Voorjaarsnota 2025

18 juni 2025, debat - De Kamer debatteert met minister Heinen en staatssecretaris Van Oostenbruggen van Financiën over wijzigingen in de lopende begroting.

In de Voorjaarsnota licht de regering toe hoe de begroting voor 2025 wordt uitgevoerd en welke aanpassingen worden gedaan. Het is een tussentijdse update over de inkomsten en uitgaven van de rijksoverheid.

Onderhandelingen en kabinetsval

De onderhandelingen over de Voorjaarsnota waren lastig, zegt Vermeer (BBB), omdat alle coalitiepartners een eigen lijst met wensen hadden. Zijn partij heeft zich onder andere sterk gemaakt voor burgers, de regio, bedrijven, infrastructurele projecten, boeren en gemeenten.

We hebben bij het opstellen van de Voorjaarsnota keihard onderhandeld om Nederlanders weer op één te zetten, zegt Van Dijck (PVV), en zo een huurbevriezing en een "boodschappenbonus" binnengehaald. Maar na de kabinetsval zijn deze maatregelen weer geschrapt, terwijl er wel geld gaat naar Oekraïne en defensie.

Bestaanszekerheid is belangrijk voor Idsinga (NSC). Hij vindt het daarom "zuur" dat de huurbevriezing en de boodschappenbonus, belangrijke beloftes voor mensen met een kleine beurs, niet lijken door te gaan.

Minister Keijzer (Volkshuisvesting) heeft besloten om het wetsvoorstel over de huurbevriezing niet door te zetten, stelt Heinen vast. Daardoor is er volgens hem ook geen dekking meer voor de boodschappenbonus, die betaald zou worden uit lagere uitgaven aan de huurtoeslag.

We moeten er in deze demissionaire periode geen "financiële gatenkaas" van maken, vindt De Vries (VVD). Ze hekelt "gratisbiermoties en -amendementen", waarmee geld wordt uitgegeven zonder dekking. Zelf wil ze juist kijken naar het beperken van de overheidsuitgaven, om extra uitgaven voor veiligheid te dekken.

Het is spijtig dat het kabinet is gevallen, zegt Heinen, want de risico's voor de overheidsfinanciën nemen toe. Op de middellange termijn dreigt het overheidstekort op te lopen, en dat is zorgelijk. Een volgend kabinet zal aanvullende maatregelen moeten nemen.

Korte en lange termijn

De Voorjaarsnota zou zich moeten richten op de toekomst, zegt Dassen (Volt), maar bevat vooral kortetermijnplannen voor de eigen achterban. Van Dijk (CDA) is het daarmee eens: rekeningen worden doorgeschoven naar de toekomst. De regering zou volgens hen moeten hervormen en investeren, zodat het verdienvermogen groeit en de staatschuld houdbaar blijft.

Het kabinet is begonnen met het zoet, zegt Grinwis (ChristenUnie), en is aan het zuur niet toegekomen. Hij ziet dat er vooral uitgaven voor de korte termijn zijn gedaan en dat investeringen achterwege zijn gebleven.

Jongeren, dieren, kwetsbaren en toekomstige generaties betalen de rekening voor het kabinetsbeleid, betoogt Kostić (PvdD), die pleit voor een fundamentele herschikking van de economie. Veiligheid is niet alleen investeren in defensie, maar ook zorgen voor een leefbare aarde en toegang tot basisvoorzieningen.

Andere keuzes

Het kabinet legt de rekening neer bij de middenklasse, het onderwijs en de zorg, betoogt Van der Lee (GroenLinks-PvdA). Hij pleit voor het betaalbaar houden van wonen en het schrappen van de bezuinigingen op onderwijs. Dat wil hij betalen door bedrijven en mensen het een hoog inkomen of vermogen meer te laten bijdragen.

Laten we de bezuinigingen op onderwijs terugdraaien, zegt Vijlbrief (D66), met name op de onderwijskansenregeling. Hij stelt voor om dit te betalen uit een flexibilisering van de AOW, die ervoor zorgt dat mensen langer doorwerken.

Het kan beter en socialer, zegt Dijk (SP). Hij wil de huren alsnog bevriezen, bezuinigingen op de zorg en het onderwijs terugdraaien, het eigen risico volledig afschaffen, prijsplafonds instellen voor basisproducten en een belastingmaatregel schrappen die negatief uitpakt meer mensen in de sociale werkvoorziening.

Flach (SGP) doet een aantal voorstellen om extra geld te vinden voor de landbouw. Ook wil hij de koppeling tussen het nationaal inkomen en het budget voor ontwikkelingshulp herstellen, geld vrijmaken om vrouwen te helpen die ongewenst zwanger raken en de kloof tussen een- en tweeverdieners verkleinen.

Het kabinet was van plan om het totale stelsel van belastingen tegen het licht te houden, zegt Van Oostenbruggen, maar is daar uiteindelijk niet aan toegekomen. Nu het demissionair is, past volgens hem terughoudendheid bij wijzigingen.

Het PVV-kabinet heeft de beloftes niet waargemaakt, stelt Ergin (DENK). De bezuiniging op noodhulp aan de Palestijnen is in zijn ogen harteloos en zou teruggedraaid moeten worden. Ook vraagt hij aandacht voor de hoge brandstofaccijnzen, waarvoor hij bijval krijgt van Eerdmans (JA21). Die wil voorkomen dat de accijnzen volgend jaar fors omhooggaan. De staatssecretaris belooft hierop voor de zomer in een brief terug te komen.

Er gaan miljarden extra naar Oekraïne, stelt Van Houwelingen (FVD) vast, voor een oorlog die niet onze oorlog zou moeten zijn. Hij maakt zich zorgen over de stijging van de overheidsuitgaven als percentage van het nationaal inkomen.

Kamer stemt op 24 juni over de tijdens het debat ingediende moties.

Zie ook

• Het overzicht van de laatste debatten in het kort
• De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.
• Kijk debatten terug via Debat Direct