Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Van Kent en Van Nispen over de berichten dat KaFra Housing winst maakt op de huisvesting voor asielzoekers
Vragen van de leden Van Kent en Van Nispen (beiden SP) aan de Ministers van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en van Asiel en Migratie over de berichten dat KaFra Housing winst maakt op de huisvesting voor asielzoekers (ingezonden 24 maart 2025).
Antwoord van Minister Van Weel (Asiel en Migratie), mede namens de Minister van Sociale
Zaken en Werkgelegenheid (ontvangen 17 juni 2025)Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar
2024–2025, nr. 2191
Vraag 1
Wat is uw reactie op de berichtgeving dat het bedrijf KaFra Housing asielzoekers huisvest
op plekken die oorspronkelijk bedoeld waren voor arbeidsmigranten?1
Antwoord 1
In algemene zin is niet ongebruikelijk dat COA-locaties huurt van marktpartijen voor
het realiseren van opvang. Echter, ik doe mijn uiterste best om duurdere vormen van
noodopvang in hotels en op cruiseschepen zo snel mogelijk af te bouwen.
Het bericht beschrijft verder de gezamenlijke inzet van KaFra Housing, de gemeente
Peel en Maas en het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers om opvang te realiseren in
Maasbree. Deze inzet is passend binnen de opgave die de gemeente heeft in het kader
van de Wet gemeentelijke taak mogelijk maken asielopvangvoorzieningen. Daarnaast is
deze locatie beschikbaar gesteld toen er een acuut tekort aan opvangplekken dreigde.
Vraag 2
Bent u op de hoogte van de huisvestingslocaties van KaFra Housing in Venlo en Maasbree
waar asielzoekers worden gehuisvest? Zo ja, wat is hiervan het proces geweest?2
Antwoord 2
Ja. De afgelopen jaren was er een groot tekort aan opvangplekken en is aan gemeenten
gevraagd om met spoed opvangplekken beschikbaar te stellen. Verder volgt uit de Wet
gemeentelijke taak mogelijk maken asielopvangvoorzieningen dat gemeenten opvangvoorzieningen
voor asielzoekers aan het COA beschikbaar stelt. Het COA is in het verlengde van deze
taak met de gemeente Peel en Maas en potentiële locaties in gesprek gegaan. Hieruit
is de locatie in Maasbree naar voren gekomen.
Ten aanzien van de locatie in Venlo geldt dat de gemeente deze locatie inzet voor
de opvang van Oekraïense ontheemden. Beide locaties passen binnen de, voor opvang
geldende, financiële kaders.
Vraag 3
Is het volgens u wenselijk dat, nadat een vergunning voor huisvesting van arbeidsmigranten
is verstrekt en deze onherroepelijk is, het mogelijk is om het bestemmingsplan aan
te passen en hier asielzoekers te huisvesten? Zo ja, waarom? Zo nee, wat gaat u hier
aan doen?
Antwoord 3
De omgevingswet maakt het mogelijk om (tijdelijk) af te wijken van een omgevingsplan.
Deze flexibiliteit in de toedeling van functies aan locaties in de fysieke ruimte
is een groot goed. Verder heb ik er geen bezwaren tegen dat een locatie voor arbeidsmigranten
wordt ingezet voor de opvang van andere groepen. Sterker nog, de samenwerking met
Kafra Housing en Otto Workforce biedt ook een kans om de asielzoekers te stimuleren
om aan het werk te gaan. Hierdoor krijgen asielzoekers een zinnige dagbesteding, dragen
ze bij aan de Nederlandse economie en kunnen ze ook een bijdrage leveren aan de kosten
van de opvang.
Vraag 4
Dragen gemeenten bij aan de financieren van de huisvestingslocaties van KaFra? Zo
ja, met welk bedrag en hoe liggen die bedragen in relatie tot andere huisvestingsorganisaties
voor asielzoekers? Mochten hier geen gegevens van zijn, bent u bereid om dit in kaart
te brengen?
Antwoord 4
Bij de opvang van asielzoekers is het COA de contractpartij en is er in dit geval
geen bijdrage vanuit de gemeente. Bij de opvang van Oekraïense ontheemden heeft de
gemeente afspraken gemaakt met de aanbieder van vastgoed. De kosten hiervoor krijgen
ze via het ministerie vergoed.
Op sommige locaties wordt opvang van asielzoekers gecombineerd met huisvesting van
andere aandachtsgroepen – of bijvoorbeeld studenten. In deze gevallen is het logisch
dat bijvoorbeeld een gemeente – of een woningbouwcorporatie een bijdrage gevraagd
wordt.
Vraag 5
Kloppen volgens u de constateringen dat de huisvestingskwaliteit op verschillende
plekken abominabel slecht is voor arbeidsmigranten? Sluit u uit dat misstanden zoals
bij huisvestingslocaties voor arbeidsmigranten nu voorkomen in de locaties waar nu
asielzoekers worden geplaatst? Zo nee, wat gaat u hier aan doen?
Antwoord 5
Iedereen heeft recht op goede huisvesting tegen een redelijke prijs. Dat is niet anders
wanneer het gaat om tijdelijk verblijf in Nederland voor werk. Er zijn situaties in
Nederland bekend waar de omstandigheden bij huisvesting voor arbeidsmigranten slecht
zijn. Dit is een onwenselijke situatie.
Er is geen aanleiding om misstanden te vermoeden op de locaties die via Kafra Housing
worden aangeboden. Alle locaties die COA huurt worden getoetst aan het Programma van
Eisen van het COA, waardoor de kwaliteit wordt gewaarborgd.
De gemeente is verantwoordelijk voor de opvang van Oekraïense ontheemden en ziet hierbij
toe dat de locatie voldoet aan de eisen die hiervoor gelden.
Vraag 6
Wat is uw reactie op de quote van oprichter van KaFra Housing, Frank van Gool, dat
vluchtelingen en statushouders een nieuwe «markt» zijn?3 Vindt u dat het huisvesten van asielzoekers bovenal een publieke aangelegenheid is?
Zo nee, waarom niet?
Vraag 7
Vindt u het in algemene zin wenselijk dat publiek geld wordt aangewend om KaFra Housing
winstgevende opvang te laten faciliteren?
Antwoord 6 en 7
In algemene zin geldt dat het in sommige gevallen niet te voorkomen is dat COA samenwerkt
met een marktpartij die enige winst nastreeft. Hierbij geldt dat noodopvanglocaties
die op korte termijn beschikbaar worden gesteld en voor een beperkte termijn beschikbaar
zijn vaak duurder zijn per nacht dan bijvoorbeeld reguliere locaties die het COA langdurig
kan exploiteren.
Het is mijn ambitie om dure noodopvangvoorzieningen zo snel mogelijk af te bouwen
door in te zetten op het verminderen van de instroom, het bevorderen van de uitstroom
naar gemeenten en het verduurzamen van het opvanglandschap.
Vraag 8
Bent u bereid een onderzoek te starten naar de huisvestingslocaties van KaFra Housing
waar asielzoekers geplaatst zijn om inzage te krijgen in de woonomstandigheden? Indien
deze informatie al beschikbaar is, wilt u deze delen met de Kamer?
Antwoord 8
De locaties die genoemd worden in Venlo en Maasbree staan bekend als kwalitatief goede
opvanglocaties. Alle locaties van KaFra Housing voldoen aan de Stichting Normering
Flexwonen (SNF-)norm, die kwaliteitsnormen stelt aan de huisvesting van arbeidsmigranten
Een nader onderzoek acht ik niet noodzakelijk.
Vraag 9 en 10
Bent u bereid met belanghebbende partijen in gesprek te gaan en indien nodig maatregelen
te treffen om deze constructies tegen te gaan? Zo nee, waarom niet?
In hoeverre kunnen de werkzaamheden van KaFra gecategoriseerd worden als een verdienmodel
zoals gedefinieerd in de aangenomen motie-Dijk?4 Bent u van plan de motie op te volgen en deze praktijken te doen stoppen? Zo nee,
waarom niet?
Antwoord 9 en 10
Zoals hiervoor aangegeven is noodopvang met een beperkte looptijd in de regel duurder
dan reguliere opvang van het COA. Het is mijn ambitie om de duurdere vormen van noodopvang
snel af te bouwen. Tegelijkertijd heeft het COA nu een grote behoefte aan opvangplekken,
de afbouw moet gefaseerd zijn en gepaard gaan met het uitbreiden van de reguliere
capaciteit.
Vraag 11
Kunt u aangeven of er sprake is van een unieke casus of is dit volgens u een praktijk
die veelvuldig in Nederland plaatsvindt? Bent u bereid een onderzoek te starten naar
soortgelijke constructies waarin er sprake is van commerciële huisvesting van asielzoekers
met slechte woonomstandigheden?
Antwoord 11
Ik herken niet het beeld dat geschetst wordt dat er asielzoekers met slechte woonomstandigheden
op deze locaties worden opgevangen. Zoals eerder aangegeven huurt het COA door het
hele land locaties voor de opvang van asielzoekers. Deze locaties worden getoetst
aan het Programma van Eisen van het COA, waardoor de kwaliteit wordt gewaarborgd.
Voor de locaties waar dit onvoldoende het geval is werken we aan het afstoten hiervan.
Vraag 12
Zijn er arbeidsmigranten werkzaam in de locaties van KaFra die werkzaamheden uitvoeren
ten dienste van de asielzoekers? Wie zorgen er bij de locaties voor de beveiliging,
catering, schoonmaak, groenonderhoud en reparaties? Via welke werkgever of uitzender
voeren de werknemers deze werkzaamheden uit?
Antwoord 12
Het COA verzorgt het personeel voor de opvang en de begeleiding op de locatie in Maasbree.
In het contract met Kafra Housing is opgenomen dat de organisatie enkele beheer en
reparatiewerkzaamheden uitvoert. Er zijn geen signalen bekend van misstanden bij het
uitvoeren van deze werkzaamheden.
Ondertekenaars
-
Eerste ondertekenaar
D.M. van Weel, minister van Asiel en Migratie -
Mede namens
Y.J. van Hijum, minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid
Gerelateerde documenten
Hier vindt u documenten die gerelateerd zijn aan bovenstaand Kamerstuk.