Brief regering : Afspraken NPO en college van omroepen in het kader van de visiebrief toekomst publiek bestel

Nr. 197 BRIEF VAN DE MINISTER VOOR BASIS- EN VOORTGEZET ONDERWIJS EN MEDIA

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 8 juli 2020

Tijdens het AO op 11 september 2019 over de visiebrief toekomst publiek bestel (Kamerstuk
32 827, nr. 176) heb ik aan u toegezegd dat ik met de NPO en de omroepen in gesprek zou gaan over
de voorgenomen maatregelen en dat ik zou openstaan voor alternatieve plannen mits
deze voldoen aan de uitgangspunten van de visiebrief. De NPO en het college van omroepen
hebben hiervan gebruik gemaakt en alternatieven aangedragen. Daarover heb ik nu overeenstemming
bereikt.

Met deze brief informeer ik u over de uitkomsten van de afspraken. Ik zal die meenemen
in de afronding van het wetsvoorstel en ik streef ernaar dit direct na het zomerreces
aan uw Kamer te sturen. Hierna ga ik in op de alternatieve uitwerking van de maatregelen
die in mijn gesprekken met de NPO en de omroepen aan de orde zijn gekomen. Dit betreft
de volgende onderwerpen:

1) Meer aandacht voor regionale programmering en 2) Reclame.

Meer aandacht voor regionale programmering

Het belang, de beschikbaarheid en de zichtbaarheid van het aanbod van de regionale
publieke omroepen staan voor mij buiten kijf. Daarom regel ik in het wetsvoorstel
dat media-aanbod van de regionale publieke omroepen voortaan ook terug te zien kan
zijn via NPO Start. In mijn visiebrief staat ook dat «op termijn het derde net omgevormd
wordt tot een kanaal waarvan het zenderprofiel overwegend gericht is op aanbod met
een regionaal karakter»: NPO Regio. Op dat laatste punt heeft de NPO een alternatieve
invulling voorgesteld.

Inmiddels is er, in afstemming met mijn ministerie, door een kerngroep en werkgroep
namens NPO, RPO, landelijke en regionale omroepen gezamenlijk een stappenplan opgesteld
voor verdere ontwikkeling van relevant, kwalitatief en onderscheidend media-aanbod
met een regionaal karakter binnen de programmering van de NPO. NPO Regio is onderdeel
van dit stappenplan, naast andere mooie voornemens om dit belangrijke media-aanbod
te versterken.

Met betrekking tot NPO Regio starten bovenstaande partijen per 1 januari 2021 met
een aaneengesloten blok regionale programmering van twee uur op NPO2, tussen 18.00
uur en 20.00 uur. Dit blok bestaat uit een editie van het NOS Journaal gericht op
regionaal nieuws verzorgd door het reeds bestaande Bureau Regio, aanbod van de regionale
publieke omroepen en programmering met een regionaal karakter van de landelijke publieke
omroepen, al dan niet in coproductie met regionale omroepen. De uitwerking op het
tweede net valt binnen de ruimte die de NPO zelf heeft om voor zijn netten, dus ook
voor het derde net, eigen keuzes te maken met betrekking tot zenderprofilering.

Ik acht dit een adequate uitwerking van mijn visiebrief en een veelbelovend startpunt
van NPO Regio.

Reclame

In de visiebrief van vorig jaar zijn enkele reclamescenario’s uitgewerkt die voorzien
in het verkleinen van de afhankelijkheid van de landelijke publieke omroep van de
Ster-inkomsten. Inmiddels ziet de wereld er anders uit. Er heerst een pandemie en
als gevolg hiervan staan de Ster-inkomsten en de Algemene Mediareserve (hierna: AMr)
onder druk.

Met het oog daarop kies ik in afstemming met de NPO en het college van omroepen voor
een alternatieve werkwijze waarin gedurende de volgende erkenningsperiode stapsgewijs
wordt toegewerkt naar een halvering van het wettelijk toegestane aantal reclameminuten
op de lineaire kanalen van de NPO. Uitgangspunt voor de halvering binnen de volgende
concessieperiode is gelijkmatige afbouw in jaarlijkse stappen van 20 procent, maar
deze stappen worden steeds gewogen. Bij de jaarlijkse stap wordt rekening gehouden
met de actuele ontwikkeling van de reclame-inkomsten, de benodigde financiering van
het wettelijk gegarandeerde minimumbudget van de landelijke publieke omroep en het
aansterken van de AMr. Bij dit laatste wordt ook rekening gehouden met de verwachte
opgaven voor het komende jaar. Het stapsgewijs toewerken naar een halvering van het
wettelijk toegestane aantal reclameminuten heeft in vergelijking met het oorspronkelijke
voorkeursscenario in de visiebrief als bijkomend voordeel dat de reclamemarkt zich
hierop kan aanpassen en dat er minder druk ontstaat op de publieke omroep om na 20.00
uur ’s avonds commercieel te programmeren. Dit is ook gunstig voor de commerciële
omroepen. Met het oog op het aansterken van de AMr zullen de Ster-inkomsten, zoals
in de huidige situatie, worden afgedragen via de AMr en niet, zoals in de visiebrief
stond, rechtstreeks aan de NPO.

Als onderdeel van het alternatieve reclamescenario is in lijn met de uitgangspunten
van de visiebrief met NPO en CVO afgesproken dat per 1 januari 2021 beëindigd wordt:

– reclame rondom kinderprogrammering;

– reclame op de online aanbodkanalen van de NPO.

Ik streef ernaar het wetsvoorstel op basis van de visiebrief en de in deze brief aangekondigde
bijstellingen direct na het zomerreces aan uw Kamer te sturen om een spoedige en zorgvuldige
behandeling in beide Kamers mogelijk te maken.

De Minister voor Basis- en Voortgezet Onderwijs en Media,
A. Slob