Brief regering : Fiche: Mededeling over de Europese mkb-strategie

Nr. 2863 BRIEF VAN DE MINISTER VAN BUITENLANDSE ZAKEN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 17 april 2020

Overeenkomstig de bestaande afspraken ontvangt u hierbij vier fiches die werden opgesteld
door de werkgroep Beoordeling Nieuwe Commissievoorstellen (BNC).

Fiche: Commissiemededeling over een nieuwe industriestrategie voor Europa (Kamerstuk
22 112, nr. 2862)

Fiche: Mededeling over de Europese mkb-strategie

Fiche: Mededeling lange-termijnactieplan betere implementatie en handhaving interne-marktregel
(Kamerstuk 22 112, nr. 2864)

Fiche: Mededeling – nieuw actieplan circulaire economie (Kamerstuk 22 112, nr. 2865)

De Minister van Buitenlandse Zaken, S.A. Blok

Fiche: Mededeling over de Europese mkb-strategie

1. Algemene gegevens

a) Titel voorstel

Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement, de Raad, het Europees Economisch
en Sociaal Comité en het Comité van de Regio's; een kmo-strategie voor een duurzaam
en digitaal Europa.

b) Datum ontvangst Commissiedocument

Datum: 10 maart 2020

c) Nr. Commissiedocument

COM(2020) 103

d) EUR-Lex

https://eur-lex.europa.eu/legal-content/NL/TXT/PDF/?uri=CELEX:52020DC01…

e) Nr. impact assessment Commissie en Opinie Raad voor Regelgevingstoetsing

Niet opgesteld.

f) Behandelingstraject Raad

Raad voor Concurrentievermogen

g) Eerstverantwoordelijk ministerie

Ministerie van Economische Zaken en Klimaat

2. Essentie voorstel

Onderhavige strategie is onderdeel van een breder pakket Commissievoorstellen voor
de industrie, de interne markt en het mkb. Ook het nieuwe actieplan circulaire economie
en de Europese digitaliseringsstrategie maken hier onderdeel van uit. Appreciatie
van deze plannen is te vinden in de desbetreffende BNC-fiches. Met deze mededeling
presenteert de Europese Commissie (hierna: Commissie) een Europese strategie, met
als doel om alle soorten Europese midden- en klein bedrijven (mkb)1 zich ten volle te laten ontplooien, zodat zij kunnen bijdragen aan de transitie naar
een duurzame en digitale economie. De strategie is erop gericht dat het aantal mkb-bedrijven
dat zich committeert aan duurzame bedrijfspraktijken, alsook het aantal mkb-ondernemingen
dat gebruikmaakt van digitale technologieën aanzienlijk toeneemt.

Om een klimaatneutrale, duurzame en digitale economie tot stand te brengen, is volgens
de Commissie de volledige mobilisatie van het mkb noodzakelijk. De Commissie zal daarom
als onderdeel van de bredere pilot van de Europese Innovatieraad (EIC, onderdeel kaderprogramma
Horizon 2020) alleen al in 2020 minstens 300 miljoen euro toekennen aan startups en
mkb-ondernemingen, zodat zij in het kader van de Green Deal baanbrekende en disruptieve
innovatie kunnen leveren. Ook wil de Commissie de participatie van het mkb binnen
regionale innovatieve ecosystemen versterken door de openheid naar het mkb binnen
het Europees Instituut voor Innovatie en Technologie (EIT) te verbeteren. De Commissie
noemt ook het ontwikkelen van «Digital Crash Courses» voor vaardigheden op het vlak
van artificiële intelligentie (AI), cybersecurity en block chain en een programma
voor «digitale vrijwilligers» om uitwisseling tussen jongeren en oudere werknemers
van digitale competenties te bevorderen. Daarnaast wil de Commissie het netwerk van
digitale innovatiehubs uitbreiden en de dienstverlening omtrent digitalisering binnen
lokale en regionale ecosystemen versterken. De Commissie kondigt aan de Europese vaardighedenagenda
bij te werken, met daarin een specifiek onderdeel gericht op het mkb. Ook kondigt
de Commissie aan in het komende actieplan intellectueel eigendom maatregelen voor
te zullen stellen om het intellectueel eigendom-systeem doeltreffender te maken voor
het mkb.

De Commissie wil belemmeringen om grensoverschrijdend te ondernemen verminderen en
meer oog voor het mkb als speerpunt van beleid inzake betere regelgeving. Het «denk
eerst klein»-beginsel, waarbij beleidsmakers in de vroege fase van beleidsontwikkeling
al rekening houden met het mkb, het eenmaligheidsbeginsel, dat er naar streeft dat
overheidsdiensten onderling informatie slim delen zodat ondernemers niet dezelfde
informatie meerdere keren hoeven aan te leveren, en het «digitaal als de norm»-beginsel,
waarbij wordt gestreefd naar het digitaliseren van zoveel mogelijk diensten, blijven
hierbij essentieel. Ook de naleving van de regels van de interne markt is hierbij
van belang. Zo wil de Commissie werken aan verbetering van grensoverschrijdende samenwerking
tussen autoriteiten in grensregio’s. De Commissie geeft aan systematischer gebruik
te willen maken van geschiktheidscontroles om bestaande EU-wetgeving te screenen in
het kader van het Programma Resultaatgerichte Regelgeving (Refit) en dit programma
aan te vullen met het «one-in, one out»-beginsel (OI-OO) voor nieuwe EU-wetgeving.
Volgens dit beginsel zou iedere stijging van de regeldrukkosten die veroorzaakt wordt
door nieuwe EU-regelgeving worden gecompenseerd door een andere maatregel die zorgt
voor een overeenkomstige daling van de regeldrukkosten.

Om het aantal succesvolle scale-ups in Europa te vergroten, wordt het EU Start-up
Nations Standard initiatief gelanceerd met als ambitie Europa het aantrekkelijkste
continent te maken voor startups en scale-ups. Het initiatief is erop gericht om gemakkelijk
grensoverschrijdend te ondernemen door onder andere de regels inzake de aanvraagprocedures
voor visa en verblijfsvergunningen voor talent uit derde landen te harmoniseren, de
overdracht van technologie vanuit universiteiten te stimuleren, de toegang tot financiering
voor scale-ups te verbeteren en grensoverschrijdende digitale instrumenten en platforms
te bevorderen.

De Commissie wil verder een meer divers financieringsaanbod realiseren voor het mkb.
«Tech due diligence»- diensten kunnen helpen om de waardering van hoogtechnologische
startups en andere technologische mkb-ondernemingen nauwkeuriger te bepalen en belemmeringen
voor investeerders te verminderen. Middels het Escalar-initiatief en een fonds voor
beursintroducties (IPO) van het mkb beoogt de Commissie de omvang van durfkapitaalfondsen
te vergroten en particuliere investeringen aan te trekken. Daarnaast geeft de Commissie
aan zich in toenemende mate te richten op deep tech, blockchain, fintech en groene
technologie, met name voor de doelgroep startups en scale-ups. De Commissie zal een
initiatief voor investeringen in groene technologie lanceren om financiering van de
EU, de lidstaten en de particuliere sector te bundelen om de toegang tot aandelenfinanciering
te verbeteren voor het innovatieve mkb dat oplossingen op basis van groene technologie
ontwikkelt en toepast. Er zal tevens meer aandacht zijn voor mkb-financiering in relatie
tot duurzaamheid, ruimtevaart en defensie, innovatie en voor genderbewuste financiering.

Tot slot geeft de Commissie aan het mandaat van het netwerk van mkb-gezanten te verlengen
en een prominente EU mkb-gezant te benoemen die gaat toezien op toepassing van de
mkb-strategie in alle lidstaten en op het «denk eerst klein»-beginsel in alle beleidsterreinen.
Ondernemers zullen direct betrokken worden bij het netwerk. Daarnaast zal zij jaarlijks
een rapport publiceren waarin zij onder meer het nationaal beleid inzake startups
en de mate van verduurzaming en digitalisering van het mkb wil monitoren.

3. Nederlandse positie ten aanzien van het voorstel

a) Essentie Nederlands beleid op dit terrein

Het mkb-beleid is een belangrijk onderdeel van het Nederlandse kabinetsbeleid. Het
MKB-actieplan bevat concrete maatregelen om het hele mkb in de mogelijkheid te stellen
om uitdagingen succesvol aan te gaan, zodat het ook in de toekomst succesvol kan blijven
ondernemen. Het Nederlandse actieplan geeft daarbij extra aandacht aan het «brede
mkb». Daarnaast zet het kabinet zich in voor een sterk bevorderlijk ondernemersklimaat
voor startups en scale-ups. Het kabinet heeft zicht tot doel gesteld dat het Nederlandse
startup en scale-up ecosysteem tot de wereldtop gaat behoren. Daarvoor richt het kabinet
zich op het verbeteren van de toegang tot talent, kapitaal, kennis, markten en netwerken
voor startups en scale-ups. Daarbij zet Techleap.NL zich in voor het bevorderen van
de doorgroei van startups en scale-ups. Daarnaast zijn er regelingen om internationaal
talent aan te trekken zoals de kennismigrantenregeling, sleutelpersoneel voor startups
en startup visa.

Om ons land zo vernieuwend en economisch succesvol mogelijk te houden zet het kabinet
in op het missiegedreven Topsectoren- en Innovatiebeleid2. Hierin staan economische kansen van maatschappelijke uitdagingen – zoals voldoende
duurzaam geproduceerd voedsel en betaalbare en toegankelijke gezondheidszorg – centraal.
Sleutel technologieën als fotonica, ICT en artificiële intelligentie hebben daarin
een centrale rol, waarbij het innovatieve mkb en startups een belangrijke rol kunnen
spelen. Daartoe zet het kabinet ook in op het stimuleren van de Europese samenwerking
van innovatief mkb. Belangrijke instrumenten hiervoor zijn het Europese kaderprogramma
voor onderzoek en innovatie (Horizon 2020 en Horizon Europe) en het Eurostars-programma.
Eurostars is een initiatief van Eureka in samenwerking met de Europese Commissie.
Het Kabinet zet in op de voortzetting en vernieuwing van het Eurostars-programma3. Bij het tot stand brengen van innovaties zijn intellectuele eigendomsrechten (IE)
belangrijk. Het kabinet onderkent dat kleinere ondernemingen moeite kunnen hebben
om de mogelijkheden van IE-bescherming goed te benutten.

Het kabinet heeft daarnaast een grote digitaliseringsambitie. Het streeft ernaar om
in Europa digitaal koploper te zijn en zet zich in om bedrijven sneller en innovatiever
te laten inspelen op het hoge tempo waarmee de economie digitaliseert. Een belangrijk
onderdeel van de digitale transitie is het versterken van digitale vaardigheden. In
specifieke programma’s zoals de subsidieregeling leren en ontwikkelen in het mkb (SLIM-regeling)
en de MKB!dee-regeling wordt gewerkt aan het verbeteren van de leercultuur in het
mkb, waar het versterken van digitale vaardigheden een onderdeel van is. Ook via het
programma Versnelling digitalisering mkb worden mkb ondernemers geholpen bij het gebruik
van digitale toepassingen.

Innovatievriendelijke regelgeving en het verminderen en voorkomen van regeldruk voor
het mkb als gevolg van Europese regelgeving, hebben de bijzondere aandacht van het
kabinet. Het kabinet hecht aan voortvarende uitvoering van de huidige EU-Agenda voor
Betere Regelgeving, die gericht is op het verbeteren van (de totstandkoming van) Europese
wet- en regelgeving

Het kabinet zet in op het bevorderen van de toegang tot financiering voor het mkb.
Het leveren van maatwerk en het verbeteren van de toegankelijkheid van het beschikbare
instrumentarium wordt gerealiseerd door een samenwerkingsverband van Invest-NL met
de Nederlandse ontwikkelingsbank FMO. Daarnaast is de versterking van een Europese
kapitaalmarktunie, naast de bankenunie, een speerpunt van het Nederlands beleid. De
kapitaalmarktunie draagt bij aan de verbreding van de financieringsmarkt in Europa.
Met het actieplan uit 2015 zijn reeds belangrijke stappen gezet. Dit jaar zal de Commissie
een nieuw actieplan presenteren. In 2019 hebben de Ministers van Financiën van Frankrijk,
Duitsland en Nederland het initiatief voor een werkgroep genomen, die aanbevelingen
heeft gedaan voor de verdere verdieping van de kapitaalmarktunie. De Seed-regeling
en het Dutch Venture Initiative zijn erop gericht om meer risicokapitaal beschikbaar
te maken voor startups en grotere fondsen.

b) Beoordeling + inzet ten aanzien van dit voorstel

Het kabinet verwelkomt de Europese mkb-strategie en de specifieke aandacht die hiermee
wordt gegeven aan het mkb binnen het Europese industriepakket. Het mkb is van groot
belang voor economische groei en werkgelegenheid en is een grote initiator van innovaties.
Het kabinet heeft, onder andere via het Europees Netwerk van mkb-gezanten, veelvuldig
aandacht gevraagd voor het mkb in het werkprogramma van de Commissie. Met deze specifieke
mkb-strategie geeft de Commissie gehoor aan dit verzoek en onderkent hiermee het belang
en de rol van het mkb bij de transitie naar een duurzame en digitale economie.

Om concurrerend te zijn moet de EU aan een excellent ondernemingsklimaat werken dat
bedrijven van topniveau voortbrengt. Daarom is het goed dat de Commissie in dit industriepakket
inzet op een transitie naar een duurzame en digitale economie, waarbij eerlijke concurrentie
voorop staat. Voor het kabinet hangen de verschillende voorstellen nauw samen en is
het daarom belangrijk dat deze elkaar versterken. Daarbij gaat het om de relatie tussen
de digitaliseringsstrategie, de Green Deal, de creatie van een klimaatneutrale en
circulaire economie en industrie en het bewaken van de coherentie tussen de plannen
voor de industrie, het midden- en kleinbedrijf (mkb) en de interne markt in het algemeen.

Het kabinet zal, gegeven de huidige crisis naar aanleiding van het Coronavirus (COVID-19),
waar nodig en relevant, maatschappelijke en economische gevolgen hiervan meewegen
in zijn verdere inzet ten aanzien van de uitwerking van de voorliggende mededeling.

De mkb-strategie erkent de grote diversiteit binnen het mkb, waarbij verschillende
problemen en behoeften bestaan, en richt zich op alle verschillende groepen door middel
van zowel horizontale maatregelen die alle soorten mkb raken, als acties die op specifieke
typen mkb zijn gericht. Dit sluit aan bij de Nederlandse aanpak, middels enerzijds
het MKB-actieplan dat extra aandacht heeft voor het brede mkb ofwel het «peloton»
en anderzijds het specifiek beleid gericht op startups en scale-ups en het missiegedreven
Topsectoren- en Innovatiebeleid.

Het kabinet is positief over de richting van de strategie, die zich richt op die zaken
waar echt sprake is van toegevoegde waarde van actie op Europees niveau. Dat geldt
bijvoorbeeld voor het verbeteren van de werking van de interne markt, het vereenvoudigen
van Europese wet- en regelgeving en samenwerking en ondersteuning op het gebied van
onderzoek en innovatie en de digitale transitie. Daarnaast is het kabinet voorstander
van een Europese aanpak om knelpunten op de kapitaalmarkten aan te pakken. De integrale
aanpak van het «denk eerst klein»-beginsel wordt door het kabinet verwelkomd.

De actie binnen de pilot van het EIC met betrekking tot de Green Deal steunt het kabinet,
net als het streven om de participatie van mkb in regionale innovatie-ecosystemen
versterken door de openheid binnen bij het EIT te vergroten. Het kabinet kijkt uit
naar de herziening van de Europese vaardighedenagenda die de Commissie in de strategie
aankondigt en die onder meer specifiek in zal gaan op de toegang tot vaardigheden
voor het mkb. Daarnaast zijn wat betreft digitale vaardigheden ook de voorgestelde
acties in de recent gepubliceerde Commissievoorstellen4 en de aangekondigde herziening van zowel het EU actieplan digitaal onderwijs en de
EU Vaardighedenagenda van belang voor het mkb. Net als voor de rest van de (toekomstige)
beroepsbevolking is het ook voor het mkb van belang dat zij beschikken over werknemers
met vaardigheden die duurzaam en flexibel inzetbaar zijn. Het kabinet verwelkomt de
oprichting van een EU Start-up Nations standard, met als doel Europa het meest aantrekkelijke
continent te maken voor startups en scale-ups. Het kabinet is echter geen voorstander
van harmonisatie van de visumprocedures voor ondernemend talent uit derde landen.
Nederland kent flexibele en unieke regelingen om ondernemend talent uit derde landen
aan te trekken, zoals de startup verblijfsvergunning voor innovatieve ondernemers.
Europese harmonisatie leidt er hoogstwaarschijnlijk toe dat de toelatingseisen voor
ondernemend talent uit derde landen strenger worden, waardoor Nederland de eigen startup
regeling (startup visa, verblijfsregeling voor zelfstandigen) en voorwaarden moet
loslaten. Dat pakt mogelijk negatief uit voor de Nederlandse startups en scale-ups.
Wel ziet Nederland graag dat de transparantie van de verschillende regels wordt vergroot
door middel van een website waar alle relevante (visa) regels van de Lidstaten staan
na de termijn van 90-dagen. Nederland heeft de Commissie hiertoe eerder al verzocht
in het kader van EU-TU onderhandelingen maar tot nu toe heeft de Commissie daar geen
gehoor aan gegeven.

Het kabinet onderkent dat het mkb moeite heeft om de mogelijkheden van IE-bescherming
goed te benutten. In Nederland wordt daaromtrent ook actie ondernomen, zoals de IP
Smart Scan waarmee Octrooi Centrum Nederland en Benelux-Bureau voor de Intellectuele
Eigendom helpen innovatieve bedrijven inzicht te geven in hun IE-strategie. Het kabinet
juicht toe dat de Commissie nu in Europees verband voorstellen wil doen om het IE-systeem
doeltreffender te maken voor mkb en wacht het actieplan met belangstelling af.

Het kabinet verwelkomt de aangekondigde acties om het EU Betere Regelgevingsbeleid
te versterken, zoals de extra aandacht voor het «denk eerst klein»-beginsel. De introductie
van het OI-OO-principe biedt de gelegenheid om ambitieus te werken aan de vermindering
van regeldruk. Voor het kabinet is het wel belangrijk dat de kwantitatieve OI-OO benadering
hand in hand gaat met een kwalitatieve benadering, die gericht is op een goede dialoog
met ondernemers op nationaal en regionaal niveau, en het vinden van oplossingen voor
knelpunten die een merkbaar verschil maken in de praktijk. Het vereenvoudigen van
wetgeving is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van de EU en de lidstaten. Het
kabinet streeft dan ook naar een lastenluwe implementatie van EU-regelgeving en ondersteunt
de wens van de Commissie om praktijken als overregulering waarbij verdergaande of
andere verplichtingen in nationale regelgeving worden geregeld dan uit een EU-richtlijn
voortvloeit, zoveel mogelijk tegen te gaan.

Het kabinet verwelkomt het voornemen van de Europese Commissie om via regionale partnerschappen
de grensoverschrijdende samenwerking tussen autoriteiten in verschillende lidstaten
te verbeteren. Dit past bij de inzet van het kabinet om via maatwerkoplossingen zoals
pilotprojecten, op basis van feiten en behoeften uit de praktijk, aan een beter functionerende
interne markt te werken. Daarnaast kan het bijdragen aan een meer uniforme interpretatie
en toepassing van interne-marktregels, waar ondernemers nu vaak aanlopen tegen uiteenlopende
toepassing. Ook steunt het kabinet het voornemen om bij het aanpakken van belemmeringen
vooral de wensen van het mkb voorop te stellen. Het mkb wordt tenslotte het hardste
geraakt door belemmeringen op de interne markt. Voor een goede en werkbare uitvoering
hiervan is het kabinet van mening dat lokale en regionale autoriteiten nauw betrokken
dienen te worden, ook ten aanzien van grensoverschrijdende platforms en informatiesystemen.
Hoewel de interne markt de belangrijkste markt is voor het Europese mkb, is dit niet
de enige markt. Initiatieven van de Wereld Handelsorganisatie en de OESO zijn dan
ook eveneens van belang, hiernaar mist echter een verwijzing in deze mkb-strategie.
Het kabinet steunt verder het voorstel van de Commissie om de implementatie van de
richtlijn betalingsachterstand te bevorderen onder andere door sterkere monitoring
en handhavingsmiddelen.

Het kabinet steunt de genoemde prioriteiten en acties op het gebied van financiering
in de mededeling. Deze zijn consistent met eerder gepresenteerde plannen en in lijn
met het nationale beleid voor mkb-financiering. Het kabinet verwelkomt de focus op
deep tech, blockchain, fintech en groene technologie, met name voor de doelgroep startups
en scale-ups en de aandachtspunten binnen het mkb-luik van InvestEU voor duurzaamheid,
genderbewuste financiering, ruimtevaart en defensie, en innovatie. De Commissie geeft
aan een initiatief te lanceren voor investeringen in groene technologie om de toegang
tot aandelenfinanciering te verbeteren voor het innovatieve mkb. Het Kabinet ziet
graag een verduidelijking van dit voorstel.

Ook het stimuleren van de uitwisseling van ontwikkelingen in de civiele technologie
uit de brede Europese mkb-basis naar het Europees Defensie Fonds (EDF) wordt door
het kabinet verwelkomd. Het is hierbij van belang dat de Commissie niet enkel grote
bedrijven, maar ook mkb-bedrijven op laagdrempelige wijze toegang geeft tot het EDF
en de toeleveringsketens van hoofdleveranciers (OEM’s) van defensiesystemen via de
implementatie van de werkprogramma’s. Besluitvorming over het EDF vindt plaats binnen
de MFK-onderhandelingen.

Het kabinet ziet het belang van het initiatief om een fonds voor beursintroducties
(IPO) voor het mkb op te richten, maar verwacht dat dit met name interessant is voor
een selectief aantal grotere mkb-ondernemingen. Hoewel het kabinet dit initiatief
interessant vindt en wil toewerken naar een dergelijk fonds, is het belangrijk om
goed inzicht te hebben van de voor- en nadelen ervan. Bovendien blijft het kabinet
zich inzetten voor meer aandacht voor het kleinere mkb, onder andere door programma’s
zoals Eurostars. Het kabinet ondersteunt de aanpak waarbij nationale financieringstekorten
centraal staan bij de inzet van fondsen en andere instrumenten. Hierbij is het van
belang dat er een gedeeld beeld bestaat met betrekking tot de analyse van deze financieringstekorten
tussen de EU en de lidstaten. Het kabinet onderstreept het belang van een nieuw actieplan
voor de kapitaalmarktunie waarin het verbreden van financieringsopties voor het mkb,
startups en scale-ups een belangrijk aandachtspunt is. Daarbij staat het belang van
een kapitaalmarktunie waarbinnen financiers daadwerkelijk grensoverschrijdend kunnen
werken voorop.

In de gelijktijdig uitgebrachte Europese industriestrategie komt een deel van het
beleid samen in publiek-private partnerschappen en industriële allianties. Startups
en het mkb zijn hierin een belangrijke schakel. Het kabinet steunt deze aanpak, maar
mist een verwijzing daarnaar in deze mkb-strategie.

Om ook op Europees niveau aandacht te vragen voor het mkb-beleid en het creëren van
de juiste randvoorwaarden neemt Nederland zitting in het Europees netwerk van mkb-gezanten.
Het kabinet beschouwt het werk van het netwerk als zeer waardevol, mede gezien de
samenstelling van beleidsmakers en mkb-vertegenwoordigers en verwelkomt het voorstel
van de Commissie om het mandaat van dit netwerk te verlengen en om ondernemers direct
een plaats te geven in de dialoog. Dit sluit aan bij de Nederlandse aanpak waarbij,
door onder andere het organiseren van ondernemerstafels, ondernemers in vroeg stadium
worden betrokken bij beleid. De Commissie zal een nieuwe EU-mkb-gezant benoemen. Hierbij
wijst het kabinet op het belang van een ruimer mandaat van deze EU-gezant dat verder
reikt dan DG Grow (DG verantwoordelijk voor het Europees beleid inzake de interne
markt, industrie, ondernemerschap en mkb) en de impact en het bereik van het netwerk
vergroot. De nieuwe gezant zou zich, samen met het gehele Europese netwerk van mkb-gezanten,
onder meer bezig moeten houden met het monitoren en inventariseren van belemmeringen
die mkb-bedrijven ervaren op de interne markt, input leveren voor het prioriteren
van belemmeringen die aangepakt dienen te worden en een rol spelen bij het daadwerkelijk
aanpakken van deze belemmeringen, wanneer zij zaken doen over de grens.

c) Eerste inschatting van krachtenveld

De strategie bouwt voort op de fundamenten van het bestaande EU-beleidskader voor
het mkb en de «Small Business Act» (2008) dat breed wordt gesteund door de lidstaten.
De strategie sluit aan op de «call for action» en de daarin beschreven thema’s van
het Europese Netwerk van mkb-gezanten en biedt ruimte voor dialoog met andere belanghebbenden.
Verwacht wordt dat lidstaten in algemene zin positief zijn over de grote lijnen in
deze mkb-strategie.

4. Grondhouding ten aanzien van bevoegdheid, subsidiariteit, proportionaliteit, financiële
gevolgen en gevolgen op het gebied van regeldruk

a) Bevoegdheid

Het kabinet heeft een positieve grondhouding ten aanzien van de bevoegdheid voor deze
mededeling. De mededeling ziet met name toe op het beleidsterrein van het industriebeleid.
Ten aanzien van industriebeleid is de Unie (artikel 6, onder b, VWEU) bevoegd om m.b.t.
de Europese dimensie van het industriebeleid het optreden van de lidstaten te ondersteunen,
te coördineren of aan te vullen. Dit betreft voor het mkb met name het bevorderen
van een gunstig klimaat voor het ontplooien van initiatieven en het ontwikkelen van
ondernemingen binnen de gehele Unie.

b) Subsidiariteit

De grondhouding ten aanzien van de subsidiariteit is positief. Hoewel de verantwoordelijkheid
voor mkb-beleid in algemene zin bij de lidstaten ligt, is gezien de doelstellingen
van deze mededeling Europees optreden gewenst. Deze doelstellingen, namelijk het bevorderen
van de transitie naar een duurzame en digitale economie en het verbeteren van de interne
markt, door barrières weg te nemen en regelgeving te vereenvoudigen, kunnen niet door
(enkel) optreden van de afzonderlijke lidstaten worden bereikt.

c) Proportionaliteit

De grondhouding ten aanzien van de proportionaliteit is positief. De Europese mkb-strategie
is niet juridisch bindend. Het kabinet acht een mededeling, waarin de strategie wordt
toegelicht voor dit terrein, waarvan de verantwoordelijkheid primair bij de lidstaten
ligt, een geschikt instrument. De Commissie doet suggesties en aanmoediging op hoofdlijnen
en laat ruimte voor een nationale invulling die afgestemd is op de specifieke situatie
in de betreffende lidstaat. Het kabinet acht deze voorstellen daarmee geschikt om
het mkb in staat te stellen de transitie naar een duurzame en digitale economie te
maken en de interne markt te kunnen verbeteren en zij gaan ook niet verder dan daarvoor
noodzakelijk is.

d) Financiële gevolgen

De mededeling heeft geen financiële gevolgen. De Commissie geeft aan de voorgestelde
initiatieven te zullen financieren uit bestaande programma’s (o.a. EIC, COSME, Structuurfondsen,
programma Digitaal Europa), waardoor deze mededeling naar verwachting geen financiële
gevolgen heeft voor de EU-begroting. Indien er gevolgen zijn voor de EU-begroting
is Nederland van mening dat de benodigde EU-middelen gevonden dienen te worden binnen
de in de Raad afgesproken financiële kaders van de EU-begroting 2014–2020 en dat deze
moeten passen bij een prudente ontwikkeling van de jaarbegroting. De kabinetsinzet
voor het volgende MFK is leidend voor een integrale afweging van middelen voor de
periode na 2020; Nederland wil niet vooruitlopen op de besluitvorming over het volgende
MFK.

Eventuele gevolgen voor de Nederlandse begroting worden ingepast op de begroting van
het beleidsverantwoordelijke departement, conform de regels van de budgetdiscipline.

e) Gevolgen voor regeldruk en concurrentiekracht

De voorstellen in de mededeling leiden niet tot een hogere regeldruk voor het mkb,
burgers of overheden. De in deze mededeling genoemde initiatieven om het Betere Regelgevingsbeleid
te versterken, waaronder de introductie van het OI-OO principe, dragen naar verwachting
bij aan een verlichting van de regeldruk voor het bedrijfsleven en in het bijzonder
het mkb en leveren daarmee een bijdrage aan de concurrentiekracht.