Brief regering : Van Taskforce naar Programma Versterking Financieel beheer

Nr. 253
BRIEF VAN DE MINISTER VAN FINANCIËN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 24 mei 2024

De verbetering van het financieel beheer heeft zich in 2023 voortgezet, zo bevestigde
ook de Algemene Rekenkamer op Verantwoordingsdag. Dat is goed nieuws. De departementen
hebben daar hard aan gewerkt en de Taskforce Verbetering Financieel Beheer (hierna:
Taskforce) heeft daarmee haar doelstelling behaald. Niettemin is en blijft financieel
beheer een onderwerp dat van groot belang is voor een goede verantwoording over de
besteding van begrotingsmiddelen. Het onderwerp laat ik dus ook de komende periode
niet los. Op Verantwoordingsdag deelde ik al met uw Kamer dat de Taskforce stopt en
dat gestart wordt met een Programma Versterking Financieel Beheer, dat een vaste plaats
krijgt binnen mijn ministerie. Concreet betekent dit dat de activiteiten zullen worden
ingebed in de afdelingen die hier op dit moment al verantwoordelijk voor zijn. Een
programmamanager zal integraal sturen op de activiteiten. Op die manier wordt het
werk van de (tijdelijke) Taskforce geborgd en structureel voortgezet. Het programma
zal de in gang gezette acties van de Taskforce voortzetten, waarbij we op alle niveaus
aandacht blijven vragen voor het versterken van het financieel beheer. Meer aandacht
leidt ook vaak tot verbetering.

Deze brief gaat over de laatste activiteiten van de Taskforce en over de start van
het Programma Versterking Financieel Beheer (hierna: het Programma). In deze brief
neem ik u mee langs de vier lijnen van de Taskforce en de activiteiten ter ondersteuning
van het Ministerie van VWS.

Vergroten aandacht voor financieel beheer

Voldoende aandacht voor financieel beheer bij de uitvoering van het beleid is en blijft
van alle tijden. In de afgelopen periode heeft de Taskforce daar ook invulling aan
gegeven, onder andere via de Klankbordgroep en besprekingen met diverse departementen.
Door het bij elkaar brengen van departementen rond diverse thema’s heeft de Taskforce
extra aandacht gecreëerd voor het financieel beheer. In februari heeft de Taskforce
samen met het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties (BZK) een bijeenkomst
georganiseerd rond inkopen en aanbestedingen. Ook de Simulatie Financieel Beheer biedt
de mogelijkheid om meer aandacht bij de beleidsdirecties te vragen voor financieel
beheer en het besef door te laten dringen dat financieel beheer integraal onderdeel
is van het beleidsproces van begin tot het eind. Deze simulatie is ontwikkeld door
de Taskforce in samenwerking met de collega’s van VWS en de Auditdienst Rijk. Het
Programma Versterking Financieel beheer zal doorgaan met de Klankbordgroep en het
organiseren van interdepartementale bijeenkomsten die helpen om het belang van goed
financieel beheer onder de aandacht te houden.

Doorlichten rijksbrede regelgeving

In februari van dit jaar is de evaluatie van het Uniform Subsidiekader (USK) afgerond
en gepubliceerd1. Het USK blijkt een doeltreffend en doelmatig kader om het geven, uitvoeren en verantwoorden
van Rijkssubsidies te stroomlijnen en te uniformeren en draagt bij aan zowel verminderde
administratieve lasten (AL) als verminderde uitvoeringslasten (UL). Uit deze evaluatie
volgt een aantal verbeterpunten, die ik zal meenemen in een herziene versie van het
USK, zoals het aanpassen van grensbedragen en het maken van een aantal handreikingen
bij het USK zoals op het gebied van risicoanalyses.

De Taskforce was betrokken bij de evaluatie van de Comptabiliteitswet. U bent in november
2023 over de uitkomsten van deze evaluatie geïnformeerd. In de hoofdlijnenbrief die
naar verwachting voor het zomerreces naar uw Kamer wordt verstuurd, kom ik met een
kabinetsreactie op de evaluatie. De Taskforce zal in de afronding van haar werkzaamheden
de onderliggende Regeling Financieel Beheer nog nagaan op verbetermogelijkheden die
bijdragen aan beter financieel beheer. Deze verbetermogelijkheden zullen vervolgens
door het Programma worden uitgewerkt.

Versnellen inzicht tekortkomingen

Eerder heb ik u geïnformeerd over het Rechtmatigheidsdashboard dat op het moment in
ontwikkeling is. Het dashboard is een intern sturingsinstrument waarmee departementen
op uniforme wijze het inzicht in de eigen onrechtmatigheden kunnen vergroten. De testfase
van het rechtmatigheidsdashboard is gestart. Onder voorbehoud van onvoorziene technische
uitdagingen, zal het dashboard medio juni 2024 aan de departementen worden aangeboden.
Dit instrument gaat de departementen blijvend helpen om meer zicht te houden op de
rechtmatigheid om zo, indien noodzakelijk, sneller te kunnen bijsturen.

Versterken expertise en informatie-uitwisseling

Op diverse onderwerpen heeft de Taskforce een verdere invulling gegeven aan het versterken
van de expertise en informatie-uitwisseling. Een concreet aandachtspunt dat uit constateringen
van de Auditdienst Rijk en Algemene Rekenkamer naar voren is gekomen is dat departementen
zich niet op eenduidige wijze verantwoorden over de verplichtingen die ze zijn aangegaan.
Dit komt doordat de regelgeving op punten ook niet eenduidig is. De Taskforce heeft
een aanzet gegeven richting een uniforme verantwoording van verplichtingen, met name
op de verwerking van zogenoemde negatieve bijstellingen van verplichtingen uit voorgaande
jaren. Een verkennende analyse gaf inzicht in de verschillende werkwijzen die departementen
hanteren op het negatief bijstellen van verplichtingen. Op basis van de analyse is
een plan van aanpak opgesteld om de regelgeving aan te passen en eenduidig uit te
leggen (dit raakt daarmee ook de lijn doorlichten rijksbrede regelgeving), casuïstiek
vast te leggen en breder te delen en te investeren in modules voor opleidingen. Het
Programma zet de werkzaamheden van de Taskforce op verplichtingenbeheer voort.

Ondersteuning aan VWS

De versterking van het financieel beheer bij VWS heeft geresulteerd in het afschalen
van de ernstige onvolkomenheid op het financieel beheer. Dat is iets waar ik het Ministerie
van VWS mee complimenteer. Zij hebben het tij weten te keren door processen aan te
passen en actief te sturen op de verbetering van het financieel beheer. Daarmee is
het ministerie er nog niet, zo is ook te lezen in de voortgangsrapportage die u eind
april 2024 heeft ontvangen (Kamerstuk 36 410 XVI, nr. 156). Mijn ministerie blijft ook na het stoppen van de Taskforce ondersteuning bieden
bij het Ministerie van VWS, onder andere door betrokken te blijven bij de herinrichting
van de financiële functie.

Het is van belang dat financieel beheer continue aandacht blijft houden. Via het Programma
zal ik mij blijven inzetten voor deze belangrijke taak.

De Minister van Financiën,
S.P.R.A. van Weyenberg