Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Wijen-Nass over het bericht ‘Huurders eisen nu echt actie tegen schimmel in huis’

Antwoord van Minister Keijzer (Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening) (ontvangen
7 april 2025).

Vraag 1

Bent u bekend met het nieuwsbericht «Huurders eisen actie tegen schimmel in huis:
«Te lang was de boodschap: eigen schuld, dikke bult»»?1

Antwoord 1

Ja, ik ben bekend met dit nieuwsbericht.

Vraag 2

Hoe verklaart u dat ondanks de aangenomen motie van het lid Wijen-Nass (Kamerstuk
32 847, nr. 1267), waarin de regering wordt verzocht extra aandacht te besteden aan de problematiek
van schimmelwoningen en concrete afspraken te maken met woningcorporaties, nog steeds
25% van de huurwoningen te kampen heeft met schimmel?

Antwoord 2

De motie Wijen-Nass verzoekt de regering om extra aandacht te besteden aan de problematiek
van de schimmelwoningen en verzoekt in gesprek te gaan met woningcorporaties om concrete
afspraken te maken over structurele verbeteringen in onderhoud en snelle afhandeling
van de klachten.2

Geheel in de lijn van deze motie heb ik de afgelopen maanden gesproken met Aedes en
de VNG over de vocht- en schimmelproblematiek in huurwoningen. In de Nationale Prestatieafspraken
(NPA), waarover uw Kamer op 11 december 2024 is geïnformeerd, is afgesproken dat woningcorporaties
zich maximaal inzetten om vocht en schimmel op te lossen of beheersbaar te houden.3

Daar waar het aan het gebruik van de woning ligt, helpen woningcorporaties proactief
om samen met de huurder de problematiek aan te pakken. Er gaat hierbij extra aandacht
uit naar ventilatie van de woning. Vocht en schimmelproblematiek komt ook regelmatig
voor in woningen die goed zijn geïsoleerd. In deze woningen is ventileren, mechanisch
of handmatig, nog belangrijker om dat dit niet meer op een natuurlijke wijze gaat.
Als de mechanische installaties niet goed zijn ingesteld kan dit leiden tot vocht
en schimmelproblematiek. Geïsoleerde woningen vragen vaak ook een aangepast gebruik
met betrekking tot ventileren.

Daar waar onduidelijkheid bestaat over de oorzaak van de problematiek (gebouw of bewoning)
kunnen vaak onafhankelijke experts worden ingezet van de corporatie of gemeente om
dit te beoordelen. Het Ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening, de
VNG en Aedes zijn met elkaar in gesprek over de verdere invulling en bekostiging van
de onafhankelijk experts. Daarnaast zullen woningcorporaties tot en met 2030 jaarlijks
200 miljoen euro extra in woningverbetering steken. Hierbij is, naast de aanpak asbest
en loden leidingen, extra aandacht voor vocht- en schimmelproblematiek. Verder committeren
woningcorporaties zich eraan dat er vanaf 2026 geen woningen meer zijn met een slechte
staat van onderhoud (categorie 5 of 6), tenzij er voor deze woningen concrete sloop-of
renovatieplannen zijn. Met de Nationale Prestatieafspraken en de uitvoering daarvan
geef ik invulling aan de motie Wijen-Nass.

Het Rijk, woningcorporaties en gemeenten nemen de vocht- en schimmelaanpak serieus.
Vocht- en schimmel problematiek in heel Nederland is echter, gezien de complexiteit,
niet in enkele weken geheel op te lossen. We blijven met Aedes en de VNG de Nationale
Prestatieafspraken monitoren, waaronder de afspraken over vocht- en schimmel. Als
we zien dat de resultaten achterlopen op de doelstellingen gaan we met Aedes en de
VNG in gesprek om de aanpak te versnellen.

Vraag 3

Welke concrete maatregelen gaat u nemen om dit percentage te verlagen?

Antwoord 3

Naast de Nationale Prestatieafspraken, zoals u kunt lezen in mijn beantwoording van
vraag 2, wordt er in de handreiking lokale prestatieafspraken extra aandacht besteed
aan de aanpak van vocht- en schimmelproblematiek. Deze handreiking stimuleert corporaties,
gemeenten en huurdersorganisaties om op lokaal niveau concrete afspraken te maken.
Lokale partijen (bewoners, huurderverenigingen, gemeenten en corporaties) hebben het
beste zicht op de problematiek en een passende aanpak. Corporaties moeten ook in hun
bod voor de lokale prestatieafspraken ingaan op de onderwerpen kwaliteit en leefbaarheid.
Vocht en schimmel valt onder deze onderwerpen.

Vocht- en schimmelproblematiek speelt niet alleen in corporatiewoningen. De Wet goed
verhuurderschap heeft ten aanzien van de particuliere huursector een landelijke basisnorm
voor goed verhuurderschap in de vorm van algemene regels geïntroduceerd. Huurders
kunnen een melding maken bij de gemeente. Gemeenten hebben met deze wet de bevoegdheid
gekregen om een verhuurvergunning te eisen, waarmee zij extra voorwaarden kunnen stellen
aan verhuurders ten aanzien van bijvoorbeeld onderhoud.

De Wet betaalbare huur en onderliggende regelgeving heeft een groter deel van de Nederlandse
huurmarkt toegang gegeven tot de Huurcommissie. Ook huurders én verhuurders in de
middenhuursector kunnen nu hun geschillen aan de Huurcommissie voorleggen, waaronder
geschillen over (onderhouds)gebreken zoals schimmel. Naast de wijzigingen in regelgeving uit de Wet betaalbare
huur heeft de Huurcommissie veel stappen gezet om haar toegankelijkheid te vergroten.
Zo kent de Huurcommissie een klantcontactcentrum dat huurders en verhuurders bijstaat
bij het beantwoorden van vragen over hun (ver)huursituatie. Daarmee is de Huurcommissie
beter te bereiken als aanspreekpunt voor huurders en verhuurders, ook op het gebied
van schimmelproblemen.

Op de website van VRO (volkshuisvestingnederland.nl), is een dossier opgenomen over
de vocht- en schimmelaanpak. In verschillende infographics wordt ingegaan op zaken
als ventileren en technische aspecten waarmee bij de bouw of verbouwing rekening moet
worden gehouden om vocht- en schimmelvorming te voorkomen. Ook Aedes en de Woonbond
delen deze informatie. Hiermee is de informatievoorziening verbeterd.

Vraag 4

Erkent u dat woningcorporaties onvoldoende verantwoordelijkheid genomen hebben in
het verleden bij de aanpak van schimmelproblemen?

Antwoord 4

Het is mogelijk dat er in het verleden voorbeelden zijn waarbij woningcorporaties
onvoldoende verantwoordelijkheid hebben genomen om vocht- en schimmelproblematiek
op te lossen. Echter, ik zie dat woningcorporaties en gemeenten de problematiek serieus
nemen. In zowel de nationale als in de lokale prestatieafspraken is er meer aandacht
voor vocht- en schimmel in sociale huurwoningen. Daarnaast investeren corporaties
volgens branchevereniging Aedes steeds meer in het opleiden van vocht- en schimmelmedewerkers
en het renoveren en onderhouden van woningen. Zo is er in de NPA afgesproken om uiterlijk
in 2026 geen corporatiebezit meer te hebben met een conditiescore 5 of 6, tenzij er
voor deze woningen concrete sloop- of renovatieplannen zijn. Naar verwachting zijn
dat er in 2028 nog 4.000 (0,002% van alle corporatiewoningen), hiervoor zijn plannen
om te renoveren (62%) en te slopen (38%). Daarnaast staat de afspraak om uiterlijk
in 2028 alle E, F en G-labels uit de sector te laten verdwijnen.

Vraag 5

Welke stappen gaat u nemen om ervoor te zorgen dat woningcorporaties hun verantwoordelijkheid
in de toekomst wel nemen?

Antwoord 5

Zie mijn beantwoording van vraag 2 en vraag 3.

Vraag 6

Hoe gaat u ervoor zorgen dat woningcorporaties daadwerkelijk structurele oplossingen
bieden voor schimmelproblemen, in plaats van oppervlakkige maatregelen (bijvoorbeeld
nieuwe verf)?

Antwoord 6

De verantwoordelijkheid voor de aanpak vocht- en schimmelproblematiek ligt primair
bij de lokale partijen zoals de woningcorporatie, gemeente en huurdersorganisaties.
De lokale partijen gaan over hun eigen aanpak, zij hebben het beste inzicht in de
problematiek en de mogelijke oplossingen. In de Nationale Prestatieafspraken is wel
afgesproken dat VRO, Aedes en de VNG ondersteuning bieden aan de lokale partijen.
Op nationaal niveau intensiveren we onze inzet om het melden van vocht en schimmelproblematiek
te verhogen zodat de problematiek tijdig kan worden geadresseerd en er meer inzicht
over de omvang ontstaat. Daar waar lokaal onduidelijkheid bestaat over de oorzaak
van vocht- en schimmel kunnen vaak experts worden ingezet van de gemeente of corporatie
om de problematiek, de oorzaken en de aanpak te beoordelen. VRO, de VNG en Aedes zijn
op dit moment met elkaar in gesprek over de verdere invulling en bekostiging van deze
onafhankelijk experts.

Vraag 7

In hoeverre bent u het eens met het advies van de Woonbond om eerst naar het eigen
handelen van huurders te kijken voordat ze contact opnemen met de verhuurder?

Antwoord 7

De Woonbond geeft op de website aan dat goed ventileren en verwarmen helpt tegen vocht
en schimmel. Ik zie dat mede door de energiecrisis er een toename is van vocht- en
schimmel. Dit komt doordat huishoudens door de hoge energiekosten minder zijn gaan
stoken en ventileren.

Echter, de oorzaken van vocht- en schimmelproblematiek zijn verschillend en er is
vaak sprake van een hoge mate van complexiteit. Vaak ligt de oorzaak van vocht- en
schimmelproblematiek aan een combinatie van gebruik van de woning en de bouwtechnische
kwaliteit van de woning. Regelmatig hebben ook de grondwaterstand en slechte technische
installaties invloed op vocht- en schimmelvorming. Deze diffuse oorzaken hebben als
gevolg dat er geen eenduidige aanpak mogelijk is en dat de corporatie zowel in gesprek
moet gaan met de bewoners als de technische en bouwkundige oorzaken moet onderzoeken.

Vraag 8

Bent u bereid om te onderzoeken of de huidige wet- en regelgeving voldoende is om
de gezondheid van huurders te beschermen, gezien het feit dat vocht en schimmel een
verhoogd risico geven op longproblemen, en zo nodig aanpassingen door te voeren?

Antwoord 8

Ik ben van mening dat de huidige wet- en regelgeving voldoende is. Zie ook mijn beantwoording
van vraag 3. Ernstige vocht en schimmel is een onderhoudsgebrek, deze verantwoordelijkheid
ligt bij de verhuurder. De bouwregelgeving en de huur(prijs)regelgeving (via de Huurcommissie
of rechter) bieden instrumenten voor betrokken partijen om op te treden.