Behandeling Wet collectieve warmte afgerond

19 juni 2025, wetsvoorstel - Minister Hermans (Klimaat en Groene Groei) wil het makkelijker maken om samen projecten voor duurzame verwarming op te zetten. De Kamer debatteert over het wetsvoorstel dat dit regelt.

Warmtenetten zijn netwerken van ondergrondse leidingen waar warm water doorheen stroomt om huizen en andere gebouwen te verwarmen. Dat kan helpen om minder fossiele brandstoffen te verbruiken. Er is dan niet meer een cv-ketel in elk huis nodig. Met het wetsvoorstel scheppen we duidelijkheid, betoogt de minister, en zetten we een belangrijke stap bij het uitbreiden van warmtenetten.

Markt, overheid en coöperaties

De minister vindt warmtenetten een publieke voorziening. Daarom is het belangrijk dat uiteindelijk een meerderheid van de aandelen in publieke handen komt. Dat kunnen gemeenten of provincies zijn. Op landelijk niveau kan EBN deelnemen.

Is de prijs die overheden voor een warmtenet betalen altijd duidelijk? Grinwis (ChristenUnie) heeft daar twijfels over. Het is belangrijk dat hier wel duidelijkheid over komt, zegt Hermans, ook om de komende jaren geld vrij te spelen voor investeringen.

Erkens (VVD) en Flach (SGP) willen dat gemeenten voor een periode van 40 jaar kunnen aanwijzen in welk gebied een warmtenet komt. Dat moet bedrijven die in een warmtenet investeren meer zekerheid bieden. Maar Rooderkerk (D66) vindt dat een slecht idee. Warmtebedrijven worden op deze manier meer waard, denkt ze. Dat drijft de kosten op en dan wordt het duurder voor de overheid om ook aandelen te kopen.

Geef meer ruimte aan lokale initiatieven, zogenaamde warmtegemeenschappen, vraagt Kröger (GroenLinks-PvdA). De belemmeringen die er nu zijn, kunnen ervoor zorgen dat projecten niet doorgaan. De wet biedt diverse mogelijkheden, zegt de minister, maar de optie van een meerderheidsbelang voor de warmtegemeenschap en een publiek minderheidsbelang is volgens haar in strijd met het Europees recht.

Betaalbaarheid

Er is alleen draagvlak voor warmtenetten als de prijs aantrekkelijk is ten opzichte van het alternatief, zegt Hermans. Daarom is de maximumprijs nu gekoppeld aan de gasprijs. Maar uiteindelijk moet de prijs tot stand komen op basis van de gemaakte kosten.

Beckerman (SP) is bang dat een deel van de mensen die op een warmtenet worden aangesloten, veel duurder uit zal zijn. Is het om het voor iedereen eerlijk te houden niet beter om de tarieven voor iedereen gelijk te trekken?

De overheid drukt de kosten waar nodig met subsidies en een speciaal fonds, zegt de minister. Het voor iedereen gelijktrekken van de tarieven zou er volgens haar toe leiden dat minder warmtenetten rendabel zijn. Ook zou het een prikkel wegnemen om de kosten te beperken.

Postma (NSC) betoogt dat het vastrecht, de vaste kosten voor de gebruikers van warmtenetten, niet te hoog zou mogen worden. Dat is Hermans met haar eens. Zij licht toe dat de vaste bronkosten in het variabele tarief terechtkomen. Verder zorgt de Warmtenetten Investeringssubsidie (WIS) ervoor dat de vaste kosten en daarmee het vastrecht lager worden.

Afsluitkosten

Iemand die is aangesloten op een warmtenet maar zich definitief wil laten afsluiten, betaalt daar maximaal €5.250,99 voor. Vermeer (BBB) vindt dit bedrag veel te hoog: het staat niet in verhouding tot de kosten die gemaakt worden. Het is in zijn ogen bovendien een drempel voor mensen die zich willen laten aansluiten op een warmtenet.

Het tarief is vastgesteld door de ACM, zegt Hermans, en die heeft goed gekeken naar de kosten. Maar ze belooft om dit nog eens te checken.

De eerste termijn van de woordvoerders in het debat over het wetsvoorstel was op 10 juni. Op 24 juni stemt de Kamer over de ingediende moties. De stemmingen over de amendementen zijn op 1 juli en op 3 juli wordt over het wetsvoorstel gestemd.

Zie ook:

Het overzicht van de laatste debatten in het kort.
De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.
Kijk debatten terug via Debat Direct.