Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op Vragen van het lid Van Eijk over het bericht “Ouders ‘gaan volledig uit hun plaat’ bij kinderopvang: ‘We moeten een streep trekken’”

Antwoord van Staatssecretaris Nobel (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) (ontvangen
15 april 2025).

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Ouders «gaan volledig uit hun plaat» bij kinderopvang:
«We moeten een streep trekken»»?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Het artikel bericht over onacceptabele agressie van ouders richting kinderopvangmedewerkers,
soms zelfs waar de kinderen bij zijn, heeft u een beeld van de schaal waarop deze
agressie plaatsvindt?

Antwoord 2

Signalen over agressie door ouders hebben mij niet eerder bereikt. Naar aanleiding
van de Kamervragen heb ik navraag gedaan bij verschillende sectorpartijen. Bevraagde
branchepartijen en oudervertegenwoordigers konden geen sluitend beeld geven op welke
schaal grensoverschrijdend (agressief) gedrag plaatsvindt. Uit een onderzoek door
CNV uit 2024 onder pedagogisch medewerkers blijkt dat agressief gedrag door ouders
helaas vaker voorkomt of zo wordt ervaren. Het beeld is dat het gaat om verbale agressie
over bijvoorbeeld dat er geen plek is, ruildagen niet mogelijk zijn, of dat ouders
het niet eens zijn met bepaalde beleidszaken rondom voeding. Ook het moeten ophalen
van kinderen wanneer ze ziek zijn, wordt genoemd als oorzaak van verbale agressie.
Het beeld uit het onderzoek is dat als agressief gedrag zich blijft herhalen, ondanks
pogingen tot een constructieve dialoog, de opvang wordt beëindigd.

Vraag 3

Ontvangt u ook signalen dat kinderopvangcentra beveiliging inschakelen als gevolg
van grensoverschrijdend gedrag van ouders? Zo ja, vindt u dit ook onacceptabel?

Antwoord 3

Dit soort signalen heeft mij niet eerder bereikt. Maar het is evident dat grensoverschrijdend
gedrag van ouders volstrekt onacceptabel is.

Vraag 4

Wat voor maatregelen kunnen kinderopvangorganisaties treffen tegen ouders die verbaal
of fysiek agressief zijn op de kinderopvang? Vindt u dat dit voldoende effectief is?

Antwoord 4

Kinderopvangorganisaties kunnen regels stellen en doen dit ook. Houders kunnen in
de overeenkomst met ouders plichten voor ouders opnemen, waaronder de vereiste om
zich te onthouden van agressief of ander grensoverschrijdend gedrag. Indien ouders
zich niet aan de in de overeenkomst opgenomen verplichtingen houden, is dat een grond
voor eenzijdige opzegging van de overeenkomst door de houder. Ik begrijp dat houders
dergelijke bepalingen ook opnemen. In het geval van ernstig grensoverschrijdend gedrag
is er daarnaast de mogelijkheid om aangifte te doen tegen een ouder.

Eenzijdige opzegging en aangifte zijn zware middelen met een grote impact die alleen
bij ernstige situaties aan de orde kunnen zijn. Mijn inziens moet de kinderopvangorganisatie
eerst inzetten op herstel van de relatie.

Verder is een duidelijk veiligheidsprotocol belangrijk. Ik verwijs ook naar de arbocatalogus
van het Arbeidsmarktplatform Kinderopvang werkt! met tips voor houders voor het omgaan
met agressief gedrag door derden. Ook kunnen kinderopvangorganisaties mogelijk leren
van andere sectoren waar dit probleem al langer speelt. Ik zal met sectorpartijen
bespreken wat zij verder kunnen betekenen om houders te helpen bij de omgang met grensoverschrijdend
gedrag. Het laatste wat ik wil is dat pedagogisch medewerkers de sector verlaten omdat
ze zich onveilig voelen.

Vraag 5

Welke maatregelen treft u om dreiging, intimidatie en fysiek geweld op de opvang te
bestraffen?

Antwoord 5

Zoals aangegeven beschikken houders over manieren om agressie tegen te gaan met als
ultimum remedium ouders die zich agressief gedragen de toegang te ontzeggen tot de
kinderopvanglocatie. Gegeven deze mogelijkheden zie ik op dit moment geen reden om
verdere maatregelen vanuit de rijksoverheid te treffen. Wel zal ik zoals gezegd in
mijn overleg met de sector aandacht vragen voor dit probleem.

Vraag 6

Bent u bereid de kinderopvangtoeslag in te trekken bij ouders die fysiek geweld gebruiken
of hiermee dreigen?

Antwoord 6

De kinderopvangtoeslag is een tegemoetkoming in de kosten als iemand kinderopvang
afneemt. Indien een houder een contract met een ouder opzegt vanwege grensoverschrijdend
gedrag, neemt de ouder geen kinderopvang meer af en vervalt ook het recht op kinderopvangtoeslag.
Als de ouder besluit elders kinderopvang af te nemen, kan de ouder wel weer recht
op kinderopvangtoeslag krijgen. Een algehele uitsluiting van het recht op kinderopvangtoeslag,
vind ik een te vergaande stap. Ik zie hiertoe geen reden gezien de mogelijkheden die
houders momenteel al hebben.

Vraag 7

Bent u bereid ouders die zich aan (het dreigen met) fysiek geweld schuldig maken een
kinderopvangverbod op te leggen, zoals door samen met de sector een zwarte lijst op
te stellen om te voorkomen dat dit bij andere vestigingen gebeurt?

Antwoord 7

Kinderopvangorganisaties kunnen in het uiterste geval het contract met ouders beëindigen
bij grensoverschrijdend gedrag. Een algeheel kinderopvangverbod vind ik een stap te
ver gaan. Zeker als het ook zou gaan om gevallen waarbij na aangifte sprake is van
een veroordeling door de rechter van bijvoorbeeld fysieke agressie of bedreiging.
Zwarte lijsten brengen daarbij – los van mogelijke privacy technische bezwaren bij
het delen van persoonsgebonden informatie – het risico van ongegronde plaatsing met
zich mee. Algehele uitsluiting van kinderopvang heeft ook gevolgen voor het kind.