Parlementaire verkenning Verward/onbegrepen gedrag en veiligheid
28 mei 2025, debat – De overlast door personen met verward of onbegrepen verdrag neemt toe. De Kamer debatteert erover met ministers Uitermark (Binnenlandse Zaken) en Van Weel (Justitie en Veiligheid) en staatssecretarissen Karremans en Maeijer (Volksgezondheid).
De politie krijgt elk jaar ongeveer 150.000 meldingen over mensen met verward gedrag. Vaak hebben deze mensen hulp nodig, geen straf. Na enkele ernstige incidenten heeft de commissie voor Justitie en Veiligheid een onderzoek gedaan, een zogeheten parlementaire verkenning. Die bevat aanbevelingen om de aanpak te verbeteren. Zo moet duidelijker worden wie waarvoor verantwoordelijk is: lokaal, regionaal en landelijk.
Druk op politie
Michon (VVD) wijst op uiteenlopende regionale initiatieven zoals psycholances, waarbij de politie samenwerkt met de ggz. Zij wil dat dit soort pilots sneller structureel worden gemaakt. 85% van alle meldingen bij de politie gaat over een verward persoon, stelt Eerdmans (JA21) vast. Als dat met 10% daalt, scheelt dat al veel werkdruk.
Van Weel vindt het goed om eerst te testen wat werkt. De politie onderzoekt nu welke regionale aanpak ook landelijk kan werken. Een ggz-medewerker in de meldkamer kan helpen, denkt Karremans, maar alleen in gebieden met veel meldingen. Ook kan een extra training voor centralisten volgens hem nuttig zijn.
Informatiedeling en bemoeizorg
Wijen (BBB) pleit voor 24/7-opvangplekken in de regio voor mensen die hulp nodig hebben die niet bij de crisisdienst thuishoort. Van der Werf (D66) vindt dat hulpverleners op tijd moeten kunnen ingrijpen en informatie beter moeten kunnen delen.
Het medisch beroepsgeheim en beroepscodes kunnen een goede uitwisseling van informatie in de weg staan, legt Maeijer uit. De Wet aanpak meervoudige problematiek sociaal domein (Wams) moet dat oplossen voor deze groep patiënten. Over de uitwerking overlegt het ministerie nog met gemeenten en zorgaanbieders.
Volgens Van Dijk (SGP) moet gedwongen hulp voor mensen die niet langer zelf kunnen inschatten wat goed voor hen is in uitzonderlijke situaties bespreekbaar zijn. Krul (CDA) wil dat deze zogeheten bemoeizorg beter in de wet wordt vastgelegd.
Bemoeizorg is een taak van gemeenten, zegt Maeijer. De Wams legt dat vast, maar schrijft niet precies voor hoe gemeenten dat moeten doen. Meer landelijke sturing zal ten koste gaan van de gemeentelijke vrijheid, schetst ze.
Stelsel
Vaak zijn meerdere hulpverleners betrokken bij één persoon, maar krijgt die toch niet de juiste hulp, ziet Van Nispen (SP). Hij denkt daarom dat "het hele systeem stuk is". Mutluer (GroenLinks-PvdA) vraagt om structurele investeringen in de geestelijke gezondheidszorg. Zij vindt het geld nu te versnipperd over verschillende ministeries. Six Dijkstra (NSC) deelt die zorg en pleit voor beter overzicht en meer afstemming.
Minister Uitermark zegt dat haar ministerie officieel geen probleemeigenaar is, maar wil partijen wel bij elkaar brengen. Ze wil zorgen voor een betere samenwerking tussen zorg, politie en gemeenten. Daarvoor komt ze met een landelijke werkagenda.
De Kamer stemt op 3 juni over de tijdens het debat ingediende moties.
Zie ook:
- Het overzicht van de laatste debatten in het kort.
- De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.
- Kijk debatten terug via Debat Direct.