Kamer debatteert over quickscan luchthaven op zee

9 oktober 2019, debat - Kan Schiphol naar zee verplaatst worden? Minister Van Nieuwenhuizen (Infrastructuur) heeft de voor- en nadelen laten onderzoeken. De Kamer spreekt met haar over de resultaten van deze quickscan.

"Ons kleine land kan het niet meer aan", verzucht Baudet (FvD), de aanvrager van het debat. Door zaken als geluidsoverlast en fysiek ruimtegebrek loopt Schiphol aan tegen de grenzen van zijn groei. Onderzoek de haalbaarheid van een luchthaven in zee, vroeg de Kamer aan Van Nieuwenhuizen. Die kwam daarop met een quickscan.

Voor- en nadelen

"Wij kunnen dit" moet ons mantra zijn, stelt Van Brenk (50PLUS). Zij ziet grote voordelen in een luchthaven op zee: schonere lucht, minder geluidsoverlast en meer ruimte om te wonen. Maar volgens Kröger (GroenLinks) wordt de hinder slechts verplaatst, bijvoorbeeld naar de IJmondregio.

Amhaouch (CDA) is voor een duurzame én concurrerende luchtvaart, maar vraagt zich af voor welk probleem een vliegveld op zee de oplossing vormt. Hij wijst op de mogelijke impact op natuur, visserij en scheepvaart. Ook krijgen werknemers, reizigers en vrachtvervoer te maken met een hogere reistijd. En komen de klimaatdoelen niet in het gedrang?

Dijkstra (VVD) betwijfelt eveneens of de plannen voor een luchthaven in zee realistisch zijn. Dit soort grote projecten loopt vaak uit de hand. Bovendien hebben we met het huidige Schiphol goud in handen, meent hij. Hij ziet nog een heleboel verbetermogelijkheden rond de bestaande luchthaven.

Als één land dit zou kunnen, is het Nederland, stelt de minister, die de vergelijking maakt met de Afsluitdijk en de Deltawerken. Maar zij herkent ook de vragen die veel Kamerleden hebben, inclusief de onzekerheden over baten en lasten. In haar Luchtvaartnota, die deze winter in concept verschijnt, wil zij daarom een brede afweging maken.

Nader onderzoek

Paternotte (D66) erkent dat er genoeg redenen te bedenken zijn om het hele idee van een luchthaven op zee af te schrijven. Alleen: we weten heel veel niet, want er staan nog heel veel vragen open. Onderzoek die eerst, is zijn voorstel. Ook Laçin (SP) vindt nader onderzoek wenselijk, maar "niet om de groeiagenda van de luchtvaartsector te dienen".

Van Nieuwenhuizen wijst op de kosten van onderzoek. Een eerder project dat de mogelijkheden van een luchthaven op zee in kaart moest brengen, kostte 50 miljoen gulden, terwijl het niet op alle vragen antwoord heeft gegeven.

Stoffer (SGP) stelt een driestappenplan voor: leg eerst de randvoorwaarden vast, werk dan een aantal varianten uit en maak daarna een kosten-batenanalyse. Daarna kun je besluiten of je verdere stappen wilt zetten. Van Nieuwenhuizen kan zich "zeer vinden" in die redenering.

Groeien of krimpen

Een groeiende luchtvaartsector is essentieel voor onze economie, stelt Baudet (FvD), maar Schiphol kan die groei niet aan. Een luchthaven op zee is in zijn ogen daarom onontkoombaar. Graus (PVV) ziet het anders. Hij verwacht dat Schiphol zonder al te hoge kosten kan groeien tot 800.000 vluchten per jaar.

Volgens Van Raan (PvdD) kan de minister de luchtvaart maar beter gelijk het eerlijke verhaal vertellen: de sector zal moeten krimpen als we onze klimaatdoelstellingen willen halen. Een luchthaven in zee kan het klimaatprobleem vergroten, vreest ook Kröger (GroenLinks).

Van Nieuwenhuizen kijkt naar eigen zeggen pragmatisch naar de groeikwestie: alle voorspellingen zijn dat de luchtvaart gaat groeien, maar rond Schiphol is het maximum aan hinder bereikt. Het aantal vliegbewegingen kan dus alleen groeien als de hinder afneemt, is haar conclusie. Voor de korte afstanden ziet zij overigens treinverkeer als een prima alternatief.

De Kamer stemt op dinsdag 15 oktober over de ingediende moties.

Zie ook:

  • Het overzicht van de laatste debatten in het kort
  • De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.
  • Kijk debatten terug via Debat Gemist