Brief regering : Voortgang projecten HSL-Zuid

Nr. 521
BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN INFRASTRUCTUUR EN WATERSTAAT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 7 juni 2022

Met het opheffen van de Groot Projectstatus van de HSL-Zuid heeft uw Kamer gevraagd
om jaarlijks op de hoogte te worden gehouden over het vervoer over de HSL-Zuid en
over de restpunten met betrekking tot de aanleg van de HSL1. Middels deze brief informeer ik uw Kamer over de ontwikkelingen op het gebied van
het vervoer en de prestaties op de HSL, de voortgang van de verbetermaatregelen uit
het € 60mln. pakket en de aanpak van zettingen.

Vervoer over de HSL

Ten aanzien van het vervoer over de HSL-Zuid ben ik blij met de prestaties op de HSL-Zuid
van het afgelopen jaar. De KPI Reizigerspunctualiteit 5 minuten op de HSL ligt met 89,2% in 2021 ruim boven de streefwaarde. Uit een analyse van NS en ProRail
blijkt dat de hoge punctualiteitscore op de HSL naast de lagere reizigersaantallen
onder andere samenhangt met goede prestaties over de gehele linie, de afname van internationaal
treinverkeer en de toegenomen punctualiteit op het hoofdrailnet. Ik moedig NS en ProRail
dan ook vooral aan om deze goede prestaties vast te houden met de stijgende reizigersaantallen
die we al zien in de afgelopen periode. Voor nadere details over de prestaties van
NS en ProRail verwijs ik uw Kamer naar mijn brief over de jaarrapportages van NS en
ProRail 2021, die ik uw Kamer spoedig zal toezenden. Ik informeer uw Kamer over het
internationale vervoer naar Brussel, Parijs en Londen middels mijn brief over internationaal
spoor, welke ook spoedig naar uw Kamer verzonden wordt.

Ondanks dat de beperkingen in het openbaar vervoer vanwege corona zijn opgeheven,
heeft het hogere verzuim vanwege COVID nog impact op de diensten op de HSL-Zuid. Sinds
half april rijden nagenoeg alle treinen weer op het hoofdrailnet, met als enige uitzondering
enkele treinen op de HSL (waar op dit moment drie van de vijf binnenlandse treinen
rijden). Dit komt doordat de personeelsbezetting, mede als gevolg van hoger ziekteverzuim,
nog niet in alle processen voldoende op sterkte is. NS heeft mij laten weten naar
verwachting vanaf 12 juni weer alle treinen op de HSL te zullen rijden. Over de gevolgen
van de huidige krapte op de arbeidsmarkt op de dienstverlening van NS, de aanstaande
frequentieverlaging op het traject Arnhem, Schiphol en Rotterdam, en de beheersmaatregelen
die NS treft om de omvang van de gevolgen van het personeelstekort zo goed als mogelijk
te beperken, heb ik uw Kamer op 13 mei jongstleden per brief geïnformeerd2.

Restpunten aanleg HSL-Zuid

Verbetermaatregelen HSL

Er is € 60 mln. beschikbaar gesteld voor maatregelen die op korte en middellange termijn
de complexiteit van de HSL verminderen en de prestaties moeten verbeteren. Er is een
aantal projecten gerealiseerd en dit leidt tot positieve resultaten. Dit betreft o.a.
het plaatsen van snelschakelaars in alle spanningssluizen op de HSL die het maken
van kortsluiting voorkomen en de windschermen op de Brug Hollandsch Diep. Zodat ook
met harde wind er nu kan worden doorgereden op de zuid sectie van de HSL. Daarnaast
hebben ProRail en NS het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat geïnformeerd
dat door een technische meevaller een maatregel uit het € 60 mln. pakket voor significant
minder kosten gerealiseerd kan worden. Als gevolg van de meevaller is er ruimte beschikbaar
gekomen voor twee projecten, te weten windschermen bij Bleiswijk en aanpassingen aan
het ERTMS systeem, waar voorheen nog geen middelen voor waren. De komende periode
worden deze verder uitgewerkt en voorbereid. Met het toevoegen van deze projecten,
zal de doorlooptijd langer zijn dan de eerder verwachte datum van begin 2025. Daarom
wordt het € 60 miljoen budget verlengd tot 2027.

Zettingen

Op de HSL-Zuid resteert nog een aantal restpunten met betrekking tot de aanleg. Eén
van deze restpunten betreft de zettingenproblematiek op de HSL-Zuid. In 2017 en 2018
zijn risicoanalyses uitgevoerd naar de te verwachten kosten voor deze zettingenproblematiek.
In 2020 en 2021 is de risicoanalyse geactualiseerd voor locaties Rijpwetering, Schuilingervliet
en Westrik. Oude Terp is hierbij gekomen. In de MIRT brief van 15 december jl.3 is uw Kamer gemeld dat er een extra reservering is getroffen voor de aanpak van de
zettingenproblematiek om de veilige berijdbaarheid en beschikbaarheid van de baan
te garanderen. In de afgelopen periode is er onder andere bij Schuilingervliet verder
gewerkt aan bodeminjecties en deze zullen de rest van dit jaar vervolgd worden. Ook
daarna zullen (zoals voorzien) nog vele jaren bodeminjecties en aanvullende maatregelen
nodig zijn. Bij Westrik zijn spoorstaafbevestigingen vervangen door ander type spoorstaafbevestigingen
met grotere nastelbaarheid, waarvan het laatste deel begin augustus wordt gerealiseerd.
Bij Rijpwetering worden voorbereidingen getroffen om een verankerde dam- of palenwand
aan te brengen om de horizontale verplaatsing te verminderen.

Tot slot

In deze brief is de voortgang op verschillende HSL-gerelateerde onderwerpen weergegeven
op basis van de huidige stand van zaken. Conform uw verzoek wordt uw Kamer jaarlijks
geïnformeerd over de HSL-Zuid en indien nodig ook tussentijds.

De Staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat,
V.L.W.A. Heijnen