Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Veltman over de monitoring van zero-emissiezones

Antwoord van Staatssecretaris Jansen (Infrastructuur en Waterstaat) (ontvangen 14 april
2025).

Vraag 1

Kunt u, als u spreekt over geen noemenswaardige problemen bij de invoering van zero-emissiezones,
de term noemenswaardig definiëren?1, 2

Antwoord 1

Met de term «noemenswaardig» wordt bedoeld dat iets belangrijk genoeg is om gemeld
te worden in de tweemaandelijkse rapportage die met de Kamer gedeeld wordt.

Vraag 2

Hoe rijmt u de bewering dat gemeenten geen noemenswaardige problemen ervaren bij de
invoering van zero-emissiezones met uw uitspraak dat de precieze impact op ondernemers
die niet aan de eisen voldoen en mogelijk in de knel komen, lastig is vast te stellen?

Antwoord 2

De monitoring is gebaseerd op data van één maand, waardoor het nog niet mogelijk is
de precieze impact van de zero-emissiezones vast te stellen.

Vraag 3

Kunt u aangeven wat de effecten zijn van de zero-emissiezones op de levering van goederen
en diensten in de zero-emissiezones?

Antwoord 3

De eerste rapportage betreft de eerste maand na de invoering van de zero-emissiezones,
nl. januari 2025. Tijdens deze periode gold een boetevrije periode waarin slechts
waarschuwingsbrieven zijn verzonden en nog geen boetes zijn uitgedeeld. Uit de rapportage
blijkt dat er in deze periode geen signalen zijn geweest van impact op de levering
van goederen en diensten. Zoals verzocht in de motie-Veltman3 blijven we dit monitoren en zullen we hierover rapporteren in de tweemaandelijkse
rapportage als hier effecten optreden.

Vraag 4

Verzamelen de gemeenten informatie over de effecten van de zero-emissiezones op ondernemers
en op de levering van goederen en diensten in de zero-emissiezones? Zo nee, hoe weten
gemeenten wat de effecten van de zero-emissiezones zijn op ondernemers en op de levering
van goederen en diensten in de zero-emissiezones?

Antwoord 4

Ja, gemeenten verzamelen informatie over de effecten van de zero-emissiezones op ondernemers.
Dit doen zij ten eerste door het analyseren van de gegevens over voertuigen vanuit
de camerasystemen, het aantal verstuurde waarschuwingsbrieven en het aantal verleende/afgewezen
ontheffingen. En ten tweede door gesprekken, bijeenkomsten en (online) communicatiecampagnes.
Gemeenten geven aan dat hun ervaring is dat er op dit moment voldoende ruimte is binnen
het beleid om ondernemers die zich bij hen melden een oplossing te bieden. De signalen
vanuit de gemeenten worden meegenomen in de rapportages.

Vraag 5

Heeft u naast informatie van gemeenten ook informatie opgehaald bij ondernemers en
ondernemersorganisaties om de gevolgen van de zero-emissiezones voor ondernemers die
niet aan de eisen voldoen of ondernemers die anderszins in de knel komen in kaart
te brengen? Zo ja, waarom is dit dan niet in uw brief opgenomen? Zo nee, waarom heeft
u niet met ondernemers of ondernemersorganisaties gesproken?

Antwoord 5

Ja, er is structureel overleg met verschillende brancheorganisatie die aangesloten
zijn bij het convenant. Hierin zijn afspraken gemaakt over de uitvoering van zero-emissiezones,
en ook is de opzet van deze monitoring gedeeld en besproken. Hierbij horen Transport
en Logistiek Nederland (TLN), Evofenedex, RAI vereniging, BOVAG, TechniekNL, OnderhoudNL,
AannemersfederatieNL (AFNL), Nederlandse Ondernemersvereniging voor Afbouwbedrijven
(NOA) en Vereniging van Hoveniers en Groenvoorzieners (VHG). Verder zijn er losse
gesprekken gevoerd met VNO en Ondernemend Nederland (ONL). De signalen vanuit deze
organisaties en hun achterban zijn meegenomen in de brief.

Verder is in aanloop naar de invoering van de eerste zero-emissiezones via verschillende
kanalen, zoals brieven en online campagnes, gecommuniceerd om ondernemers bewust te
maken van de invoering van de zones, hen te helpen in actie te komen en te onderzoeken
wat dit voor hen betekent. Zij kunnen voor vragen en informatie terecht op www.opwegnaarzes.nl. Zoals in de brief beschreven, zijn via deze website in januari 2025 ruim 16.000
gesprekken met ondernemers gevoerd via de AI-chatbot. Ook zijn er in diezelfde maand
via email 487 vragen van ondernemers binnengekomen en beantwoord.

Vraag 6

Bent u het ermee eens dat het cruciaal is om met ondernemersvertegenwoordigers te
overleggen over de impact van zero-emissiezones op ondernemers? Zo ja, kunt u in de
toekomstige tweemaandelijkse updates over de impact van zero-emissiezones informatie
uit gesprekken met ondernemersorganisaties opnemen?

Antwoord 6

Daar ben ik het mee eens en dat zal net als in de brief over januari 2025 in de komende
rapportages worden meegenomen.

Vraag 7

Bent u bekend met het feit dat, als gemeenten lokale ontheffingen invoeren boven op
de landelijke ontheffingen, zij geen gebruik mogen maken van de landelijke infrastructuur
ter afhandeling van aanvragen voor lokale ontheffingen?

Antwoord 7

Ik ben bekend met het feit dat gemeenten voor eventuele extra lokale ontheffingen
een eigen infrastructuur moeten inrichten. Daarbij wil ik benadrukken dat een eigen
infrastructuur alleen geldt voor de eventuele extra gehanteerde ontheffingen en niet
voor de ontheffingen die voor álle gemeenten gelden en door álle gemeenten via het
centraal loket worden verwerkt. We blijven streven naar een zo geharmoniseerd mogelijk
beleid, waarin ontheffingen voor alle gemeenten gelden, en blijven hierover met gemeenten
in gesprek. Dit is ook onderdeel van de afspraken die worden gemaakt in de Uitvoeringsagenda
Zero-emissiezones.

Vraag 8

Bent u het ermee eens dat het niet mogelijk maken van een landelijke ontheffing voor
marktkooplieden leidt tot een onevenredige last voor marktkooplieden die in meerdere
gemeenten actief zijn, maar nu in iedere gemeente een ontheffing moeten aanvragen?

Antwoord 8

Nee, dat ben ik niet met u eens. Marktkooplieden kunnen, net als andere ondernemers,
gebruikmaken van de overgangsregelingen, vrijstellingen, en landelijke geldende ontheffingen.
Marktkooplieden kunnen deze ontheffingen bij één Centraal Loket aanvragen. Als extra
handreiking hebben sommige gemeenten hier een lokale ontheffing voor de marktkooplieden
aan toegevoegd om het hen gemakkelijker te maken waar mogelijk of bijvoorbeeld omdat
de lokale politiek dit verzoek heeft gedaan.

Vraag 9

Bent u het ermee eens dat dit gemeenten ontmoedigt om lokaal soelaas te bieden aan
de ambulante handel in de vorm van ontheffingen?

Antwoord 9

Nee, dat ben ik niet met u eens. Gemeenten bepalen zelf of zij een extra lokale ontheffing
voor de ambulante handel hanteren, maar geven tegelijk ook aan dat juist het landelijke
systeem van overgangsregelingen, vrijstellingen en ontheffingen voldoende ruimte biedt
om ook deze groep ondernemers te helpen.

Vraag 10

Kunt u aangeven wanneer gemeenten van mening zijn dat er «lokaal aanleiding is» om
de boetevrije periode te verlengen? Welke mening heeft u hier zelf over?

Antwoord 10

Dat kan bijvoorbeeld in het kader van de lokale politiek besloten worden, zoals in
Nijmegen is gebeurd. De gemeenteraad heeft daar verzocht om een langere boetevrije
periode te hanteren. In Leiden is naar aanleiding van afspraken met de lokale ondernemersvereniging
bepaald dat de boetevrije periode een maand langer duurt. De afspraak dat vanwege
lokale aanleiding een langere boetevrije periode kan gelden, is in goed overleg gemaakt
waardoor ik hier achter kan staan.