Brief regering : Derde voortgangsrapportage op het Jaarplan 2019 van de Belastingdienst

Nr. 674
BRIEF VAN DE STAATSSECRETARISSEN VAN FINANCIËN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 19 juni 2020

Hierbij stuur ik uw Kamer de derde voortgangsrapportage op het Jaarplan 2019 van de
Belastingdienst1. Deze derde voortgangsrapportage overziet de maanden september tot en met december
2019 en blikt tegelijkertijd terug op de uitvoering van het Jaarplan 2019 over het
gehele jaar.

Met deze rapportage ronden we het eerste jaar van de nieuwe plannings- en verantwoordingscyclus
af, die onze ambtsvoorganger in overleg met uw Kamer heeft ingezet. Het doel van deze
nieuwe manier van plannen en rapporteren is om uw Kamer niet enkel in geval van incidenten,
maar juist ook structureel meer inzicht te geven in het werk van de Belastingdienst.
Daarbij heeft uw Kamer ook nadrukkelijk -en terecht- aandacht gevraagd voor de volgbaarheid
van de voortgang. Dat betekent dat als we plannen maken voor een bepaald jaar, we
in de voortgangsrapportages daarvan de status weergeven, totdat de plannen zijn afgerond.

Vanuit het oogpunt van de volgbaarheid van de voortgang van de plannen uit het Jaarplan
2019, sturen wij u deze afrondende rapportage. Daarbij is wel punt van aandacht dat
het Jaarplan 2019 al in november 2018 aan uw Kamer is verstuurd. Om de problemen die
sindsdien naar voren zijn gekomen aan te pakken, zijn we sinds onze aanstelling aan
de slag gegaan met het verbeteren van de uitvoering. In de eerste plaats bij Toeslagen,
maar net zo goed bij de Belastingdienst en de Douane. Over onze aanpak hebben wij
u geïnformeerd.2 In de rapportage die nu voor u ligt, ziet u deze plannen echter nog niet terug.

We vinden het belangrijk om met deze rapportage verantwoording af te leggen over de
doelen die eind 2018 in het Jaarplan 2019 zijn gesteld, onder andere ten aanzien van
de doelgroepen particulieren, mkb-ondernemers en toeslaggerechtigden en de verbeteraanpak «Beheerst vernieuwen». Voor 2019
hebben we bijvoorbeeld nog doelstellingen ten aanzien van de opbrengsten van correcties
voor het behandelen van aangiften inkomstenbelasting en vennootschapsbelasting. Wij
vinden het echter niet langer wenselijk om deze doelstellingen te hanteren. Daarom
zullen vanaf de begroting 2021 andere doelstellingen ten aanzien van het toezicht
worden opgenomen, die zich meer richten op de effectiviteit van het toezicht in het
voorkomen van fouten.

Ondertussen werken we uiteraard onverminderd door aan de uitvoering van de plannen
die we na onze aanstelling hebben gepresenteerd. Wij hebben u toegezegd om u ook daarover
een update te geven. Deze update ontvangt u bij de eerste voortgangsrapportage over
het Jaarplan 2020. In de update beschrijven we onder meer de impact van de koerswijziging
die we inmiddels hebben ingezet. Voor de zomer ontvangt u daarnaast ook een brief
over de aanpak van de ontvlechting die wij u hebben toegezegd.

Medewerkersonderzoek

Hierbij ontvangt u tevens de resultaten van het recente medewerkersonderzoek bij de
Belastingdienst, zoals toegezegd in de antwoorden op de feitelijke vragen over de
tweede voortgangsrapportage over het Jaarplan 20193.

Managementreactie op rapport ADR onderbouwing derde voortgangsrapportage Jaarplan
2019 Belastingdienst

Overeenkomstig toezegging aan uw Kamer heeft de Auditdienst Rijk (ADR) ook dit keer
onderzoek gedaan naar de onderbouwing van deze voortgangsrapportage. Het rapport van
de ADR heb ik bijgevoegd4. Uit het ADR-onderzoek blijkt dat alle onderwerpen uit het Jaarplan Belastingdienst
2019 zijn opgenomen en behandeld in de voorliggende jaarrapportage. De ADR heeft verder
geconstateerd dat de in de rapportage opgenomen gegevens in overeenstemming zijn met
de onderliggende basisdocumentatie. De ADR maakt een aantal opmerkingen.

Instroom Douane

Bij de instroom als gevolg van Brexit merkt de ADR dat het aantal van circa 930 nieuwe
medewerkers in 2018 en 2019 weliswaar aansluit op de interne rapportages, maar geen
specifieke registratie hebben in het personeelsadministratiesysteem P-Direkt. Dat
er in P-Direkt wat dit betreft geen aansluiting is te maken, heeft ermee te maken
dat nieuw ingestroomde douanemedewerkers inzetbaar zijn op het brede scala van werkzaamheden. De
instroom van extra medewerkers voor de Brexit-werkzaamheden wordt door het binnen
de Douane ingerichte programma apart gemonitord en gerapporteerd als één van de kpi's
van het programma.

Ontvlechting

De ADR vraagt aandacht voor de gevolgen van ontvlechting voor de onlangs afgeronde
topstructuur Belastingdienst. De Tweede Kamer ontvangt voor de zomer een brief over
de aanpak van de ontvlechting, waarin dit punt wordt meegenomen.

Prestatie-indicatoren

Het totstandkomingsproces van de in de voortgangsrapportage opgenomen prestatie-indicatoren
begroting IX 2019 is naar de mening van de ADR navolgbaar. Begrippen en definities
zijn beschreven in diverse documenten, zij het niet geheel eenduidig. Om de continue
betrouwbaarheid van documentatie en queries te waarborgen raadt de ADR aan om de procesbeschrijving
van de prestatie-indicatoren aan te scherpen op een aantal punten (duidelijke bevoegdheden
en verantwoordelijkheden; eenduidige begrippen en definities; meting; dossiervorming;
kwaliteit bronnen) en de naleving daarvan te monitoren. Deze aanbeveling wordt onderschreven
en is al opgepakt door het programma Managementinformatie en Risicomanagement dat
binnen de Belastingdienst loopt.

COVID-19

De ADR gaat er terecht van uit dat de Kamer zal worden geïnformeerd over de gevolgen
van de coronacrisis voor de Belastingopbrengsten en processen van de Belastingdienst.
In de eerste voortgangsrapportage van het Jaarplan 2020 wordt ingegaan op de effecten
van COVID-19 voor het werk van de Belastingdienst.

De Staatssecretaris van Financiën,
J.A. Vijlbrief

De Staatssecretaris van Financiën,
A.C. van Huffelen