Schriftelijke vragen : Erfrecht, levensverzekeringen en femicide

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het artikel in het Algemeen Dagblad van 5 juli 2025, getiteld:
Als man zijn vrouw doodt en daar rijker van blijkt te worden: «Misdaad mag niet lonen»?1

Vraag 2

Klopt het dat iemand die volledig ontoerekeningsvatbaar is verklaard na het doden
van zijn of haar partner, volgens artikel 4:3 Burgerlijk Wetboek (BW) niet van rechtswege
onwaardig is om te erven, omdat er dan geen sprake is van een onherroepelijke strafrechtelijke
veroordeling?

Vraag 3

Klopt het dat nabestaanden in deze gevallen alleen via een civiele procedure, waarin
zij zich moeten beroepen op de maatstaven van redelijkheid en billijkheid (art. 6:2
lid 2 BW), kunnen proberen de dader alsnog als onwaardig erfgenaam te laten verklaren?

Vraag 4

Deelt u de mening dat het voor nabestaanden onacceptabel is dat zij, in een kwetsbare
en traumatische situatie, zelf juridische procedures en hoge kosten moeten aangaan
om de dader van femicide uit te sluiten van de erfenis, terwijl de huidige wetgeving
standaard uitgaat van erfrechtelijke waardigheid, tenzij zij daartegen optreden?

Vraag 5

Hoe vaak is het de afgelopen tien jaar voorgekomen dat een persoon die betrokken was
bij femicide aanspraak heeft gemaakt op een erfenis of een levensverzekering, ook
in gevallen waarin geen strafrechtelijke veroordeling heeft plaatsgevonden? Indien
daar geen gegevens over beschikbaar zijn, bent u dan bereid om te onderzoeken in hoeveel
gevallen dit zich heeft voorgedaan?

Vraag 6

Klopt het dat ook levensverzekeringen, bijvoorbeeld gekoppeld aan een gezamenlijke
hypotheek, doorgaans zonder aanvullende toetsing worden uitgekeerd aan de langstlevende
partner of diens erfgenamen, zelfs als die partner betrokken is bij femicide?

Vraag 7

Deelt u de mening dat dit indruist tegen het rechtsgevoel en het beginsel dat misdaad
niet mag lonen?

Vraag 8

Bent u bereid om samen met het Verbond van Verzekeraars te onderzoeken of in de voorwaarden
van levensverzekeringen standaardbepalingen kunnen worden opgenomen waarbij uitkering
wordt opgeschort of geblokkeerd bij vermoedens van betrokkenheid van de begunstigde
bij het overlijden?

Vraag 9

Deelt u de mening dat het rechtvaardiger zou zijn als het uitgangspunt in het erfrecht
wordt omgekeerd zodat iemand die betrokken is bij femicide, ook als hij volledig ontoerekeningsvatbaar
is verklaard, in beginsel wordt uitgesloten van het recht om te erven, tenzij de rechter
anders oordeelt, in plaats van de huidige situatie, waarin deze persoon automatisch
erft en het initiatief om dat te betwisten bij de nabestaanden ligt?

Vraag 10

Wilt u deze vragen voor het notaoverleg over de initiatiefnota van het lid Mutluer
op 22 september 2025 beantwoorden?