Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Westerveld over de casus van Ymere en Philadelphia en de Stimuleringsregeling Zorggeschikte Woningen

Antwoord van Staatssecretaris Maeijer (Volksgezondheid, Welzijn en Sport ) (ontvangen
25 augustus 2025). Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2024–2025, nr. 2780

Vraag 1

Bent u bekend met het artikel «Gerritsen (Ymere) woest: «We winnen het debat, maar
verliezen het geld»»?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Kunt u nader toelichten welke voorwaarden er momenteel gelden om in aanmerking te
komen voor de Stimuleringsregeling zorggeschikte woningen (SGZW)?

Antwoord 2

Alle voorwaarden zijn te vinden op: https://wetten.overheid.nl/BWBR0048611/2025-04-26.

In de nieuwste ronde (die open is gesteld vanaf 15 mei 2025 t/m 28 november 2025)
is de doelgroep uitgebreid met ouderen met een verstandelijke beperking en een Wlz-indicatie
voor VG 3 t/m VG 8 en ouderen met een visuele beperking en een Wlz-indicatie voor
ZG-visueel 2 t/m 5. Eén van de voorwaarden in de stimuleringsregeling (zowel in de
nieuwe ronde als in de vorige ronde) is dat de bouw nog niet mag zijn gestart.

Vraag 3

Klopt het dat de aanvraag van Ymere en Philadelphia is afgewezen? Hoe rijmt dit met
de huidige woningnood en de oproep van de Kamer om de stimuleringsregeling uit te
breiden, zodat deze ook ingezet kan worden voor ouderen met een (verstandelijke) beperking?

Antwoord 3

De aanvraag van Ymere en Philadelphia in de eerste ronde van de regeling is afgewezen
omdat in deze aanvraag op dat moment niet voldaan werd aan de voorwaarde dat minimaal
30% van de zorggeschikte sociale huurwoningen in het complex bestemd zou zijn voor
cliënten met een Wlz-indicatie voor ZZP VV 4 t/m 10. Op dat moment stond de regeling
nog niet op gelijke wijze open voor ouderen met een verstandelijke beperking. Naar
aanleiding van de gewijzigde motie Westerveld (TK 36 600 XVI, nr. 154) is de nieuwe ronde – die is opengesteld van 15 mei 2025 t/m 28 november 2025 – op
gelijke wijze opengesteld voor ouderen (vanaf 50 jaar) met een Wlz-indicatie VG3 t/m
VG8. Ymere en Philadelphia hebben ook in deze nieuwe ronde een aanvraag ingediend.
Deze aanvraag is nog in behandeling, maar zal worden afgewezen omdat niet voldaan
is aan (minimaal) één van de voorwaarden, namelijk dat de bouw nog niet is gestart.
Doordat de bouw al is gestart, is er geen relatie tussen de woningnood en het (al
dan niet) verstrekken van de subsidie. Ymere kende deze voorwaarden al op het moment
van de eerste aanvraag (in augustus 2024) en wist op het moment van aanvragen ook
dat zij niet voldeden aan de voorwaarden.

Vraag 4 en 5

Hoe legt u het uit dat in de Kamerbrief van 17 maart 2025 expliciet wordt gesteld
dat Ymere en Philadelphia opnieuw een aanvraag kunnen doen, bovendien wetende dat
hun afwijzing de reden was voor de aangenomen Kamermotie, als vervolgens blijkt dat
de aanvraag wordt afgewezen?2
3

Klopt het dat projecten niet meer in aanmerking komen voor de SGZW indien de bouw
van het project al is begonnen? Kunt u nader toelichten op basis waarvan de keuze
is gemaakt om reeds gestarte projecten buiten de regeling te laten vallen?

Antwoord 4 en 5

In de Kamerbrief van 17 maart 2025 wordt gesteld dat Ymere en Philadelphia een nieuwe
aanvraag konden indienen «indien de aanvraag voldoet aan de voorwaarden die worden gesteld in de nieuwe subsidieronde».
Dat geldt op dat moment ook voor andere zorgaanbieders en woningcorporaties die zorggeschikte
woningen willen realiseren voor ouderen met een verstandelijke beperking en een indicatie
voor VG 3 t/m VG 8.

Met deze formulering is aangegeven dat de subsidieregeling niet speciaal en alleen
voor Ymere en Philadelphia zou worden aangepast, maar voor alle zorgaanbieders en
woningcorporaties op gelijke wijze en tegelijkertijd.

De nieuwe ronde is per 15 mei 2025 weer opengesteld. Inschrijving was niet mogelijk
van 1 november 2024 t/m 14 mei 2025.

Een van de voorwaarden (zowel in de eerste ronde als in de nieuwe ronde) is zoals
aangegeven dat de bouw nog niet mag zijn gestart. De reden daarvoor is dat de subsidie
vanwege het voorkomen van ongeoorloofde staatssteun is gekoppeld aan een overeenkomst
voor een dienst van algemeen economisch belang (DAEB). Een van de voorwaarden voor
een DAEB is dat er sprake is van marktfalen. Indien een activiteit is gestart, kan
geen beroep gedaan worden op dat marktfalen. Daarmee kan een DAEB-overeenkomst niet
met terugwerkende kracht worden verleend. Ook is het daarmee niet mogelijk om de subsidieregeling
zodanig aan te passen dat wel met terugwerkende kracht subsidie kan worden verleend
voor een activiteit die al is gestart.

In sommige gevallen kan een project gesplitst worden in fases, waarmee een latere
fase mogelijk wel in aanmerking kan komen voor subsidie, maar kennelijk is dat in
deze casus niet aan de orde.

Vraag 6

Wat zou u ervan gevonden hebben als de initiatiefnemers ervoor gekozen zouden hebben
om te wachten met het bouwen van geschikte zorgwoningen, omdat de subsidie nog niet
binnen is? Had u dit in de huidige wooncrisis verantwoord geacht?

Antwoord 6

Naar mijn idee hadden de initiatiefnemers eerst een uitontwikkeld plan voor het bouwen
van zorggeschikte woningen en zijn zij vervolgens gaan kijken of er ook een subsidie
mogelijk was. De initiatiefnemers wisten op het moment van aanvraag dat hun project
niet voldeed aan de subsidievoorwaarden, maar konden niet langer wachten omdat het
project zeer kort na aanvraag in september 2024 al is gestart. Daarmee was het verkrijgen
van de subsidie niet randvoorwaardelijk voor het starten met de bouw.

Vraag 7

Hoe rijmt u het feit dat sociale woningbouw vrijwel altijd onrendabel is met de uitspraak
van het ministerie dat subsidie kennelijk niet nodig is als de bouw kan starten zonder
subsidie? Erkent u dat het uitblijven van de subsidie voor dit project van Ymere en
Philadelphia kan leiden tot uit- of afstel van andere toekomstige woningbouwplannen?
Hoe reflecteert u daarop?

Antwoord 7

Bij uitwerking van dit initiatief wisten de initiatiefnemers dat hun project niet
in aanmerking kwam voor subsidie. Van het «uitblijven» van de subsidie is derhalve
geen sprake en ook niet van een relatie met toekomstige woningbouwplannen. Voor nieuwe
projecten voor deze doelgroep geldt dat de Stimuleringsregeling zorggeschikte woningen
inmiddels ook voor hen is opengesteld.

Vraag 8

Herkent u de kritiek van Ymere-bestuurder Gerritsen op de gang van zaken met betrekking
tot het aanvraagproces? Hoe reflecteert u op deze kritiek?

Antwoord 8

Ik ben van mening dat de bestuurder van Ymere de zaken omdraait. Hij had naar mijn
idee samen met Philadelphia eerst een plan en heeft daar vervolgens een subsidie bij
gezocht. Toen dat niet bleek te passen op deze casus heeft hij via de media en de
Tweede Kamer bereikt dat in de toekomst de Stimuleringsregeling zorggeschikte woningen
ook beschikbaar is voor ouderen met een verstandelijke beperking en een Wlz-indicatie
voor VG3 t/m VG8 (en ZG-visueel 2 t/m4. Dat is goed nieuws voor de sector.

Het is echter niet mogelijk om de regeling met terugwerkende kracht daarop aan te
passen (zie motivatie bij antwoord op vraag 4 en5. Aanpassing met terugwerkende kracht is daarbij ook niet eerlijk ten opzichte van
andere partijen die de regeling hebben gelezen en hebben bedacht dat zij er niet voor
in aanmerking kwamen en vervolgens hun eigen plannen daarop hebben aangepast.

Vraag 9

Hoe reflecteert u op de uitspraak van Ymere-bestuurder Gerritsen dat «Als we met alle
bouwprojecten zouden wachten totdat alle «onrendabiliteit» zou zijn weg-gesubsidieerd
zou er weinig meer gebouwd worden in Nederland»?

Antwoord 9

Ik besef dat we met de huidige woningnood blij moeten zijn met iedere mogelijkheid
die woningcorporaties en andere partijen hebben om te investeren in nieuwe woningen
(al dan niet voor ouderen).

Vraag 10

Welke mogelijkheden ziet u eventueel voor een oplossing met betrekking tot het traject
van Ymere en Philadelphia?

Antwoord 10

Ik zie geen mogelijkheden om vanuit de Stimuleringsregeling iets in deze casus te
betekenen. Ik hoop dat Ymere en Philadelphia hun initiatief desondanks spoedig kunnen
voltooien.

Vraag 11

Op welke andere concrete manieren probeert u de bouw van zorggeschikte woningen voor
ouderen met een beperking te stimuleren? Welke knelpunten ziet u in de huidige aanpak?

Antwoord 11

Zorgkantoren hebben voor cliënten met een Wlz-indicatie zorgplicht en moeten voor
elke doelgroep (dus ook voor ouderen met een beperking) voldoende zorg inkopen die
aansluit bij de wensen van de cliënten. De Stimuleringsregeling zorggeschikte woningen
is inmiddels ook opengesteld voor ouderen met een verstandelijke beperking en een
Wlz-indicatie voor VG 3 t/m VG 8 en ouderen met een visuele beperking en een Wlz-indicatie
voor ZG-visueel 2 t/m 5.