Uitgelicht : Beschikbaarheidsvergoeding ov-bedrijven

De commissie voor Infrastructuur en Waterstaat voert op dinsdag 30 juni van 18.30 tot 21.00 uur een wetgevingsoverleg over de beschikbaarheidsvergoeding voor ov-bedrijven. Hiervoor komt staatssecretaris Van Veldhoven van Infrastructuur en Waterstaat naar de Kamer.

Volg live

Het overleg is in de Groen van Prinstererzaal van de Tweede Kamer. Via deze website kunt u live meekijken of meeluisteren. Of kijk via de app en website Debat Direct.

Agenda en verslag

U kunt hier alle stukken doornemen die bij deze vergadering horen. Zodra het woordelijk verslag van het overleg klaar is, kunt u dit ook via deze link lezen.

Incidentele wijziging begrotingsstaten

In dit overleg komen twee wetsvoorstellen ter sprake. Het ene betreft een aanpassing van de begrotingsstaat van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, het andere een aanpassing van de begrotingsstaat van het Infrastructuurfonds. Beide aanpassingen zijn nodig voor een onvoorziene beschikbaarheidsvergoeding voor alle openbaar vervoer dat wordt verzorgd op basis van een concessie. Die vergoeding is nodig om de financiële nood te lenigen bij ov-bedrijven die het gevolg is van de coronacrisis. Het geld voor de vergoeding komt uit twee verschillende potjes.

De gevolgen van corona voor het openbaar vervoer

Ter illustratie van de effecten voor het hele openbaar vervoer (ov) volgt hier een schets van de gevolgen van de coronacrisis voor de Nederlandse Spoorwegen (NS). Met ingang van vrijdag 13 maart werden extra spitstreinen op een aantal drukke trajecten niet meer ingezet na een oproep van de ministeriële Commissie Crisisbeheersing en het RIVM om zoveel mogelijk thuis te werken. Op maandag 16 maart bleek op basis van ov-chipkaartgegevens dat die ochtend 85% minder reizigers gebruik maakten van de trein dan normaal op maandag. Om voorspelbaar en betrouwbaar treinverkeer te kunnen blijven aanbieden, startte de NS zaterdag 21 maart met een speciale basisdienstregeling. Die hield in dat in heel Nederland op alle stations twee keer per uur in beide richtingen een trein reed. Zo konden dokters en verpleegkundigen en alle andere Nederlanders in cruciale beroepsgroepen naar hun werk blijven gaan. De gevolgen voor de overige aanbieders op het spoor en voor de busbedrijven waren vergelijkbaar. Er braken financieel zware tijden aan voor de ov-sector, want met weinig reizigers zijn er ook maar weinig inkomsten.

Terug naar de reguliere dienstregeling

Sinds 2 juni rijdt de NS op verzoek van het kabinet weer volgens de reguliere dienstregeling, met uitzondering van de nachttreinen en enkele andere treinen. De oproep vanuit de overheid blijft om zoveel mogelijk thuis te werken en drukte te mijden. Omdat de reizigersaantallen mede als gevolg van die oproep nog steeds beperkt zijn, blijven ook de inkomsten van de ov-bedrijven zorgelijk laag. Het kabinet vindt daarom dat een financiële vergoeding op zijn plaats is. Die is bestemd voor al het openbaar vervoer onder een concessie (gebiedsconcessies, lijnconcessies en lijnovereenkomsten) in Nederland. Het doel is om te komen tot een kostendekkingsgraad van 93% voor de periode 1 maart – 31 december 2020 bij de vervoerders. De regeling kost naar verwachting circa 1,5 miljard euro en loopt tot het einde van 2020.