Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Boswijk over de berichten ‘Ov-beelden al gewist, onderzoeken naar Maccabi-supporters gestaakt’ en ‘Politie worstelde met 'wezenlijk andere vorm van geweld' tijdens Maccabi-rellen’

Antwoord van Minister Van Weel (Justitie en Veiligheid) (ontvangen 28 augustus 2025).
Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2024–2025, nr. 2694.

Vraag 1

Bent u op de hoogte van de berichten «Ov-beelden al gewist, onderzoeken naar Maccabi-supporters
gestaakt»1 en «Politie worstelde met «wezenlijk andere vorm van geweld» tijdens Maccabi-rellen»?2

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Kunt u reflecteren op de bevindingen van de rapporten van de Inspectie Justitie en
Veiligheid en het Instituut voor Veiligheids- en Crisismanagement over het optreden
van de politie en het Openbaar Ministerie rondom de Maccabi-rellen?

Antwoord 2

Voor mijn uitgebreide reflectie op het rapport van de Inspectie en Veiligheid verwijs
ik u naar de beleidsreactie die ik op 16 juni jl. met uw Kamer heb gedeeld.3 Het onderzoek van het COT Instituut voor Veiligheids- en Crisismanagement is uitgevoerd
op verzoek van de Amsterdamse driehoek en ziet op het handelen van die driehoek. Op
16 juni jl. heeft de Amsterdamse driehoek zelf reeds in een brief aan de Amsterdamse
gemeenteraad op het rapport gereflecteerd; ik treed daar als Minister verder niet
in.

Vraag 3 en 4

Kunt u reflecteren op de uitspraak van advocaat Adem Çatbas, namelijk dat meermaals
aan het Openbaar Ministerie gevraagd is of de opgevraagde beelden van de avond waren
veiliggesteld en dat het antwoord uitbleef?

Was het Openbaar Ministerie al langer op de hoogte van het feit dat de beelden gewist
waren bij het vervangen van camera’s door de GVB? Zo ja, waarom heeft het Openbaar
Ministerie dit niet eerder gecommuniceerd?

Antwoord 3 en 4

Het OM heeft mij laten weten dat het OM direct na ontvangst van de twee aangiften
op 14 november 2024 deze heeft doorgezonden naar de politie met het verzoek om onderzoek
te verrichten naar de genoemde strafbare feiten. De politie heeft onmiddellijk op
14 november contact gelegd met het GVB om eventueel beschikbare beelden op te vragen.
Pas daarna bleek dat de camerabeelden met de installatie van nieuwe opnamerecorders
waren overschreven; het OM is niet vooraf in kennis gesteld door het GVB dat zij hun
camerasysteem zouden gaan vervangen. Nadat duidelijk werd dat er geen GVB-beelden
beschikbaar waren, is de politie verzocht om ander beeldmateriaal te bekijken waarop
de strafbare feiten mogelijk te zien zouden zijn geweest. De politie had immers al
een bijzonder grote hoeveelheid beeldmateriaal veiliggesteld. Dit beeldmateriaal is
onderzocht, maar daarop waren deze strafbare feiten niet zichtbaar. Daarnaast heeft
de politie nog een openbronnenonderzoek verricht, maar ook dat leverde geen aanknopingspunten
op voor de in de aangiften gedane strafbare feiten. Pas nadat al deze onderzoekshandelingen
waren verricht, heeft het OM een inhoudelijke beoordeling gedaan.

Vraag 5

Kunt u reflecteren op de uitspraak van advocaat Adem Çatbas dat het opmerkelijk is
dat de betreffende camerabeelden vroegtijdig zijn gewist doordat de GVB de camera’s
vervangen heeft terwijl de hele stad in rep en roer was?

Antwoord 5

Het GVB is een zelfstandig bedrijf ten aanzien waarvan de Rijksoverheid geen concessieverlener
is. Het past mij als Minister om die reden niet om te treden in het specifieke handelen
van dit bedrijf in deze situatie.

Vraag 6

Was er voor het Openbaar Ministerie aanleiding geweest om de camerabeelden op te vragen
voordat er aangifte werd gedaan door de gedupeerden?

Antwoord 6

Zoals ik uw Kamer per brief van 8 november 2024 heb laten weten, is de prioriteit
van de politie en het Openbaar Ministerie direct na de ongeregeldheden geweest om
zoveel verdachten als mogelijk te identificeren en aan te houden.4 Daartoe is meteen een speciaal team samengesteld, dat zich onder meer heeft gericht
op het verzamelen en bestuderen van grote hoeveelheden beeldmateriaal. In deze context
is er direct een oproep uitgegaan aan een ieder die over informatie of beelden beschikte
deze vrijwillig met de politie te delen. Het is echter niet mogelijk om in één keer
álle beelden uit de stad te vorderen.

Het OM kan beelden vorderen op basis van artikel 126nd van het Wetboek van Strafvordering
mits er sprake is van een concrete verdenking van een gepleegd strafbaar feit. Locatie
en tijd van het gepleegde feit zijn daarbij cruciaal voor het opvragen van die beelden.
Die verdenking bestond dus mogelijk op het moment van de aangiften op 14 november,
maar toen waren de betreffende beelden al overschreven.

Vraag 7 en 8

Als de aanwezige politieagenten dit incident hadden geregistreerd, was er dan voldoende
aanleiding geweest voor het Openbaar Ministerie om de desbetreffende camerabeelden
al op te vragen voordat er aangifte werd gedaan? Zo nee, waarom niet?

Bent u van mening dat het Openbaar Ministerie proactiever had kunnen en moeten handelen
bij het veiligstellen van de camerabeelden? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 7 en 8

Over dit specifieke incident is geen informatie vastgelegd in de politiesystemen.
Dat maakt het lastig om met zekerheid te achterhalen of en op welke wijze politiemensen
aanwezig waren bij het incident, laat staan om over hun mogelijke handelen – en de
vraag of anders handelen tot een andere uitkomst had geleid – te speculeren.

Zoals reeds aangegeven in het antwoord op vraag 6, is een speciaal team direct na
de ongeregeldheden met prioriteit aan de slag gegaan met het verzamelen en bestuderen
van grote hoeveelheden beeldmateriaal. Meteen overal álle beelden uit de stad vorderen
is echter niet mogelijk.

Vraag 9, 11 en 12

Ziet u mogelijkheden om in het vervolg te voorkomen dat camerabeelden van incidenten
vroegtijdig worden gewist? Zo ja, welke?

Bestaat er een protocol rondom het bewaren van beveiligingsbeelden? Zo ja, wat houdt
deze in en is deze door de GVB nageleefd in de beschreven situatie?

Wordt er in het protocol rondom het bewaren van beveiligingsbeelden een minimale termijn
gehanteerd waarin de beelden bewaard dienen te worden?

Antwoord 9, 11 en 12

Het GVB is een zelfstandig bedrijf dat zijn eigen cameraprotocol hanteert. Het cameraprotocol
van het GVB is opgenomen in hun privacyverklaring, die voor eenieder openbaar raadpleegbaar
is op de website van het bedrijf. Nu de Rijksoverheid hier geen rol in heeft, volsta
ik met een verwijzing naar deze website.

Vraag 10

Bent u bereid stappen te ondernemen die bijdragen aan het voorkomen van het vroegtijdig
wissen van camerabeelden die als bewijsmateriaal kunnen dienen bij incidenten, zoals
bijvoorbeeld het proactief verzamelen van de beelden voordat aangifte is gedaan? Zo
nee, waarom niet?

Antwoord 10

Het hanteren van een cameraprotocol is in het geval van een zelfstandig bedrijf een
verantwoordelijkheid van dat bedrijf zelf. Nu het hier een bedrijf betreft waarvoor
de Rijksoverheid geen concessieverlener is, heb ik daar als Minister niet in te treden.
Op het proactief en ongericht verzamelen van grote hoeveelheden beelden ben ik in
de beantwoording van vraag 6 ingegaan.

Vraag 13

Als dit niet het geval is, ziet u dan ruimte voor het opnemen van een minimale termijn
van het bewaren van camerabeelden? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 13

Hoewel ik alle begrip heb voor de teleurstelling en frustratie die deze situatie oproept
bij aangevers, acht ik het niet proportioneel om naar aanleiding van wat ik hoop dat
een incident zal blijken te zijn, te grijpen naar een relatief zwaar instrument als
het instellen van een wettelijke minimumbewaartermijn.