Begroting Sociale Zaken en Werkgelegenheid

30 november 2021, begroting - In hun eerste termijn stellen de woordvoerders vragen over de begroting van Sociale Zaken en Werkgelegenheid aan staatssecretaris Wiersma.

Met ruim 94 miljard zijn de uitgaven aan het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid de grootste post op de Rijksbegroting. Dit geld gaat onder andere naar de oudedagsvoorziening, naar uitkeringen bij arbeidsongeschiktheid en naar kinderopvangtoeslag.

Koopkracht en armoede

Er waren nog nooit zoveel miljardairs en miljonairs in Nederland, maar tegelijkertijd kunnen veel mensen niet rondkomen, stelt Van Kent (SP). Hij roept op tot een verhoging van het minimumloon, naar 15 euro in 2025. Léon de Jong (PVV) wil van het kabinet een koopkrachtherstelplan tegen de snel stijgende inflatie.

Zijn de kabinetsplannen voldoende om de armoede in Nederland terug te dringen, vraagt Nijboer (PvdA) zich af. Hij vreest voor toenemende vermogensongelijkheid. Van Baarle (DENK) roept op om te stoppen met het verlagen van de bijstandsuitkering om armoede tegen te gaan. Stoffer (SGP) vraagt aandacht voor armoede onder 55-plussers: zij hebben weinig perspectief om hun inkomen te verbeteren.

Omdat er op dit moment onderhandeld wordt over een nieuw kabinet, kunnen we bij deze begrotingsbehandeling niet spreken over de bedreigde bestaanszekerheid voor grote groepen kwetsbare huishoudens, merkt Omtzigt op.

Arbeidsmarkt

De huidige krapte op de arbeidsmarkt is door de vergrijzing structureel, denkt Palland (CDA). Romke de Jong (D66) oppert een voltijdsbonus als oplossing in sectoren met tekorten, zoals onderwijs en zorg. Tielen (VVD) roept vrouwen op om meer fulltime te gaan werken en wil dat het kabinet hiervoor met een publiekscampagne komt.

Den Haan (Fractie Den Haan) wil een specifiek plan voor oudere werknemers, die volgens haar vaak worden gediscrimineerd op de arbeidsmarkt. Voor de klimaattransitie hebben we veel technici nodig, merkt Ceder (ChristenUnie) op. Hij hoopt dat jongeren daarmee rekening houden bij hun beroepskeuze.

Sommige gemeenten weten onvoldoende bijstandsgerechtigden naar werk te begeleiden, stelt De Kort (VVD). Wat kan de staatssecretaris doen om deze gemeenten uit te dagen het beter te doen?

Pouw (JA21) wil een obstakel voor kleine ondernemers om personeel aan te nemen wegnemen door verplichte loondoorbetaling bij ziekte te verlagen van twee naar maximaal één jaar.

Schulden

Bijna een op de twaalf huishoudens heeft problematische schulden. Peters (CDA) vindt het vreemd dat overheidsinstellingen als de Belastingdienst niet aangesloten zijn bij het initiatief Schuldenknooppunt om schulden aan te pakken. Kat (D66) is bezorgd dat mensen met problematische schulden blijven hangen in strenge schuldsaneringstrajecten, terwijl er minder ingrijpende oplossingen zijn in hun situatie.

Een grote groep studenten moet keihard ploeteren om hun studie te betalen en rond te komen, zegt Simons (BIJ1). Zij wil dat het studieschuldenstelsel wordt afgeschaft en de basisbeurs weer wordt ingevoerd.

Kinderopvang

Maatoug (GroenLinks) roept de staatssecretaris op om te onderzoeken hoeveel winst er wordt gemaakt in de kinderopvangsector, ook omdat de overheid veel geld uittrekt voor kinderopvangtoeslag.

Islamkritiek

Onder Sociale Zaken en Werkgelegenheid valt ook het beleidsterrein integratie. De Graaf (PVV) "breekt een lans" voor iedereen die kritiek durft te hebben op de islam. Islamcritici worden volgens hem vervolgd, beschimpt en maatschappelijk en economisch buitengesloten.

Het debat over de begroting gaat op 2 december verder met de reactie van de staatssecretaris op de inbreng van de woordvoerders.

Zie ook: