Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Van Kent over de PFAS-vervuiling door het bedrijf Custom Powders in Helmond

Antwoord van Minister Hermans (Infrastructuur en Waterstaat), mede namens de Staatssecretaris
van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (ontvangen 18 juni 2025). Zie ook Aanhangsel
Handelingen, vergaderjaar 2024–2025, nr. 2292.

Vraag 1

Wat is uw reactie over de uitzending «Het PFAS-spoor» van Zembla?

Antwoord 1

Het is goed voor te stellen dat de uitzending veel zorgen heeft veroorzaakt bij de
omwonenden van Custom Powders en daarnaast ook breder tot onrust heeft geleid. Iedereen
moet zich veilig kunnen voelen in zijn of haar eigen leefomgeving. Het is van groot
belang dat er snel duidelijkheid komt over de rol van de verschillende betrokken partijen
in deze ernstige PFAS-vervuiling. Het is dan ook een goede zaak dat gemeente Helmond
hier een onafhankelijk onderzoek naar laat instellen.

Vraag 2

Welke vervolgstappen gaat u nemen, nu blijkt dat Custom Powders jarenlang, tegen de
vergunning in, PFOA (Perfluoroctaanzuur) in het riool heeft geloosd?

Antwoord 2

In Nederland geldt het uitgangspunt dat de veroorzaker van schade aan gezondheid,
natuur of milieu verantwoordelijk is voor het herstellen van die schade. De gemeente
Helmond heeft aangifte gedaan tegen zowel Custom Powders als Chemours (voorheen DuPont).
Het is uiteindelijk aan de rechter om vast te stellen of er sprake is van juridische
aansprakelijkheid en of er schadevergoeding moet worden toegekend.

Vraag 3

Wat vindt u ervan, dat medewerkers van Custom Powders een PFAS-waarde van duizend
keer boven de grenswaarde in hun bloed hebben? Welke consequenties zijn hieraan verbonden
voor de werkgever? Wie is, volgens u, nu verantwoordelijk voor deze gezondheidsschade?

Antwoord 3

Het is zorgelijk als werknemers blootgesteld worden aan hoge concentraties van gevaarlijke
stoffen. Uitgangspunt is dat werknemers veilig en gezond kunnen werken. Werkgevers
zijn daar op basis van de Arbowet primair verantwoordelijk voor. De Nederlandse Arbeidsinspectie
handhaaft hierop. Maar als kennis over gezondheidsrisico’s beschikbaar is, moet daar
zorgvuldig mee omgegaan worden. Ook naar ketenpartners. Als informatie wel beschikbaar
was, maar niet gedeeld werd is dat onacceptabel.

In principe is de werkgever altijd verantwoordelijk voor gezondheidsschade die ontstaat
bij de werknemers als gevolg van het uitvoeren van werkzaamheden. Zo is in het Burgerlijk
Wetboek (artikel 7:658, lid 2) geregeld dat de werkgever een zorgplicht heeft voor
zijn werknemers. Indien een werknemer schade heeft geleden door het werk, is de werkgever
verplicht tot het vergoeden van deze schade. Als het bedrijf is opgehouden te bestaan,
kan eventuele werkgerelateerde gezondheidsschade in beginsel niet meer worden verhaald
op de werkgever. Dat kan niet worden voorkomen.

Vraag 4

Bent u bereid onderzoek te doen naar de invloed van deze illegale praktijken op de
gezondheid van omwonenden en werknemers, en hoe ver de PFAS-vervuiling van Custom
Powders zich heeft verspreid?

Antwoord 4

De GGD heeft in 2018 samen met het waterschap onderzoek gedaan naar de verspreiding
van PFAS en de risico’s voor de omwonenden. Uit die onderzoeken bleek dat er geen
sprake is van verhoogde gezondheidsrisico’s. Dat sluit niet uit dat de zorgen over
gezondheid onverminderd zijn. De gemeente Helmond heeft aan de GGD gevraagd om een
vrijwillig gezondheidsonderzoek uit te voeren1. Daarnaast heeft de gemeente Helmond reeds een milieuonderzoek laten uitvoeren naar
de verspreiding van de PFAS-vervuiling in de nabije omgeving2.

Vraag 5

Bent u bereid Chemours, als opdrachtgever van Custom Powders, aansprakelijk te stellen
voor de PFAS-vervuiling van Custom Powders?

Antwoord 5

Bevoegd gezag in het kader van het overgangsrecht (van de Aanvullingswet bodem Omgevingswet)
is de gemeente Helmond3. Het is aan de gemeente om de kosten te verhalen op de veroorzaker. Of er ook er
ook juridische stappen tegen andere actoren genomen moeten worden, is aan de gemeente.
Het Ministerie van IenW heeft vernomen dat de gemeente probeert om ook Chemours aansprakelijk
te stellen voor de bodemverontreiniging op en rond het terrein van Custom Powders.
Of en in hoeverre zij dat ook zijn, is uiteindelijk aan de rechter.

Vraag 6

Deelt u de mening dat Chemours de rekening van de PFAS-sanering in Helmond en de omliggende
vervuilde regio moet betalen?

Antwoord 6

Het principe «de vervuiler betaalt» is een belangrijk beginsel. De kosten voor de
sanering zijn in eerste instantie voor de veroorzaker van de verontreiniging. De gemeente
probeert de kosten te verhalen op de veroorzaker. Nu Custom Powders failliet is, is
het aan de curator om de schuldeisers te inventariseren en te bepalen welke middelen
er in de failliete boedel aanwezig zijn om de openstaande schulden te voldoen. Het
oordeel of Chemours ook enige aansprakelijkheid heeft, is niet aan mij.

Vraag 7

Bent u, na het bekijken van deze uitzending, nog steeds tegen een Nederlands verbod
op PFAS? Zo ja, hoeveel incidenten moeten nog plaatsvinden of onthuld worden voordat
u ingrijpt?

Antwoord 7

U wordt separaat geïnformeerd over een verkenning van de mogelijkheden voor een nationaal
verbod op handel en gebruik van PFAS. Een dergelijk verbod zou met name artikelen
betreffen die buiten Nederland of zelfs buiten de EU worden geproduceerd en daarmee
niet automatisch leiden tot een grote aanpassing van de productie door Chemours. Ook
staat een dergelijk verbod los van wat in het verleden is gebeurd bij Custom Powders.