Brief regering : Recente publicaties drugsgerelateerde onderwerpen

Nr. 448
BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 7 oktober 2019

In aanloop naar het Algemeen Overleg Verslavingszorg/Drugsbeleid van 10 oktober aanstaande,
bied ik uw Kamer drie publicaties aan over drugsgerelateerde onderwerpen.

Online drugsmonitoring

Sinds 2013 past het Trimbos-instituut online monitoring toe om trends in het gebruik
van nieuwe psychoactieve stoffen (NPS) in kaart te brengen. Online monitoring betekent
het systematisch via internet volgen van trends en ontwikkelingen. Hierbij worden
gegevens verzameld over zoekgedrag, de aankoop van drugs, en over discussies over
risico’s en gebruikerservaringen. Deze informatie vormt een belangrijke aanvulling
op bestaande monitors zoals het Drugs Informatie en Monitoring Systeem (DIMS), waardoor
een gedetailleerd beeld ontstaat van de trends in populariteit van specifieke middelen.
Het onderzoek laat zien dat in het geval van 4-fluoramfetamine het sentiment van forumberichten
meebeweegt met mediaberichtgeving1. Dit onderschrijft dat internetforum-monitoring kan helpen bij het signaleren van
trends en het in kaart brengen van de populariteit van een middel.

Monitor Drugs Incidenten

De Monitor Drugsincidenten (MDI) verzamelt gegevens over gezondheidsincidenten gerelateerd
aan drugsgebruik2. De MDI wordt gecoördineerd door het Trimbos-instituut en is nauw verbonden met het
DIMS, het netwerk van testlocaties. Het DIMS wordt eveneens gecoördineerd door het
Trimbos-instituut. Drugsincidenten worden in acht regio’s in Nederland gemeld vanuit
Spoedeisende Hulp (SEH) afdelingen van ziekenhuizen, door ambulancediensten, en politieartsdiensten.
Daarnaast leveren EHBO-posten op grootschalige evenementen in het hele land hun gegevens
aan. In 2018 waren in totaal 19 diensten actief in de registratie.

De MDI werkt samen met het Letsel Informatie Systeem (LIS) van VeiligheidNL dat op
14 SEH-afdelingen van ziekenhuizen in het land gegevens verzamelt over letsels en
vergiftigingen, waaronder aan drugsgebruik gerelateerde meldingen.

De belangrijkste bevindingen van de MDI over 2018 zijn:

• In 2018 werden 5.157 incidenten geregistreerd bij de MDI en 951 bij het LIS.

• Na een daling tussen 2013 en 2017 van het totaal aandeel drugsincidenten op de EHBO-posten
op festivals van 62% naar 39% met ecstasy als enige drug, is in 2018 weer sprake van
een lichte stijging tot 46%.

• De dosering MDMA in ecstasytabletten nam in 2018 nog verder toe tot 171 mg gemiddeld
per pil.

• Het aandeel incidenten met ketamine op EHBO-posten en bij ambulancediensten vervijfvoudigde
de afgelopen zes jaar. Doorgaans is sprake van gecombineerd gebruik met andere middelen.
In 2018 werden in totaal 301 incidenten na gebruik van ketamine geregistreerd.

• In mei 2017 is 4-fluoramfetamine op lijst I van de Opiumwet geplaatst. Daarna daalde
het aantal incidenten sterk. Ernstige incidenten kwamen in 2018 bijna niet voor.

• GHB-gerelateerde incidenten waren in 2018 onverminderd vaak ernstig van aard.

• Het aantal gemelde incidenten met lachgas is relatief klein (51) maar lijkt te groeien.

De MDI is geen landelijk representatieve monitor, maar is wel goed in staat gebleken
om trends te signaleren, zoals in het geval van ketamine, en zo nodig waarschuwingsacties
te ondernemen.

Ketamine

Ketamine is een narcosemiddel dat wordt gebruik in de (dier)geneeskunde. Daarnaast
wordt het ook recreatief gebruikt als tripmiddel. Het middel valt onder de Geneesmiddelenwet
en valt door de medische toepassing niet onder de Opiumwet. In opdracht van het Ministerie
van Volksgezondheid, Welzijn en Sport heeft het Trimbos-instituut nieuw voorlichtingsmateriaal
over ketamine ontwikkeld3, dit is eerder ook aan uw Kamer toegezegd (Kamerstuk 24 077, nr. 427). Het Trimbos-instituut heeft een folder ontwikkeld in de serie «drugs&uitgaan» om
gebruikers over de effecten en risico’s van gebruik te informeren. Daarnaast heeft
het Trimbos-instituut ook een factsheet gepubliceerd. De belangrijkste feiten daarin
zijn:

• Hoewel ketamine in het uitgaansleven minder wordt gebruikt dan ecstasy of cocaïne,
neemt gebruik onder jongvolwassenen in het uitgaansleven de afgelopen jaren verder
toe.

• In 2018 had 1,2% van de algemene bevolking (18 jaar en ouder) ooit ketamine gebruikt.

• Uit de testresultaten van het DIMS blijkt dat de zuiverheid van de ketamine de afgelopen
jaren stabiel hoog is. Van alle monsters aangeleverd als ketamine bevatte 91,3% ook
daadwerkelijk ketamine.

• Het aantal drugsincidenten met ketamine stijgt sinds 2015, tot 10% van het totaalaantal
drugsincidenten in 2018 op EHBO-posten op feesten. Dit blijkt ook uit de Monitor Drugsincidenten.
Het aantal ketamine gerelateerde incidenten in ziekenhuizen is minder dan 1% zo blijkt
uit de MDI.

Gelet op de ervaring rondom normalisering van uitgaansdrugs vind ik deze cijfers over
drugsgerelateerde gezondheidsincidenten zorgelijk. Om die reden heb ik eerder al het
Trimbos-instituut gevraagd aanvullend voorlichtingsmateriaal over o.a. ketamine te
ontwikkelen. Daarnaast zal ik deze uitkomsten meenemen in de verdere uitwerking van
de nieuwe maatregelen binnen het harddrugspreventiebeleid waarover ik uw Kamer 25 april
jl. heb geïnformeerd (Kamerstuk 24 077, nr. 427).

De Staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport,
P. Blokhuis