Schriftelijke vragen : De staalslakkenkwesties
Vragen van de leden Gabriëls (GroenLinks-PvdA) en Kostic (PvdD) aan de Staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat over de staalslakkenkwesties (ingezonden 26 september 2025).
Vraag 1
Wanneer wordt de bodemregelgeving aangepast en worden er in de nieuwe bodemregelgeving
ook eisen toegevoegd over uitloging van niet genormeerde relevante stoffen, zoals
natrium (Na), calcium (Ca), aluminium (Al), strontium (Sr), titanium (Ti), beryllium
(Be) en boor (B) en beïnvloeding van de pH? Zo ja, geldt dat dan voor álle secundaire
bouwstoffen?
Vraag 2
Waarom is de bodemregelgeving al zo lang niet meer aangepast, terwijl de omgevingsdiensten
aangeven dat de bodemregelgeving hun geen handvatten bood en geboden heeft om goed
toezicht te kunnen houden op bijvoorbeeld het gebruik van staalslakken?
Vraag 3
Is er ooit eerder overwogen om de «vrije toepasbaarheid» van staalslakken in te binden
en het gebruik aan een meld- of vergunningsplicht te laten voldoen? Waarom wel/niet?
Vraag 4
Bent u bereid een wijziging van bijlage A van de Regeling Bodemkwaliteit 2022 door
te voeren en daarbij alle relevante factoren voor gezondheid en milieu toe te voegen,
waaronder de pH-waarde van uitloogwater?
Vraag 5
Waarom is de terugvaloptie bij het eventueel vervallen van het tijdelijke gedeeltelijke
verbod op het gebruik van staalslakken een invoering van een meldplicht en niet een
invoering van een vergunningsplicht vanaf 1 januari 2026?
Vraag 6
Bent u bereid om terug te vallen op een totale vergunningsplicht vanaf 1 januari 2026
voor het gebruik van staalslakken?
Vraag 7
Waarom is er sinds in de circulaire van VROM in 2005 staat dat er milieuschade kan
optreden bij het gebruik van staalslakken, niet verder ingegrepen om de bodemregelgeving
ten aanzien van uitloging van zware metalen en ongeblust kalk aan te scherpen?
Vraag 8
Wat vindt u van het feit dat Tata Steel niet eerder zijn risicodocumenten/gevarenclassificatie
ten aanzien van het gebruik van staalslakken heeft aangepast en daarmee niet eerlijk
is geweest over de impact die staalslakken kunnen hebben op de gezondheid van mens
en dier?
Vraag 9
Kan Tata Steel aansprakelijk gehouden worden voor verwijderingskosten, omdat de gevarenclassificatie
niet op orde was en er gezondheidsrisico’s zijn weggelaten?
Vraag 10
Waarom geeft het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat in zijn communicatie
op schrift en via een technische briefing telkens aan dat het niet veel uitmaakt of
restproducten van staalproductie de classificatie «afval» of «bijproduct» krijgen,
terwijl het hoofd van OmgevingsdienstNL in het rondetafelgesprek van 25 september
2025 aangaf dat het wel degelijk relevant is of een product geclassificeerd wordt
als «afval» of als «bijproduct»?
Vraag 11
Is het juist dat er bij de classificatie van het restproduct van staalproductie als
«afval» sprake is van het moeten betalen van afvalstoffenbelasting? Zo ja, heeft dit
meegespeeld in de beoordeling bij het vormgeven van het rechtsoordeel?
Vraag 12
Klopt het dat er bij het opruimen een verschil zit in verantwoordelijkheid wanneer
het staalslakkenspul geclassificeerd is als «afval» of als «bijproduct»? Zo ja, wat
zijn de verschillen?
Vraag 13
Klopt het dat Tata Steel verantwoordelijk is voor alle verwijderings- en saneringskosten
in situaties waar de staalslakken toch als afvalproduct moeten worden geclassificeerd?
Vraag 14
Waarom is er in de technische briefing van dinsdag 23 september 2025 aangegeven dat
het voorleggen van een totaalverbod aan «Europa» juridisch moeilijk te onderbouwen
is, terwijl er een onderzoek uit 2007 ligt van dhr. Van der Sloot, waarin staat dat
milieuschade niet direct afhangt van de dikte van de laag en er dus ook juridische
onderbouwing is voor optreden van milieuschade bij gebruik van pakketten staalslakken
onder de 50 cm dikte?
Vraag 15
Waarom is ervoor gekozen om enkel het gevaar van gebruik van staalslakken in pakketten
dikker dan 50 cm te onderbouwen, terwijl uit het rapport van Van der Sloot blijkt
dat milieuschade niet van de dikte van het verticale pakket afhangt maar onder andere
van het horizontale gebruik, de oppervlakte, van het pakket?
Vraag 16
Wordt op dit moment onderzocht of een verbod op basis van artikel 128 lid 2 REACH
tot de mogelijkheden behoort, omdat het hier gaat om permanente beperkende maatregelen
in situaties dat REACH zelf geen aanvullende regels bevat over de toepassing van een
chemische stof?
Vraag 17
Klopt het dat er geen aanvullende voorschriften over bijvoorbeeld gebruik vanuit REACH
zijn voorgeschreven voor staalslakken, omdat staalslakken niet in bijlagen XVII van
REACH genoemd staan?
Vraag 18
Kunt u uitsluiten dat er een significante invloed is van het gebruik van staalslakken
op het Natura 2000-gebied de Westerschelde?
Vraag 19
Wat is het gevolg als een rechter toch oordeelt dat niet vaststaat dat staalslakkengebruik
in grote wateren geen significant effect heeft op Natura 2000-gebieden, zoals de Scheldes?
Vraag 20
Wat gaat u doen met alle staalslakken die nu al in Nederland liggen in pakketten groter
dan 50 cm, nu erkend wordt dat het gebruik van die dikke pakketten staalslakken (boven
de 50cm) tot milieuschade kunnen leiden?
Vraag 21
Klopt het dat hydraulisch menggranulaat door elke particulier nu gekocht kan worden
en gebruikt kan worden voor bijvoorbeeld de tuin of oprit?
Vraag 22
Kunt u uitsluiten dat het gebruik van staalslakken in een percentage lager dan 20
procent in menggranulaat niet schadelijk is voor de gezondheid? Zo nee, waarom valt
hydraulisch menggranulaat met staalslak dan niet onder het verbod?
Vraag 23
Bent u bereid alsnog uitvoering te geven aan de vraag van de Kamer om een totaalverbod,
door in aanbestedingen bij weg- en waterbouwwerken als criterium te stellen dat er
geen gebruik gemaakt wordt van staalslakken? Waarom wel/niet?
Vraag 24
Wat vindt u ervan dat Tata Steel Nederland aangeeft dat ze nog net zoveel staalslakken
afzet als vóór het tijdelijke verbod en dat deze nu worden ingezet in pakketten van
kleiner dan 50cm, die niet onder het verbod vallen en waarvan is aangetoond dat deze
óók milieuschade opleveren?1
Ondertekenaars
-
Eerste ondertekenaar
Geert Gabriëls, Tweede Kamerlid -
Mede ondertekenaar
Ines Kostić, Tweede Kamerlid