Maatwerkaanpak PAS-projecten afgerond

10 september 2025, wetgeving - Een maatwerkaanpak moet de zogenaamde PAS-melders gaan helpen. De Kamer debatteert met minister Wiersma (Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur) over haar wetsvoorstel.

Het Programma Aanpak Stikstof (PAS) leidde ertoe dat voor activiteiten met weinig stikstofneerslag een melding genoeg was; een natuurvergunning was niet nodig. Maar later bleek dit in strijd met de Europese Vogel- en Habitatrichtlijn. De overheid besloot om niet te handhaven bij PAS-melders, vaak agrarische bedrijven, maar legalisatie bleek lastig. Met haar Maatwerkaanpak PAS-projecten wil de minister daarvoor meer tijd nemen en tegelijkertijd naar andere oplossingen zoeken.

Van der Plas (BBB) steunt het wetsvoorstel: deze mensen zitten in een schrijnende situatie door het handelen van de overheid. We moeten snel in de praktijk aan de slag, zegt Meulenkamp (VVD), om het probleem op te lossen.

Verplichting

De wet verplichtte de Staat om PAS-melders te legaliseren. Maar het wetsvoorstel maakt daar een inspanningsverplichting van, concludeert Flach (SGP), en dat is ongewenst omdat het hun positie verslechtert. Ook Nijhof-Leeuw (PVV) wil daarom dat de verplichting tot legalisatie in de wet blijft staan.

Waar het kan, moeten we PAS-melders alsnog helpen aan een vergunning, beaamt minister Wiersma. Maar er moet volgens haar wel ruimte komen om ook op een andere manier tot een legale situatie te komen.

Verbreding

Het is goed dat de minister een oplossing probeert te vinden voor de PAS-melders, zeggen Vedder (CDA) en Grinwis (ChristenUnie), maar er zijn vergelijkbare gevallen die ook in de problemen zitten door de stikstofregels, de interimmers en positieve weigeraars. Ze willen dat deze groepen eveneens onder het wetsvoorstel komen te vallen.

Het allerliefst zou ik iedereen helpen, zegt Wiersma, maar ik moet reëel zijn. Het toevoegen van deze groepen aan de wet maakt die volgens haar onuitvoerbaar. Wel wil ze zoeken naar andere oplossingen.

Maatregelenpakket

Veel woordvoerders denken dat het probleem van de PAS-melders alleen opgelost kan worden als de minister met concrete maatregelen komt om de stikstofneerslag te verlagen. Wiersma veroorzaakt vooral veel mist, zegt Bromet (GroenLinks-PvdA), terwijl ze zich zou moeten richten op het halen van natuurdoelen. Hoe gaat de minister de gestelde doelen halen, vraagt Holman (NSC) zich af. En worden die ook wettelijk vastgelegd?

Op Prinsjesdag komt de Ministeriële Commissie Economie en Natuurherstel (MCEN) met een volgende stap, belooft de minister, maar ze kan daar nog niet op vooruitlopen. Daarbij moet goed worden gekeken naar het additionaliteitsvereiste. Ook hoopt ze dat het invoeren van een rekenkundige ondergrens veel PAS-melders zal helpen.

Er moet eerst duidelijkheid zijn over het aangekondigde maatregelenpakket, vindt Podt (D66), en er moet over gedebatteerd worden, voordat de Kamer over het wetsvoorstel kan stemmen. Ook Beckerman (SP) wil het debat heropenen nadat het pakket er is en dan een derde termijn houden.

Wantrouwen

Dit wetsvoorstel is een brevet van onvermogen, de stikstofcrisis wordt alleen maar erger en de minister misbruikt haar bevoegdheden om de agro-industrie te beschermen. Voor Kostić (PvdD) zijn er voldoende redenen om met een motie van wantrouwen het vertrouwen in Wiersma op te zeggen.

De eerste termijn van de Kamer was op 3 september. De stemmingen over het wetsvoorstel en over de tijdens het debat ingediende moties zijn op 23 september, of later als de Kamer besluit om nog een derde termijn te houden.

Zie ook

Het overzicht van de laatste debatten in het kort
De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.
Kijk debatten terug via Debat Direct