Brief regering : Stand van zaken implementatie richtlijnen in het 3de kwartaal 2020

Nr. 247 BRIEF VAN DE MINISTER VAN BUITENLANDSE ZAKEN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 30 oktober 2020

Hierbij bied ik u het periodieke overzicht aan van de stand van zaken bij de implementatie
van EU-richtlijnen in de Nederlandse wet- en regelgeving aan het einde van het derde
kwartaal van 20201.

In deze brief wordt eerst ingegaan op de implementatieachterstand zoals die op 30 september
2020 gold. Daarna worden de oorzaken van deze achterstand behandeld en worden de richtlijnen
die het volgende kwartaal moeten worden geïmplementeerd genoemd. Vervolgens volgt
een opsomming van de ingebrekestellingprocedures die de Europese Commissie tegen Nederland
is gestart als gevolg van niet-tijdige implementatie. Mede op verzoek van uw Kamer
zijn ook de lopende infracties wegens (vermeende) onjuiste implementatie in het overzicht
ingebrekestellingen per departement opgenomen.

Huidige achterstand

De achterstand per 1 oktober 2020 bedroeg 9 richtlijnen t.o.v. 7 in het vorige kwartaal.
In het 2de kwartaal van 2020 is 1 achterstallige richtlijn geïmplementeerd. Er zijn
in dit kwartaal 3 nieuwe richtlijnen in overschrijding bijgekomen.

De 9 achterstallige richtlijnen zijn aan de volgende ministeries toegedeeld: EZK (2),
FIN (2), I&W (4) en OCW (1).

De overschrijding van de implementatiedatum varieert sterk, van 11 tot 1.229 dagen.
Een exacte aanduiding van de overschrijding per richtlijn is te vinden op de laatste
pagina van bijgevoegd kwartaaloverzicht2.

Achterstanden en hun oorzaken

Wat betreft de oorzaken voor de implementatieachterstand ultimo derde kwartaal 2020
speelt een aantal factoren een rol. Deze factoren worden hieronder per ministerie
toegelicht.

EZK

UITVOERINGSRICHTLIJN (EU) 2018/1581 VAN DE COMMISSIE van 19 oktober 2018 tot wijziging
van Richtlijn 2009/119/EG van de Raad wat betreft de methoden voor de berekening van
de opslagverplichtingen.

Uiterste implementatiedatum 19 oktober 2019

Uitvoeringsrichtlijn (EU) 2018/1581 wordt geïmplementeerd door middel van een wijziging
van de Wet voorraadvorming aardolieproducten 2012. Het wetsontwerp is gereed en stond
geagendeerd voor behandeling in de ministerraad van 16 oktober. Daarna is het aan
de Afdeling advisering van de Raad van State gezonden. De implementatie is vertraagd
door de samenloop met een wetswijziging ter uitvoering van nationaal beleid rondom
voorraadvorming.

RICHTLIJN (EU) 2018/2002 VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD van 11 december 2018
houdende wijziging van Richtlijn 2012/27/EU betreffende energie-efficiëntie.

Uiterste implementatiedatum 6 juni 2020

Richtlijn (EU) 2018/2002 wordt geïmplementeerd door een wijziging van de Wet implementatie
EU-richtlijnen energie-efficiëntie en de Warmtewet en door een wijziging van het Besluit
factuur, verbruiks- en indicatief kostenoverzicht energie en het Besluit op afstand
uitleesbare meetinrichtingen. Inmiddels is ook het wijzigingsbesluit vastgesteld en
op 2 oktober gepubliceerd in het Staatsblad (Stb. 2020, nr. 367). Na publicatie van het inwerkingtredingsbesluit (met als voorziene inwerkingtredingsdatum
25 oktober 2020) zal de voltooide implementatie aan de Commissie worden genotificeerd.

FIN

RICHTLIJN (EU) 2018/843 VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD van 30 mei 2018 tot
wijziging van Richtlijn (EU) 2015/849 inzake de voorkoming van het gebruik van het
financiële stelsel voor het witwassen van geld of terrorismefinanciering, en tot wijziging
van de Richtlijnen 2009/138/EG en 2013/36/EU.

Uiterste implementatiedatum 10 januari 2020

Bepaalde onderdelen van richtlijn 2018/843 kennen een uiterste implementatiedatum
van 10 januari 2020. Nederland is op 13 februari 2020 voor die onderdelen in gebreke
gesteld; de termijn voor herstel was in verband met de coronaepidemie verlengd tot
15 juni 2020. Omzetting van bedoelde onderdelen geschiedt via de Implementatiewet
wijziging vierde anti-witwasrichtlijn en de Implementatiewet registratie uiteindelijk
belanghebbenden van vennootschappen en andere juridische entiteiten. De Implementatiewet
wijziging vierde anti-witwasrichtlijn is op 21 april 2020 door de Eerste Kamer aanvaard
en op 21 mei 2020 in werking getreden. De Implementatiewet registratie uiteindelijk
belanghebbenden van vennootschappen en andere juridische entiteiten is op 23 juni
2020 door de Eerste Kamer aanvaard en op 8 juli 2020 in werking getreden met uitzondering
van de onderdelen die zien op het centraal registreren van uiteindelijk belanghebbenden
welke op 27 september 2020 in werking zijn getreden. Artikel 31 van de richtlijn,
dat ziet op de centrale registratie van uiteindelijk belanghebbenden van trusts en
soortgelijke juridische constructies, is nog niet geïmplementeerd. De implementatiewet
zal naar verwachting op korte termijn aan de Afdeling advisering van de Raad van State
worden voorgelegd. De Kamer van Koophandel zal dit register realiseren en beheren.

RICHTLIJN (EU) 2019/2177 VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD van 18 december 2019
tot wijziging van Richtlijn 2009/138/EG betreffende de toegang tot en uitoefening
van het verzekerings- en het herverzekeringsbedrijf (Solvabiliteit II), Richtlijn
2014/65/EU betreffende markten voor financiële instrumenten, en van Richtlijn (EU)
2015/849 inzake de voorkoming van het gebruik van het financiële stelsel voor het
witwassen van geld of terrorismefinanciering.

Uiterste implementatiedatum 30 juni 2020

Artikel 2, punt 1, van richtlijn 2019/2177 is geïmplementeerd door middel van bestaande
regelgeving met een dynamische verwijzing. De datum met ingang waarvan het voornoemde
artikel uit de richtlijn in de Nederlandse rechtsorde van toepassing is, is 30 juni
2020. Dit is tevens de datum voor uiterlijke implementatie van dit onderdeel van onderhavige
richtlijn. Deze wijze van implementatie is op 9 juli 2020 genotificeerd bij de Europese
Commissie. De notificatie van deze wijze van implementatie is vertraagd omdat de voorbereiding
daarvan meer tijd in beslag nam dan aanvankelijk verwacht. Voor de overige onderdelen
van de richtlijn geldt een langere implementatietermijn, tot 30 juni 2021.

I&W

RICHTLIJN 2014/45/EU van het Europees Parlement en de Raad van 3 april 2014 betreffende
de periodieke technische controle van motorvoertuigen en aanhangwagens en tot intrekking
van Richtlijn 2009/40/EG.

Uiterste implementatiedatum 20 mei 2017.

Richtlijn 2014/45/EU is bijna volledig geïmplementeerd. Dit geldt nog niet voor de
APK-plicht voor landbouw- en bosbouwtrekkers op wielen met een maximumconstructiesnelheid
van meer dan 40 km/u. De Europese Commissie heeft Nederland op 17 juli 2017 in gebreke
gesteld wegens niet tijdige implementatie van richtlijn 2014/45/EU. Door de verwerping
van het wetsvoorstel kentekening landbouwvoertuigen door de Tweede Kamer eind 2016
is de APK-plicht voor trekkers met een constructiesnelheid van meer dan 40 km/u vertraagd.
Dit zal nu worden geregeld met de Wet van 20 mei 2020 tot wijziging van de Wegenverkeerswet
1994 in verband met de implementatie van richtlijn 2014/45/EU alsmede ter invoering
van een registratie- en kentekenplicht voor landbouw- en bosbouwtrekkers, motorrijtuigen
met beperkte snelheid, mobiele machines en aanhangwagens die uitsluitend bestemd zijn
om daardoor te worden voortbewogen en het niet meer toelaten tot het verkeer van nieuwe
motorrijtuigen met beperkte snelheid (Stb. 2020, nr. 167). Over de benodigde wijziging van algemene maatregelen van bestuur heeft de Raad
van State advies uitgebracht; het nader rapport wordt voorbereid. Als de wet en de
onderliggende regelgeving in werking zijn getreden, naar verwachting met ingang van
1 januari 2021, is richtlijn 2014/45/EU volledig geïmplementeerd.

RICHTLIJN (EU) 2018/645 VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD van 18 april 2018 tot
wijziging van Richtlijn 2003/59/EG betreffende de vakbekwaamheid en de opleiding en
nascholing van bestuurders van bepaalde voor goederen- en personenvervoer over de
weg bestemde voertuigen en Richtlijn 2006/126/EG betreffende het rijbewijs.

Uiterste implementatiedatum 22 mei 2020.

Richtlijn (EU) 2018/645 wordt geïmplementeerd door middel van wijzigingen van de Wegenverkeerswet
1994, het Reglement rijbewijzen en de Regeling vakbekwaamheid bestuurders 2012. De
implementatie is vertraagd doordat eerst enkele uitvoeringsvraagstukken moesten worden
besproken en opgelost. Daarbij speelde ook een rol dat na de vaststelling van de richtlijn
contact is gezocht met de Europese Commissie over de uitleg en uitvoering van de richtlijn.
Het wetsvoorstel tot implementatie van de richtlijn is op 15 mei 2020 ingediend bij
de Tweede Kamer (Kamerstuk 35 461). Het wetsvoorstel is geagendeerd voor plenaire behandeling in de week van 23 november
2020. De lagere regelgeving kan pas in procedure worden gebracht als de Tweede Kamer
het wetsvoorstel heeft aangenomen.

Begin februari heeft IenW de Europese Commissie tijdens een expertmeeting op de hoogte
gebracht van de vertraging. Ook andere lidstaten hebben aangegeven de richtlijn pas
in het najaar te implementeren.

RICHTLIJN (EU) 2018/852 VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD van 30 mei 2018 tot
wijziging van Richtlijn 94/62/EG betreffende verpakking en verpakkingsafval.

Uiterste implementatiedatum 5 juli 2020

Richtlijn (EU) 2018/852 wordt geïmplementeerd door middel van wijzigingen van het
Besluit beheer verpakkingen 2014 en de Regeling formulier verslaglegging verpakkingen.
De implementatie is vertraagd doordat eerst enkele (uitvoerings)vraagstukken moesten
worden uitgezocht met betrekking tot de nieuwe circulaire- en recyclingdoelstellingen.
Daarbij speelde een rol dat met deze nieuwe richtlijn de berekeningsmethode voor recycling
is vernieuwd. Bij brief van 2 juli 2020 (Kamerstuk 28 694, nr. 136) is de Tweede Kamer geïnformeerd over de nieuwe doelstellingen ten aanzien van verpakkingen.
Het ontwerpbesluit tot implementatie van de richtlijn wordt in november 2020 aangeboden
aan de Staten-Generaal in het kader van de voorgeschreven voorhangprocedure. Daarna
volgt begin 2021 technische notificatie en advisering door de Raad van State. Het
streven is erop gericht de implementatie, inclusief de lagere regelgeving, op 1 juli
2021 bekend te maken.

RICHTLIJN (EU) 2018/851 VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD van 30 mei 2018 tot
wijziging van Richtlijn 2008/98/EG betreffende afvalstoffen.

Uiterste implementatiedatum 5 juli 2020

Richtlijn (EU) 2018/851 is (tijdig) geïmplementeerd met de Implementatiewet wijziging
EU-kaderrichtlijn afvalstoffen (Stb 2020, nr. 158) en het Besluit regeling voor uitgebreide producentenverantwoordelijkheid (Stb. 2020, nr. 375). Daarnaast volgt nog implementatie via een wijziging van het Landelijk afvalbeheerprogramma
(LAP3) en vaststelling van het Afvalpreventieprogramma. Van beide programma’s is het
streven de wijziging respectievelijk vaststelling ervan eind 2020 te hebben afgerond.

OCW

RICHTLIJN (EU) 2018/1808 VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD van 14 november 2018
tot wijziging van Richtlijn 2010/13/EU betreffende de coördinatie van bepaalde wettelijke
en bestuursrechtelijke bepalingen in de lidstaten inzake het aanbieden van audiovisuele
mediadiensten (richtlijn audiovisuele mediadiensten) in het licht van een veranderende
marktsituatie.

Uiterste implementatiedatum 19 september 2020

Richtlijn 2018/1808 wordt geïmplementeerd door een wijziging van de Mediawet 2008.
Het wetsvoorstel dat strekt ter implementatie van Richtlijn 2018/1808 is op 29 september
2020 aangenomen door de Eerste Kamer. Zodra de wet in werking is getreden, is richtlijn
2018/1808 volledig geïmplementeerd. De uiterste implementatiedatum is net niet gehaald.
Dat had met name te maken met de zeer korte implementatietermijn voor deze richtlijn.

Richtlijnen die in het volgende kwartaal moeten worden geïmplementeerd om overschrijding
te voorkomen

EZK

– RICHTLIJN (EU) 2018/1972 VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD van 11 december 2018
tot vaststelling van het Europees wetboek voor elektronische communicatie (herschikking)

Uiterste implementatiedatum 21 december 2020

– RICHTLIJN (EU) 2019/944 VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD van 5 juni 2019 betreffende
gemeenschappelijke regels voor de interne markt voor elektriciteit en tot wijziging
van Richtlijn 2012/27/EU (herschikking)

Uiterste implementatiedatum 31 december 2020

FIN

– RICHTLIJN (EU) 2019/879 VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD van 20 mei 2019 tot
wijziging van Richtlijn 2014/59/EU met betrekking tot de verliesabsorptie- en herkapitalisatiecapaciteit
van kredietinstellingen en beleggingsondernemingen en Richtlijn 98/26/EG

Uiterste implementatiedatum 28 december 2020

– RICHTLIJN (EU) 2019/878 VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD van 20 mei 2019 tot
wijziging van Richtlijn 2013/36/EU met betrekking tot vrijgestelde entiteiten, financiële
holdings, gemengde financiële holdings, beloning, toezichtsmaatregelen en -bevoegdheden
en kapitaalconserveringsmaatregelen

Uiterste implementatiedatum 28 december 2020

– RICHTLIJN (EU) 2017/2455 VAN DE RAAD van 5 december 2017 tot wijziging van Richtlijn
2006/112/EG en Richtlijn 2009/132/EG wat betreft bepaalde btw-verplichtingen voor
diensten en afstandsverkopen van goederen, art. 2 en 3

Uiterste implementatiedatum 31 december 2020

– RICHTLIJN (EU) 2019/1995 VAN DE RAAD van 21 november 2019 tot wijziging van Richtlijn
2006/112/EG wat betreft de bepalingen inzake afstandsverkopen en bepaalde binnenlandse
leveringen van goederen

Uiterste implementatiedatum 31 december 2020

Ingebrekestellingen wegens te late implementatie

In het derde kwartaal van 2020 zijn er drie ingebrekestellingen wegens te late implementatie
van richtlijnen van de Europese Commissie ontvangen:

Van FIN, zaak 2020/0343, mbt RL 2019/2177(MiFID II, Solvabiliteit II, terrorismefinanciering)

Van IenW, zaak 2020/0344, mbt RL 2018/0645 (vakbekwaamheid bestuurders, rijbewijs)

Van LNV, zaak 2020/0345, mbt RL 2019/1985 (landbouw- en groentegewassen)

De Europese Commissie heeft in het derde kwartaal van 2020 een zaak wegens te late
implementatie geseponeerd.

Van VWS, zaak 2019/0070 mbt RL 2017/2103 (definitie van «drug»)

De Minister van Buitenlandse Zaken,
S.A. Blok