Behandeling Wet regels vervolgfuncties bewindspersonen afgerond
12 juni 2025, wetsvoorstel - De Kamer bespreekt een wetsvoorstel over het loopbaanvervolg van oud-bewindspersonen. Minister Uitermark (Binnenlandse Zaken) gaat in op de inbreng van de woordvoerders uit de eerste termijn.
Het wetsvoorstel regelt onder andere een lobbyverbod en een draaideurverbod, waardoor vertrekkende bewindspersonen niet binnen twee jaar weer bij hun voormalige ministerie aan de slag mogen gaan. Dit moet oneerlijke concurrentie en belangenverstrengeling voorkomen. Daarnaast verplicht het wetsvoorstel bewindspersonen om voor een afkoelperiode van twee jaar advies te vragen aan het Adviescollege Rechtspositie Politieke Ambtsdragers (ARPA) over de toelaatbaarheid van een vervolgfunctie.
Het wetsvoorstel kent een lange aanloop, schetst Uitermark. Enerzijds zijn duidelijke regels nodig om belangenverstrengeling te voorkomen. Maar het minister- of staatssecretarisschap moet ook aantrekkelijk blijven voor geschikte mensen met diverse achtergronden, ook bijvoorbeeld uit het bedrijfsleven.
Lobby- en draaideurverbod
Een ex-bewindspersoon mag straks in een vervolgfunctie nog steeds meepraten over het beïnvloeden van zijn voormalige ministerie, schetst Sneller (D66). Zolang iemand anders vervolgens het daadwerkelijke contact met het ministerie op zich neemt, is er namelijk technisch gezien geen sprake van lobbyen. Waarom valt dergelijk indirect contact buiten het verbod, vraagt hij zich af.
Het lobbyverbod ziet op elk zakelijk contact vanuit de voormalig bewindspersoon zelf, antwoordt de minister. Ze erkent dat er ook vormen van indirecte beïnvloeding zijn. De ARPA zal dit betrekken in het advies aan een ex-bewindspersoon. De adviescommissie kan bijvoorbeeld adviseren dat een vervolgfunctie alleen aanvaardbaar is als iemand zich afzijdig houdt van bepaalde beleidsbeïnvloedingsprocessen.
Van Nispen (SP) vindt het vreemd dat een oud-minister geen contact mag hebben met ambtenaren, maar wel met de minister die hem of haar opvolgt. Hij wil daarom het lobbyverbod zo uitbreiden dat ook dit verboden wordt.
De minister vindt dat contact tussen voormalig bewindspersonen en hun opvolgers mogelijk moet blijven. Ze wijst erop dat voor zittende bewindspersonen een gedragscode integriteit geldt en dat ze transparant moeten zijn over zakelijke contacten met derden. Zo kun je volgens Uitermark alsnog een vinger aan de pols houden.
Chakor (GroenLinks-PvdA) vraagt zich af of met de recent afgetreden PVV-bewindspersonen afspraken zijn gemaakt over het lobby- en draaideurverbod. Uitermark bevestigt dat kabinetsleden eerder in de ministerraad hebben afgesproken zich alvast, vooruitlopend op dit wetsvoorstel, te houden aan de regels die daarin staan.
Handhaving
Six Dijkstra (NSC) vreest dat naming-and-shaming, dus het zichtbaar maken van overtredingen, onvoldoende afschrikwekkend werkt. Hij pleit voor boetes of andere sanctiemechanismen om overtreding van de wet tegen te gaan.
Uitermark is bereid de mogelijkheid van boetes te onderzoeken, maar benadrukt dat ze ook eerst ervaring wil opdoen met de regels in de huidige wet.
Afkoelperiode
Wat Deen (PVV) betreft gaan het lobby- en draaideurverbod en de adviesverplichting niet voor twee jaar, maar voor vier jaar gelden. Dit is volgens de minister "disproportioneel in het licht van vrije arbeid". Bovendien is er volgens Uitermark geen enkel ander land met zo'n lange afkoelperiode.
De behandeling van het wetsvoorstel begon op 21 mei met de eerste termijn van de woordvoerders. Op 17 juni wordt gestemd over het wetsvoorstel en de ingediende moties.
Zie ook
- Het overzicht van de laatste debatten in het kort
- De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.
- Kijk debatten terug via Debat Direct