Roep om meer veiligheid en internationale samenwerking

29 maart 2016, debat - In een debat over de aanslagen in Brussel bepleit de Kamer een versterking van de veiligheid en een betere internationale samenwerking in de strijd tegen internationaal terrorisme.

De Kamer staat stil bij de recente aanslagen in Brussel en veroordeelt eensgezind het terroristische geweld. Ook is er eenstemmigheid over het belang van een versterking van de veiligheid en de internationale samenwerking in de bestrijding van terrorisme. Maar moeten daarom de grenzen dicht voor islamieten, zoals Wilders (PVV) bepleit, of is "onze cultuur van vrijheid en solidariteit sterker", zoals Pechtold (D66) zegt? Samsom (PvdA) wil uitgebreide bevoegdheden voor marechaussee, politie en veiligheidsdiensten, maar wijst ook op het belang van goede leraren, wijkagenten en straatcoaches. Wij moeten menselijkheid tonen, zegt Kuzu (GrKÖ), want "terreur kent geen kleur, religie en grenzen". Verbinding is een krachtiger wapen dan repressie, voegt Thieme (PvdD) toe.

Veiligheid verdient meer aandacht

Er moet geld bij voor de veiligheid, zegt Buma (CDA), die wijst op het gebrek aan capaciteit bij politie, Openbaar Ministerie, Koninklijke Marechaussee en defensie. Roemer (SP) houdt een pleidooi voor meer wijkagenten, de "ogen en oren" in de wijken en buurten. Zijn de geplande investeringen in de wijkenaanpak al geëffectueerd?, vraagt Segers (ChristenUnie). Minister Van der Steur (Veiligheid en Justitie) onderschrijft het belang van voldoende wijkagenten en zorgt ervoor dat het aantal op orde is. Hij zegt de juiste inzet van wijkagenten steeds onder de aandacht van de burgemeesters te brengen. Eventueel geld voor extra wijkagenten kan bij de behandeling van de Voorjaarsnota en de begroting aan de orde worden gesteld, aldus de bewindsman.

Belang internationale samenwerking benadrukt

Wat is er gebeurd na de uitzetting van terrorist El Bakraoui door Turkije op 14 juli 2015? Krol (50PLUS) hekelt het gebrek aan internationale samenwerking. Ook Klaver (GroenLinks) is verbaasd dat het terroristen beter lukt om internationaal samen te werken dan de verschillende veiligheidsdiensten. Met Zijlstra (VVD) bepleit hij Europese harmonisatie op dit gebied. Premier Rutte bevestigt het belang van betere samenwerking, maar een Europese CIA ziet hij niet zitten. Op de uitzetting van El Bakraoui door Turkije en de daaropvolgende gang van zaken zal Van der Steur schriftelijk terugkomen. Hij wil overigens voor dit soort uitzettingen in Europees verband afspraken maken.

Wat te doen met teruggekeerde jihadisten?

Laat terugkeerders gewoon niet meer in Nederland toe, zegt Bontes (GrBvK). Zet ze preventief vast, bepleit Buma, ook als niet bewezen is dat ze strafbare feiten hebben gepleegd. Dat gaat Samsom en Segers te ver, maar zij vragen het kabinet wel om de mogelijkheden om terugkeerders in voorlopige hechtenis te nemen indien nodig te verruimen. Daartoe wil Van der Steur alle mogelijkheden benutten. Van der Staaij (SGP) en Zijlstra bepleiten strafbaarstelling van verblijf in IS-gebied.

Weinig steun voor het sluiten van de grenzen

De grenzen moeten van Wilders "potdicht voor iedereen die wij hier niet willen hebben". Daartoe moeten alle Nederlandse grensovergangen worden bemand met militairen. Buma vraagt of een Marokkaan met een Belgisch paspoort dan wordt tegengehouden. Pechtold vindt het voorstel van Wilders onzinnig en bovendien onhaalbaar: hoe moeten de 400.000 voertuigen die dagelijks de grens passeren worden gecontroleerd? Klaver wijst erop dat de meeste aanslagplegers hier zijn geboren. Hou het hoofd koel, adviseert onafhankelijk Kamerlid Klein.

Premier verdedigt artikel 1 van de Grondwet

Wilders meent dat de aanslagen in Brussel het rechtstreekse gevolg zijn van de islam, "een totalitaire ideologie en een cultuur van haat", die hij wil bestrijden en verbieden. Zijlstra wil het "terroristische gif" met alle middelen bestrijden, maar niet door de eigen vrijheden en waarden op te offeren. De strijd tegen radicalisering kan ook volgens Roemer alleen worden gewonnen als wij "100% achter onze eigen waarden blijven staan". Daar is de premier het mee eens: "Ik ben voor het behoud van artikel 1 van de Grondwet omdat ik zielsveel hou van ons land". Als mensen met al hun vrijheden niet binnen de wet blijven, dan zal de vrije samenleving zich echter "met al haar kracht" tegen hen keren.

De Kamer zet het debat op 5 of 7 april voort.

Zie ook:

• Het overzicht van de laatste debatten in het kort

• De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.