Brief regering : Subsidieregeling borstimplantaten transvrouwen

32 805 Hulpmiddelenbeleid in de gezondheidszorg

Nr. 958 BRIEF VAN DE MINISTER VOOR MEDISCHE ZORG

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 30 januari 2019

Op 15 juni 2017 (Kamerstuk 29 689, nr. 832) heeft de toenmalig Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) het besluit
kenbaar gemaakt om vanuit emancipatieperspectief een subsidieregeling open te stellen
voor de vergoeding van borstprothesen aan man-vrouw transgenders (hierna: transvrouwen).
Ik ben blij u te kunnen informeren dat deze subsidieregeling, die vandaag ook in de
Staatscourant wordt gepubliceerd, op 1 februari aanstaande in werking zal treden.

Het doel van de subsidieregeling is dat transvrouwen met genderdysforie, die zich
in een medisch transitietraject bevinden, door een vergroting van de borsten een vrouwelijk(er)
profiel kunnen krijgen. De meerderheid van de transvrouwen is, ook na genderbevestigende
hormonale therapie, van oordeel dat zij te weinig borstweefsel heeft voor een voldoende
vrouwelijk profiel. Ook na genderbevestigende hormoontherapie hebben deze transvrouwen
soms nog uitgesproken mannelijke uiterlijke kenmerken, bijvoorbeeld qua postuur. Gebleken
is dat transvrouwen een voorkomen met mannelijke trekken kunnen ervaren als een ernstige
belemmering bij hun transitie. Borstprothesen kunnen deze belemmering verminderen.
Zoals ik al aangaf is het emancipatiemotief dan ook de basis voor deze subsidieregeling,
mede met het oog op de relatief zwakkere sociaal-economische positie van transvrouwen1.

Via deze subsidieregeling kunnen transvrouwen onder voorwaarden een subsidie van € 3.830
ontvangen, als bijdrage in de kosten voor het operatief laten plaatsen van borstprothesen
en de medisch noodzakelijke kosten die samenhangen met deze operatie. Om in aanmerking
te komen voor de subsidie moeten transvrouwen onder meer ingezetene zijn in Nederland,
ouder zijn dan 18 jaar, en mogen zij geen aanspraak kunnen maken op vergoeding van
het operatief plaatsen van borstprothesen op grond van de Regeling zorgverzekering.
Verder moeten zij op voorschrift van een BIG-geregistreerde arts minimaal een jaar
voorafgaand aan de subsidieaanvraag met genderbevestigende hormoonbehandelingen gestart
zijn als onderdeel van een genderbevestigende behandeling, tenzij zij om medische
redenen deze hormoonbehandelingen niet kunnen ondergaan of hier binnen een jaar mee
hebben moeten stoppen. Daarnaast wordt de subsidie eenmalig verstrekt, alleen aan
transvrouwen die niet reeds eerder een borstvergroting hebben laten uitvoeren.

De transvrouw ontvangt bij de subsidieverlening een voorschot van 100% van het subsidiebedrag.
De operatie dient in beginsel binnen een jaar na de aanvraag van de subsidie verricht
te zijn. Als de operatie niet wordt uitgevoerd, moet het verleende voorschot terugbetaald
worden. Voor alle voorwaarden en nadere informatie over deze subsidie verwijs ik u
graag naar de subsidieregeling en bijbehorende toelichting (zie bijlage)2. De subsidieregeling vervalt met ingang van 1 februari 2024. Voor die tijd zal ik
de subsidieregeling evalueren.

Transvrouwen kunnen de subsidie aanvragen wanneer zij de overtuigende wens hebben
om de bedoelde borstvergrotende operatie te ondergaan. Het is hun eigen verantwoordelijkheid
om de risico’s van borstprothesen en van het ondergaan van de (gevolgen van de) operatie
mee te wegen bij hun besluit. Wel vind ik het belangrijk dat artsen transvrouwen goed
en zorgvuldig informeren over de risico’s van siliconen borstimplantaten voor de gezondheid.
De Nederlandse Vereniging voor Plastische Chirurgie (NVPC) heeft een chirurgische
bijsluiter ontwikkeld voor patiënten. In de bijsluiter staan de mogelijke bijwerkingen
en risico’s van (de operatie met) borstimplantaten. Om patiënten te helpen bij de
risicoafweging, heb ik ook een keuzehulptool voor cosmetische ingrepen laten ontwikkelen,
te vinden op www.jezelfmooiermaken.nl. Deze keuzehulptool kan transvrouwen bewust maken van de mogelijke risico’s en ondersteuning
bieden bij het stellen van de juiste vragen voorafgaand aan een eventuele behandeling.
In mijn brief van 21 december 2018 (Kamerstuk 32 805, nr.65) aan uw Kamer heb ik u geïnformeerd over de overige acties die ik ga ondernemen om
de veiligheid van implantaten te vergroten.

Vanaf 1 februari aanstaande kunnen transvrouwen de subsidie aanvragen via de website
van de Dienst Uitvoering Subsidies aan Instellingen (https://www.dus-i.nl/). Vanaf vandaag zal op deze website, alsook op de website van de rijksoverheid (www.rijksoverheid.nl) informatie beschikbaar zijn over onder meer de voorwaarden om subsidie aan te vragen
en de aanvraagprocedure. Ook de patiëntenverenigingen Transvisie en Transgender Netwerk
Nederland (TNN) zullen hun leden informeren over de subsidieregeling en hen bij vragen
hierover te woord staan.

De Minister voor Medische Zorg,
B.J. Bruins