Brief regering : Versnelling werkzaamheden beheer en onderhoud

Nr. 106
BRIEF VAN DE MINISTER VAN INFRASTRUCTUUR EN WATERSTAAT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 18 november 2019

Met onze brief «instandhouding rijksinfrastructuur» van 17 september jl. (Kamerstuk
35 300 A, nr. 5) heb ik u geïnformeerd over een gerichte onderhoudsimpuls: RWS zal in de komende
drie jaar voor een totaalbedrag van circa € 100 miljoen aan extra onderhoudsprojecten
uitvoeren. Deze maatregel heeft een direct effect op het risico van verstoringen en
vermindert de groei van het uitgesteld onderhoud. Deze impuls is één van de concrete
maatregelen die ik heb getroffen in de Ontwerpbegroting 2020. De andere maatregelen
zijn het toevoegen van budget voor het beheer en onderhoud in de lopende meerjarenperiode
en het verhogen van de risicoreservering. Ten behoeve van de langjarige instandhoudingsbehoefte
wordt het beeld verscherpt door externe audits die momenteel worden uitgevoerd op
de object beheersregimes en het VenR-prognoserapport van RWS en op de BOV-reeksen van ProRail. Uw Kamer wordt medio 2020
geïnformeerd over de uitkomsten.

Ondanks de reeds genomen maatregelen en stappen heb ik aangegeven geen kansen te willen
missen. De toename van uitgesteld onderhoud leidt tot een vergrote kans op storingen
en heeft ook negatieve gevolgen voor de doelmatigheid van het onderhoud. Op mijn verzoek
heeft RWS onderzocht of de inpasbaarheid van extra onderhoudsprojecten op korte termijn
mogelijk is, onder andere door het ontstaan van vertraging bij andere projecten.In
het WGO begrotingsonderzoek Infrastructuur en Waterstaat van 9 oktober jl. heb ik
toegezegd dat u hierover voor het notaoverleg MIRT van 25 november a.s. wordt geïnformeerd.

Versnelling werkzaamheden beheer en onderhoud

Na onderzoek van RWS is gebleken dat een versnelling van onderhoudswerkzaamheden met
een omvang van circa € 165 mln. mogelijk is. Net zoals bij de impuls is het accent
gelegd op onderhoudswerkzaamheden die «merkbaar en maakbaar» zijn, dat wil zeggen
dat ze een direct effect hebben op het risico van verstoringen en tevens relatief
snel zijn in te passen in de onderhoudsprogrammering van RWS. Het versnellen van onderhouds-werkzaamheden
vermindert de voorraad aan uitgesteld onderhoud, maar desondanks is de inschatting
dat deze per saldo vooralsnog zal toenemen.

Het overgrote deel van de versnelling ad € 122,4 mln. heeft betrekking op het hoofdwegennet.
De maatregelen op het hoofdwegennet zijn met name gericht op de verlichting, geleiderails
en fauna-afrastering. Op het hoofdwatersysteem betreft het werkzaamheden aan hydraulische
installaties, maalgangen en het vervangen van verouderde besturings- en bedieningsinstallaties.
Ten slotte zijn ook op het hoofdvaarwegennet nog enkele extra maatregelen naar voren
gekomen ten behoeve van damwanden, bedieningsinstallaties van sluizen en baggerwerkzaamheden.

In totaal wordt samen met de eerder aangekondigde impuls ruim € 260 mln. aan extra
onderhoudswerkzaamheden uitgevoerd. De werkzaamheden worden door RWS toegevoegd aan
lopende contracten of reeds voorziene opdrachten. Hierdoor kunnen de extra werkzaamheden
in 2020 of 2021 van start en worden deze uiterlijk in 2022 afgerond. Door de versnelling
is de flexibele ruimte in de lopende contracten voor aanvullende onderhoudswerkzaamheden
grotendeels benut.

In onderstaande tabel is de verdeling per netwerk weergegeven van het extra onderhoud
in de komende jaren. In de bijlage bij deze kamerbrief is een overzicht opgenomen
van het totaal aan extra onderhoudswerkzaamheden.

Tabel 1: samenstelling extra werkzaamheden BenO in mln. euro

 

HWN

HVWN

HWS

Totaal

Impuls BenO

11,0

85,6

-

96,6

Versnelling BenO

122,4

30

12,3

164,7

Totaal

133,4

115,6

12,3

261,3

De eerder aangekondigde impuls van ca. € 100 mln. betrof met name aanvullende onderhoudswerkzaamheden
aan het hoofdvaarwegennet. Bij de keuze van deze werkzaamheden is nadrukkelijk rekening
gehouden met de aandachtspunten die door de Algemene Rekenkamer werden genoemd in
haar rapportage over gebruiksbeperkingen in het hoofdvaarwegennet.1 De maakbaarheid van de impuls werd vooral begrensd door de noodzaak om de extra werkzaamheden
op korte termijn binnen de beschikbare capaciteit van RWS en de markt te realiseren,
niet primair door het financiële kader.

Na de mededeling van de impuls is duidelijk geworden dat er ruimte ontstond in de
programmering van RWS, omdat aanlegprojecten vertraging hebben opgelopen. Deze vertraging
biedt ook ruimte in de begroting om een versnelling te faciliteren. Er is geen sprake
van een intensivering binnen beheer en onderhoud van de RWS-netwerken, maar van een
versnelling van werkzaamheden die in latere jaren geprogrammeerd stonden. De vastgestelde
budgetten voor zowel beheer en onderhoud als de vertraagde aanlegprojecten blijven
over de gehele looptijd van het Infrastructuurfonds en Deltafonds gelijk. De budgettaire
verwerking van de bovengenoemde mutaties zal plaatsvinden bij Voorjaarsnota 2020.

Stand van zaken verbeteringen Instandhouding

In onze brief over de ontwikkelingen omtrent de instandhouding van rijksinfrastructuur
van 28 mei jongstleden (Kamerstuk 35 000 A, nr. 98) is toegezegd uw Kamer te informeren over de verbeteringen die nodig zijn ten behoeve
van de instandhouding. De verbeteringen richten zich zowel op de beheersing van de
budgetten als het verbeteren van het inzicht in en sturing op het areaal.

Zoals in de inleiding van deze brief al vermeld zijn voor de korte termijn in de Ontwerpbegroting
2020 maatregelen getroffen die gericht zijn op het borgen van voldoende budget voor
onderhoud. De eerder aangekondigde impuls en de in deze brief aangekondigde versnelling
dragen bij aan het beperken van de groei van het uitgestelde onderhoud. Om het beeld
van de langjarige instandhoudingsbehoefte te verscherpen laten we de financiële opgave
voor de instandhouding bij alle modaliteiten extern toetsen.

Ten behoeve van het verbeteren van het inzicht gaan we de begrippen, onderhoudsreeksen
en afwegingskaders bij instandhouding daar waar mogelijk uniformeren. Dit biedt tevens
voordelen in het kader van het Mobiliteitsfonds om modaliteit-overstijgend te kunnen
werken. Deze verbetering is in samenwerking met ProRail en Rijkswaterstaat in gang
gezet. Ik zal u medio 2020 informeren over de resultaten, tezamen met de langjarige
instandhoudingsbehoefte.

Tot slot is toegezegd om net als bij ProRail uw Kamer regelmatig te informeren over
de staat van de infrastructuur op de RWS-netwerken. Ik verwacht eind volgend jaar
een eerste rapportage aan uw Kamer te kunnen toesturen.

De Minister van Infrastructuur en Waterstaat,
C. van Nieuwenhuizen Wijbenga

Bijlage Overzicht maatregelen impuls en versnelling beheer en onderhoud

Locatie

Omschrijving

Hoofdvaarwegennet

1

Vaarwegen Zuid-Nederland

Onderhoud aan diverse sluizen en bruggen in of over het hoofdvaarwegennet in Zuid-Nederland
(Limburg en Brabant), o.a. remmingwerken en bodembeschermingen. Hiermee wordt de kans
op hinder/stremmingen voor de scheepvaart verkleind en afsluitingen voor wegverkeer
voorkomen.

2

Hoofdvaarweg Lemmer-Delfzijl

Het aanpakken van diverse sluizen en bruggen op de hoofdvaarweg Lemmer-Delfzijl. Hiermee
wordt de kans op hinder/stremmingen voor de scheepvaart verkleind en afsluitingen
voor wegverkeer voorkomen. Voorbeelden zijn sluis Farmsum en het herstellen van een
losplaats, die niet meer gebruikt wordt vanwege verzakkingen.

3

Maas-Waalkanaal

Vooruitlopend op de vervanging en renovatie van diverse objecten, waaronder sluis
Weurt, zullen er maatregelen genomen worden welke toekomstige storingen zullen beperken.

4

Zandkreeksluis

Aanvullend op de reeds geplande renovatie van de Zandkreeksluis (uitvoering 2021–2022)
zullen aanvullende onderhoudsmaatregelen aan de renovatie toegevoegd worden om verstoringen
in de toekomst te voorkomen.

5

Sluizencomplexen Noordzeekanaal (IJmuiden en Schellingwoude)

Diverse kleinere maatregelen aan sluizen en bruggen om storingsgevoeligheid te verminderen.

6

Volkeraksluis

Betreft vervangen van taatsen en conserveren van sluisdeuren, welke gecombineerd kunnen
worden met aanvullende werkzaamheden die storingen in de toekomst voorkomen.

7

Sluis Sambeek

Herstellen hydraulieksysteem.

8

Centrale bediening Zuid-Nederland

(oa. Brabantse en Limburgse Kanalen)

Werkzaamheden aan de bestaande bediensystemen om de veiligheid en beschikbaarheid
van o.a. de Brabantse en Limburgse Kanalen te kunnen borgen totdat de Centrale Bediening
Zuid-Nederland gereed is.

9

Bergse Diepsluis

Aanvullend op de reeds geplande renovatie van de Bergse Diepsluis (uitvoering 2020–2022)
zullen aanvullende onderhoudsmaatregelen aan de

renovatie toegevoegd worden om verstoringen in de toekomst te voorkomen.

10

Steigers IJsselmeer en Randmeren

Onderhoud aan steigers, waarvan enkele al om veiligheidsredenen afgesloten zijn.

11

Sluis Belfeld

Herstellen hydraulieksysteem.

12

Brug Grave

Werkzaamheden aanvullend op het reeds geplande onderhoud in 2020–2022.

13

Draaibrug Montfoort

Tegenvaller bij het oppakken van onderhoud dat in 2020 en 2021 wordt uitgevoerd.

14

Stuwen Linne, Belfeld, Sambeek en Roermond

In lijn met het aangepaste laagwaterbeleid moeten er maatregelen getroffen worden
om lekverliezen te verminderen.

15

Sluis Bosscheveld

Werkzaamheden om de beschikbaarheid van de sluis tot aan het geplande onderhoudsmoment
in 2021 te kunnen realiseren.

16

Sluis Born

Herstellen van problemen met de rioolschuiven.

17

Sluis Lith

Herstellen van een constructiefout in de wielstellen van de sluisdeuren.

18

Amsterdam-Rijnkanaal

Diverse werkzaamheden aan, oa. Betonreparaties, onder houd van oevers en herstel van
fietspad.

20

Sluis Delden

Conserveren van damwanden

21

Sluis Eefde

Diverse werkzaamheden aan de sluisdeuren, sluistorens en sluishoofden om storingen
te voorkomen

22

Noordzeekanaal en Marken

Diverse werkzaamheden aan oevers, steigers en afmeervoorzieningen

24

Goereese Sluis

Vervangen van de hydraulische aandrijving om de kans op storingen te beperken

25

Beeksebrug

Werkzaamheden aan de opleggingen om geluidsoverlast voor de omwonenden te voorkomen

26

Servaesbrug

Diverse kleinere werkzaamheden

27

Brugdek Oisterwijkse baan

Herstel van het brugdek

28

Maascorridor

Werkzaamheden aan radarinstallaties en camerasystemen

29

Sluis Born, Sluis Maasbracht, Sluis Heel

Werkzaamheden aan de nivelleersystemen

Hoofdwegennet

30

Veerinrichtingen Waddenzee

Door de betrokken aanleginrichtingen voor de veerboten naar de Waddeneilanden aan
te pakken worden storingen voorkomen en veiligheidsissues aangepakt. Zo wordt het
besturingssysteem van de «autobruggen» aangepakt en zullen er damwanden vervangen
worden.

31

Verspreid over het land

Werkzaamheden aan asfaltverharding en herstel wegmarkeringen

32

Verspreid over het land

Diverse werkzaamheden aan bermen waaronder herstelbermen en beplanting en repareren
fauna-afrastering

33

Verspreid over het land

Werkzaamheden om de hemelwaterafvoer te bevorderen, waaronder aan kolken, bermen en
goten

34

Verspreid over het land

Vervangen en herstellen van de openbare verlichting

35

Verspreid over het land

Onderhoudswerkzaamheden aan kunstwerken waaronder werkzaamheden om uitspoeling onder
taluds te voorkomen

36

Traverse Zwolle

Vervangen van camera’s en openbare verlichting

37

Schipholtunnel, Zeeburgertunnel, Wijkertunnel en A73-tunnel Roermond

Vervangen van tunneltechnische installaties om storingen te voorkomen

38

Suurhoffbrug

Diverse werkzaamheden

Hoofdwatersysteem

39

Eilanden De Kreupel en Diemervijfhoek

Aanvullen stortsteen

40

Kanaal Gent – Terneuzen

Herstellen van de kadeconstructie, welke dienst doet als regionale kering

41

Stuw Borgharen

Maatregelen aan de bedienpost

42

Gemaal Panheel

Onderhoud aan de pompen

43

Inlaatwerkingen Schellingwoude

Werkzaamheden aan de hydraulische installaties en besturings- en bedieningsinstallaties

44

Gemaal en Spuisluizen IJmuiden

Diverse werkzaamheden