Suppletoire begroting inzake noodpakket banen en economie

24 juni 2020, begroting - Minister Koolmees en staatssecretaris Van Ark van Sociale Zaken en Werkgelegenheid geven extra geld uit door het tweede economische noodpakket van het kabinet. De Kamer debatteert hierover met hen.

Het meeste geld, ongeveer 13 miljard, gaat naar het verlengen van de Noodmaatregel Overbrugging voor Werkbehoud (NOW) tot en met september. De inkomensondersteuning voor zzp'ers kost ongeveer een miljard. Voor de nieuwe regeling gericht op flexwerkers is 185 miljoen gereserveerd.

Steun en kritiek

Er is brede steun voor het verlengen van de steunmaatregelen. Maar de oppositie is wel kritisch over een aantal punten. Het schrappen van de ontslagboete leidt tot massaontslagen, zo vreest Jasper van Dijk (SP). Öztürk (DENK) en Mulder (PVV) zijn ontevreden over de partnertoets, waardoor veel zzp'ers geen recht meer hebben op inkomensondersteuning. En waarom hebben studenten er geen recht op?

Bedrijven moeten zich zo nodig kunnen aanpassen aan de nieuwe realiteit door mensen te ontslaan, zegt minister Koolmees. Staatssecretaris Van Ark vindt de partnertoets bij inkomensondersteuning voor zzp'ers goed uitlegbaar, omdat deze ook geldt voor mensen die gebruikmaken van gewone bijstand. Studenten die ook ondernemer zijn, krijgen geen inkomensondersteuning omdat ze een beroep kunnen doen op de studiefinanciering.

Om- en bijscholing

Het kabinet stelt 50 miljoen beschikbaar voor om- en bijscholing. Het is goed als mensen die hun baan verliezen, zo snel mogelijk geholpen worden om nieuw werk te vinden, zegt Tielen (VVD). Er zouden volgens haar minder schotten moeten zitten tussen alle verschillende potjes en regelingen, zodat meer mensen er gebruik van kunnen maken.

Van Brenk (50PLUS) pleit voor een deltaplan om mensen te begeleiden van werk naar werk en zo nodig om te scholen. De gereserveerde 50 miljoen is volgens haar veel te weinig: er moet 500 miljoen voor worden vrijgemaakt.

De 50 miljoen is volgens minister Koolmees vooral bedoeld als prikkel om ander geld voor om- en bijscholing uit bestaande fondsen vrij te maken. Meer is volgens hem daarom niet nodig.

Langere termijn

De aangekondigde steunmaatregelen lopen tot en met september. Maar ook na 1 oktober moeten we blijven doen wat nodig is, benadrukt Van Weyenberg (D66). Hij vraagt om voortgangsrapportages, zodat er beter inzicht komt in welke sectoren weer op gang komen.

We moeten een "economische gereedschapskist" samenstellen, vindt Palland (CDA). Die is nodig om de schokken op langere termijn te dempen. Een van de mogelijkheden is volgens haar een structurele deeltijd-WW, zodat minder mensen hun baan verliezen. Minister Koolmees is dit al aan het verkennen, maar er zitten volgens hem haken en ogen aan.

Er moet voor de periode na 1 oktober een breed vangnet komen voor mensen die hun baan verliezen, vindt Smeulders (GroenLinks). Hij wil snel duidelijkheid krijgen over een eventueel nieuw steunpakket en pleit voor het verlengen van werkloosheidsuitkeringen en de steun voor zzp'ers.

Gijs van Dijk (PvdA) wil de coronacrisis aangrijpen om te komen tot een "beter normaal". Mensen moeten volgens hem vaste grond onder de voeten krijgen. Daarom moet armoede worden bestreden, moeten zzp'ers meer zekerheid krijgen en moeten flexwerkers vaker in vaste dienst komen. De coronacrisis laat de kwetsbaarheden in het stelsel zien, zegt staatssecretaris Van Ark. Minister Koolmees wil dit onderwerp meenemen in de bespreking van de adviezen van de commissie-Borstlap.

Het volharden in de bizarre anderhalvemeterregels leidt tot een dystopische samenleving, zo waarschuwt Van Haga. Hij bepleit het zo snel mogelijk opheffen van alle coronamaatregelen, zodat ondernemers weer aan de slag kunnen.

De Kamer stemt op 30 juni over de suppletoire begroting en de tijdens het debat ingediende moties.

Zie ook: