Schriftelijke vragen : De Joint Letter of Intent met Tata Steel, de fors hogere uitstoot van Tata Steel, staalslakken en de forse salarisverhogingen van directieleden bij Tata Steel

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Omgevingsdienst ziet fors hogere uitstoot Tata Steel
in 2024»1?

Vraag 2

Wat vindt u ervan dat Tata Steel Nederland (TSN) vorig jaar van meerdere stoffen significant
meer heeft uitgestoten dan de jaren ervoor? Wat verklaart exact de toename van de
uitstoot van benzeen, lood, nikkel en zink?

Vraag 3

In hoeverre is deze hogere uitstoot te wijten aan het feit dat de uitstootmeting van
beide kooksgasfabrieken is meegenomen in 2024?

Vraag 4

Wat betekenen deze resultaten voor de aanzeggingsprocedure van de provincie? Klopt
de aanname dat de overtredingen bij de Kooksgasfabriek 2 niet zijn beëindigd en dat
intrekking van de vergunning een stap dichterbij is gekomen?

Vraag 5

Wat betekent de grotere uitstoot van grotendeels zeer zorgwekkende stoffen voor de
gezondheid van omwonenden?

Vraag 6

Waren deze cijfers al bekend toen de Joint Letter of Intent (JLoI) met TSN werd ondertekend?

Vraag 7

Wat is er met het advies «Geef meer duidelijkheid over de effecten van de transitie
op emissie van de zeer zorgwekkende stoffen en neem de doelstellingen in het advies
van de Expertgroep over» van de Expertgroep Gezondheid IJmond gedaan?

Vraag 8

Waarom is het advies van de Expertgroep Gezondheid IJmond om een reductie van 90%
voor Polycyclische Aromatische Koolwaterstoffen (PAK’s), benzeen en een selectie aan
metalen op te nemen niet opgenomen in de JLoI, terwijl dit volgens de expertgroep
zorgt voor een grote verlaging van gezondheidsrisico’s? Kunt u deze keuze onderbouwen
zonder dat de gezondheidseffectrapportage is afgerond?

Vraag 9

Bent u bekend met het artikel «Salaris van Tata-directie verdubbeld, terwijl medewerkers
geen kerstpakket meer krijgen?»2

Vraag 10

Wat vindt u van dit nieuws?

Vraag 11

Vindt u het eerlijk dat de salarissen van de directie van TSN omhoog zijn gegaan terwijl
er op de werkvloer op kerstpakketten, overwerkmaaltijden en koffie wordt bezuinigd?

Vraag 12

Wat vindt u ervan dat de directie hogere salarissen krijgen, terwijl eerder dit jaar
diezelfde directieplannen bekend maakte om één op de vijf werknemers te ontslaan?

Vraag 13

Wat ziet u als een gepaste beloning voor de bedijfsleiding, zoals dat in de JLoI is
geformuleerd, en vallen de huidige bonussen in die range?

Vraag 14

Bent u bekend met het bericht «Staalslakken op veel meer plekken gevonden: aantal
locaties bijna verdubbeld»3?

Vraag 15

Klopt het dat op zeker 216 plekken in Nederland staalslakken zijn gebruikt? Was u
bekend met elk van deze gevallen? Hoeveel locaties verwacht u dat er nog meer boven
water komen? Bent u dit volledig in kaart aan het brengen?

Vraag 16

Wat vindt u ervan dat sommige gemeenten, zoals Muiden, Amstelveen, Texel, Den Haag
en Heusden, al proactief staalslakken hebben verwijderd, bijvoorbeeld bij paden of
hofjes in woonwijken of in de buurt van speelplaatsen en scholen? Stimuleert u andere
gemeenten om in dergelijke gevallen hetzelfde te doen? Hoe moeten gemeenten dit bekostigen?

Vraag 17

Bent u voornemens om een saneringsplan op te stellen voor de plaatsen waar staalslakken
het meest acute gevaar vormen? Bent u in gesprek met provincies en gemeenten die al
maatregelen aan het nemen zijn?

Vraag 18

Wanneer is het onderzoek van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM)
naar de veilige toepassingen van staalslakken afgerond? Deelt u de opvatting dat,
gezien de schaal van dit probleem, er eerst onomstotelijk moet zijn vastgesteld dat
de toepassingen veilig zijn en dat daarom een tijdelijk totaalverbod vanuit het voorzorgsprincipe
de juiste weg is?

Vraag 19

Wat gebeurt er met de staalslakken die naar de Baltische Staten geëxporteerd worden?
Hoe worden ze daar toegepast?

Vraag 20

Bent u bekend met het artikel «Waar komen verwijderde staalslakken terecht? Geen zicht
op»4?

Vraag 21

Klopt het dat er geen zicht op is waar verwijderde staalslakken terechtkomen?

Vraag 22

Gaat u dit inzichtelijk brengen om te voorkomen dat de problemen steeds verplaatst
worden?

Vraag 23

Kunt u nogmaals uiteenzetten hoe het precies zit met de ontbindende voorwaarden die
in de JLoI over staalslakken zijn opgenomen? Waarom zei u tijdens het commissiedebat
Leefomgeving en externe veiligheid dat deze voorwaarden er niet toe leidt het kabinet
zich terughoudend zal opstellen ten opzichte van staalslakken?

Vraag 24

Kunt u toelichten wat artikel 15, vierde lid, van de JLoI over de CO2-heffing en staalslakken precies betekent voor toekomstig beleid op deze terreinen?
Wat zou een verhoging van de CO2-heffing (juridisch) betekenen voor de maatwerkafspraken? Wat zou een totaalverbod
op staalslakken betekenen voor de maatwerkafspraken?

Vraag 25

Klopt het dat er met artikel 15, vierde lid 4, feitelijk afspraken gemaakt worden
die gaan gelden voor alle bedrijven in Nederland? Waarom levert u op deze aspecten
geen maatwerkmaatregelen, bijvoorbeeld op de manier zoals beschreven in de aangenomen
motie-Thijssen (Kamerstuk 29 826, nr. 236)? Bent u het ermee eens dat deze bepaling in artikel 15, vierde lid, betekent dat
bedrijven die bij u hebben aangegeven niet verder te willen praten over verduurzaming
wel dit belastingvoordeel (het afschaffen van de CO2-heffing) krijgen?

Vraag 26

Kunt u exact uiteenzetten welke maatregelen u aanvullend heeft genomen na het advies
van Arbeid, Mens, Verzuim en Inzetbaarheid (AMVI) in samenwerking met de Expertgroep
Gezondheid IJmond en welke adviezen u specifiek niet heeft overgenomen? Kunt u in
een overzicht ingaan op wat u met elk van de adviezen en aanbevelingen uit het AMVI-advies
heeft gedaan?

Vraag 27

Wat betekent het maximum subsidiebedrag van twee miljard euro door de Rijksoverheid?
Betekent dit dat de eventuele meerkosten van de uitvoering van de adviezen van de
gezondheidseffectrapportage (GER) per definitie voor de rekening van TSN zijn?

Vraag 28

Waarom is het doel voor TSN om over te zijn op groene waterstof en biomethaan pas
gesteld in 2047? Hoe verhoudt dit zich tot de deadline van de uitgifte van ETS-rechten
die is gesteld in 2040? Hoe verhoudt zich dit tot aangenomen moties (Kamerstukken
29 826, nrs. 186 en 187)?

Vraag 29

Welke juridische waarborgen zitten er in de maatwerkafspraken om er zeker van te zijn
dat TSN van aardgas over gaat op groene waterstof? Hoe wordt lock-in voorkomen?

Vraag 30

Waarom wordt er ook ingezet op Carbon Capture & Storage (CCS), naast de overgang van
aardgas op groene waterstof? Is CCS nog nuttig als de fabriek overgaat op groene waterstof?
Zo nee, betekent CCS dan niet een lock-in voor het maken van staal met aardgas?

Vraag 31

Wat zijn de totale kosten om eerst 15 jaar lang staal te maken met aardgas en CCS
en daarna 15 jaar groen staal te gaan maken (met groene waterstof) in vergelijking
met 30 jaar lang groen staal maken (met groene waterstof)? Kunt u bij dit antwoord
werken met verschillende IEA en PBL-scenario’s voor de CO2-prijs, aardgasprijs, prijs van groene waterstof en prijs van CCS?

Vraag 32

Waarom heeft u de aangenomen motie-Thijssen c.s. over de adviezen van de Expertgroep
Gezondheid IJmond (Kamerstuk 28 089, nr. 307) niet als harde voorwaarde opgenomen in de JLoI? Heeft u dit wel besproken met Tata?
Wat was het antwoord van TSN? Wat zijn de kosten om deze adviezen wel op te volgen?

Vraag 33

Wat is de uitstoot van alle schadelijke stoffen op dit moment en op basis van welke
gegevens zijn de afspraken over emissiereductie in 2030 gemaakt? Zijn de metingen
van deze emissies onafhankelijk gedaan? Kan het zijn, zoals in het eerdergenoemde
artikel, dat later blijkt dat emissies toch weer hoger zijn? Zijn de door het RIVM
gemeten deposities buiten het TSN-terrein verklaarbaar met de op dit moment bekende
emissies? Zo nee, waar komt het verschil door?

Vraag 34

Is er in de afspraken ook rekening gehouden met de waarschuwing van de Expertgroep
Gezondheid IJmond dat de emissies in de bouwfase kunnen toenemen? Kunt u in een tabel
aangeven wat de emissies en andere overlast jaarlijks gaat zijn van nu tot 2032?

Vraag 35

Waarom gaat TSN verder onderzoek doen naar ultrafijnstof? Waarom is niet afgesproken
dat het RIVM verder onderzoek gaat doen naar de uitstoot van ultrafijnstof? Waarom
wordt de Expertgroep Gezondheid IJmond niet gevraagd om op basis van een eventueel
RIVM-onderzoek naar fijnstof advies te geven over de gezondheidseffecten van fijnstof
en hoe deze effecten te verminderen? Wordt fijnstof meegenomen in de GER?

Vraag 36

Wat zijn de gezondheidseffecten van de schadelijke stoffen die nog wel uitgestoten
mogen gaan worden? Wat is het cumulatieve gezondheidseffect van deze emissies? Kunt
u dit weergeven in DALY’s (Disability Adjusted Life Years), zoals ook de Expertgroep
Gezondheid IJmond doet? Hoe vergelijkt dit gezondheidseffect zich met een gemiddelde
stad in Nederland?

Vraag 37

Wanneer verwacht u dat de GER af zal zijn? Waarom vraagt u geen advies van de Expertgroep
Gezondheid IJmond naar aanleiding van de GER? Hoe gaat de GER invloed hebben op de
bindende afspraken die u wilt maken met TSN? Wanneer vindt u de uitkomsten van de
GER op de maatwerkafspraken voldoende?

Vraag 38

Wat zegt u tegen omwonenden die de afgelopen jaren meerdere RIVM-rapporten hebben
gelezen over hun leefomgeving die stellen dat de lucht rond TSN ongezond is? Welke
concrete gezondheidswinst kunt u garanderen aan de omwonenden?

Vraag 39

Is de toename van het hergebruik van staal tot 30% in 2030 in lijn met de aangenomen
motie-Kröger/Thijssen over de circulariteitsdoelen (Kamerstuk 29 826, nr. 186)?

Vraag 40

Is in de JLoI afgesproken dat alle grondstofvelden worden verkapt?

Vraag 41

Onderschrijft u dat de passage in de JLoI "TSN to do its utmost to ensure that TSN
will continue to generate the cash flow needed to complete the Projects" een financiële
prikkel geeft aan TSN om kosten te reduceren waardoor mogelijk arbeidsvoorwaarden
kunnen verschralen en maatregelen ter bescherming van de omgeving en omwonenden kunnen
verminderen? Als TSde aangekondigde reorganisatie van afgelopen april niet doorzet,
vindt u dan dat TSN voldoet aan dit stuk van de JLoI? Zo ja, waarom? Zo nee, waarom
niet?

Vraag 42

Hoe groot vindt u dat de «final instalment» minimaal moet zijn, die wordt overmaakt
als de CGP2 en BF7 gesloten zijn? Wat is de rationale achter dit bedrag?

Vraag 43

Wat is de rekensom achter de 200 miljoen euro die de Staat bereid is te lenen om de
overstap naar biomethaan of groene waterstof mogelijk te maken? Hoe waarschijnlijk
is het dat dit bedrag voldoende is om de lock-in van aardgas te voorkomen? Als TSN
geen gebruik maakt van de lening en niet overgaat op biomethaan of groene waterstof,
wat gebeurt er dan?

Vraag 44

Onderschrijft u dat, om eventueel gebruik te maken van het genoemde clawback mechanisme,
het nodig is dat de Staat inzicht heeft in de rendementen die gemaakt worden en dus
ook in de geldstromen tussen TSN en Tata Steel Limited (TSL)? Heeft u dit ook besproken
met TSN en TSL? Hoe gaan zijn inzicht geven in de bedrijfsvoering?

Vraag 45

Hoe is de 600 miljoen euro berekend voor additionele maatregelen voor gezondheids-
en milieuwinst?

Vraag 46

Welke scenario’s heeft u gezien die aantonen dat met de voorgenomen investeringen
TSN tot de meest concurrerende Europese staalproducenten zal behoren? Welke aannames
zijn daarbij gedaan voor de prijzen van CO2, kolen, ijzererts, gas, wind op zee, groene waterstof, etc.? Hoe verhoudt dit zich
tot de prijs van zonne-energie in Zuid-Europa en Noord-Afrika ofwel kan TSN concurreren
met dergelijke locaties gezien de lage kosten van zonne-energie?

Vraag 47

Wat wordt bedoeld met de potentiële «coal ban»?

Vraag 48

Kan het huidige stikstofslot ervoor zorgen dat TSN niet kan gaan bouwen aan de nieuwe
fabrieken?