Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Diederik van Dijk, Paulusma, Bikker en Krul over het beëindigen van de VWS-subsidie aan het IKNL Trialbureau

Antwoord van Minister Agema (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) (ontvangen 22 mei
2025)Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2024–2025, nr. 2082

Vraag 1

Klopt het dat u de subsidie aan het trialbureau van het Integraal Kankercentrum Nederland
(IKNL) stopzet?1

Antwoord 1

Ja. Bij het verlenen van subsidies is de overheid gehouden om te toetsen of de te
subsidiëren activiteiten voldoen aan de Europese staatssteunregels. Met deze regels
wordt geborgd dat (markt)partijen op een gelijk speelveld opereren. Bij de beoordeling
van de subsidieaanvraag van IKNL heeft de toetsing aan de staatssteunregels tot de
conclusie geleid dat een deel van de subsidie waar de stichting IKNL een instellingssubsidie2 voor ontvangt vanaf 2026 niet meer in aanmerking komt voor subsidiering. Dit betreft
de activiteiten van het zogenaamde trialbureau. Het stoppen van dit deel van de subsidie
is ook in lijn met het advies dat het Ministerie van VWS in 2019 heeft ontvangen vanuit
ABD-Topconsult over de actualisatie van de (voorwaarden voor) subsidieverstrekking
door het Ministerie van VWS aan IKNL. Naar aanleiding van dit advies is het gesprek
met IKNL gestart over het niet meer kunnen subsidiëren van het trialbureau. Het Ministerie
van VWS verzoekt IKNL sinds 2019 ook om geen nieuwe trials meer op te starten, gefinancierd
via de subsidiegelden vanuit het Ministerie van VWS. Voor een nadere toelichting verwijs
ik u naar de brief aan uw Kamer uit 2019 over dit onderwerp.3

Vraag 2

Waarom heeft u ervoor gekozen om deze subsidie stop te zetten?

Antwoord 2

Zie het antwoord op vraag 1.

Vraag 3

Hoe groot is het subsidiebedrag aan het IKNL Trialbureau?

Antwoord 3

Het subsidiebedrag voor het trialbureau van IKNL is € 4.086.867 voor het subsidiejaar
2025. De gehele instellingssubsidie van IKNL voor het jaar 2025 is maximaal € 41.467.391,00.

Vraag 4 & 5

Vanaf welke datum wordt de subsidie precies stopgezet?

Vanaf wanneer zal het trialbureau van het IKNL haar activiteiten moeten beperken?
Klopt het dat het trialbureau al op zeer korte termijn haar activiteiten zal moeten
beëindigen?

Antwoord 4 & 5

Zoals aangegeven bij de beantwoording van vraag 1 stopt de subsidiëring per 1 januari
2026 en verzoekt het Ministerie van VWS IKNL sinds 2019 om geen nieuwe trials meer
op te starten, gefinancierd via de subsidiegelden vanuit het Ministerie van VWS.

Vraag 6 & 7

Zijn er andere manieren denkbaar om de activiteiten van het trialbureau toch te kunnen
blijven financieren?

Kunt u toelichten of de activiteiten van het IKNL Trialbureau, het enige onafhankelijke
trialbureau van Nederland naar betaalbare kankermedicatie, door andere organisaties
overgenomen worden en zo ja, door wie?

Antwoord 6 & 7

Het is de verantwoordelijkheid van IKNL om te beoordelen welke gevolgen het beëindigen
van dit deel van de instellingssubsidie heeft en eventuele alternatieven in kaart
te brengen. Inmiddels heb ik een bezwaarschrift van IKNL ontvangen over mijn besluit
om de subsidie voor het trialbureau per 1 januari 2026 te beëindigen. Ik hecht veel
waarde aan een ordentelijk te volgen bezwaarprocedure. Vanwege deze lopende bezwaarprocedure
kan ik daarom verder geen inhoudelijke uitspraken doen.

Vraag 8

Hoe rechtvaardigt u dit besluit gegeven het feit dat kanker de belangrijkste volksziekte
is en de behoefte aan betaalbare medicatie dus groot is?

Antwoord 8

Ik heb mij aan de staatssteunregelgeving te houden. De beslissing om op basis van
deze gronden de activiteit van het trialbureau van IKNL te willen beëindigen doet
niets af aan het gegeven dat ik veel waarde hecht aan fundamenteel en klinisch onderzoek
binnen de oncologie in Nederland en daarvoor ook via verschillende kanalen financiële
middelen beschikbaar stel, bijvoorbeeld via programma’s bij ZonMw of via de beschikbaarheidsbijdrage
academische zorg (BBAZ)4. Daarnaast stelt het Ministerie van VWS in 2025 € 66,6 miljoen5 beschikbaar voor o.a. het verbeteren van de oncologische zorg en het bevorderen van
fundamenteel, translationeel en klinisch onderzoek – hieronder valt ook de gehele
instellingssubsidie aan IKNL.

Vraag 9

Welke impact heeft het sluiten van het trialbureau op de overige activiteiten van
het IKNL?

Antwoord 9

Van IKNL heb ik begrepen dat de gevolgen van het (voorgenomen) besluit op de gehele
organisatie in kaart worden gebracht.