Eerste termijn behandeling Belastingplan 2021

26 oktober 2020, wetsvoorstellen - Wat verandert er komend jaar op het gebied van belastingheffing, belastingprikkels en toeslagen? De Kamer stelt veel vragen over het Belastingplan 2021.

Welke vorm krijgt de baangerelateerde investeringskorting (BIK)? Hoe wordt het toeslagenstelsel verbeterd? Met welke prikkels wordt verduurzaming gestimuleerd? En hoe krijgen starters een betere kans op de woningmarkt? Het zijn maar enkele belangrijke vragen bij de behandeling van het Belastingplan.

Omtzigt (CDA), Snels (GroenLinks), Van Weyenberg (D66) en Nijboer (PvdA) zijn kritisch over de "gigantische hoeveelheid" wetten en regels die in het Belastingplan zitten. Om alles zorgvuldig te kunnen behandelen pleiten zij voor een betere spreiding van fiscale wetgeving over het jaar.

BIK

Wordt de 4 miljard van de baangerelateerde investeringskorting wel effectief besteed? Daar wordt verschillend over gedacht.

  • Lodders (VVD): de BIK helpt bedrijven door de coronacrisis heen: een horecaondernemer kan bijvoorbeeld een coronaproof ventilatiesysteem aanschaffen
  • Stoffer (SGP): niet 60% maar 80% van het geld moet bij het mkb terechtkomen
  • Azarkan (DENK): gezonde (middel)grote bedrijven profiteren ervan en niet kleine bedrijven in moeilijkheden
  • Alkaya (SP): waarom geldt de BIK pas voor investeringen vanaf €20.000 en waarom is er geen bovengrens?
  • Nijboer (PvdA): de BIK kost juist banen; verlaag gewoon de loonlasten
  • Van Raan (PvdD): de BIK zorgt niet voor vergroening
  • Omtzigt (CDA) en Van Weyenberg (D66): zorg voor een goede uitvoerbaarheid
  • Snels (GroenLinks): verruim liever bestaande investeringsinstrumenten
  • Van Otterloo (50PLUS): kies voor versnelde afschrijving

Dat de BIK-regeling een onderdeel is het Belastingplan, is zeer tegen de zin van Van Dijck (PVV), Snels (GroenLinks), Alkaya (SP) en Nijboer (PvdA). Zij willen er namelijk apart over kunnen stemmen.

Sparen en beleggen eerlijker belast

Mensen die sparen of beleggen betalen nu belasting over een fictief rendement van 4%. Lodders (VVD) juicht het kabinetsvoorstel toe dat mensen die minder dan €50.0000 sparen, dat niet meer gaan betalen.

Van Otterloo (50PLUS) noemt het belasten van fictief rendement "onteigening" van kleine (pensioen)spaarders. Van Dijck (PVV) vindt het diefstal. Hij pleit voor compensatie voor gedupeerde spaarders.

Snels (GroenLinks) spoort de staatssecretaris aan voorbereidingen te treffen voor een spaargeldheffing gebaseerd op werkelijk rendement. Een vermogensbelasting is volgens Nijboer (PvdA) een simpeler oplossing die duidelijkheid biedt.

Verbetering toeslagenstelsel

Staatssecretaris Van Huffelen (Financiën) komt met een wetsvoorstel om het toeslagenstelsel te verbeteren. Dat is goed, want het is te ingewikkeld, zegt Lodders (VVD), ook voor de uitvoeringsorganisaties. Zij ziet het aantal jaarlijks teruggevorderde toeslagen, nu anderhalf miljoen, graag omlaaggaan. Nijboer (PvdA) vraagt zich af of de Belastingdienst het wel aankan, want het wordt weer ingewikkelder.

Alkaya (SP) vreest bij de kinderopvangtoeslag voor de privacy van ouders, omdat kinderopvangorganisaties heel veel gegevens met de Belastingdienst moeten delen. Wordt ouders om toestemming gevraagd en mogen ze checken of de gegevens kloppen, vraagt Van Weyenberg (D66).

Kinderopvangtoeslagaffaire

Veel ontvangers van kinderopvangtoeslag werden onterecht als fraudeur aangemerkt en kwamen in de knel toen zij in één keer een grote som moesten terugbetalen. De hersteloperatie verloopt veel te traag, stelt Azarkan (DENK), want slechts 200 tot 300 van de tienduizenden gedupeerden worden dit jaar geholpen.

Snels (GroenLinks) vraagt coulance bij de afwikkeling, want ouders moeten vaak heel snel gegevens aanleveren als de Belastingdienst dat vraagt.

Van Dijck (PVV) zet vraagtekens bij de uitvoeringskosten van de hersteloperatie. Klopt het dat er 500 mensen worden aangenomen om de kinderopvangtoeslagaffaire af te wikkelen?

CO2-heffing

Er komt een CO2-heffing voor de industrie. Nijboer (PvdA) had graag een ambitieuzere heffing gezien, bijvoorbeeld met een basistarief voor vervuiling. Snels (GroenLinks) is bang dat de doelstellingen niet worden gehaald, omdat de prijs van CO2-rechten te laag is en niet hard genoeg stijgt naarmate een bedrijf meer kooldioxide uitstoot.

Waarom niet gekozen voor een uniforme CO2-heffing, vraagt Van Raan (PvdD), want dat is het effectiefst. Hij vindt ook dat landbouw en transport te veel buiten schot worden gehouden.

Stoffer (SGP) twijfelt aan het nut van een nationale CO2-heffing nu de EU op een hogere reductie mikt. Hij ziet bedrijven naar het buitenland vluchten als Nederland een hoge heffing invoert. Volgens Mulder (CDA) moet het kabinet vooral inzetten op een Europese aanpak via het Emissions Trading System. Dat is volgens haar effectiever en voorkomt concurrentievervalsing tussen landen.

Energiebelasting voor verduurzaming

De opslag duurzame energie (ODE) is een heffing op de energierekening waarmee het kabinet de energievoorziening wil vergroenen. De ODE-lasten voor burgers en bedrijven mogen de komende jaren niet te veel stijgen, vindt Lodders (VVD). Kops (PVV) wil helemaal van de ODE af, omdat 650.000 huishoudens nu al moeite hebben om de energierekening te betalen.

Van Weyenberg (D66) vindt het krom dat het mkb relatief meer ODE betaalt dan de grootste energieverbruikers. Ook huishoudens betalen relatief te veel, zegt Beckerman (SP). Zij wil 20% van de ODE-opbrengsten reserveren om huizen van mensen met lage inkomens te verduurzamen.

Bruins (ChristenUnie) wil dat de elektriciteitsprijs de komende jaren minder hard stijgt dan de gasprijs, omdat elektriciteit steeds duurzamer wordt.

Tijdelijke huurverlaging

Om sociale huurders met een laag inkomen te steunen verlaagt het kabinet eenmalig de huur. Hiervoor opent de Belastingdienst op 1 januari een loket. Is dit haalbaar en uitvoerbaar, vraagt Lodders (VVD).

Volgens Bruins (ChristenUnie) betekent de huurverlaging een lastenverzwaring voor woningbouwcorporaties. Hij vraagt of het anders kan. Waarom compenseert de overheid corporaties niet een-op-een voor de korting, vraagt Nijboer (PvdA).

Er is sprake van de grootste huurverhoging ooit, zegt Beckerman (SP), en dat midden in de coronacrisis. Net als Kops (PVV) wil zij dat de huurverhoging voor álle huurders wordt teruggedraaid.

Afschaffing overdrachtsbelasting voor starters

Starters van 18 tot 35 jaar hoeven geen overdrachtsbelasting te betalen. Beckerman (SP) noemt de leeftijdsgrens arbitrair: een arme 36-jarige koopstarter krijgt dat voordeel niet, maar een vermogende 25-jarige wel. Krol wil het leeftijdscriterium schrappen, omdat te veel starters nu buiten de boot vallen.

Waarom is er eigenlijk geen maximum gesteld aan de koopprijs, vragen Van Weyenberg (D66) en Stoffer (SGP).

Woningbouwcorporaties gaan 8% in plaats van 2% overdrachtsbelasting betalen als ze vastgoed verkopen. Slecht plan, vindt Kops (PVV), want dan kunnen ze nog minder sociale huurwoningen bouwen. Die 2% moet blijven gelden voor (senioren)wooncoöperaties, vindt Van Otterloo (50PLUS). Snels (GroenLinks) wil het tarief voor corporaties op 2% te houden door beleggers meer overdrachtsbelasting te laten betalen.

Het kabinet reageert op 2 november op de vragen van de Kamer.

Zie ook: