Problemen in de jeugdbescherming
4 december 2025, debat - De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) en de Inspectie Justitie en Veiligheid (IJV) zien tekortkomingen in de pleegzorg, jeugdbescherming en jeugdreclassering. De Kamer debatteert met staatssecretaris Rutte (Justitie en Veiligheid) en staatssecretaris Tielen (Volksgezondheid).
Kinderen met een jeugdbeschermings- of jeugdreclasseringsmaatregel krijgen onvoldoende bescherming. Dat concluderen de IGJ en de IJV in de rapporten Kwetsbare kinderen, kwetsbaar stelsel en Als zelfs overheidsingrijpen kinderen geen bescherming biedt. Er is te weinig personeel, passende hulp en regie vanuit gemeenten en rijksoverheid. De inspecties vinden dat stevig leiderschap nodig is.
Het kabinet herkent de conclusies uit de rapporten en neemt de aanbevelingen ter harte, reageert staatssecretaris Rutte. Het allerbelangrijkste is dat we de gezinnen en kinderen centraal stellen en we daaromheen de juiste hulp bieden, zegt hij. Kinderen moeten veilig zijn en geen gevaar lopen in een omgeving die juist bedoeld is ter bescherming van hun veiligheid, benadrukt staatssecretaris Tielen.
Gevolgen en misstanden
De tekortkomingen in de jeugdzorgketen hebben "ernstige gevolgen", stelt Straatman (CDA). Ze wijst op de mishandelingen in een Vlaardings pleeggezin en in een gezinshuis in Niekerk. Hoe vaak moet het nog misgaan?
De zaak-Vlaardingen is bij velen bekend, zegt Coenradie (JA21), maar wat speelt er nog meer? Bij de meer dan 10.000 kinderen onder voogdij van de William Schrikker Stichting kunnen dezelfde fouten voorkomen, vreest ze, zoals het niet naleven van protocollen en het missen van signalen.
Jeugdzorg Nederland heeft vanwege de zaak-Vlaardingen pleegzorgaanbieders en gecertificeerde instellingen gevraagd om concreter toe te lichten hoe zij de kwaliteit en de veiligheid toetsen en verbeteren, antwoordt Rutte. Maar niet alle risico's zijn te voorkomen. Kindermishandeling is niet altijd zichtbaar en wordt ook niet altijd gemeld.
Persoonlijk contact
Volgens de inspecties is er te weinig contact met kinderen. Als we niet eens de tijd hebben om deze kinderen te zien en te spreken, hoe kunnen we dan zeker weten dat ze veilig zijn, vraagt Synhaeve (D66) zich af. Regelmatig een-op-eencontact moet de standaard worden, meent Wendel (VVD).
Betekenisvolle contacten met het kind zijn wat Rutte betreft cruciaal om het werk als jeugdbeschermer goed uit te voeren. De gecertificeerde instellingen stellen hiervoor een landelijke richtlijn op.
Uithuisplaatsingen
Ceder (ChristenUnie) spreekt van "structureel falen" in het stelsel van jeugdbescherming en jeugdzorg. Hij vindt dat de overheid daarom nog terughoudender moet zijn bij uithuisplaatsingen. Als veilige zorg bieden na een uithuisplaatsing niet kan, is het beter om helemaal geen zorg te verlenen, vindt Van Houwelingen (FVD).
De problemen van jongeren zijn vaak te herleiden tot gezinsproblematiek als complexe scheidingen of vechtscheidingen, stelt Stoffer (SGP). Wat is de visie van het kabinet hierop?
Ouders zijn hoofdverantwoordelijk voor goede afspraken over de omgang na een scheiding. Als dat niet lukt, is gerichte hulp en ondersteuning nodig, reageert staatssecretaris Rutte. De Aanpak complexe scheidingen moet daarbij helpen.
Maatregelen
Van Meetelen (PVV) pleit voor een "keiharde aanpak". Wat haar betreft worden de William Schrikker Stichting en andere betrokkenen strafrechtelijk vervolgd.
De inspecties beoordelen of organisaties onder toezicht zich voldoende hebben verbeterd, en zij hebben vertrouwen in de verbeterkracht van de stichting, zegt Rutte. Een oordeel over strafrechtelijke vervolging is aan het Openbaar Ministerie.
Bij zaken met veel maatschappelijke impact maakt de politie een bestuurlijke rapportage op, met lessen voor de Kamer. Struijs (50PLUS) pleit ervoor om die rapportages ook op te maken voor zaken als die in Vlaardingen. De Kamer moet namelijk voldoende geïnformeerd zijn.
Goede jeugdzorg begint niet op een wachtlijst maar in de buurt, stelt Van der Plas (BBB). Ze gelooft in de kracht van buurtteams, jongerenhubs en steun van familie en vrienden.
Het kabinet neemt maatregelen om de jeugdbescherming te verbeteren, zegt Rutte. Met de Hervormingsagenda Jeugd en het Toekomstscenario kind- en gezinsbescherming werkt de regering ondertussen aan een meer fundamentele stelselverandering.
Voor het wetgevingsoverleg Jeugd op 2 februari 2026 informeert Tielen de Kamer over de maatregelen in het kader van de hervormingsagenda. In het voorjaar komt ze bij de Kamer terug op het toekomstscenario.
Bezuiniging
Het kabinet bezuinigt in 2026 500 miljoen euro op de jeugdzorg en de jeugdbescherming. Dat is volgens Dobbe (SP) "totaal onverantwoord": waar denkt het kabinet dit geld vandaan te halen?
Westerveld (GroenLinks-PvdA) wil dat alle pleegkinderen geïnformeerd worden over het feit dat ze recht hebben op een vertrouwenspersoon. Ze wil dit structureel regelen, maar de werkgroep die hiermee bezig is krijgt geen subsidie, en er komt nog een bezuiniging aan.
Er is geen noodzaak om subsidieontvangers en uitvoeringsorganisaties op het terrein van jeugdbescherming te korten op lopende subsidies, reageert Rutte. Maar het zou wel kunnen dat er in de toekomst minder budget beschikbaar is/
Racisme
El Abassi (DENK) zag racisme bij de pleegouders van de Vlaardingse pleegkinderen: ze spraken over "zwartjes" en schrokken van een moeder met een hoofddoek. Bij de plaatsing van pleegkinderen moet in zijn ogen expliciet rekening gehouden worden met de cultuur, religie en afkomst van het kind.
De Kamer stemt op 9 december over de ingediende moties.
Zie ook:
- Het overzicht van de laatste debatten in het kort
- De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.
- Kijk debatten terug via Debat Direct