Viering 100 jaar kiesrecht in de Ridderzaal

Op vrijdag 17 mei 2019 vierde de Tweede Kamer met een feestelijke bijeenkomst in de Ridderzaal dat het algemeen kiesrecht 100 jaar bestaat. Zijne Majesteit Koning Willem-Alexander en Hare Majesteit Koningin Máxima waren bij de viering aanwezig. Ook waren er mensen uit het hele land die op een bijzondere manier betrokken zijn bij verkiezingen en het kiesrecht, naast de leden van de Tweede en Eerste Kamer. De viering is terug te kijken via NPO Start.

Voorzitter Arib spreekt over 100 jaar algemeen kiesrecht tijdens de viering in de Ridderzaal
Voorzitter Arib spreekt over 100 jaar algemeen kiesrecht tijdens de viering in de Ridderzaal

Het programma ‘ik stem voor’ was een aaneenschakeling van muziekoptredens en persoonlijke verhalen van mensen uit het land. De Voorzitter van de Tweede Kamer, Khadija Arib, ging in haar toespraak in op haar ideeën over het algemeen kiesrecht.

“We realiseren ons niet altijd hoe bijzonder het is dat we zelf kunnen bepalen wie ons vertegenwoordigt in de Tweede Kamer, in de gemeenteraad, Provinciale Staten en het Europees Parlement”, zei ze. “Dat wij dat vanzelfsprekend vinden, is een verworvenheid in zichzelf”. In Nederland, zo zei de Voorzitter, krijgen wij de kans om mee te doen. Zijn we betrokken bij wat er gebeurt, en kunnen we ons in alle toonaarden uitspreken. We hebben een stem in hoe ons land wordt bestuurd. “En dat al die stemmen samen kunnen zorgen voor grote veranderingen.“

De viering bestond verder uit muziekoptredens, persoonlijke verhalen en filmpjes die de geschiedenis en betekenis van het algemeen kiesrecht in beeld brachten. Er werd niet alleen teruggeblikt op de geschiedenis van het algemeen kiesrecht, maar werd er ook stilgestaan bij de betekenis ervan anno 2019. Het motto ‘Ik stem voor’ vormde daarbij een rode draad door de verschillende programmaonderdelen.

Aanwezigen

Jongeren zijn aanwezig in de Ridderzaal bij de viering van 100 jaar kiesrecht
Jongeren zijn aanwezig in de Ridderzaal bij de viering van 100 jaar kiesrecht

Bij de viering waren de Koning en Koningin aanwezig. Naast de Tweede en Eerste Kamer was de Ridderzaal verder gevuld met mensen uit alle provincies, die op een bijzondere manier betrokken zijn bij het algemeen kiesrecht. Jongeren die dit jaar voor het eerst mogen stemmen bijvoorbeeld, en mensen die sinds jaar en dag de stemlokalen bemannen.

Zo was Peter van Haaften (71), een gepensioneerd fruitteler uit Est in de Betuwe aanwezig. Hij ontving de uitnodiging omdat hij al vijftien jaar meehelpt op het stembureau in het dorpshuis. Met veel plezier, want "Dan zie je alle mensen van het dorp." Hij vond het leuk om bij de viering aanwezig te zijn: "Leuk toch? Maak ik dat ook nog eens mee". Ook aanwezig waren Lisanne Boon en Willemien de Jong uit Wassenaar. Ze zijn allebei 18 en mochten dit jaar voor het eerst stemmen, bij de provinciale Statenverkiezingen. Ze kwamen niet voor het koninklijk paar, want "die zagen we ook gewoon bij de Hema". Ze vinden 100 jaar kiesrecht belangrijk, daarom zijn ze naar de Ridderzaal gekomen. 

Ook Jeannet en Rob Staakman waren aanwezig. Ze stemmen altijd, en ontvingen hun uitnodiging nadat ze de expositie in de Tweede Kamer over 100 jaar kiesrecht hadden bezocht. En de 31 leerlingen van het Lindecollege uit Wolvega hadden geluk. Eigenlijk hadden zij een 'gewone' rondleiding zullen rkijgen, maar nu mochten ze in de Ridderzaal de viering bijwonen. "Veel leuker", aldus Renske. "Want dit gebeurt maar eens per 100 jaar!'

Terugkijken

Koning Willem-Alexander, Koningin Maxima en Voorzitter Khadija Arib tijdens de viering van 100 jaar kiesrecht
Koning Willem-Alexander, Koningin Maxima en Voorzitter Khadija Arib tijdens de viering van 100 jaar kiesrecht

De viering werd live uitgezonden op NPO1, en via de website van de Tweede Kamer. U kunt de viering terugkijken via NPO Start.

Parlementaire geschiedenis

De viering markeert een belangrijk moment in de parlementaire geschiedenis van Nederland. Tegenwoordig vinden veel mensen het vanzelfsprekend dat zij eens in de vier jaar naar de stembus mogen. Maar daar is hard en fel voor gestreden. In 1917 kregen mannen kiesrecht en konden vrouwen in de Tweede Kamer worden gekozen; in 1919 kregen ook vrouwen actief kiesrecht. Daarmee was het algemeen kiesrecht een feit. De afgelopen 100 jaar is er veel veranderd. In 1948 werd het algemeen kiesrecht ook ingevoerd in Suriname en de Nederlandse  Antillen. In 1956 werd de Tweede Kamer uitgebreid van 100 naar 150 leden. De stemgerechtigde leeftijd is in de loop der tijd steeds verder verlaagd, naar 18 jaar in 1972.

Ik vier mijn stem

De Tweede Kamer viert het hele jaar 100 jaar algemeen kiesrecht. Met een reeks activiteiten wil de Kamer aan een zo breed mogelijk publiek de waarde laten zien van onze parlementaire democratie, waarin ieders stem even zwaar meetelt. Lees meer: www.ikviermijnstem.nl