Eenheid van kabinetsbeleid inzake de ondertekening van lintjesvoordrachten

2 april 2025, debat - Is er nog wel eenheid van kabinetsbeleid als minister Faber (Asiel en Migratie) weigert een handtekening te zetten voor lintjes voor COA-vrijwilligers en premier Schoof en minister Uitermark (Binnenlandse Zaken) dat wel doen? De Kamer debatteert erover met Schoof en Faber.

De weigering van Faber om te tekenen voor een koninklijke onderscheiding aan vijf vrijwilligers van het Centraal Orgaan opvang asielzoekers was eerder al reden om haar naar het vragenuur te roepen.

Namens het kabinet tekenden premier Schoof en minister Uitermark (Binnenlandse Zaken) alsnog voor de lintjes. Maar Fabers optreden in het vragenuur was voor veel Kamerleden reden om te twijfelen aan de eenheid van kabinetsbeleid.

In een brief die Faber daarna aan de Kamer stuurde, schrijft ze voor honderd procent achter het besluit van de minister-president te staan en te betreuren te vaak te hebben gewezen op haar overwegingen om de voordrachten niet te willen ondertekenen.

Vrijwilligers

We moeten vrijwilligers koesteren, betoogt Bikker (ChristenUnie), omdat zij zich belangeloos inzetten voor de samenleving. Vrijwilligers zijn de ruggengraat van de samenleving, vindt ook Van der Plas (BBB), en zij zouden geen onderwerp moeten zijn van een "lelijk debat".

Lintjes zijn bedoeld om vrijwilligers in het zonnetje te zetten, zegt Van Vroonhoven (NSC), los van wat je als politicus van hun vrijwilligerswerk vindt. Volgens Bontenbal (CDA) is het morele kompas van de minister stuk als ze "een politiek punt wil maken over de rug van vrijwilligers".

Vrijwilligers doen hun werk met de beste bedoelingen, zegt Faber, ook de COA-vrijwilligers. Maar in het licht van haar portefeuille heeft ze besloten om de aanvraag voor een onderscheiding niet te tekenen.

De waardigheid van het decoratiestelsel staat voorop, zegt Schoof. De ophef over het wel of niet goedkeuren van de aanvraag had hij graag voorkomen. Hij vindt het belangrijk dat de betrokkenen hun lintje gewoon krijgen.

Eenheid

De Grondwet bepaalt dat ministers de eenheid van kabinetsbeleid moeten bevorderen, maar heel Nederland ziet dat die eenheid er niet is, stelt Koekkoek (Volt) vast.

De mensen zijn niet gek, benadrukt Timmermans (GroenLinks-PvdA): die zien heus wel dat er geen eenheid van kabinetsbeleid is als de een dit zegt en de ander dat. Als er eenheid is, zou minister Faber wat hem betreft alsnog haar handtekening moeten zetten.

Faber heeft gezegd dat het werk van de voorgedragen vrijwilligers haaks staat op haar beleid. Zolang zij dat niet terugneemt, spreekt het kabinet niet met één mond, vinden verschillende oppositiefracties.

Maar volgens Schoof is de eenheid van het kabinetsbeleid niet in het geding. Alle ministers onderschrijven volgens hem namelijk het besluit om de onderscheidingen alsnog toe te kennen. Faber wijst erop dat de procedure toelaat dat zij niet tekent. Ze wil niet vooruitlopen op de vraag of ze in de toekomst voordrachten al dan niet zal ondertekenen.

Functioneren minister en kabinet

Minister Faber is volgens Van Baarle (DENK) "volslagen incompetent, horkerig en xenofoob". Wanneer is de maat vol, vraagt hij zich af. In elk bedrijf zou deze minister al vijf keer zijn ontslagen, zegt Jetten (D66).

Ook Dijk (SP) is kritisch over het gedoe in en het functioneren van het kabinet, met name over het "peloton met prutsers" bestaande uit PVV-ministers. Hoelang gaat "dit schadelijke politieke experiment" nog door, vraagt Ouwehand (PvdD).

Ga nou eens echt het migratiebeleid veranderen, adviseert Eerdmans (JA21) aan Faber. En zorg ervoor dat het kabinet als team gaat opereren, zegt hij tegen Schoof. Het land snakt naar een streng asielbeleid, vindt Stoffer (SGP), maar dat komt er niet van doordat de minister telkens het middelpunt van ophef is.

Het is geen fraai beeld, vindt Yeşilgöz (VVD). Ook zij roept de minister op om aan de slag te gaan met inhoudelijke zaken en op zoek te gaan naar draagvlak voor haar wetsvoorstellen.

Steun voor minister

Volgens Wilders (PVV) heeft de minister "groot gelijk" met het niet ondertekenen van de aanvraag voor de lintjes. Ze verdient in zijn ogen zelf een lintje voor wat ze "ondanks alle tegenwerking" heeft bereikt.

Van Meijeren (FVD) vindt dat er een verkeerd beeld wordt geschetst van het optreden van de minister. Ze heeft het recht om een advies over het toekennen van een lintje naast zich neer te leggen. Volgens hem heeft ze dat terecht gedaan, want in zijn ogen is "meewerken aan immigratie een bedreiging voor de samenleving".

Motie van wantrouwen

Met steun van oppositiepartijen D66, ChristenUnie, CDA, SP, DENK, PvdD en Volt dient Timmermans (GroenLinks-PvdA) een motie van wantrouwen in tegen minister Faber. Maar coalitiepartijen PVV, VVD, NSC en BBB, en oppositiepartijen SGP, JA21 en FVD willen Faber niet wegsturen vanwege deze kwestie. De motie krijgt dus geen meerderheid en Faber kan aanblijven.

De Kamer stemde na het debat over de tijdens het debat ingediende moties.

Zie ook

• Het overzicht van de laatste debatten in het kort
• De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.
• Kijk debatten terug via Debat Direct