Brief regering : Verslag van het recente bezoek van de president van Suriname aan Nederland

Nr. 200 BRIEF VAN DE MINISTER VAN BUITENLANDSE ZAKEN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 6 oktober 2021

Middels deze brief reageert het kabinet op het verzoek van uw Kamer op 17 september
jl. om een verslag te ontvangen van het bezoek van de Surinaamse president Santokhi
aan Nederland. Tevens wordt u geïnformeerd over de afspraken die tussen de Nederlandse
en Surinaamse regering zijn gemaakt over de toekomstige samenwerking tussen beide
landen.

I Verslag van het werkbezoek

Van 6 tot 11 september jl. bracht de Surinaamse president Santokhi, op uitnodiging
van Minister-President Rutte, een werkbezoek aan Nederland. Het betrof een bezoek
dat eerder gepland stond voor februari jl. maar werd uitgesteld in verband met verscherpte
COVID-maatregelen in Nederland.

President Santokhi werd tijdens zijn bezoek vergezeld door Minister Ramdin (Buitenlandse
Zaken, International Business en Internationale Samenwerking), Minister Amoksi (Justitie
en Politie), Minister Ramadhin (Volksgezondheid) en Minister Sewdien (Landbouw, Veeteelt
en Visserij).

Het bezoek stond in het teken van de herstelde relatie tussen Suriname en Nederland,
waar sprake van is sinds het kabinet van president Santokhi aantrad in juli 2020.
De bijzondere en vriendschappelijke band tussen beide landen en de nauwe verwevenheid
tussen de samenlevingen stonden dan ook centraal tijdens de gesprekken. President
Santokhi en Minister-President Rutte spraken de gedeelde intentie uit om de samenwerkingsrelatie
verder uit te bouwen, op basis van de principes van gelijkwaardigheid en wederzijds
respect. Het Makandra-programma, dat sinds maart 2021 operationeel is, werd in dit
kader genoemd als een belangrijk vehikel om de gewenste samenwerking vorm te geven.

Programma

Formele programmaonderdelen van dit bezoek betroffen een audiëntie bij de Koning,
een gesprek met de voorzitters van beide Kamers, een bijeenkomst met de Staten-Generaal
in de Ridderzaal, een ontmoeting met Minister-President Rutte en een lunch aangeboden
door Minister-President Rutte waaraan ook Ministers Schouten, Dekker, De Jonge (gedeeltelijk)
en Kaag deelnamen.

President Santokhi en Minister-President Rutte spraken elkaar over de wensen en kansen
voor de hernieuwde samenwerkingsrelatie en stonden stil bij de grote uitdagingen waar
Suriname momenteel voor staat. Tijdens de regeringslunch kwam een breed scala aan
onderwerpen aan bod, waaronder het belang van regionale veiligheid en samenwerking
op het vlak van bestrijden van georganiseerde misdaad en witwassen, de rechtshulprelatie,
terugkeersamenwerking, betrekken van bedrijfsleven bij de ontwikkeling van de agrarische
sector, COVID-steun en bestuurlijke samenwerking tussen (publieke) gezondheidsinstellingen.

Diverse economische programmaonderdelen werden in samenwerking met de Nederlandse
regering georganiseerd. Dat betrof bezoeken aan de glas- en tuinbouwunit van Wageningen
University & Research (WUR) in Bleiswijk, het Havenbedrijf Rotterdam en de Royal Schiphol
Group. Op de agenda stonden onder andere het toekomstbestendig maken van de Surinaamse
landbouw in relatie tot klimaatverandering, (lucht)havenontwikkeling in combinatie
met duurzaamheid en kustbescherming, veiligheid en biometrische grenscontrole.

Tevens vond het tweede Surinaams-Nederlands Business Forum plaats. Dit evenement was
een vervolg op het eerste digitale forum en twee digitale private handelsmissies en
trok online 200 en fysiek 50 deelnemers. Het doel was het uitwisselen van informatie
tussen de Surinaamse overheid en Nederlandse bedrijven. Vanuit Suriname werd ingegaan
op het verbeteren van het ondernemersklimaat en het beleid om investeringen aan te
trekken. Minister De Bruijn benoemde het beschikbare handelsinstrumentarium van de
Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO).

President Santokhi en zijn entourage legden ook bezoeken af buiten de officiële programmaonderdelen.
Zo is de president onder andere in Amsterdam ontvangen door burgemeester Halsema en
legde hij kransen bij het Nationaal Monument Slavernijverleden en het Migratiemonument.
President Santokhi verzorgde de jaarlijkse Anton de Kom-lezing, waarbij Minister Ollongren
aanwezig was. Ook vonden diverse bijeenkomsten met de Surinaamse diaspora plaats,
waarbij de president de Surinaamse diaspora opriep ook een bijdrage te leveren aan
de ontwikkeling van Suriname.

II Overzicht van de gemaakte afspraken en de follow-up hiervan

Tijdens het bezoek is afgesproken om verder te gaan met de intensivering en verdieping
van de relatie. Dit wordt met name vormgegeven via het reeds in de Kamerbrief van
2 maart jl. (Kamerstuk 20 361, nr. 194) toegelichte Makandra-programma dat overheidssamenwerking faciliteert en financiert.
Via Makandra worden op duurzame wijze advies en kennis geleverd en experts ingezet
via detacheringen. Inmiddels zijn er meerdere projecten opgestart en worden verschillende
andere projecten thans ontwikkeld. Zo wordt de Centrale Bank van Suriname geassisteerd
bij haar monetaire en wisselkoersoperaties, en is Dr. Marc Sprenger (voormalig directeur-generaal
RIVM) uitgezonden om Suriname te adviseren op het gebied van coronazorg en -vaccinatie.
In het kader van assistentie voor Europese visumliberalisatie worden de mogelijkheden
onderzocht voor projecten, zoals op het vlak van terugkeersamenwerking.

De gewenste samenwerking wordt tevens via andere kanalen en instrumenten vormgegeven,
bijvoorbeeld door bij internationale fora aandacht te vragen voor de Surinaamse inspanningen
om te komen tot een IMF-programma en een daarvoor benodigde herstructurering van de
publieke schuld. Een ander voorbeeld is door het inzetten van het RVO-instrumentarium.
Voor wat betreft de besteding van de resterende Verdragsmiddelen is afgesproken dat
de projectvoorstellen die Suriname heeft ingediend verder worden uitgewerkt.

Tijdens het bezoek ondertekenden de Ministers Amoksi en Dekker een memorandum van
overeenstemming inzake een Makandra-project met reclassering Nederland. De Ministers
van Gezondheidszorg Ramadhin en De Jonge tekenden een overeenkomst voor de schenking
van honderdduizend coronasneltesten en een jaarvoorraad aan persoonlijke beschermingsmiddelen
in het kader van de strijd tegen de COVID-pandemie. Verder zijn er op landbouwvlak
afspraken gemaakt waar de NVWA en de WUR bij betrokken zijn met als doel het terugdringen
van gewasbeschermingsresiduen op groente en fruit uit Suriname. Ook heeft de Surinaamse
regering diverse afspraken gemaakt met andere stakeholders waar het Nederlandse kabinet
niet rechtstreeks bij betrokken is.

De Minister van Buitenlandse Zaken, H.P.M. Knapen