een particulier een verhuurde
                     woning met schuld financiert, kan de belastingdruk ver onder het belastingtarief van
                     box 3 uitkomen. Er treedt namelijk een hefboomwerking op wanneer de inkomsten uit
                     vastgoed (huurinkomsten) hoger zijn dan de financieringskosten.
                  
Dit wordt nog eens versterkt doordat bij langdurig verhuurde woningen een leegwaarderatio
                  toegepast wordt omdat verhuurde woningen die vallen onder het huurrecht in een aantal
                  situaties een lagere waarde hebben. Dit creëert in het huidige box 3-stelsel een fiscaal
                  gunstig regime voor met schuld gefinancierde woningen die verhuurd worden. Het demissionaire
                  kabinet heeft een wetsvoorstel voorbereid voor de hervorming van box 3. Voorgesteld
                  wordt om belasting te heffen over de werkelijke inkomsten uit bezittingen en schulden
                  in box 3.
               
Dit sluit aan bij de wens van de Tweede Kamer om in box 3 te gaan heffen over het
                  werkelijke rendement op vermogen. Beoogd is dat deze heffing over het werkelijke rendement
                  voor de langere termijn zal gelden, waardoor sprake is van consistentie van beleid.
                  Voor verhuurd onroerend goed betekent dit dat de werkelijke huurinkomsten zijn belast,
                  dat onderhoudskosten aftrekbaar zijn en bij verkoop de winst is belast. Hiermee wordt
                  de belastingheffing neutraler en wordt de fiscale prikkel van het huidige forfaitaire
                  box 3-stelsel verkleind om verhuurd onroerend goed zo veel mogelijk met vreemd vermogen
                  te financieren.
               
Vraag 3d
Heeft u een langetermijnvisie die zich in consistent fiscaal beleid vertaalt? In ieder
                     geval met betrekking tot de volgende onderwerpen: afschaffing van de bpm-vrijstelling?
                  
Antwoord op vraag 3d
Naar aanleiding van het onderzoek van de Algemene Rekenkamer «Effecten van elektrische auto’s en bestelauto’s» 3 en het onderzoek van het onderzoeksbureau SEO «Evaluatie bijzondere regelingen in de autobelastingen»4 is in het Belastingplan 2023 geregeld dat in de belasting voor personenauto’s en
                     motorrijwielen (bpm) de vrijstelling voor een bestelauto van de ondernemer met ingang
                     van 1 januari 2025 wordt afgeschaft. Daarbij wordt de grondslag voor bestelauto’s
                     omgezet naar CO2-uitstoot. Het beëindigen van de bpm-vrijstelling zorgt ervoor dat ondernemers net
                     als particulieren bpm gaan betalen. Het afschaffen van deze fiscale regeling voor
                     ondernemers leidt tot een budgettaire opbrengst. Het Belastingplan 2023 is door beide
                     Kamers na uitgebreide behandeling aangenomen.
                  
De maatregel wordt uiterlijk in 2029 geëvalueerd. Voor een nadere toelichting op deze
                  maatregel wordt verwezen naar de memorie van toelichting bij het Belastingplan 2023.5
Vraag 3e
Heeft u een langetermijnvisie die zich in consistent fiscaal beleid vertaalt? In ieder
                     geval met betrekking tot het nog niet belasten van de platformeconomie (DAC7)
                  
Antwoord op vraag 3e
Zoals in antwoord op Kamervragen en mijn brief van 23 april 20246 aangegeven, benadruk ik nogmaals dat DAC7 geen nieuwe fiscale verplichtingen creëert.
                     De bepalingen van de belastingwetten zijn in dit kader dan ook niet gewijzigd. Ook
                     is er niets gewijzigd in de uitvoerings- en handhavingsstrategie van de Belastingdienst.
                  
DAC7 regelt enkel dat de belastingautoriteiten van de lidstaten over meer informatie
                  komen te beschikken aan de hand waarvan zij beter kunnen beoordelen of een verkoper
                  die via een platform actief is, inkomsten genereert die in de betreffende lidstaat
                  belastbaar zijn. DAC7 maakt het dus makkelijker om burgers en ondernemers te identificeren
                  die belasting moeten betalen over hun verkoopinkomsten. Echter, belasting van de platformeconomie
                  vond en vindt enkel plaats indien aan de daartoe gestelde voorwaarden in bestaande
                  belastingwetten wordt voldaan. Daaraan verandert DAC7 helemaal niets.
               
Vraag 3f
Heeft u een langetermijnvisie die zich in consistent fiscaal beleid vertaalt? In ieder
                     geval met betrekking tot de volgende onderwerpen: bij afhankelijkheid van (tijdelijke)
                     subsidies worden geen vaste contracten gegeven; hoe kan de overheid zorgen voor langetermijnperspectief
                     voor deze ondernemers?
                  
Antwoord op vraag 3f
Het uitgangspunt is om bedrijven of werkgelegenheid niet afhankelijk te maken van
                     subsidies. Subsidies zijn bedoeld om specifiek te sturen op bepaalde doelen van de
                     overheid. Tijdelijkheid versterkt daarbij de doelmatigheid, omdat het de mogelijkheid
                     geeft om te blijven sturen op deze doelen. Bij aflopen van een subsidie wordt opnieuw
                     beoordeeld of een subsidie nog steeds voldoet aan de gestelde voorwaarden.
                  
Daarnaast geeft de tijdelijke aard van de subsidies de mogelijkheid van evaluatie
                  van de subsidie, waardoor de voorwaarden eventueel aangepast kunnen worden om de doelmatigheid
                  verder te versterken. Door het subsidiëren van projecten en ontwikkelingen die op
                  de lange termijn belangrijk zijn, helpt de overheid ondernemers om zich klaar te maken
                  voor de toekomst. Door te faciliteren dat bedrijfsprocessen zich kunnen aanpassen
                  aan veranderende omstandigheden, wordt eveneens bijgedragen aan de werkgelegenheid
                  in de toekomst. Daarnaast betekent tijdelijk in sommige gevallen wel degelijk langdurige
                  ondersteuning en zekerheid, zoals in het geval van de SDE en bepaalde fiscale regelingen.
               
Vraag 4
Fiscaal beleid en concurrentiepositie (grenseffecten): hoe wil de overheid voorkomen
                     dat door regelgeving het concurrentievermogen van het bedrijfsleven verslechterd,
                     met name in de grensstreken?
                  
Antwoord op vraag 4
Het demissionaire kabinet heeft de Tweede Kamer middels verschillende brieven geïnformeerd
                     over haar visie over het ondernemingsklimaat en ons concurrentievermogen. De brief
                     «Strategische agenda voor het ondernemingsklimaat in Nederland»7 bevat een aantal elementen om het ondernemingsklimaat te vernieuwen. Onderdeel daarvan
                     is ook het verminderen van de regeldruk voor ondernemers. Met het programma «Vermindering
                     regeldruk ondernemers»8 wordt hier invulling aan gegeven. Met deze regeldrukaanpak wordt samen met ondernemers,
                     brancheorganisaties, departementen en uitvoeringsinstellingen reductieprogramma’s
                     opgesteld om de regeldruk te verminderen.
                  
Daarnaast worden de grenseffecten van verschillende beleidsmaatregelen in de accijnzen
                  zorgvuldig gemonitord. Ook worden koopstromenonderzoeken die door de grensregio’s
                  gedaan nauwlettend gevolgd. Tot nu toe blijkt uit de koopstromenonderzoeken dat de
                  grensregio per saldo profiteert van grensoverschrijdend verkeer. Het meest recente
                  koopstromenonderzoek is koopstromenonderzoek Oost-Nederland 20239. Hieruit volgt dat centra in Oost-Nederland in algemene zin en per saldo meer profiteren
                  van Duitse bezoekers dan andersom. Het koopsaldo is positief.
               
Vraag 5
Heeft u inzicht in wat de stapeling van lasten (Rijk, Provincie, gemeente) voor ondernemers
                     in de praktijk betekent? Kan er voor alle lokale belastingen een maximum worden vastgesteld
                     (zoals bij de OZB)? Wat doet u om daar verbetering in te brengen?
                  
Antwoord op vraag 5
In tegenstelling tot hetgeen in de vraag wordt gesteld geldt er geen maximumtarief
                     voor de ozb. Binnen de kaders van de Gemeentewet kunnen de gemeenten onderstaande
                     3 soorten gemeentelijke belastingen heffen. Het is aan de gemeenten welke belastingen
                     ze heffen, afhankelijk van de problematiek of uitdagingen die er spelen. De vraag
                     wat lokale heffingen voor ondernemers in de praktijk betekent, verschilt dan ook per
                     gemeente.
                  
De drie soorten gemeentelijke belastingen die gemeenten kunnen heffen zijn:
1. Algemene belastingen: bijvoorbeeld onroerendezaakbelasting (OZB), toeristenbelasting,
                        reclamebelasting, parkeerbelasting en precariobelasting. Gemeenten mogen zelf het
                        tarief vaststellen en bepalen waarvoor ze de opbrengst gebruiken;
                     
2. Bestemmingsheffingen: bijvoorbeeld rioolheffing, afvalstoffenheffing en de BIZ-bijdrage.
                        De opbrengsten zijn bestemd voor specifieke taken of voorzieningen met een collectief
                        belang. De totale opbrengst van deze heffingen mag niet hoger zijn dan de totale kosten
                        van de taak/voorziening;
                     
3. Rechten: bijvoorbeeld reinigingsrecht, marktgelden, vermakelijkhedenretributie (VMR)
                        en leges (bouwleges en paspoortleges). Het gaat om een specifieke dienst voor een
                        individu. Net als bij de bestemmingsheffingen geldt ook hier de norm dat de opbrengst
                        niet hoger mag zijn dan de kosten van diensten.
                     
Voor provincies zijn m.n. de provinciale opcenten van belang. Opcenten worden door
                  de provincies geheven op de motorrijtuigenbelasting. Provincies mogen zelf het tarief
                  vaststellen (tot een bepaald maximum) en bepalen waarvoor ze de opbrengst gebruiken.
               
Vraag 6
Hoe houdt u rekening met het vermogen van ondernemers dat in de onderneming vast zit?
Antwoord op vraag 6
Het Nederlandse belastingstelsel belast winst uit vermogen. Eenmanszaken, vennootschappen
                     onder firma (vofs) of maatschappen zijn ondernemer voor de inkomstenbelasting en doen
                     jaarlijks aangifte inkomstenbelasting over hun totale (winst)inkomen. Een ondernemer
                     die een rechtsvorm als een bv, nv of stichting gebruikt is een rechtspersoon en diens
                     onderneming heeft rechtspersoonlijkheid. Deze ondernemer betaalt dan vennootschapsbelasting
                     over de winst uit zijn onderneming. Als de winst uit de onderneming als dividend wordt
                     uitgekeerd aan de ondernemer (de directeur-grootaandeelhouder of meer algemeen de
                     algemeen belanghouder(s) dan wordt daarover inkomstenbelasting (box 2) belasting betaald.
                  
Bij vervreemding van aandelen in de vennootschap (overdracht van vermogen) wordt inkomstenbelasting
                  (box 2) betaald over de vervreemdingswinst (het verschil tussen de verkoopwaarde van
                  de aandelen en de verkrijgingsprijs). Bij overdracht van een IB-onderneming dient
                  inkomstenbelasting te worden betaald over de stakingswinst (box 1). Vaak kan bij overdracht
                  van ondernemingsvermogen een beroep worden gedaan op de doorschuifregeling in de inkomstenbelasting
                  (DSR) zodat de overdrager niet hoeft af te rekenen met de fiscus in de inkomstenbelasting
                  (in het eerste geval vrijstelling van box 2- belasting over de vervreemdingswinst
                  en in het tweede geval vrijstelling van box 1 over de stakingswinst).
               
Daarnaast geldt bij schenking of vererving van een onderneming dat beroep kan worden
                  gedaan op de bedrijfsopvolgingsregeling (BOR), waarmee ondernemingsvermogen afhankelijk
                  van de waarde van het ondernemingsvermogen gedeeltelijk of geheel wordt vrijgesteld
                  van de schenk- en erfbelasting. Voor zover er onvoldoende liquide middelen aanwezig
                  zijn om de verschuldigde schenk- of erfbelasting over ondernemingsvermogen te betalen
                  (bijvoorbeeld door vermogen dat vastzit en moeilijk liquide is te maken), is een gunstige
                  betalingsregeling vanuit de Belastingdienst mogelijk. Over de overdracht van het beleggingsvermogen
                  in de onderneming (vennootschap) dan wel privévermogen van een IB-ondernemer is volledig
                  schenk- en erfbelasting verschuldigd.
               
Vraag 7
Wat gaat u doen om er voor te zorgen dat (meer) werken loont? Heeft u zicht op het
                     feitelijk effect van 24, 28, 32, 36, 40, 44 en meer uur werken per week?
                  
Antwoord op vraag 7
Het kabinet vindt het belangrijk dat (meer) werken loont. Voor de meeste mensen is
                     dat ook het geval. Het rapport Belastingen in maatschappelijk perspectief – Bouwstenen voor een beter en eenvoudiger
                        belastingstelsel constateert dat de marginale druk voor 80% van de mensen lager ligt dan 60%, en dat
                     de grootste uitschieters uit het verleden, waarbij de marginale druk kon uitkomen
                     boven de 100%, tot het verleden behoren.
                  
Tegelijkertijd kan voor sommigen de marginale druk zeer hoog zijn. Het rapport laat
                  zien dat het mogelijk is geleidelijk toe te werken naar een simpeler stelsel waarbij
                  de marginale druk voor alle werkenden onder de 60% uitkomt. Ook binnen het bestaande
                  stelsel is het mogelijk de marginale druk te verlagen, bijvoorbeeld door toeslagen
                  minder steil of vanaf een hoger inkomensniveau af te bouwen. Een nadeel van die optie
                  is dat hij ongericht is en ook de marginale druk verlaagt van mensen die al een lage
                  marginale druk hebben.
               
In de begroting van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid wordt verder
                  jaarlijks inzicht gegeven in de gemiddelde en extreme marginale druk bij verschillende
                  inkomensniveaus en in de inkomensvooruitgang bij het aanvaarden van werk vanuit een
                  bijstandsuitkering.10 Het is aan een volgend kabinet om hier keuzes in te maken.
               
Vraag 8
Wat doet u om de regeldruk te verminderen? Budget hiervoor is niet vindbaar. Het samenvoegen
                     van wetten, is niet het verminderen van regeldruk.
                  
Antwoord op vraag 8
Bij nieuwe wet- en regelgeving wordt standaard een regeldruktoets uitgevoerd waarop
                     onafhankelijke controle van het adviescollege toetsing regeldruk plaatsvindt. Onderdeel
                     van deze toetsing is de vraag of afdoende gekeken is naar minder belastende alternatieven
                     en dat deze afweging duidelijk is verwoord in de toelichting.
                  
Verder wordt bij bestaande wet- en regelgeving kritisch gekeken naar het lastenluwer
                  maken ervan onder andere in het kader van het versimpelen van het belastingstelsel.
                  Naast inzet om bij zowel bestaande als nieuwe nationale wet- en regelgeving regeldruk
                  te verminderen, lopen op dit moment ook diverse Europese trajecten met dit doel.
               
Vraag 9
Hoe voorkomt u dat door verschuiving van taken van rijk naar lokaal zonder bijbehorend
                     budget, de lokale belastingen worden verhoogd? Heeft u in beeld welke effecten dat
                     zal hebben op de (totale) lasten voor het MKB?
                  
Antwoord op vraag 9
In de Financiële-verhoudingswet (artikel 2) staat dat indien beleidsvoornemens van
                     het Rijk leiden tot een wijziging van uitoefening van taken van gemeenten en provincies,
                     de financiële gevolgen in beeld dienen te worden gebracht. Ook volgt uit het betreffende
                     artikel dat moet worden aangegeven via welke bekostigingswijze deze gevolgen kunnen
                     worden opgevangen.
                  
Verder volgt uit artikel 105, derde lid, van de Provinciewet en artikel 108, derde
                  lid, van de Gemeentewet dat het Rijk de kosten van de uitvoering van medebewindstaken
                  dient te vergoeden.
               
Binnen de kaders van de wet bepalen gemeenten zelf welke belastingen ze heffen en
                  wat de hoogte hiervan is.
               
Vraag 10
Heeft u zicht op de lasten voor het MKB van alle vereisten die er zijn voor het verwerken
                     van contant geld? Hoe weegt u het belang van witwasbestrijding af tegen andere doelstellingen
                     (zoals privacy)?
                  
Antwoord op vraag 10
Bij het verwerken van contant geld komen diverse handelingen en kosten kijken, zoals
                     het aanhouden van een betaalrekening met chartale dienstverlening, het bestellen van
                     contant geld en het afstorten van contant geld. In opdracht van de Betaalvereniging
                     doet Panteia momenteel onderzoek onder toonbankinstellingen om in kaart te brengen
                     welke kosten zij in 2023 gemaakt hebben voor hun toonbankbetalingsverkeer.
                  
De resultaten worden in de zomer van 2024 verwacht. In 2020 heeft Panteia een vergelijkbaar
                  onderzoek gedaan. Uit hun onderzoek volgt dat een contante betaling in 2020 € 0,49
                  kost en daarmee duurder is dan een pinbetaling, waarbij de kosten rond de € 0,17 liggen.
                  Ook laat het onderzoek zien dat de kosten voor contante betalingen zijn toegenomen
                  ten opzichte van 2017, maar dat de totale kosten voor het toonbankbetalingsverkeer
                  zijn afgenomen.
               
Daarnaast is er ten behoeve van het wetsvoorstel plan van aanpak witwassen, dat een
                  verbod op contante betalingen vanaf € 3.000 bevat voor handelaren in goederen, een
                  schattig gemaakt van de vermindering van de lasten die het verbod dit met zich mee
                  zou brengen voor deze groep. Met de inwerkingtreding van het verbod, vervallen namelijk
                  voor de meeste handelaren de verplichtingen om in het kader van het voorkomen van
                  witwassen, cliëntonderzoek te doen en ongebruikelijke transacties te melden.
               
Er wordt een vermindering van structurele regeldrukkosten verwacht van circa € 93
                  per cliënt en een totale vermindering van structurele regeldrukkosten van € 8,8 miljoen.
                  Wel moeten deze handelaren zich na de inwerkingtreding van het verbod, houden aan
                  het verbod op contante betalingen vanaf € 3.000. De verwachting is dat dit verbod
                  niet leidt tot eenmalige of structurele administratieve lasten voor deze handelaren.
                  Het verbod heeft immers tot gevolg dat contante betalingen vanaf € 3.000 moeten worden
                  geweigerd, dan wel dat deze betalingen anderszins op legale wijze moeten plaatsvinden.
               
Het fundament van het beleid om witwassen en terrorismefinanciering te voorkomen is
                  de risicogebaseerde aanpak. Dit betekent dat op alle niveaus (zowel door poortwachters,
                  als door beleidsmakers) de grootste inzet plaatsvindt daar waar de grootste risico’s
                  zijn (en andersom: de inzet beperkter of afwezig is daar waar de risico’s lager zijn).
                  Uit verschillende onderzoeken blijkt dat contant geld brengt een groot risico op witwassen
                  met zich meebrengt, omdat het criminelen allerlei voordelen biedt, waaronder anonimiteit.
                  Het is zodoende noodzakelijk om de risico’s die contant geld met zich meebrengt de
                  adresseren.
               
Bij het invullen van de maatregelen waarmee deze risico’s worden geadresseerd, wordt
                  gezocht naar een goede balans met andere belangen, bijvoorbeeld het belang van het
                  waarborgen van een toegankelijk betalingsverkeer, maar ook privacy. Dit uit zich bijvoorbeeld
                  in de keuze om de grens voor het verbod op contante betalingen bij € 3.000 te leggen.
                  Een volledig verbod is vanuit het oogpunt van het voorkomen van witwassen wellicht
                  effectiever, maar is onwenselijk vanuit het oogpunt van een toegankelijk betalingsverkeer.
                  Bij het maken van beleid worden kortom alle relevante belangen afgewogen en wordt
                  er gezocht naar een goede balans.
               
Indieners
- 
              
                  Indiener
S.P.R.A. van Weyenberg, minister van Financiën - 
              
                  Medeindiener
M.L.A. van Rij, staatssecretaris van Financiën