Brief regering : Ontwikkelingen kansspelen op afstand

Nr. 205
BRIEF VAN DE MINISTER VOOR RECHTSBESCHERMING

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 5 december 2022

Met deze brief informeer ik uw Kamer over de stand van zaken anderhalf jaar na de
inwerkingtreding van de Wet kansspelen op afstand (Wet koa) en één jaar na de opening
van de markt voor online kansspelen op 1 oktober 2021. Dit doe ik onder meer aan de
hand van de monitoringsrapportage van de Kansspelautoriteit (Ksa).1 Ik doe hiermee tevens de toezeggingen gestand om de Kamer te informeren over de stand
van zaken rond kansspelen op afstand, ontwikkelingen op het gebied van reclame, verslavingspreventie,
verslavingszorg en de Nationaal Rapporteur Verslavingen, speellimieten, verschillende
aspecten van het Centraal Register Uitsluiting Kansspelen (Cruks), de definitie van
kanalisatie en de rol en capaciteit van de Ksa.

Op 1 april 2021 is de Wet koa in werking getreden. Met deze wet is de verslavingspreventie
bij landgebonden aanbod versterkt en is een stevig pakket aan maatregelen geïntroduceerd
voor de opening van de markt voor online kansspelen op 1 oktober 2021. Het doel van
de Wet koa is om spelers te leiden naar legaal aanbod, zodat zij beter worden beschermd,
verslaving wordt voorkomen en criminaliteit en fraude worden tegengaan. De wet wordt
in 2024 geëvalueerd. Tegelijkertijd zijn er al ontwikkelingen die bijsturing nu al
nodig maken. Ik zie dat jongvolwassenen zijn oververtegenwoordigd in het aantal spelersaccounts
en onderzoek laat zien dat hulpmiddelen Cruks en Loket Kansspel niet altijd bekend
zijn bij het publiek.2 Naast betere bescherming van spelers door het aanscherpen van de regels op het gebied
van reclame, scherp ik daarom de komende tijd de regels op het gebied van verslavingspreventie
aan. Daar ligt dan ook de nadruk in mijn beleid en in deze brief.

Ik ga hieronder in op de marktontwikkelingen en de ontwikkelingen op het gebied van
reclame, verslavingspreventie en toezicht en handhaving. Tevens informeer ik u op
welke manier ik uitvoering geef aan de moties en toezeggingen uit het commissiedebat
van 6 oktober 2022 en het tweeminutendebat van 19 oktober 2022.

Marktontwikkelingen

Op dit moment zijn 24 vergunningen afgegeven voor het aanbieden van kansspelen op
afstand in Nederland. Er zijn twee pieken geweest in aanvragen van vergunningen. De
eerste piek was voorafgaande aan de opening van de markt en de tweede vóór april 2022
vanwege het einde van de afkoelperiode als gevolg van de door de Eerste Kamer aanvaarde
motie Postema c.s.3 De Ksa verwacht geen nieuwe pieken meer, maar voorziet na de verlening van nog enkele
aanvullende vergunningen een geleidelijke stabilisatie van het aantal vergunninghouders.

In het commissiedebat van 6 oktober jl. (Kamerstuk 24 557, nr. 203) heb ik toegezegd een nadere omschrijving te geven van het begrip «kanalisatie».
Een zo hoog mogelijke kanalisatiegraad, oftewel dat zoveel mogelijk deelnemers spelen
bij gereguleerd aanbod, is een belangrijk instrument om de doelstellingen van de Wet
koa te realiseren. Daarbij is gekozen voor het reguleren van de online kansspelmarkt
met een vergunningenstelsel in combinatie met het handhaven op illegaal aanbod. De
Wet koa heeft niet tot doelstelling om meer of minder gebruik van het online aanbod
te realiseren, wel het doorlopend tegengaan van illegaal aanbod. Kanalisatie is in
de memorie van toelichting bij de Wet koa gedefinieerd als het percentage van het
totale aantal spelers dat speelt bij een legale aanbieder ten opzichte van het aantal
spelers dat speelt bij een illegale partij. Op deze wijze is kanalisatie echter in
de praktijk niet goed te meten. Het is namelijk niet precies inzichtelijk hoe groot
het aantal spelers is dat op de illegale markt speelt en in het verleden heeft gespeeld.
Wel is duidelijk dat veel Nederlanders voor de opening van de markt al speelden bij
illegale aanbieders. Het is niet mogelijk om exact te meten hoeveel van deze spelers
nu zijn overgestapt naar een legale aanbieder.

Om die reden worden drie manieren gehanteerd om naar de ontwikkelingen omtrent kanalisatie
te kijken. Hiermee kan zo goed mogelijk een beeld worden gevormd van de ontwikkeling
van de legale markt ten opzichte van de totale markt.

De eerste manier is door te kijken naar het bruto spelresultaat van online kansspelen.
De omvang van de totale markt, inclusief het illegale deel, kan slechts worden geschat.
Recent heeft H2 Gambling Capital de omvang van de totale markt geschat op ongeveer
1,4 miljard euro voor 2022. De laatste monitoringsrapportage van de Ksa laat zien
dat het bruto spelresultaat voor de vergunde markt over de eerste twee kwartalen van
2022 stabiel is, rond de 240 miljoen euro per kwartaal. De verwachting van de Ksa
is dat de markt in de tweede helft van 2022 groeit, in verband met het WK voetbal
voor mannen en toetreding van grote aanbieders tot de vergunde markt in diezelfde
periode. Daarmee is de prognose dat het bruto spelresultaat van de vergunde markt
van online kansspelen in 2022 circa 1 miljard euro zal zijn en op ruim 70% van het
totaal zou komen.

Een tweede manier om kanalisatie te meten is in termen van webverkeer. Uit de monitoringsrapportage
van de Ksa blijkt dat het webverkeer op illegale sites na 1 oktober 2021 sterker afnam
en verder een dalende trend laat zien. Het webverkeer op legale sites fluctueert,
maar laat in zijn geheel een stijgende lijn zien.4

Een derde manier om kanalisatie te meten is in termen van het aantal spelers(accounts).
In juli 2022 waren er 1,3 miljoen spelersaccounts, waarvan 563.000 accounts waarmee
werkelijk werd gespeeld. Het aantal accounts staat niet gelijk aan aantallen spelers.
Om met meer zekerheid iets te kunnen zeggen over het daadwerkelijke aantal spelers
heeft de Ksa onderzoek laten uitvoeren door GfK over het gemiddelde aantal accounts
dat een speler heeft. De Ksa analyseert deze informatie op dit moment. De verwachting
is dat dan duidelijk wordt hoeveel accounts spelers gemiddeld hebben, waarmee in een
volgende monitor ook een schatting gegeven kan worden van het aantal spelers. Met
behulp van aanvullende enquêtes zal worden bezien of vervolgens een inschatting van
het aantal spelers in de illegale markt kan worden gegenereerd.

In mijn brief van april 2022 heb ik uw Kamer laten weten dat spelers het legale aanbod
weten te vinden.5 Bovenstaande bevindingen laten zien dat dat beeld niet is veranderd. Kanalisatie
is daarmee echter geen gegeven. Er zijn nog steeds spelers die overstappen van illegale
partijen naar een legale aanbieder of in kansspelen geïnteresseerden die een account
aanmaken bij een legale aanbieder. Ook het aanbod van illegale websites fluctueert.
Elke dag worden nieuwe websites gelanceerd. De Ksa houdt dit in de gaten en prioriteert
afhankelijk van de omvang en invloed in Nederland in haar handhaving.

Om de ontwikkelingen nauwgezet in de gaten te kunnen houden en ter voorbereiding op
de evaluatie van de Wet koa is het wenselijk dat periodiek een zo volledig mogelijk
beeld gegeven kan worden op verschillende indicatoren. Hierbij denk ik bijvoorbeeld
aan het structureel in kaart brengen van het aantal risico- en probleemspelers. Ik
ben dan ook voornemens om een periodieke monitor op te zetten, in aanvulling op de
cijfers van de Ksa en gegevens uit bijvoorbeeld het Landelijk Alcohol en Drugs Informatie
Systeem (LADIS). Ik verwacht de eerste resultaten in het najaar van 2023 met uw Kamer
te kunnen delen en vervolgens uw Kamer jaarlijks te informeren.

Reclame

In mijn brieven van 17 maart 2022 en 21 april 2022 heb ik uw Kamer geïnformeerd over
de voorgenomen wijzigingen op het gebied van reclame voor risicovolle kansspelen,
om zo kwetsbare groepen beter te beschermen.6 Per 30 juni 2022 is het verboden om rolmodellen in te zetten voor reclames voor risicovolle
kansspelen. De Ksa geeft aan dat dit verbod goed wordt nageleefd.7 De Ksa moest tot nu toe twee aanbieders van online kansspelen waarschuwen, waarna
de overtreding is gestopt.

Tevens heb ik een verbod op ongerichte reclame voor risicovolle online kansspelen
uitgewerkt in een voorstel voor wijziging van het Besluit werving, reclame en verslavingspreventie
kansspelen. De Afdeling advisering van de Raad van State heeft dit voorstel momenteel
in behandeling voor advies. Zoals toegezegd in het commissiedebat van 6 oktober 2022
zal ik mij inspannen voor een zo spoedig mogelijke inwerkingtreding.

In de aanloop naar het WK voetbal voor mannen heb ik gesproken met de twee brancheorganisaties
voor kansspelen op afstand en met grote mediapartijen. In dat gesprek heb ik hen opgeroepen
om zich te matigen in reclame-uitingen en ook met sponsoring niet de randen van wat
nu nog wettelijk is toegestaan op te zoeken. De brancheorganisaties hebben zich hieraan
gecommitteerd evenals aan de naleving van de in het kader van zelfregulering gemaakte
afspraken. De wettelijke regels om reclame niet te richten op kwetsbare groepen, waaronder
jongeren en mensen met verslavingsproblematiek, gelden uiteraard onverkort en de Ksa
heeft bijzondere aandacht voor toezicht en handhaving rondom het WK.8 Inmiddels heeft de Ksa bij drie acties van vergunde aanbieders ingegrepen, waarna
de acties zijn gestaakt.9 Twee kansspelaanbieders zijn aangesproken op het aanbieden van verboden weddenschappen.
Het ging om wedden op het aantal gele kaarten. Dit is wettelijk niet toegestaan vanwege
de gevoeligheid voor matchfixing. Een aanbieder schond het verbod op de inzet van
rolmodellen en een derde overtreding had betrekking op een loterij zonder vergunning.

Verslavingspreventie

Verslavingspreventie is één van de drie pijlers van het kansspelbeleid. Een jaar na
opening van de online kansspelmarkt zijn positieve ontwikkelingen te zien op het gebied
van verslavingspreventie, maar er zijn ook verbeterpunten en daar zal de komende tijd
volop mijn aandacht naar uitgaan. Hieronder ga ik in op een aantal concrete maatregelen
waarmee ik bijstuur om kansspelverslaving te voorkomen. Naast deze maatregelen die
op korte termijn geïmplementeerd worden, vind ik het belangrijk om samen met de Ksa
en het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) nadere uitgangspunten
vast te stellen om verslavingspreventie te versterken. Daarbij hoort ook de verduidelijking
van de bestaande taken en rolverdeling op het gebied van verslavingspreventie. In
dit kader herijkt de Ksa tevens hoe zij haar coördinerende rol op dit gebied invult.
Bij het proces tot vaststelling van uitgangspunten en rolverdeling worden ook de kennis
en ervaringen van deskundigen op het gebied van verslaving betrokken. In het voorjaar
van 2023 zal ik uw Kamer over de uitgangspunten en aangescherpte rolverdeling informeren.

Stand van zaken verslavingspreventie

Personen kunnen zich sinds 4 oktober 2021 inschrijven in Cruks, waarmee zij minimaal
zes maanden worden uitgesloten van deelname aan kansspelen in speelcasino’s, speelautomatenhallen
en online kansspelen. Op dit moment zijn er ruim 27.000 personen geregistreerd in
Cruks. Het aantal inschrijvingen loopt gestaag op. Er zijn tien gevallen van onvrijwillige
inschrijving geweest.

Loket Kansspel is als centraal steunpunt bij gokproblemen ingericht vanuit het Verslavingspreventiefonds.
Het biedt zelfhulp en begeleiding en kan waar nodig doorverwijzen naar professionele
hulp. In de eerste drie maanden na opening van de online kansspelmarkt is er 679 keer
contact geweest met Loket Kansspel, in het eerste en tweede kwartaal van 2022 respectievelijk
439 en 539 keer. De contacten met het loket zijn vrij stabiel, waarbij het in de eerste
periode vooral ging om informatiegesprekken en in 2022 een verschuiving te zien is
naar hulpgesprekken. Vanuit het Verslavingspreventiefonds wordt ook anonieme behandeling
bij kansspelverslaving en onderzoek naar verslavingspreventie gefinancierd. Afgelopen
zomer is het onderzoeksprogramma van ZonMw gestart. Momenteel werkt een expertgroep
aan een prioritering van onderzoeksvragen voor de eerste subsidieronde die in het
voorjaar van 2023 zal plaatsvinden.

Er zit meer geld in het Verslavingspreventiefonds dan eerder verwacht. Daardoor kan
dan ook meer gedaan worden dan oorspronkelijk voorzien. Tegelijkertijd moet het geld
doelmatig besteed worden en conform de afspraken over het verslavingspreventiefonds
die gemaakt zijn tussen het Ministerie van Justitie en Veiligheid, het Ministerie
van VWS en de Ksa. Ik kijk doorlopend in samenspraak met de Ksa en het Ministerie
van VWS hoe dit kan. Dit is ook de invulling die ik geef aan de motie van het lid
Van Nispen c.s., die de regering verzoekt ervoor te zorgen dat de afdracht voor het
verslavingspreventiefonds meer in lijn wordt gebracht met de uitgaven van kansspelaanbieders
aan reclameactiviteiten van aanbieders.10 Ik heb geen invloed op de bestedingen van aanbieders voor reclame en marketing. Ik
monitor wel scherp of de afdrachten aan het Verslavingspreventiefonds voldoende zijn
om de doelstellingen van het fonds te behalen. Op dit moment vind ik het niet nodig
om de afdrachten te verhogen. Bij de evaluatie van de Wet koa zal bekeken worden of
de afdrachten aan het Verslavingspreventiefonds moeten worden verhoogd. Hieronder
ga ik nader in op voorziene aanvullende bestedingen op het gebied van voorlichting.

In eerdere brieven heb ik u geïnformeerd over de schatting van het aantal mensen dat
risicovol en problematisch speelgedrag vertoont. Zoals gemeld wacht ik nog op nieuwe
cijfers uit het LADIS. Op 1 juli 2022 is de gegevensverzameling voor het LADIS hervat.
Medio oktober is Stichting Informatie Voorziening Zorg begonnen met het analyseren
van de aangeleverde data vanuit verslavingszorginstellingen. Helaas is meer tijd benodigd
om de aangeleverde gegevens te analyseren en aan te vullen dan eerder ingeschat. Dit
proces zal naar verwachting over enkele maanden afgerond zijn. Mijn collega van VWS
informeert uw Kamer voor het einde van dit jaar met de stand van zakenbrief van 2022
over de eerstvolgende rapportage van het LADIS.

De Nationaal Rapporteur Verslavingen (NRV), prof. Schellekens, zal jaarlijks rapporteren
over de ontwikkeling in en omvang van de verslavingsproblematiek in Nederland, waaronder
ook kansspelverslaving.11 Ook zal hij adviseren over preventiemaatregelen en het evalueren van genomen maatregelen
in de aanpak van verslavingsproblematiek. De NRV vervult zijn taken onafhankelijk
en kan zijn aanbevelingen richten tot het Rijk, lokale overheden en andere bestuursorganen,
maar ook tot andere betrokkenen zoals verslavingszorginstellingen. Op 1 december 2022
begint de NRV met zijn werkzaamheden. Dan bepaalt hij ook wanneer de eerste rapportage
wordt opgeleverd. Aanbevelingen die zien op het voorkomen van kansspelverslaving neem
ik mee in mijn toekomstige beleid voor verslavingspreventie. Daarbij zal ik het Ministerie
van VWS betrekken.

Zorgplicht

De zorgplicht van aanbieders is één van de pilaren van verslavingspreventie. Door
adequaat invulling te geven aan deze zorgplicht kunnen en moeten aanbieders tijdig
ingrijpen wanneer een speler risicovol speelgedrag laat zien. Zoals ik heb aangekondigd
in het commissiedebat van 6 oktober jl. onderzoekt de Ksa hoe aanbieders in de praktijk
invulling geven aan de zorgplicht. Dit onderzoek wordt naar verwachting in het eerste
kwartaal van 2023 afgerond. Naar aanleiding van de resultaten van dit onderzoek bezie
ik of de regels omtrent de zorgplicht moeten worden aangescherpt.

Speellimieten

Op het gebied van speellimieten heb ik al scherpere kaders aangekondigd tijdens het
debat van 6 oktober 2022. Momenteel werk ik kaders voor een bovengrens aan limieten
uit. Ik ga daarbij kijken hoe het wettelijke uitgangspunt dat iemand zelf limieten
moet instellen in de praktijk werkt, met name bij kwetsbare spelers. Vervolgens kijk
ik in het eerste kwartaal van 2023 met verschillende partijen, zoals verslavingsdeskundigen,
de Ksa en banken hoe met aanscherpingen de speellimieten beter beschermend kunnen
werken. Dit zal ik dan uitwerken in regelgeving. Ik streef ernaar op basis daarvan
in de eerste helft van 2023 regelgeving in concept gereed te hebben en u in het voorjaar
alvast te informeren over de contouren daarvan. Daarnaast start ik een pilot in samenwerking
met aanbieders en wetenschap om tot gedragsinterventies te komen waardoor spelers
lagere limieten instellen.

De mogelijkheid van overkoepelende speellimieten voor online kansspelen heb ik ook
onderzocht. In theorie is dit een goed idee, omdat het maakt dat spelers limieten
niet meer kunnen «stapelen» bij verschillende, vergunde aanbieders. In de praktijk
en uit onderzoek blijkt echter dat het op dit moment te complex is om vorm te geven.12 Zoals toegezegd in het debat op 6 oktober jl. geef ik aan welke belemmeringen hierbij
spelen. Met name de technische uitdagingen zijn aanzienlijk: er zou een systeem moeten
komen dat real-time bijhoudt wat spelers inzetten, dat toetst aan een centrale limiet
en vervolgens onmiddellijk een respons geeft wanneer de limiet bereikt is. Dit vergt
een complexe IT-oplossing, waarbij zaken als 24/7 beschikbaarheid, aansprakelijkheid
bij fouten en een aansluiting op tientallen verschillende aanbieders forse uitdagingen
vormen. Ook zou een dergelijke oplossing een lange ontwerp- en testfase kennen en
dus niet binnen enkele jaren gerealiseerd kunnen worden. Ook en juist niet wanneer
hiervoor wordt gekeken naar een koppeling met Cruks. Privacy van spelers is nu goed
beschermd bij Cruks. Cruks inzetten voor limieten zou een complete herziening van
Cruks betekenen. Daarnaast blijft de uitwijkmogelijkheid naar illegaal aanbod bestaan.
Niet alleen wanneer limieten worden bereikt, maar ook wanneer het systeem traag of
met fouten werkt is de overstap naar illegale partijen snel gemaakt. In België is
men om bovenstaande redenen van een opzet van overkoepelde limieten afgestapt en teruggegaan
naar een limiet per aanbieder. In Duitsland wordt momenteel een systeem van overkoepelende
limieten uitgewerkt. Die ontwikkeling volg ik op de voet.

Bewustwordingsactiviteiten

Om kansspelverslaving te voorkomen is het belangrijk dat personen zich bewust zijn
van de risico’s van kansspelen en dat zij de bestaande hulpmiddelen zoals Cruks en
Loket Kansspel weten te vinden. Daarom zet ik in op meer voorlichting en bewustwording.
In samenwerking met de Ksa en het Ministerie van VWS werk ik dit de komende maanden
uit. Het uitgangspunt is om gericht te werk te gaan. Daarmee moet worden voorkomen
dat bewustwordingscampagnes onbedoeld juist interesse voor kansspelen wekken en onverhoopt
deelname aan kansspelen stimuleren. Ik maak daarbij gebruik de deskundigheid van professionals
en bewezen interventies op het gebied van andere verslavingen, voor zover deze toepasbaar
zijn bij kansspelverslaving. Bij de uitwerking wordt de expertise betrokken van het
Trimbos-instituut, deskundigen op het gebied van verslaving en experts op het gebied
van bijvoorbeeld schuldenproblematiek. In het voorjaar van 2023 informeer ik uw Kamer
over de dan uitgevoerde en de geplande bewustwordingsactiviteiten. Met deze versterkte
inzet geef ik tevens uitvoering aan de motie van het lid Bikker c.s. over het in lijn
brengen van de preventie-inzet met de inzet voor de preventie van andere verslavingen.13

Het Loket Kansspel doet aanvullend nu al een voorlichtingscampagne rond het WK voetbal
voor mannen dat op dit moment gaande is. De lessen die daaruit geleerd worden neem
ik mee in de uitwerking van de bredere bewustwordingsactiviteiten.

Cruks

In speelcasino’s, speelautomatenhallen en bij online kansspelen moeten aanbieders
controleren of iemand in Cruks staat ingeschreven voordat diegene kan deelnemen. De
Ksa is momenteel bezig om Cruks gebruiksvriendelijker en toegankelijker te maken.
Het inschrijfproces wordt zo ingericht dat een speler zich gemakkelijker kan inschrijven.
Dit wordt ook vooraf getest bij spelers. Vervolgens zal Cruks 2.0 middels een gerichte
campagne onder de aandacht van spelers worden gebracht. Vanaf januari 2023 zal dit
Cruks 2.0 in de praktijk worden gebracht.

Met uw Kamer vind ik het een interessante gedachte dat aanbieders een melding krijgen
wanneer spelers zich bij hen melden nadat hun inschrijving in Cruks is afgelopen.
Op dat moment zouden aanbieders immers contact kunnen hebben en kijken of betrokkene
verantwoord kan spelen. Dit zou wel betekenen dat het beginsel van een anonieme registratie
in Cruks niet langer in stand blijft. Momenteel onderzoek ik samen met de Ksa in hoeverre
het praktisch, technisch en juridisch mogelijk en wenselijk is dit te bewerkstellingen.
Ik zal uw Kamer hierover in het voorjaar van 2023 op de hoogte stellen.

Daarnaast heb ik de Ksa gevraagd of het mogelijk is het proces tot onvrijwillige inschrijving
korter te laten duren dan de zes weken dat het nu duurt, zonder dat dit de zorgvuldigheid
van het onderzoek negatief beïnvloedt. De Ksa heeft aangegeven dat het proces niet
altijd zes weken duurt, maar dat in de meeste gevallen wel zes weken nodig zijn om
de benodigde zorgvuldigheid te betrachten. Onvrijwillige inschrijving is een middel
dat ver ingrijpt in iemands persoonlijke levenssfeer. Het is dus zaak dat het proces
zorgvuldig doorlopen wordt. Dit proces is ingericht conform de Algemene wet bestuursrecht
en waarborgen die daarmee samenhangen, zoals de mogelijkheid tot een indienen van
een zienswijze. Daarnaast moet de Ksa, wanneer zij van mening is dat een speler in
aanmerking komt voor onvrijwillige inschrijving in Cruks, advies inwinnen van externe
deskundigen voordat een speler kan worden opgenomen in Cruks. Wanneer een aanbieder
een speler voordraagt voor onvrijwillige inschrijving moet hij overigens de mogelijkheid
tot deelname aan de door hem aangeboden kansspelen schorsen.

Tijdens het debat op 6 oktober jl. heb ik met uw Kamer gesproken over het ontbreken
van een Cruks-controle bij de fysieke verkoop van risicovolle kansspelen en u toegezegd
hier nader op in te gaan. Bij de fysieke verkoop van risicovolle kansspelen, zoals
landgebonden sportweddenschappen, hoeft deze controle niet plaats te vinden. Hoewel
deze kansspelen ook risicovol zijn, is het risico op het ontwikkelen van problematisch
speelgedrag hierbij lager. Daarnaast is het praktisch niet uitvoerbaar en niet handhaafbaar
om identiteitsgegevens te laten registreren en speelgedrag te laten volgen op fysieke
verkooppunten.

Toezicht en handhaving

De Ksa houdt risicogestuurd toezicht op de naleving van de wet- en regelgeving voor
kansspelen. Sinds de opening van de online kansspelmarkt heeft zij verschillende malen
sancties opgelegd aan illegale partijen voor het aanbieden van kansspelen zonder vergunning,
maar ook aan affiliate websites die reclame maakten voor illegale kansspelen. Zo zijn
inmiddels drie lasten onder dwangsom opgelegd voor illegaal aanbod en zes lasten onder
dwangsom voor reclame voor illegale aanbieders. Ook bij vergunde partijen heeft de
Ksa inzet gepleegd op naleving van de voorwaarden waaronder legale kansspelen mogen
worden aangeboden. De onder reclame genoemde activiteiten van de Ksa zijn daar een
voorbeeld van. Recent is nog een boete uitgedeeld aan een vergunde aanbieder wegens
het richten van reclame op jongvolwassenen.14 Wel blijkt dat een waarschuwing vaak al voldoende is om verdere overtredingen te
voorkomen.

Ik ben doorlopend met de Ksa in gesprek over de capaciteit die de Ksa nodig heeft
voor effectief risicogestuurd toezicht. De Ksa is in de afgelopen jaren gegroeid van
circa 80 fte naar de huidige 115 fte. Er wordt een stijging in de totale capaciteit
in de komende drie jaar voorzien van 15 procent tot circa 135–140 fte. De Ksa wil
onder andere meer capaciteit inzetten op de aanpak van illegale landgebonden kansspelen,
omdat daar in verband met het opengaan van de online markt in het afgelopen jaar minder
capaciteit naartoe is gegaan. Daarnaast versterkt de Ksa de capaciteit voor toezicht
handhaving op online kansspelen. Gezien de omvang van de nieuwe markt en de illegale
online markt blijft dit nodig. Met deze inzet wordt mede uitvoering gegeven aan de
motie Van Nispen c.s. over de capaciteit van de Ksa.15

Daarnaast hecht ik, zoals aangegeven in mijn reactie op de evaluatie van de Ksa 2017–2021,
aan inzicht in inzet en effecten van formele en informele handhavingsmaatregelen.
De Ksa zal periodiek informatie beschikbaar stellen over de inzet en resultaten van
het toezichtinstrumentarium en de interventies die zij doet. Zij zal dit in ieder
geval jaarlijks doen in het jaarverslag. Hiermee voert de Ksa ook de betreffende aanbevelingen
uit het evaluatierapport uit en wordt de toezegging uw Kamer met rapportages nader
te informeren over de rol en ontwikkeling van de Ksa gestand gedaan.

Overig

De gewijzigde motie van de leden Rudmer Heerema en Mutluer vraagt het kabinet te verkennen
in hoeverre mogelijke meeropbrengsten van online kansspelen ingezet kunnen worden
voor versterking van sport en preventie van gokken.16 Tevens wordt gevraagd de resultaten van die verkenning voor de behandeling van de
begrotingsbehandeling voor het jaar 2024 met uw Kamer te delen. Deze motie voer ik
uit. In het najaar van 2023 informeer ik uw Kamer over de resultaten van de verkenning,
voor de behandeling van de begroting van Justitie en Veiligheid.

In het debat op 6 oktober jl. heb ik met uw Kamer gesproken over de handel in crypto’s.
Mijn collega van het Ministerie van Financiën komt aan het einde van dit jaar met
een brief over de regulering van crypto’s, waarin mijn ministerie een bijdrage levert
ten aanzien van de gelijkenissen en verschillen met kansspelen.17

In het afgelopen debat heeft uw Kamer aan de orde gesteld dat aanbieders van sportweddenschappen
bijdragen aan verslavingspreventie georganiseerd door de vereniging van contractspelers
(VVCS). Het is mij bekend dat dit gebeurt, niet alleen voor verslavingspreventie,
maar ook om matchfixing tegen te gaan. Dat de VVCS voorlichtingsactiviteiten ontplooit,
juich ik toe. Het is kansspelaanbieders toegestaan om dit te financieren, zolang dit
binnen de kaders van de regels omtrent reclame gebeurt. Wanneer het verbod op ongerichte
reclame voor online kansspelen in werking treedt, zijn zij uiteraard verplicht om
zich aan deze aanscherpte regels te houden.

Tot slot

Een jaar legale online kansspelmarkt heeft laten zien waar de Wet koa op dit moment
werkt, zoals ten aanzien van kanalisatie, maar ook waar bijsturing nodig is. Ik heb
hierboven uiteengezet op welke punten ik stevige stappen heb gezet en zal zetten om
spelers nog beter te beschermen. In 2024 zal de Wet koa worden geëvalueerd. Tot die
tijd informeer ik uw Kamer steeds over de ontwikkelingen rond kansspelen op afstand,
de eerstvolgende keer in het voorjaar van 2023.

De Minister voor Rechtsbescherming,
F.M. Weerwind