Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Vedder en Boswijk over mantelzorg- en familiewoningen bij woonwagens en op kampjes

Antwoord van Minister Keijzer (Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening) (ontvangen
5 september 2025).

Vraag 1

Klopt het dat het op eigen erf vergunningvrij bijbouwen van een mantelzorg- of familiewoning,
zoals geregeld wordt in de Wet Versterking regie op de volkshuisvesting, niet mogelijk
wordt voor bewoners van woonwagens en kampjes, bijvoorbeeld vanwege het ontbreken
van een woonbestemming of omdat het bouwvlak dit niet toelaat?

Antwoord 1

De vergunningvrije mogelijkheden om bijgebouwen te gebruiken voor de huisvesting in
verband met mantelzorg- en familiewoningen geldt inderdaad niet voor woonwagens. Daarmee
sluit de ontwerpregeling van de Wet versterking regie volkshuisvesting aan bij het
Besluit omgevingsrecht dat tot 1 januari 2024 gold. Een vergelijkbare regel is opgenomen
in de bruidsschat, die deel uitmaakt van het tijdelijk deel van het omgevingsplan
sinds de inwerkingtreding van de Omgevingswet op 1 januari 2024.

De reden hiervoor is gelegen in de specifieke aard (verplaatsbaar; op standplaats
geplaatst) van het bouwwerk. Vanwege deze specifieke aard kan een ruimtelijke beoordeling
in het kader van een vergunningplicht van de toelaatbaarheid van de bouw van een mantelzorgwoning
bij een woonwagen als noodzakelijk worden geacht. Het blijft mogelijk voor gemeenten
om zelf te bepalen of vergunningvrijstelling van mantelzorg- en familiewoningen toelaatbaar
is bij woonwagens via het omgevingsplan.

Vraag 2

Indien dit niet het geval is, voor welke categorieën woonwagens en kampjes wordt dit
wél mogelijk? Welke voorwaarden gelden er dan om vergunningvrij bij te kunnen bouwen?

Antwoord 2

Indien het gaat om een bestaand bouwwerk bij een woonwagen is, op grond van de bruidsschat
omgevingsplan, het gebruiken van een bestaand bouwwerk bij een woonwagen voor de huisvesting
in verband met mantelzorg wel vergunningvrij voor de omgevingsplanactiviteit. Mijn
voornemen is om deze bepaling over te nemen in het ontwerpbesluit Versterking regie
volkshuisvesting.

Vraag 3

Zijn er, naast het ontbreken van een woonbestemming of bouwvlak, nog andere redenen
waarom bewoners van woonwagens en kampjes geen gebruik zouden kunnen maken van de
mogelijkheid tot vergunningvrij bijbouwen van een mantelzorg- of familiewoning?

Antwoord 3

Zie het antwoord op vraag 1.

Vraag 4

Bent u bekend met het tekort aan standplaatsen voor woonwagenbewoners?

Antwoord 4

Ik ben hiermee bekend.

Vraag 5

Welke eisen gelden er straks voor het opstellen van volkshuisvestingsprogramma’s in
de woningbouwregio’s ten aanzien van het aantal standplaatsen voor woonwagenbewoners?

Antwoord 5

Gemeenten zullen in dat volkshuisvestingsprogramma moeten gaan beschrijven op welke
wijze zij voorzien in de woonbehoefte van ouderen en aandachtsgroepen waaronder dus
woonwagenbewoners. Gemeenten moeten in hun woningbouwregio tot gezamenlijke afspraken
komen over de opgave die iedere gemeente hierin neemt, waaronder dus ook bij de huisvesting
van woonwagenbewoners.

Vraag 6

Zou u bovenstaande vragen ook kunnen beantwoorden voor woonwagenbewoners die wonen
en ondernemen op bedrijventerreinen? Wordt bij de toepassing van het vergunningvrij
bijbouwen hier ook rekening gehouden met de combinatie van wonen en werken?

Antwoord 6

Bij de regeling wordt rekening gehouden met de combinatie van wonen zoals mantelzorg-
en familiewoningen bij bedrijven waar ook woningen worden toegelaten. Het hangt echter
van de lokale omstandigheden af of een mantelzorg- of familiewoning is toegestaan
bij een bedrijfsgebouw met een woonwagen als bedrijfswoning. Indien het bedrijf is
gevestigd in het hoofdgebouw, dan is het mogelijk dat zowel een mantelzorg- of familiewoning
als een bedrijfswoning in de vorm van een woonwagen is toegestaan.