Memorie van toelichting : Memorie van toelichting
36 820 IV Wijziging van de begrotingsstaten van het Koninkrijksrelaties (IV) en het BES-fonds (H) voor het jaar 2025 (wijziging samenhangende met de Miljoenennota)
Nr. 2
MEMORIE VAN TOELICHTING
A. ARTIKELGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL
Wetsartikelen 1 tot en met 3
De begrotingsstaten die onderdeel zijn van de Rijksbegroting, worden op grond van
artikel 2.3, eerste lid, van de Comptabiliteitswet 2016 elk afzonderlijk bij wet vastgesteld en derhalve ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel
strekt ertoe om voor het jaar 2025 wijzigingen aan te brengen in:
de departementale begrotingsstaat van Koninkrijksrelaties (IV);
de begrotingsstaat voor het BES-fonds (H).
De in de begrotingsstaten opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van
deze memorie van toelichting toegelicht.
De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties,
F. Rijkaart
B. ARTIKELGEWIJZE TOELICHTING BIJ DE BEGROTINGSARTIKELEN
1. Leeswijzer
Voor u ligt de suppletoire begroting september van Koninkrijksrelaties (IV) en het
BES-fonds (H). De suppletoire begroting september geeft een beeld van de uitvoering
van de begroting voor het jaar 2025. De stand wordt opgebouwd vanaf de stand van de
vastgestelde begroting 2025.
Uitgangspunt bij de tabel budgettaire gevolgen van beleid is dat per artikel de beleidsmatige
en technische mutaties worden toegelicht, die groter dan of gelijk zijn aan de ondergrens
zoals deze in de Rijksbegrotingsvoorschriften (RBV) zijn opgenomen, de zogenaamde
staffel. In het kader van transparantie of anderszins kan het voorkomen dat mutaties
beneden deze ondergrenzen ook worden toegelicht.
Tabel 1 Ondergrens (staffel) op basis van de Rijksbegrotingsvoorschriften 2025
Begrotingsartikel
Beleidsmatige mutaties (ondergrens in € miljoen)
Technische mutaties (ondergrens in € miljoen)
1. Versterken rechtsstaat
Verplichtingen/Uitgaven: 2 mln. Ontvangsten: 1 mln.
Verplichtingen/Uitgaven: 4 mln. Ontvangsten: 2 mln.
2. Slavernijverleden
Verplichtingen/Uitgaven: 1 mln. Ontvangsten: 1 mln.
Verplichtingen/Uitgaven: 2 mln. Ontvangsten: 2 mln.
4. Bevorderen sociaaleconomische structuur
Verplichtingen/Uitgaven: 2 mln. Ontvangsten: 1 mln.
Verplichtingen/Uitgaven: 4 mln. Ontvangsten: 2 mln.
5. Schuldsanering/lopende inschrijving/leningen
Verplichtingen/Uitgaven: 1 mln. Ontvangsten: 5 mln.
Verplichtingen/Uitgaven: 2 mln. Ontvangsten: 10 mln.
8. Wederopbouw Bovenwindse Eilanden
Verplichtingen/Uitgaven: 1 mln. Ontvangsten: 1 mln.
Verplichtingen/Uitgaven: 2 mln. Ontvangsten: 2 mln.
6. Apparaat
Verplichtingen/Uitgaven: 1 mln. Ontvangsten: 1 mln.
Verplichtingen/Uitgaven: 2 mln. Ontvangsten: 2 mln.
7. Nog onverdeeld
Verplichtingen/Uitgaven: 1 mln. Ontvangsten: 1 mln.
Verplichtingen/Uitgaven: 2 mln. Ontvangsten: 2 mln.
1. BES-fonds
Verplichtingen/Uitgaven: 2 mln. Ontvangsten: 2 mln.
Verplichtingen/Uitgaven: 4 mln. Ontvangsten: 4 mln.
2. Beleid Koninkrijksrelaties
2.1. Overzicht belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties
Tabel 2 Belangrijkste suppletoire uitgavenmutaties 2025 (Suppletoire begroting September)
(bedragen x € 1.000)
Artikelnummer
Uitgaven 2025
Vastgestelde begroting 2025
263.150
Stand 1e suppletoire begroting 2025
189.954
Belangrijkste suppletoire mutaties
1) Grenstoezicht Douane
1
– 4.500
2) LPO middelen naar JenV
1
– 1.386
3) Kasschuif onderhoud scholen
4
– 4.500
4) Leningen Curaçao en Sint Maarten
5
90.780
5) Afdracht JenV SSO CN
6
3.233
6) Kasschuif stormwaterpompen
8
– 460
6) Overige mutaties
Alle
– 2.649
Stand suppletoire begroting september 2025
270.472
Toelichting
1. Grenstoezicht Douane
Dit betreft een overboeking van € 4,5 mln. naar het Ministerie van Financiën (IXB)
voor de Douane Nederland. Deze middelen zijn bestemd voor de lokale grens- en handhavingsdiensten
op de eilanden Curaçao, Aruba en Sint Maarten.
2. LPO middelen naar JenV
Deze mutatie betreft een overboeking van LPO-middelen naar de begroting van het Ministerie
van Justitie en Veiligheid (VI) voor het Recherche Samenwerkingsteam, het Hof en het
OM.
3. Kasschuif onderhoud scholen
Het onderhoud aan scholen op Curaçao is onderdeel van de Landspakketten voor Curaçao.
Een deel van de uitvoering zal nog doorlopen in 2026, waardoor € 4,5 mln. via een
kasschuif van 2025 naar 2026 wordt doorgeschoven.
4. Leningen Curaçao en Sint Maarten
Nederland verstrekt op basis van de in de Rijkswet financieel toezicht opgenomen zogenaamde
lopende inschrijving, twee leningen aan Curaçao en Sint Maarten voor respectievelijk
€ 75,3 mln. en € 15,5 mln. ter financiering van investeringen.
5. Afdracht JenV SSO CN
Dit betreft een overboeking van het Ministerie van Justitie en Veiligheid voor de
afdracht 2025 voor de dienstverlening van de Shared Service Organisatie Caribisch
Nederland (SSO-CN).
6. Kasschuif stormwaterpompen
Het contract voor de tender van de stormwaterpompen is in juni 2025 getekend. Oplevering
van het geheel is 2e helft december 2025 voorzien. Dit betekent dat betaling pas in
2026 zal plaatsvinden. Via een kasschuif van 2025 naar 2026 worden de middelen in
het juiste kasritme gezet.
Tabel 3 Belangrijkste suppletoire ontvangstenmutaties 2025 (Suppletoire begroting
September) (bedragen x € 1.000)
Artikelnummer
Ontvangsten 2025
Vastgestelde begroting 2025
205.344
Stand 1e suppletoire begroting 2025 incl NvW
100.581
Belangrijkste suppletoire mutaties
1) Raming ontvangsten leningen
5
6.877
2) Overige mutaties
Alle
804
Stand suppletoire begroting september 2025
108.262
Toelichting
1. Bijstelling raming ontvangsten leningen
Jaarlijks worden de aflossingen op de liquiditeitsleningen van Aruba, Curaçao en Sint
Maarten geherwaardeerd tegen de actuele wisselkoers.
3. Beleidsartikelen Koninkrijksrelaties
3.1. Artikel 1. Versterken rechtsstaat
Budgettaire gevolgen van beleid
Tabel 4 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 1 versterken rechtsstaat suppletoire
begroting september 2025 (bedragen x € 1.000)
Stand eerste suppletoire begroting (incl. amendementen en NvW) (1)
Mutaties suppletoire begroting september (2)
Stand suppletoire begroting september (3) = (1) + (2)
Art.
Verplichtingen
25.966
– 7.765
18.201
Uitgaven
25.966
– 7.765
18.201
1.0
Versterken rechtsstaat
25.966
– 7.765
18.201
Opdrachten
50
129
179
Diverse opdrachten
50
129
179
Bijdrage aan ZBO's/RWT's
1.191
– 723
468
Detentie – Algemeen
1.191
– 723
468
Bijdrage aan medeoverheden
1.112
462
1.574
Overige bijstand aan de landen
0
532
532
Bestuurlijke aanpak
1.112
– 70
1.042
Bijdrage aan (andere) begrotingshoofdstukken
23.613
– 7.633
15.980
Grensbewaking (Defensie)
10.511
– 2.968
7.543
Recherchecapaciteit (JenV)
219
0
219
Rechterlijke macht (JenV)
7.756
0
7.756
Douane (Financiën)
5.127
– 4.665
462
Ontvangsten
0
0
0
Toelichting
Artikel 1.0 Versterken rechtsstaat
Bijdrage aan (andere) begrotingshoofdstukken
Grensbewaking (Defensie)
Er is een reallocatie van € 1,9 mln. naar artikel 4.2 voor afspraken over het afstoten
van Rijksvastgoed van vijf panden op Sint Eustatius die worden overgedragen aan het
openbaar lichaam Sint Eustatius.
Daarnaast betreft dit een overboeking naar het BES-fonds vanwege een verschil dat
is ontstaan door een rekensystematiek. Dit betreft een incidentele dekking vanwege
toezeggingen richting de BES eilanden op basis waarvan zij hun begrotingen hebben
opgesteld. Het restant betreft een saldo van diverse kleine mutaties.
Douane (Financiën)
Dit betreft voornamelijk een overboeking van € 4,5 mln. naar het Ministerie van Financiën
(IXB) voor de Douane Nederland. Deze middelen zijn bestemd voor de lokale grens- en
handhavingsdiensten op de eilanden Curaçao, Aruba en Sint Maarten.
3.2. Artikel 2. Slavernijverleden
Budgettaire gevolgen van beleid
Tabel 5 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 2 slavernijverleden suppletoire begroting
september 2025 (bedragen x € 1.000)
Stand eerste suppletoire begroting (incl. amendementen en NvW) (1)
Mutaties suppletoire begroting september (2)
Stand suppletoire begroting september (3) = (1) + (2)
Art.
Verplichtingen
35.757
– 592
35.165
Uitgaven
8.424
– 592
7.832
2.0
Slavernijverleden
8.424
– 592
7.832
Subsidies (regelingen)
2.370
– 592
1.778
Maatschappelijke initiatieven
2.370
– 592
1.778
Bijdrage aan medeoverheden
6.054
0
6.054
Maatregelen bewustwording, betrokkenheid en doorwerking slavernijverleden
6.054
0
6.054
Ontvangsten
0
0
0
Toelichting
Artikel 2.0 Slavernijverleden
Subsidies
Maatschappelijke initiatieven
Via een kasschuif wordt € 0,6 mln. doorgeschoven van 2025 naar 2029, omdat de uitvoeringskosten
in 2025 lager uitvallen dan eerst geraamd werd. De uitvoeringskosten in de laatste
fase in 2029 van het project kunnen zo gefinancierd worden.
3.3. Artikel 4. Bevorderen sociaaleconomische structuur
Budgettaire gevolgen van beleid
Tabel 6 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 4 bevorderen sociaaleconomische structuur
suppletoire begroting september 2025 (bedragen x € 1.000)
Stand eerste suppletoire begroting (incl. amendementen en NvW) (1)
Mutaties suppletoire begroting september (2)
Stand suppletoire begroting september (3) = (1) + (2)
Art.
Verplichtingen
86.805
21.821
108.626
Uitgaven
81.860
– 973
80.887
4.1
Curaçao, Sint Maarten en Aruba
30.864
– 3.930
26.934
Subsidies (regelingen)
21.835
– 3.030
18.805
Diverse subsidies
277
470
747
Tijdelijke Werkorganisatie (TWO)
10.892
1.000
11.892
Onderwijshuisvesting Curaçao
10.666
– 4.500
6.166
Opdrachten
5.577
– 900
4.677
Opdrachten landen
577
100
677
Tijdelijke Werkorganisatie (TWO)
5.000
– 1.000
4.000
Inkomensoverdrachten
1.218
0
1.218
Toeslagen op pensioenen NA
1.218
0
1.218
Bijdrage aan medeoverheden
1.979
0
1.979
Tijdelijke Werkorganisatie (TWO)
1.979
0
1.979
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties
255
0
255
Diverse bijdragen
255
0
255
4.2
Caribisch Nederland
48.865
3.018
51.883
Subsidies (regelingen)
2.614
538
3.152
Subsidies Caribisch Nederland
2.614
538
3.152
Opdrachten
2.112
1.249
3.361
Versterken bestuurs- en uitvoeringskracht
1.520
– 380
1.140
Opdrachten Caribisch Nederland
592
1.629
2.221
Inkomensoverdrachten
1.349
0
1.349
Pensioenen en uitkeringen politieke ambtsdragers
1.349
0
1.349
Bijdrage aan ZBO's/RWT's
0
283
283
Caribisch Nederland
0
283
283
Bijdrage aan medeoverheden
42.790
766
43.556
Sociaaleconomische initiatieven
34.000
0
34.000
Versterken bestuurs- en uitvoeringskracht
8.790
766
9.556
Bijdrage aan agentschappen
0
182
182
Versterken bestuurs- en uitvoeringskracht
0
182
182
4.3
Stimuleringsregelingen
2.131
– 61
2.070
Subsidies (regelingen)
820
– 61
759
Voedselzekerheid
820
– 61
759
Garanties
1.311
0
1.311
Borgstelling MKB
1.311
0
1.311
Ontvangsten
150
804
954
Toelichting
Artikel 4.1 Curaçao, Sint Maarten en Aruba
Subsidies
Tijdelijke werkorganisatie
Dit betreft een reallocatie binnen het Tijdelijke Werkorganisatie (TWO) budget op
artikel 4.1. Een bedrag van € 1,0 mln. wordt gerealloceerd van het instrument opdrachten
naar het instrument subsidies. De reden hiervan is dat verschillende landspakkettrajecten
zich nu in de implementatiefase bevinden. Dat betekent dat er verhoudingsgewijs meer
subsidies worden verstrekt aan de Landen (voor projectondersteuning en investeringen
in de implementatiefase), dan dat dit budget nodig is voor (onderzoeks)opdrachten.
Onderwijshuisvesting Curaçao
Het onderhoud aan scholen op Curaçao is onderdeel van de Landspakketten voor Curaçao.
Een deel van de uitvoering zal nog doorlopen in 2026, waardoor € 4,5 mln. via een
kasschuif van 2025 naar 2026 wordt doorgeschoven.
Opdrachten
Opdrachten Tijdelijke werkorganisatie
Dit betreft een reallocatie binnen het Tijdelijke Werkorganisatie (TWO) budget op
artikel 4.1. Een bedrag van € 1,0 mln. wordt gerealloceerd van het instrument opdrachten
naar het instrument subsidies. De reden hiervan is dat verschillende landspakkettrajecten
zich nu in de implementatiefase bevinden. Dat betekent dat er verhoudingsgewijs meer
subsidies worden verstrekt aan de Landen (voor projectondersteuning en investeringen
in de implementatiefase), dan dat dit budget nodig is voor (onderzoeks)opdrachten.
Artikel 4.2 Caribisch Nederland
Opdrachten
Opdrachten Caribisch Nederland
Dit betreft voornamelijk een reallocatie van artikel 1 naar artikel 4.2. In het kader
van de afspraken omtrent het afstoten van Rijksvastgoed zullen vijf panden op Sint
Eustatius worden overgedragen aan het openbaar lichaam Sint Eustatius. In een later
stadium wordt gekeken naar het mogelijk afstoten van panden op Bonaire en Saba. Voor
de overdracht, renovatie en onderhoud is € 1,9 mln. benodigd. Het restant betreft
een saldo van diverse kleine mutaties.
3.4. Artikel 5. Schuldsanering/lopende inschrijving/leningen
Budgettaire gevolgen van beleid
Tabel 7 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 5 schuldsanering/lopende inschrijving/leningen
suppletoire begroting september 2025 (bedragen x € 1.000)
Stand eerste suppletoire begroting (incl. amendementen en NvW) (1)
Mutaties suppletoire begroting september (2)
Stand suppletoire begroting september (3) = (1) + (2)
Art.
Verplichtingen
0
90.780
90.780
Uitgaven
28.517
90.780
119.297
5.1
Schuldsanering Curaçao en Sint Maarten
28.517
0
28.517
Leningen
28.517
0
28.517
Schuldsanering
28.517
0
28.517
5.2
Leningen / garanties Curaçao, Sint Maarten en Aruba
0
90.780
90.780
Leningen
0
90.780
90.780
Lopende inschrijving en leningen Curaçao en Sint Maarten
0
90.780
90.780
Ontvangsten
98.726
6.877
105.603
Toelichting
5.2 Leningen/garanties Curaçao, Sint Maarten en Aruba
Leningen
Lopende inschrijving en leningen Curaçao en Sint Maarten
Nederland verstrekt op basis van de in de Rijkswet financieel toezicht opgenomen zogenaamde
lopende inschrijving, twee leningen aan Curaçao en Sint Maarten voor respectievelijk
€ 75,3 mln. en € 15,5 mln. ter financiering van investeringen.
Ontvangsten
Jaarlijks worden de aflossingen op de liquiditeitsleningen van Aruba, Curaçao en Sint
Maarten geherwaardeerd tegen de actuele wisselkoers.
3.5. Artikel 8. Wederopbouw Bovenwindse Eilanden
Budgettaire gevolgen van beleid
Tabel 8 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 8 wederopbouw Bovenwindse Eilanden
suppletoire begroting september 2025 (bedragen x € 1.000)
Stand eerste suppletoire begroting (incl. amendementen en NvW) (1)
Mutaties suppletoire begroting september (2)
Stand suppletoire begroting september (3) = (1) + (2)
Art.
Verplichtingen
1.500
– 460
1.040
Uitgaven
1.500
– 460
1.040
8.1
Wederopbouw
1.500
– 460
1.040
Subsidies (regelingen)
460
– 460
0
Diverse subsidies
460
– 460
0
Opdrachten
1.040
0
1.040
Wederopbouw op Sint Maarten
1.040
0
1.040
Ontvangsten
0
0
0
Toelichting
Artikel 8.1 Wederopbouw
Diverse subsidies
Het contract voor de tender van de stormwaterpompen is in juni 2025 getekend. Oplevering
van het geheel is 2e helft december 2025 voorzien. DIt betekent dat betaling pas in
2026 zal plaatsvinden. Via een kasschuif van 2025 naar 2026 worden de middelen in
het juiste kasritme gezet.
4. Niet-Beleidsartikelen Koninkrijksrelaties
4.1. Artikel 6. Apparaat
Budgettaire gevolgen
Tabel 9 Budgettaire gevolgen artikel 6 apparaat suppletoire begroting september 2025
(bedragen x € 1.000)
Stand eerste suppletoire begroting (incl. amendementen en NvW) (1)
Mutaties suppletoire begroting september (2)
Stand suppletoire begroting september (3) = (1) + (2)
Art.
Verplichtingen
36.333
3.290
39.623
Uitgaven
36.333
3.290
39.623
6.0
Apparaat
36.333
3.290
39.623
Personele uitgaven
23.606
2.985
26.591
Eigen personeel
22.417
2.985
25.402
Inhuur externen
1.189
0
1.189
Materiële uitgaven
12.727
305
13.032
Overige materiële uitgaven
12.727
305
13.032
Ontvangsten
1.705
0
1.705
Toelichting
Personele uitgaven
Eigen personeel
Dit betreft voornamelijk de overboeking van het Ministerie van Justitie en Veiligheid
voor de afdracht 2025 voor de dienstverlening van de Shared Service Organisatie Caribisch
Nederland (SSO-CN).
4.2. Artikel 7. Nog onverdeeld
Budgettaire gevolgen
Tabel 10 Budgettaire gevolgen artikel 7 nog onverdeeld suppletoire begroting september
2025 (bedragen x € 1.000)
Stand eerste suppletoire begroting (incl. amendementen en NvW) (1)
Mutaties suppletoire begroting september (2)
Stand suppletoire begroting september (3) = (1) + (2)
Art.
Verplichtingen
7.354
– 3.762
3.592
Uitgaven
7.354
– 3.762
3.592
7.0
Nog onverdeeld
7.354
– 3.762
3.592
Nog te verdelen
7.354
– 3.762
3.592
Onvoorzien
7.354
– 3.762
3.592
Ontvangsten
0
0
0
Toelichting
Onvoorzien
Er zijn diverse reallocaties naar andere artikelen, waarbij de grootste overboeking
naar artikel 4 is voor het versterken van de uitvoeringskracht voor de uitvoering
van Rijks- en medebewindstaken op de BES-eilanden op het gebied van vergunningen,
toezicht en handhaving.
Verder is de loon- en prijsbijstelling tranche 2025 naar de artikelen overgeheveld.
5. Beleid BES-fonds
5.1. Overzicht belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties
Tabel 11 Belangrijkste suppletoire uitgavenmutaties 2025 (Suppletoire begroting September)
(bedragen x € 1.000)
Artikelnummer
Uitgaven 2025
Vastgestelde begroting 2025
88.642
Stand 1e suppletoire begroting 2025
97.376
Belangrijkste suppletoire mutaties
1) Grensbewaking
1
545
2) Overige mutaties
1
78
Stand suppletoire begroting september 2025
97.999
Toelichting
1. BES-fonds systematiek
Dit betreft Er is een overboeking van de begroting van Koninkrijksrelaties (IV) vanwege
een verschil dat is ontstaan door een rekensystematiek. Dit betreft een incidentele
dekking vanwege toezeggingen richting de BES-eilanden op basis waarvan zij hun begrotingen
hebben opgesteld.
Tabel 12 Belangrijkste suppletoire ontvagnstenmutaties 2025 (Suppletoire begroting
September) (bedragen x € 1.000)
Artikelnummer
Ontvangsten 2025
Vastgestelde begroting 2025
88.642
Stand 1e suppletoire begroting 2025
97.376
Belangrijkste suppletoire mutaties
1) Wet financiën openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba
1
623
Stand suppletoire begroting september 2025
97.999
Toelichting
1. Wet financiën openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba
Op basis van de Wet financiën openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba (FinBES) dienen de uitgaven en ontvangsten over ieder uitkeringsjaar voor het BES-fonds
gelijk te zijn. Ten behoeve van de dekking van deze uitgaven is een post ontvangsten
geraamd. De voeding van het BES-fonds is direct afkomstig uit de belastingontvangsten
van het Rijk.
6. Beleidsartikel BES-fonds
6.1 Artikel 1. BES-fonds
Tabel 13 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 1 BES-fonds suppletoire begroting
september 2025 (bedragen x € 1.000)
Vastgestelde begroting (incl. Suppletoire begrotingen, NvW en amendementen) (1)
Mutaties suppletoire begroting september (2)
Stand suppletoire begroting september (3) = (1) + (2)
Art.
Verplichtingen
97.376
623
97.999
Uitgaven
97.376
623
97.999
1.0
Bijdrage aan medeoverheden
97.376
623
97.999
Vrije uitkering
97.376
623
97.999
Ontvangsten
97.376
623
97.999
Toelichting
Bijdrage aan medeoverheden
Dit betreft voornamelijk een overboeking van de begroting van Koninkrijksrelaties
(IV) vanwege een verschil dat is ontstaan door een rekensystematiek. Dit betreft een
incidentele dekking vanwege toezeggingen richting de BES eilanden op basis waarvan
zij hun begrotingen hebben opgesteld.
Ontvangsten
Op basis van de Wet financiën openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba (FinBES) dienen de uitgaven en ontvangsten over ieder uitkeringsjaar voor het BES-fonds
gelijk te zijn. Ten behoeve van de dekking van deze uitgaven is een post ontvangsten
geraamd. De voeding van het BES-fonds is direct afkomstig uit de belastingontvangsten
van het Rijk.
Ondertekenaars
-
Eerste ondertekenaar
F. Rijkaart, minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties
Gerelateerde documenten
Hier vindt u documenten die gerelateerd zijn aan bovenstaand Kamerstuk.