Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Podt en Van der Werf over de gevolgen voor veiligheid van de aangekondigde grenscontroles

Antwoord van Minister Faber – Van de Klashorst (Asiel en Migratie), mede namens de
Minister van Defensie (ontvangen 16 december 2024).

Vraag 1

Hoeveel personeelstekort is er momenteel bij de Koninklijke Marechaussee (KMar)? Hoeveel
extra fulltime-equivalent (fte) zijn er nodig om effectieve grenscontroles in te voeren?
Denkt u dat het realistisch is om zoveel fte aan te trekken voor 9 december?

Antwoord 1

De Koninklijke Marechaussee (KMar) heeft op dit moment, mede vanwege de huidige groei
van de taken, te maken met een tekort aan personeel. Het kost tijd om nieuw personeel
te werven, selecteren en op te leiden. Het huidige tekort is een momentopname en sterk
onderhevig aan verandering. Daarom kan het benoemen van exacte aantallen een vertekend
beeld geven. De uitvoering van de binnengrenscontroles zullen plaatsvinden op basis
van de bestaande capaciteit van de KMar. Door het anders clusteren van personeel1 zet de KMar erop in om, binnen de bestaande capaciteit, effectief meer gerichte binnengrenscontroles
uit te voeren. Het kabinet heeft voor de nabije toekomst financiële middelen vrijgemaakt
ten behoeve van het versterken van het grenstoezicht. Dit betekent dat de KMar de
komende jaren de middelen krijgt om de capaciteit te versterken. Deze versterking
staat los van de recent aangekondigde binnengrenscontroles. Dit laat onverlet dat
versterking van de KMar ten behoeve van grenstoezicht op termijn ook effect kan hebben
op de capaciteit die beschikbaar is voor toezicht aan de binnengrenzen.

Vraag 2

Waar zal de KMar minder moeten doen om personeel te kunnen leveren voor deze grenscontroles?
Welk effect heeft dat op andere prioriteiten van dit kabinet met betrekking tot veiligheid?
Op welke plekken zal bijvoorbeeld minder moeten worden beveiligd?

Antwoord 2

De KMar zal de binnengrenscontroles binnen de bestaande capaciteit uitvoeren, waardoor
de impact naar verwachting beperkt zal zijn wat betreft verdringingseffecten voor
andere taken van de KMar. Wel zet de KMar erop in om effectief meer gerichte controles
uit te voeren door het anders clusteren van personeel1.

Vraag 3

Zullen er in de praktijk meer of andere grenscontroles zijn dan normaliter in de decemberperiode,
als grenscontroles worden opgevoerd vanwege de invoer van illegaal vuurwerk vanuit
België en Duitsland?

Antwoord 3

Grenscontroles zullen zich conform de Schengengrenscode en het mandaat van de KMar
primair richten op controle van personen die de grens passeren waarbij getoetst wordt
of zij voldoen aan de toegangsvoorwaarden. De KMar plant controles niet in omwille
van vuurwerkcontroles. Tegelijkertijd, als de KMar bij grenscontroles stuit op signalen
die duiden op een strafbaar feit waar een andere handhavingsorganisatie mee belast
is, bijvoorbeeld als het gaat om verboden invoer van goederen, kan de KMar doorpakken.
Dit kan onder meer door de zaak over te dragen aan de desbetreffende organisatie.

Vraag 4

Klopt het dat er bij de KMar zorgen bestaan over de aangekondigde grenscontroles vanwege
het personele capaciteitsgebrek?

Antwoord 4

De binnengrenscontroles vinden plaats binnen de bestaande capaciteit.

Vraag 5

Klopt het dat het extra geld dat wordt vrijgemaakt voor de KMar waarschijnlijk weinig
soelaas zal bieden, aangezien het probleem vooral zit bij het vinden van voldoende
mensen en niet zozeer bij een tekort aan financiële middelen?

Antwoord 5

De aanwending van extra financiële middelen die ter beschikking zijn gesteld door
het kabinet, wordt momenteel uitgewerkt door de Ministeries van Defensie en AenM.
Hierbij wordt ingezet op zowel extra personele KMar-capaciteit als inzet van technische
en innovatieve middelen hetgeen kan bijdragen aan het bieden van soelaas. Er wordt
hierbij rekening gehouden met het realisatie- en absorptievermogen van de KMar en
de krapte op de arbeidsmarkt.

Vraag 6

Klopt het dat er nog met geen enkele grensgemeente contact is geweest over de aangekondigde
grenscontroles? Zo ja, hoe denkt u dan de uitvoerbaarheid van grenscontroles te waarborgen?
En hoe kunt u voldoen aan uw belofte dat er geen onbedoelde gevolgen voor de economie
zullen optreden als u de lokale input niet heeft meegenomen?

Antwoord 6

Nee, ik verwijs u hierbij naar mijn brief van 5 december jl. Zoals in de deze brief
is aangegeven heeft de Minister van Asiel en Migratie de Tweede Kamer op 11 november
jl. geïnformeerd over de herinvoering van binnengrenstoezicht. Graag verwijs ik u
ook naar de antwoorden die ik heb gegeven op de vragen die door de leden Post en Sneller
zijn gesteld ten aanzien van zorgen over de impact op de economie.2 Er zijn diverse contacten geweest met grensregio’s waaronder provincies en gemeenten,
onder meer via een bestuurlijk overleg d.d. 3 december 2025. Daarnaast neemt het kabinet
maatregelen om de impact van grenscontroles op de economie en de (grens)regio’s zo
veel mogelijk te beperken en is het kabinet scherp op signalen vanuit de praktijk.
Zoals aan uw Kamer eerder is medegedeeld, zullen de Nederlandse grenscontroles niet
systematisch uitgevoerd worden. Bij de controles worden geen snelheidsbeperkende maatregelen
genomen, tenzij strikt noodzakelijk. Ook heeft Nederland ervoor gekozen om geen doorlaatposten
aan te wijzen wat inhoudt dat grensoverschrijdend verkeer gebruik kan blijven maken
van de reguliere wegen van en naar onze buurlanden. Het kabinet verwacht daarom dat
de huidige maatregelen voldoende zijn om de impact op de economie en grensregio tot
een minimum te beperken.