Brief regering : Verslag van de derde Nederlands-Duitse Regeringsconsultaties die op 2 oktober jl. in Berlijn plaatsvonden

Nr. 57 BRIEF VAN DE MINISTER VAN BUITENLANDSE ZAKEN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 8 november 2019

Graag doe ik u, mede namens de Minister-President, verslag van de derde Nederlands-Duitse
Regeringsconsultaties die op 2 oktober jl. in Berlijn plaatsvonden.

Aan Nederlandse zijde namen Minister-President Rutte, Minister Schouten, Minister
Blok, Minister Bijleveld, Minister Wiebes, Minister Kaag, Minister Dekker, Staatssecretaris
Knops, Staatssecretaris Keijzer en Staatssecretaris Broekers-Knol deel. Van Duitse
zijde waren aanwezig Bondskanselier Merkel, Minister Klöckner (Landbouw), Minister
Maas (Buitenlandse Zaken), Minister Kramp-Karrenbauer (Defensie), Minister Altmaier
(Economische Zaken), Minister Müller (Ontwikkelingssamenwerking), Minister Lambrecht
(Justitie), Minister Seehofer (Binnenlandse Zaken), Minister Scholz (Financiën), Staatssecretarissen
Kerber, Teichmann en Bohle (allen Binnenlandse Zaken) en Staatssecretaris Nussbaum
(Energie). De hoge opkomst markeert het hechte en brede partnerschap tussen Nederland
en Duitsland en benadrukt de intentie om deze samenwerking verder te verbreden en
te verdiepen.

Tijdens een gezamenlijke plenaire sessie op het Bundeskanzleramt van Bondskanselier
Merkel, passeerden verschillende thema’s centraal de revue: Europese samenwerking,
veiligheid en ontwikkelingssamenwerking, klimaat en energie, digitalisering en innovatie
en grensoverschrijdende samenwerking.

Voorafgaand aan de plenaire sessie vonden bilaterale sessies tussen de bewindspersonen
en de Duitse counterparts plaats. De middag werd afgesloten met een persconferentie
door Bondskanselier Merkel en Minister-President Rutte.

Nederland en Duitsland beschouwen het versterken van de economische basis als gezamenlijke
prioriteit. Nederland liet daarbij weten een inzet op onderzoek en innovatie te verkiezen
boven het versoepelen van het Europese mededingingskader ten behoeve van de vorming
van Europese industriële «kampioenen». Ook heeft Nederland het belang benadrukt van
het aanpakken van oneerlijke concurrentie op de interne markt, bijvoorbeeld wanneer
deze wordt veroorzaakt door bedrijven die staatssteun uit derde landen ontvangen.
Nederland ziet mogelijkheden dit laatste te adresseren door voort te bouwen op het
huidige onafhankelijke mededingings- en staatssteunkader.

Nederland en Duitsland hebben, voortbouwend op een gezamenlijk overleg van bewindspersonen
in Den Haag in augustus jongstleden, tijdens de regeringsconsultaties de recente nationale
ontwikkelingen op klimaat- en energieterrein, waaronder waterstof en beprijzing van
CO2, uitgewisseld. Ministers Wiebes en Altmaier hebben een intentieverklaring over energietransitie
ondertekend ter versterking van de samenwerking op de thema’s waterstof, CO2-afvang en -opslag (CCS) en wind op zee. Beide landen zullen nauw blijven samenwerken
om te komen tot een klimaatneutrale EU in 2050. De Minister van EZK zal de Tweede
Kamer een brief zenden met een appreciatie van de Duitse klimaatplannen die recentelijk
zijn gepresenteerd.

De Staatssecretarissen Keijzer en Nussbaum hebben gesproken over verschillende digitale
thema’s waaronder datadelen, mededinging en online platforms, 5G en cyberveiligheid
en artificiële intelligentie. Tevens is afgesproken om op expertniveau verder kennis
uit te wisselen over deze onderwerpen. Daarnaast is gesproken over de sterke Nederlands-Duitse
innovatiesamenwerking.

Verder spraken Nederland en Duitsland af om zich in te zetten voor een slagvaardige
EU als internationale speler en voor hervorming van het Gemeenschappelijk Europees
Asielstelsel. Tevens zullen beide landen gezamenlijk optrekken richting de nieuwe
Europese Commissie met betrekking tot de digitale overheid. Ook zijn Nederland en
Duitsland actief in het faciliteren van de transitie naar een digitale economie en
beide landen zijn daarin de koplopers van Europa. Duitsland zal tijdens zijn EU-voorzitterschap
in de tweede helft van 2020 nadrukkelijk aandacht vragen voor dit onderwerp, bijvoorbeeld
in relatie tot het thema digitale gezondheidszorg. De Ministers Blok en Maas spraken
onder meer over wapenbeheersing en ontwapening, de spanning in de Golfregio en zaken
als uitbreiding, MFK en Brexit. Daarbij benadrukten zij het belang van samenwerking
binnen de EU met onder andere aandacht voor de rechtsstaat en veiligheid.

Ministers Kaag en Müller hebben afgesproken om tijdens het Duits Voorzitterschap nauw
samen te werken op het thema Internationaal Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen
(IMVO). Andere thema’s die tijdens de plenaire sessie zijn besproken, variëren van
de noodzaak tot het creëren van banen in Afrika tot dierenwelzijn.

Tot slot hebben de Ministers Bijleveld en Kramp-Karrenbauer een Memorandum of Understanding
ondertekend inzake materieelsamenwerking op het terrein van elektronische oorlogsvoering.
Internationale samenwerking op dit gebied is uitzonderlijk en vereist groot wederzijds
vertrouwen. Nederland en Duitsland verdiepen hiermee de bilaterale defensiesamenwerking
in lijn met de intentieverklaring die de Ministers van Defensie op 21 mei jl. tekenden
(Bijlage bij Kamerstuk 33 279, nr. 29).

Tijdens de regeringsconsultaties werd bevestigd dat Nederland en Duitsland op hoofdlijnen
eensgezind zijn. De samenwerking tussen beide landen bestrijkt de volle breedte van
het overheidsbeleid. Ook het bedrijfsleven en kennisinstellingen weten elkaar eveneens
goed te vinden. De gezamenlijke politieke verklaring (bijgevoegd) die werd aangenomen,
biedt een routekaart voor de samenwerking met Duitsland in de komende jaren1.

Tijdens de persconferentie kondigden Bondskanselier Merkel en Minister-President Rutte
een staatsbezoek aan van het Koninklijk Paar aan Duitsland. Dit bezoek zal van 2 tot
en met 4 juni 2020 plaatsvinden in Berlijn.

De Minister van Buitenlandse Zaken, S.A. Blok